Alþýðublaðið - 09.10.1931, Blaðsíða 2

I
alp.ýðublaðið
Hvammstangi.
Deilan frá Hvammstanga breið-
ist nú út yfir landið, og fær
pannig ofstopi eins kaupfélags-
stjóra að koma margföldum ó-
þægindum af stað. Hefir Hannes
kaupfélagsstjóri að sögn látið í
veðri vaka, að hann vildi sættast
á að greiða kaup pað, er farið
er fram á, ein hann vill greiða
það verkfallsbrjótum sínum, en
ekki meðlimum verkamannafé-
lagsins, sem hann ætlar að snið-
ganga eins og hingað til.
Súðin kom til H\ aminstanga í
gærkveldi og var búið að láta
vörur úr henni í einn bát, pegar
skipverjar fengu símskeyti frá
Sjómannafélaginu (pað var sent
fyrir tveim dögum) um að skipa
engmn vörum í land. Létu skip-
verjar pá ekki meira frá sér af
vörum, og fór Súðin til Hólma-
víkur. Voru í henni 30 smálestir
til Hvammstanga, meðal annars
salt, sem á að fara í kjöt, og
rnjöl í blóðmör.
Esja er farin að taka vörur hér
fyrir næstu ferð sína, en vöruf
til Hvammstanga hafa ekki verið
jláinar í hana.
Krónan lækknð aftnr.
Aftur hefir íslienzka krónan ver-
ið feld í verði. í dag er hún í
64,36 gullaurum. I fyrradag var
ihúin í 64,39, í gær í 65,49. Það,
sem hún var látin hoppa upp í
gær, hefir hún pví aftur verið
feld í verði í dag og rúmlega
pað.
Stefna Verkamannaflokbsins
brezka.
Lundúnum, 9. okt. UP.—FB.
Sir Stafford Crippe, fyrrv. ráð-
herra í verkamannastjóminni,
hefir haldið ræðu í Hull, og lýsiti
hann m. a. yfir pví, að verka-
mannaflokkurinn hefði fullgert
kosningastefnuskrá sína. Ef
verkamannaflokkurinn nær meiri
hluta á pingi er í ráði að pjóð-
nýta bankana. Bætti Sir Stafford
pví við, að flokkurinn ætlaði sér
alls ekki að innlieiða gullinniausn
aftur, en hins vegar koma ’í veg
fyrir, að sterlingspund félli um
jof í verði.
Eins og kunnugt er hefir gull-
innLausn seðla ekki verið hér á
landi síðan í stríðsbyrjun.
Kauphallir opnaðar aftur.
Kauphöllin í Helsingfors á
Finnlandi var opnuð aftur í gær
og kauphöllin í Stokkhólmi í
Svípjóð er opnuð í dag. (Sam-
kvæmt FB.-fregnum.)
Óeirðir í EanÐmannahofn.
Khöfn, 8. okt.
(Frá fréttaritara FB.)
Allmiklar kommúnistaóeirðir
urðu í dag í Kaupmiainnahöfin.
Tilefni: Málið gegn Nakskov-
kommúnistunum [sem pvinguðu
hæjarstjórnina par til að gera
sampykt að vilja peirra] kom í
dag fyrir hæstarétt. Vopnaður
kommúnisti sló foringja lögreglu-
manna, Heiberg aðstoðarlögreglu-
foringja, til jarðar. Meiddist Hei-
herg hættulega og var fluttux í
sjúkrahús. Árásarmiaðurinn og
fleiri kommúnistar hafa verið
handteknir.
LJósin spðrnð.
Mannslifnm teift í hættn.
