Alþýðublaðið - 15.09.1920, Qupperneq 1

þýðublaðið
<&eíið át aí A.lþýðufLokkuum.
1920
Miðvikudaginn 15. september.
211. tölubl.
Islandsbanki
«g skósveinar hans.
II.
Þegar Jóa Dúason hagfræðingur
í fyrra ritaði bæklinginn um gull-
snál Islandsbanka og sýndi fram
á, að það hlaut að vera, að bank-
Inn segði rangt til um gullforða
sinn, og á þann hátt kæmi sér
andan að borga afgjald í Iands-
sjóð, svo þúsundum króna skifti,
bjuggust margir við að málstaður
sá, er Jón Dúason hélt fram,
ætti sér vísan fylgismann, þar sem
var ritstjóri Vísis; því hér var
öðru megin um hagsmuni hins
unga, fullvalda ríkis að ræða, en
hinumegin um hagsmuni útlendrar
auðmannaklikku — hluíhafanna I
íslandsbanka — en almenningur
hugði Vísisritstjórann mestu frelsis-
hetju þessa lands, eftír allar grein-
arnar um réttindi landsmanna,
sem ekki mætti glata í útlend-
inginn, og alt endalausa skrafið
um sjálfstæðið í voða og íslenzka
þjóðernið, sem, að þvi er virtist,
eftir greinunura að dæma, hékk í
svo véikum þræði, að hrokkið
gæti þá og þegar, ef ekki væri
Vísir og ritssjóri hans til styrktar.
I fyrstu þagði Vísisritstjórinn,
og héldu menn að það væri af
því, að hann ætlaði að verða þess
óguriegri þegar hann ryddist fram
á ritvöllinn til þess að taka mál-
stað hins unga, fullvalda ríkis
gegn útlenda auðvaldinu.
En hvernig fórf
Þegar Vísisritstjórinn loks Iét
heyra til sín um málið, þá var
það til þess að taha m&lstað bank-
ms og tií þess að gera lítið úr
því, sem Jón Dúason hafði um
bankann ritað..
Svoleiðis snerist hann nú þá,
sjálfstæðisfrömuðurinn góði, þjóð-
ernishetjan og landvætturinn!
Það má svo sem nærri geta
bvað mikili hugur hefir fyigt máli
& endalausu sjálfstæðisgreieúnum,
sem hann var búinn að láta Vísir
flytja svo árum skifti.
En þetta var nú aðeins byrjunin
á þeim pólitízku fjósaverkum sem
ritstjóri Vísis — sjálfstæðisfrömuð-
urinn og þjóðernishetjan — hefir
unnið af svo mikilli samvizkusemi
fyrir hinn algerlega útlenda ís-
landsbanka; bankann, sem 31. des,
síðastliðið hafði í umferð í seðlum,
sem hann hafði gefið út, 8.649 865
krónur, og til tryggingar þvf í
gulli alls í landinu sannanlega
aðeins liðl. 700 þús. kr., þó á
reikningi bankans — undirrituðum
af tveimur bankastjórunum —
standi, að bankinn hafi þennan
dag haft, „í dönskum, norskum
og sænskum gullpeningum*, lið-
lega 3 milj. kr.
f, StríÖiÖ.
Khöfn, 15. sept.
Yetrarsókn holsiríka.
Símað er frá Helsingfors, að
Trotskij búist til stórkostlegrar
vetrarsóknar á hendur Pólverjum.
Dregur hann her saman á svæð-
ieu milli Beresina og Dnjster.
Yopnahlé
er komið á milli Litháa og Pól-
verja, segir fregn frá Kovno.
€rlenð símskeyii.
Khöfn, 15. sept.
Forsetakosning væntanleg
í Erakklandi.
Frá París er símað, að Descha-
nel frakkaforseti hafi fengið verra
taugaveiklunarkast en áður. Búast
allir við að forsetakosningar séu
nauðsynlegar mjög bráðlega.
Stjórnarskifti í Fýzkalandi?
Símað er frá Berlfn, að stjórn-
málamenn ræði um stjórnarbreyt-
ingu eða nýjar kQsningar. Vilja
meirihlutajafnaðarmenn aftur taka
þátt í stjórninni.
Bandantannafnndnr.
Símfregn frá London hermir, að
fulltrúar frá rfkjunutn sem eru £
þjóðabandalaginu mætist í Barcel-
ona í janúar, til þess að nema
úr giidi vegabréfaákvarðanirnar.
Mc. Swiney
heitir borgarstjórin* í Cork á Ir-
landi, sem nú er verið að svelta
í hel í fangelsum Bretastjórnar.
Hann var viðurkendur nýtur og
heiðarlegur borgari, jafnt af flokks-
bræðrutn sínum sem andstæðing-
um. Hann hefir ekkert til saka
utmið annað en það, að hafa verið
forseti í dómi, er trar sjálfir skip-
uðu til að dæma mál sín. Eins og
mönnum er kunnugt, er írland
sjálfstætt ríki, þótt Bretar hafi ekki
viljað viðurkenna það. Það hefir
sína landstjórn, sina dómstóla,
fjármála-, lögreglumála- og iðnað-
armálastjórn. Það virðist því eigi
vera glæpur, að skipa slíka virð-
ingarstöðu sem dómstjórasæti er.
En enskir auðmenn vilja ekki
missa írland, þess vegna er borg-
arstjóranum haldið í fangelsi, þar
sem hann sveltir sjálfan sig þar
til honum verður slept. Fyrir hálf-
um mánuði síðan var hann orðinn
svo aðframkominn, að hann þoldi
ekki að vera mataður með valdi,
svo sem Bretastjórn skipaði að
gera skyidi. Og vafalaust á heim-
urinn eftir að heyra skýrt frá
hungurdauða þessa mikilmennis.
Systir borgarstjórans sendi Lloyd
George svohljóðandi skeyti, að
gjörvalt írland mundi dæma hann
og stjórn hans morðingja, ef borg-
arstjórinn íéti líf sitt f fangelsinu.
En Lloyd George lét sig engu
•skifta. Redmond liðsforingi, frændi