Alþýðublaðið - 24.09.1931, Blaðsíða 2

B
AbÞVÐUB&AÐIÐ
Atvinnuleysið á ísafirði.
Heggnr sá,
er hlífa skyldi.
í gær ræðst Morgunblaðið á
Einar Olgeirsson út af afskiítum
hans af Síldareinikasölunni, og má
þar með sanni segja, að þar
höggvi sá, sem hlífa skyldi.
Eftir því sem Einar sjálfur lýsti
því á fundi í Sjómannafélagintu
þá gerðist hann forstöðumaður
Síldareinikasölunnar til þess að
reyna að fcomast eftir því, hvort
verkalýðurinm gæti' haft nokkuð
gagn af slíkum fyrirtækjum, og
nú er hann af reynslunni búiinn
að sjá, að þau eru til einskis
gagns. Ekki gat Einar þess þó,
hvenær hann hefði verið búinn
að fá þessa sannfæringu. Væri
fróðlegt að vita, hvort hann fékk
hana ekki fyr en búiö var að
segja honum upp forstjórastöð-
unni, eða hvort hann löngu áður
var búinn að fá reynslu urn að
Síldareinkasalan væri skaðleg
verkalýðnum. Þó sumt bendi á
hina fyrri getgátu, virðist þó
fleira henda á hina síðari, og
það, sem líti út eins og getuleysii
og ráðleysi Einars, hafi að sumu
leyti verið með fullum og ráðn-
um hug gert, til þess að vinna
á móti Einkasölunni, með því að
fcoma sem mestu óorði á hnna
bæði hjá verfcalýönum og at-
vinnurekendum. Má þar til nefna
hvernig Einar lét útborga sum-
um sjómönnum en ödrum ekki
og hvernig hann lét útborga sum-
um útgerðarmönnum, þó aðrir
feingju ekki neitt, og síðast en
ekki sízt hiin margvíslegu hlunn-
iindi, er hann lét Ingvar Guðjóns-
son útgerðarmann njóta.
Ingvar þessi var hinn eiginlegi
stjórnandi Einkasölunriar framan
af ,þar eð enginn forstjóranna,
hvorki Einar Olgeirsson, Pétur Á.
Ólafsson né Ingvar Pálmason
höfðu neitt vit á því verB,
er þeir höfðu tekið að sér, þó
þetta séu á öðrum sviðum sæmi-
lega hæfir menn. Var Ingvar í
förum með Einarii, [>egar Einar
afhenti síldina sænsfcu heildsöl-
unum; en ráðstöfun sú kostar
50 000 krónur á ári, eftir því, sem
Einar sjálfur sagði frá á Sjó-
manniafélagsfundinum (hann fann
þar mjög að þessari ráðstöfun,
eíns og hún væri honum óvið-
komandi!).
Þegar því á alt er Jitiö er ó-
viðeigandi að Morgunblaðið sé
að narta í Einar út. af Einka-
sölunni, því hann hefiir unnið þar
að sama takmarki og íhaldið, það
er að eyðileggja hana. Verður
ekki annað séð, en að Einar
hafi unnið að þessu með sama
dugnaði og sama vilja og hann
hefir unnið að því að sprengja
Alþýðuflokkinn, þó honum hafi
minna orðið ágengt um alþýðu-
samtökin en einkasöluna. /
Krisiileg samkoma á Njálsgötu
1 kl. 8 í kvöld. Allir velkomnir.
Verkalýðssamtökin á Vestfjörð-
am eflast.
í gærkveldi barst ritara Alþýðu-
sambands ísiands svo hljóðandi
símskeyti frá stjórn Alþýðusanr-
bands Vestfjarða:
Verklýðsfélag var stofnað á
Súgandafirði á sunnudag með 25
félögum. Stjórn skipa Guðjón Jó-
hannsson formaður, Guðmundur
MaTkússon verkamaður ritari,
Bjarni Friðriiksson sjómaður
gjaldkeri. Samþykt var að ganga
í Alþýðusambandið. Endurreist
var félagið á Flateyri í gær log
skipuð þar sama stjórn og áður.
Félög eru nú i ötllum kauptúnum
og sjávarþorpum á svæðinu frá
Flatey til Aðalvikur.
Stjórn A. V.
Frá Keflavík.