Aðfaranótt hins 18. ágúst s. 1.
var skipshöfnin á mótiorbátnum
„Hvíting11 að sikipa upp síld í
Krossaniesi. Var dimt af nótt, en
bryggjur og uppfyllingar Ijósiaus-
ar með öllu, svo ekki var vininu-
bjart. Kvörtuðu hásetar um petta
við stýrimann bátsins, Jón Magn-
ússon, skipstjóra úr Hafnarfirði,
en hann var pá að skrifa vikt
á síldarmálumy í skúr á uppfyll-
ingunni. Brá Jón pegar við og
fór að leita að formanni verk-
smiðjunnar, til pess að fá eitthvað
bætt úr ljósleysinu. En nokkru
síðar heyrðu hásetar á „Hvíting“
kallað á hjálp, og fóru pá sumir
peirra að leita Jóns. Fundu peir
hann í síldarpró, sfcamt fyrir ofan
bryggju pá, sem „Hvítinigur“ lá
við. Hafði Jón. dottið niður í
iþ rón.a í myrkrinu, enda var hún
ógirt og pví ómögulegt að vara
sig á henni nemjaj í björtu. Engin
síld var í prónni, er pettia vi'Idi
til. Jón var mjög illa útleikinn, og
var hann pegar fluttur í sjúfcra-
hús og læknir kalliaður til. Við
læknisskoðun kom pað í 'ljós, að
Jón var hælbrotinn, önnur mjöðm-
in mjög brákuð og önnur síðan
marin. Lá hann lengi og pungt
haldinn í sjúkrahúsi norður par,
en hefir nýlega verið fluttur til
Hafnarfjarðar og liggur enn rúmi-
fastur. — Svo segja kunnugir
menn, að jafnian hafi skort Ijós á
bryggjum og uppfyllingum síldar-
verksmiðjunnar í Krossaniesi úir
síldartímann í sumar. Má pó
nærri geta, að lýsingar hefir ver-
ið brýn pörf, er leið á sumar og
unnið var að næturlagi, enda sést
pað bezt af ofan rituðu. Er aug-
ljóst, að petta slys hefði ekki
komiið fyrir, ef ljós hefðu verið
á bryggjum og uppfyllingum
verksniiðjunnar. Er hér um stór-
vítavert hirðuleysi að ræða, og
ættu forráðamenn verksmiðjunn-
ar að sæta ábyrgð fyrir. Er flec‘
hægt að bjóða íslenzkum verka-
mönnum og sjómönnum, ef pað
getur liðist bótalaust, að peir 5éu
látnir vinna hættulega vinnu í
svarta myrkri og við pær aðstæð-
ur, sem eru stór-hættulegar lífi
peirra og limum.
Hvenær er syndamælir Knossia-
nessvierksmiðjunnar fullur ?
AtvionQleysið.
Afskifti aiþingis. ; @
Atvinnuleysið eykst nú hraðfari
með degi hverjum. Harðvítugri
baráttia en áður eru dæmi til í
pessu landi við örbirgðina og
skortinn er pegar byrjuð fyrir1
meginporra ísl. verklýðsstéttar.
Vegna pess að afurðirnar selj-
ast ekki nema fyrir mjög lágt
verð, draga atvinnurökendurnir
hver af öðrum saman seglin, og
mjög víða er tvísýnt um, hvort
útgerð verði stunduð á komandi
hausti og vetri. Þá bætist pað
ofan á alt annað, að hjá ríkinu
geta sárafáir meinn nú fengið
vinnu, samanborið við pað, sem
verið befir, og veldur pví gengd-
arlaus fjáreyðsla Framsóknar á
seinustu árum'. — Þetta ástand
var fyrirsjáanlegt hverjum heil-
skygnum manni áður en ping
kom saman, og er pó lítið komið
enn af pví atvinnulieysi og basli,
sem yfir vofir. Jafnvel bæði í-
halds- og Framsókniar-mienn
höfðu orð á pví á öndverðu pingi,
að höfuðverkefni pess hlyti að
verða p;að að finna siem öflugust
ráð til að draga úr atvinnuleys-
inu og afleiðingum pess. Auð-
vitað létu pessi orð vel í eyrum
— pau gáfu vonir — en heldur
ekki meir — efndir peirra urðu
engar á pessu pingi*). Menn verða
að muna pað, að hinir svo köll-
uðu Framsóknarmenn hafa með
skrifum sínum 5 Tíimanum stöð-
ugt brýnt pað fyrir pjóðinni að
leggja á sig mælikvarða verk-
anna. Þetta verður pjóðin að
gera. Orð íhaldsleiðtoganna allra
eru margreynd að pví að vera
hismi og hjóm. Verkin tala í
samræmi við sannleifcann.
