Morgunblaðið - 16.10.1983, Síða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1983
t
Eiginmaður minn og faöir okkar,
JÓHANN ÞÓRLINDSSON,
útgeröarmaöur,
lést í Landakotsspítala fimmtudaginn 13. október.
Málfríöur Þóroddsdóttir,
börn og barnabörn.
t
Móöir mín,
SIGURBORG Ó. BJARNADÓTTIR
frá Stykkiahólmi,
Hverfisgötu 35 B, Hafnarfirði,
lézt 14. október í gjörgæzludeild Borgarspítalans.
Fyrir hönd systkina,
Kolbrún Jónsdóttir.
t
Útför
SIGRÍOAR HELGADÓTTUR,
Reykjahvoli, Mosfellssveit,
fer fram frá Lágafellskirkju þriöjudaginn 18. október kl. 14.
Systkini.
t
Eiginmaöur minn,
ÞORGEIR MAGNUSSON
frá Villingavatni,
Langeyrarvegi 14, Hafnarfirói,
veröur jarösunginn frá Þjóökirkjunni í Hafnarfiröi þriöjudaginn 18.
október nk. kl. 13.30.
Steinunn Eiríksdóttir.
t
Útför eiginmanns míns og fööur okkar,
ALFREÐSGUÐNASONAR
bifreióasmiös,
Kópavogsbraut 41,
fer fram frá Fossvogskirkju þriöjudaginn 18. október kl. 3.
Jónfna Guörún Gústavsdóttir og börn.
Minning:
Unnur Olafsdótt-
ir listamaður
Það hefir dregist úr hömlu fyrir
mér að stinga niður penna til að
minnast frú Unnar Ólafsdóttur.
En til hennar hefir hugur minn
beinst, ekki síst sökum þess, að
nafn hennar verður um alla fram-
tíð tengt þjónustu í þeirri kirkju,
er ég þjónaði um langt skeið.
Allir dagar eiga kvöld. Stundum
finnst mér heimurinn vera að
deyja frá mér. Þeir, sem verið
hafa skipsfélagar a siglingunni i
„straumi lífsins", eru óðum að
draga sig í hlé eða hverfa mér út
fyrir sjónhringinn. Annað fólk
kemur auðvitað í staðinn og fer
sínu fram, eins og vænta má.
Samt finnst mér, að sú kynslóð,
sem við tekur, þurfi að fá nokkura
vitneskju um þá, sem á ýmsum
sviðum ruddu brautina eða mörk-
uðu stefnuna á ýmsum sviðum.
Það er talað um, að 20. öldin hafi
verið meiri breytingatímar en aðr-
ar aldir sögunnar. Um það er erf-
itt að fullyrða, þegar litið er á
sögu allrar veraldarinnar — en
satt er þetta, ef miðað er við Is-
landsbyggð og sögu.
Starf og saga kristinnar kirkju
er fjölþætt, — og á hver þáttur
þjónustunnar sína sögu. Einnig sá
er snýr að sjálfu helgihaldinu,
guðsþjónustunni og búnaði kirkj-
unnar. Það er á þessu sviði, sem
frú Unnur markaði spor í sögu ís-
lensku kirkjunnar á þessari öld.
Við, sem nú erum nær áttræðu,
vorum alin upp við það að sjá
prestinn fyrir altarinu skrýddan
rauðum hökli með gullnum brydd-
ingum og gylltum krossi. Þessi
einfaldi skrúði orkaði á barnshug-
ann með sama hætti og óræð tákn
verka á fólk, sem móttækilegt er
fyrir slíkri skynjun. En hvernig
stóð á þessum skrúða, sem alltaf
var af nákvæmlega sömu gerð og
sama lit? Er skemmst af að segja,
að um miðja 19. öld var orðinn svo
mikill glundroði í gerð messu-
skrúða í Danmörku, að kirkju-
stjórnin þar tók af skarið og fyrir-
skipaði samskonar skrúða í öllum
kirkjum árið um kring. íslend-
ingar tóku upp sama sið.
En hugsun mannsins stendur
+ Þökkum innilega samúö og vináttu viö andlát og útför sonar
okkar, bróöur og mágs.
SIGURGEIRS JÓNSSONAR,
Melteigi 8, Keflavík.
Jóna Sigurgísladóftir, Jón Jóhannsson,
Stefanía Jónsdóttir, Pétur Sigurósson,
Guðbjörg Jónsdóttir, Árni Þór Árnason,
Jóhann G. Jónsson, Ásta E. Grétarsdóttir.
+
Þökkum innilega auösýnda samúö og vináttu viö andlát og jarðar-
för fööur okkar,
RUNÓLFS JÓNSSONAR
frá Ey, Vestur-Landeyjum,
Sléttahrauni 24, Hafnarfiröi.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Innilegar þakkir tii allra þeirra sem vottuöu okkur samúö og vin-
arhug viö andlát eiginkonu minnar, móður okkar, tengdamóöur og
ömmu,
JÓHÓNNU MARÍU BERNHÖFT.
Sérstakar þakkir færum viö starfsfólki lyfjadeildar 11A Landspítai-
ans fyrir góöa hjúkrun.
Guido Bernhöft,
Örn Bernhöft, Svava P. Bernhöft,
Ragnar V. Bernhöft,
Kriatín Bernhöft, Pátur Orri Þóröarson
og barnabörn.
+
Innilegar þakklr fyrir auösýnda samúö og vlnarhug viö andlát og
útför dóttur okkar, systur og frænku,
JÓNU HELGADÓTTUR,
Sogavegi 24, Reykjavik.