Vevkalýðsfélag stofnað þar
með 37 meðlimum.
Síðast liðinn sunnudag fór dá-
lítill hópur af áhugasömu Al-
þýðuflokksfólki héðan úr Reykja-
vík suður til Keflavíkur. Þau, sem
þátt tóku í förinni, voru þesst:
Sigurjón Á. Ólafsson, Nikulás
Friðriksson, Jóhanna Egilsdóttir,
Stefán Björnsson og Sigurður ÓI-
afsson.
í vikunni áður hafði> verið aug-
lýst í Keflavík, að alm-ennur
verkalýðsfundur yrði háldinn þar
þennan dag. Sá fundur hófst kl.
rúmlega I og var rnjög vel sótt-
ur. Fundinum stýrði Hannes Jóns-
son. Fyrstur tók til máls Siigur-
jón Á. Ólafsson, og talaði hann
langt mál og ýtarlegt. Skýrðx
hann frá stefnu og starfsemi verk-
lýðsfélaganna og Alþýðusam-
bandsins og sýmdi fram á, hvað
verkalýðurinn víðs vegar um land
hafi áorkað með samtökum sin-
um og hvert afl þau hafi reynst
og reynist verkalýðnum í bar-
áttu hans fyrir bættum köjörum
og auknu öryggi. Síðan töluðu
hvert af öðru: Stefán Björnsson,
Nikulás Friðri'ksson, Sigurður ÓI-
afsson og Jóhanma Egilsdóttir.
Hnigu ræðurþeiirra allra að því,
að útskýxa nauðsyn og gildi siam-
takanna og lýsa einstökum þátt-
um þeirra og starfsaðfierðum nán-
ara, einnig svöruðu þau fyrir-
spurnum fundarmanna um ýms
skipulagsatriði'.
Einn af Keflvífciingum, fulltrúi
„heldri mannanna" þar, Helgx
Guðmundsson læknir, talaði á
fundinum. Ekki fylgdi hann þó
venjulegum fundarreglum, að
biðja um „orðið“ og tala I heyr-
anda hljóði, heldur stóð hann
fram við dyr og hvíslaði í eyru
fundarmanna. En texti ræðu hans
var eitthvað á þá leið, að Kefl-
víkingum væri engin nauðsyn
slíkra samtáka, því þeir væru í
raun og veru allir „burgeisar“ og
ættu sameigiinlegra hagsmuna að
gæta með útgerðarmönnum. En
Atvinnuleysi er yfirvofandi á
Isafirði eins og annars staðar á
landinu. Verkalýðfélagið þar
staðnum hélt fund tiil að ræða
um það 14. þ. m. Hóf það söfnun
skýrslna um ástandiö og stendur
hún nú yfir. I því sambandi og
eftir að rætt hafði verið um og
skýrt frá aðgerðum og tillögum
alþingismanna lokksins á .alþingi,
samþykti félagið eftirfarandi:
„Verklýðsfélagið Baldur lýsir á-
nægju sinni yfár tillögum Alþýðu-
flio'kksins á alþingi um að bætia
úr atvinnuLeysinu og væntiir þess,
að V'erkalýburinn um alt land
fylki sér saman og krefjist þess
að fá þeim framgengt á næsta
alþingi."
Bæjarstjórnin hefir einnig tekið
málið til mieðfierðar. Hefir hún
þegar ákveðið að hefjast handa
um atvinnubætur. Eftirfarandi til-
ekk iflögðu Keflvíkiingar í það
sinn milkinn trúnað á orð lækn-
isins, því að umræðum loknum
var samþykt að stiofna sameig-
legt verklýðsfélag fyrir sjómenn,
verkamenn og verkakonur. Véku
þá allir af fundi, sem ekki ætluðu
sér að gerast meðlimir. Var síðan
félagið stofnað. með 37 félögum,
og kosin bráðabirgðastjóin til
að semja lög og ganga endanlega
frá stofnuh félagsins. Fullvíst er,
að margir bætast viið i félagið nú
á næstunni, og er mikill áhugi í
verkafólki í Keflliavík um að þeir
verði siem allra flestir og að
standa sem öflugast saman um
félagsskapinn.