Innilegar þakkir til lækna og starfsfólks gjörgæsludeildar Borg-
arspítalans.
Helgi Guömundsson, Katrín Gunnarsdóttir,
Margrét Helgadóttir, Guöný Helgadóttir,
Katrín Eva Erlarsdóttir.
LEGSTEINAR
MOSAIK H.F.
Hamarshöfða 4 — Sími 81960
Legsleinar
Framleiðum allar stærðir og gerðir af legsfeinum.
Veitum fuslega upplýsingar og ráðgjöf
um gerð og val legsteina.
I
S.HELGASON HF
STEINSMHUA
SKSAAJVEGI 48 SM 76677
Birting afmœlis- og
minningargreina
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður.
Þess skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frum-
ort ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera
vélrituð og með góðu línubili.
aldrei í stað. Og svo fór, að innan
kirkjunnar vaknaði aftur óskin
um fjölbreyttari táknmyndir á
skrúða presta og búnaði kirkna.
Kirkjuskrúði er ekki sama sem
skraut, heldur talandi tákn. ís-
lenska þjóðin hefir verið gjöful á
hluti til helgihalds, en því miður
hefir listasmekkur verið á reiki og
þekking á helgitáknum stopul. Því
hefir góðum vilja oft verið fylgt
eftir með smekkleysum og ólist-
rænum hlutum. Allt fram á síð-
ustu ár hafa verið fluttir inn leið-
inlegir höklar, sem að mínum
dómi eru hundrað sinnum fátæk-
legri að gerð en hinir einföldu,
dönsku höklar voru, þrátt fyrir
allt.
Hér kem ég að þeim þætti í
lífsstarfi frú Unnar, sem snertir
þjónustuna í kirkjunni. Hún gerði
bæði messuskrúða, altarisklæði,
altaristöflur og dúka af hinni fjöl-
breyttustu gerð og útliti.
Frú Unnur gerði sér far um að
nota íslenskt efni í listaverk sín.
Sem dæmi nefni ég altarisdúkinn í
Bessastaðakirkju, sem ofinn er úr
íslensku hörgarni. Sveinn Björns-
son forseti lét rækta hör í til-
raunaskyni og frú Rakel í Blátúni
spann þráðinn, en frú Unnur gerði
dúkinn.
Hörgarn frá Bessastöðum not-
aði hún einnig, er hún saumaði
hinn sérkennilega, svarta hökul
handa Hallgrímskirkju í Reykja-
vík. Sá hökull er aðeins borinn við
messu á föstudaginn ianga. Á hon-
um eru myndir frá píslargöngu
Drottins og upphafsversið í Pass-
íusálmum séra Hallgríms. Þessa
einstæðu gersemi gaf frú Unnur
kirkjunni, ásamt manni sínum,
Óla M. ísakssyni. Enn eitt er vert
að nefna, en það er notkun ís-
lenskra skrautsteina, t.d. steina
frá Glerhallarvík, er hún greypti í
sum listaverk sín.
Frú Unnur var mjög fróð um
hið táknræna skáldamál kirkjunn-
ar. Mér varð hugsað til granatepl-
anna, sem eru stílíseruð í mynstri
rauða hökulsins í Hallgríms-
kirkju, — þegar ég var að borða
siíkan ávöxt í föðurlandi freisar-
ans. — Tákn gróðursins, — í um-
gerð hins rauða litar, sem minnir
bæði á eld andans og blóð píslar-
vottanna. Frú Unnur hafði ekki
aðeins látið sér nægja að lesa sér
til um táknmál kirkjunnar, heldur
fór hún víða um lönd og sökkti sér
niður í athugun á notkun þess í
listmunum fortíðar og nútíðar.
Utanlandsferðir hennar voru
orðnar margar, oft til lækninga
eða til spítalalegu, en hún lét ekki
neina erfiðleika aftra sér frá því
að kynna sér allt það, er við kom
kirkjulegri list. Og þar var ekki
aðeins um það að ræða, sem unnið
var með nálinni, heldur hvers kon-
ar hluti aðra. Þar átti hún trúan
sálufélaga, sem maður hennar var.
Nýlega leit íslenskur menntamað-
ur sem snöggvast inn á heimili
þeirra hjóna. „Þangað verð ég að
koma aftur,“ sagði hann. „Það er
eins og að koma inn í fegurstu
kirkju." Svo mjög fannst þessum
víðförla manni til um listmuni þá,
sem prýddu heimilið að Dyngju-
vegi 4.
Frú Unnur lagði mikla áherslu
á, að kirkjuleg list væri ekta,
hvort sem um var að ræða lista-
manninn sjálfan eða efnið, sem
hann vann úr.
Um hæfni frú Unnar sem lista-
manns þarf ekki að deila. Hún
lagði sál sína í hvert verk, er hún
vann. Handbragð getur verið fag-
urt, án þess að hlutur sé listaverk,
— en listin krefst ekki aðeins þess,
að höndin sé hög, heldur hugurinn
lífrænn, — og kirkjugripir eru
ekki venjulegir skrautmunir. Frú
Unnur var einn þeirra listamanna,
sem tekst að ná kirkjufóikinu til
samféiags um tilbeiðsluna og
boðskapinn. Og þó að hún, eins og
aðrir listamenn, væri snortin af
umhverfi, straumum og stefnum,
þá var hún sjálfstæð í túlkun sinni
á þeirri hugð, er kristin trú hafði
vakið í brjósti henni.
„Verk þín eru gullvægt grjót, en
gimsteinn ertu sjálfur", kvað Rík-
arður Jónsson um Einar Jónsson.
Ekkert listaverk verður til án
tengsla við anda höfundarins, ætt