Öllum þeim, sem skiílning hafa
á nauðsyn og þýðingu verklýðs-
samtakanna, enx slík tíðindi sem
þessi hin mestu gleðitíðindi oig
jafnframt hin bezta hvatning til
æ meiri og meiri starfia fyrir al-
þýðusamtökin,
Stéttarsystkini í Keflavík! Kær-
ar þakkir fyrir góðar móttökur.
Velkomin í samtök hims vinnandi
lýðs!
J.
Fjðnnálaglnndroðinn.
Lundúnum, 23. sept. UP. FB.
Kauphöllin í Lundúnum var
opnuð kl. 9,30 f. h.
Síðar: Mikið fjölmenni var í
kauphöllinni þegar hún var opn-
luð í morgun. Hlutabiréjf í iðnaðlar-
fyrirtækjum seldust trlsvert hærra
verði heldur en á laugardiag laus^
fyrir lokunartíma. Ríkisskuldabréf
og styrjaldarlánaverðbréf með
5»/o vöxtum seldust fyrir 94
hundraðið o .s. frv., og svarar það
til 31/2 0/0 lækkunar á . þe ssum
sömu bréfurn frá því á laugardag.
G ullnámuhlutabréf, símaMiutahréf
og vefnaðariðnaðar-hlutabréf voru
í góðu verði.
Gengi, er opnað var: Doilar
laga frá Alþýðuflokknum var
samþykt þar í einu hljóði:
„Bæjarstjórniin ályktar að fela
veganefnd og búnefnd (nefndinni,
er stjórnar kúabúinu) að undir-
búa bjargráðavinnu, sem hafin sé
þegar í haust, og geri þær áætl-
anir um grjötnám, vegagerðir,
framræslu á landi og aðra þess
háttar nauðsynlega vinnu, sem
lítið eða ekkert þarf að kaupa
til af aðfluttu efni'.
Jafnframt er bæjarstjóra falið
að leitast við að tryggja bænum
sem fyrst sanngjarnan Muta af
áætluðu dýrtíðarvinniufé úr rifcis-
sjóði og jafnháa upphæð úr
bjargráðasjóði. Þriðjungur sé
lagður fram úr bæjarsjóði.11
Nefndirnar hafa þegar afgreitt
málið og gert áætlaniir urn vega-
bætur, framræslu á landi og
gi'jótnám.
4,141/2 á sterlpd., franiki 104, þýzk
gullmörk I81/2, peseti 47V/ á ster-
lingspund.
Kauphallimar í Khöfn, Osló og
Stokkhólmi eru ekki opnaðar aft-
|ur í dag.
Síðar siama dag:
Frá New York: Verð hlutabréfa
hækkandi.
Frá Berlín:: Kauphöllin verður
lokuð út vikuna.
Khöfn: Gengi ákveðið kr. 17,50
á sterlingspund.
Frá Lundúnum: Fullyrt er, eftir
áreiðanlegum beimildum, að áður
en MacDonald fór frá Lundúnum
hafi hann rætt við fjármálasér-
fræðinga um í hvaða verði væri
heppilegast að festa sterlinngs-
pund. Talið er, að fjármálasér-
fræðingarnir hiafi alment lagt til
að festa verð sterlingspunds
þannig, að það samsvari 4,40
dollurum. — Kauphallarviðskifti
undir lokunartíma stöðug og verð
hluta- og verð-bréfa hækkandi.
Hann bjó i jarðhúsi.
Lögreglan í Suður-Jótlandi
handtóik um daginn glæpamann
einn að nafni Antoni Lund, sem
hún hefir verið að leita að j 5Í-- 6
ár. Tók hún hann fastan úti í
skógi í jarðhúsi, en þar hefir
hann leynst lögreglunni í 6 ár.
— Maður þéssi er Siakaður um 30:
innbrot og þjófnaði. í Suður-Jót-
landi. — Foneldrar hans munu
hafia gefið honum fæði og klæði
meðan. hann var í jarðhúsinu.
VamrœdismuÖLir Itala í Pitts-
burgh í Bandaríkjunum varð fyrir
því nýlega, að spriengju var kast-
að að honum, og sprakk hún, en
hann meiddist mjög.
Útvarpid í dag: Kl. 19,30: Veð-
urfregnir. Kl. 20,30: Söngvél. KL
21: Veðurspá og fréttir. KI. 21,25:
Söngvél.