Og heyrið, verkalýður til sjáv-
ar og sveita! Nú hrópa sultarfjár-
lögiin dóminn yfir meixi hiluta
pingsins, siem sá og skildi, að
neyðartímar væru fram undan, en
drap siamt allar drengilegar tillög-
ur, er til bjargráða stefndu, með
valdahrammi sínum. Og pessi
sami pingmeirihluti lét pað verða
sitt aðalafrek á pessu pingi að
við halda milljóna skattabyrði á
vinnustéttum landsins og gerði
jafnvel tilraun til að sampykkja
*) Enginn getur kallað það atvinnu-
bætur frá hálfu ríkisins pó pingmeirí-
hlutinn hundskaðist til að heimila til
pessa 300 pús. kr., eftir að búið' var
að skera niður nær allar verklegar
j ramkvæmdir af fjárlögunum.
nýja tolla á nauðsynjavöru al-
pýðu.
Tíminn var eitt sinn látinn færa
íhaldsstjórn Jóns Þorlákssonar og
Magnúsar Guðmundssonar þá
fræðslu, að óhyggilegt væri að
hefja ekki niein bjargráð, fyr en
ekkert fyndist í landinu nema
tómar beijnagrindur. Nú
virðist Skutli ekki aunað sýnna,
en pjóðin megi taka pað að sér
að flytja þessa nauðsynlegu
fræðslu fram fyrir hástól Tryggva
Þórhallssonar og íhaldsstjórnar
hans.
f atvinnuleysismálunum fékk al-
þýða ekkert annað frá íhaldi og
Framsókn en orð og svik, en á
slíku fóðri miuntu fæstir lifa pegar
vetur legst að.
Aftur lögðu fulltrúar Alþýðu-
flokksins fram fjölda gjörhugs-
aðra tillaga á seinasta pingi, tiF
pess að bæta úr vandræðum at-
vinnukreppunnar, en þær náðust
engar fram. Alilir alpýðumenn og
alþýðukonur verða að kynna sér
frunwarp þeirra Haralds, Héðins
og Vilmun'dar um ráðstafanir
vegna atvinnukreppunnar. Þetta
frumvarp hefir alls staðar hlotið
nafnið: Stóra frumviarpið, ekkf
vegna orðafjölda pess, heldur
vegna hins, hversu efni þess er
stórbrotið.
Þar er sýnt fram á, 1. að hægt;
sé að afla nægilegs fjármagns-
til stórfeldra atvinnubóta um alt
land, 2. bent á færar leiðir til að
lækka dýrtíðina á landinu öl,lu, en
ekki að eins í Reykjavík eins
og Jónas prástagast á, svo menn
freistast til að halda að hug-
mynd Jakobs Möller: Rvík frí-
ríki, sem Jónas hefir verið að'
skopast að, sé farin að festa ræt-I
iur í heila hans sjálfs.
I priðja lagi reisir stóra frum-
varpið öflugar skorður við pví,.
að fé það, sem samkvæmt því
rynni í ríkissjóð, geti horfið, í
eyðsluhít Framsóknar. Það er aði
mestu bundið í fastákveðnium
framkvæmdum eða lagt á vald
sveitastjóma og verklýðsfélaga út.
um land að ráðstafa því. hvert
á sinu svæði, þar sem fénu yrði
varið til verklegra framkvæmda.
í fjórða liagi em í frumvarpimiu
mikilsverðar ráðstafanir til styrkt-
ar og umbóta í atvimnuveglunum
og fara par hvorki sjómenn, báta-
útvegsmenn, verkamenn né
bændur varhluta.
Nú er tíminn til að þaulhugsa
og ræða pessar og aðrar ráðstaf-
anir vegna kreppunnar. Og verði
pess vart, þegax vetrarpingið
kemur samam, að pjóðin hafi gert
þessar kröfur að sínum kröfum,
þá er þar með komiið í veg fyrir
það, að svör afturhaldsfliokkanna
verði á pví pingi meira glamur
og meiri svik og engar bjargráða-
ráðstafanir í verki. Stóra fmm-
varpinu verður nánar lýst hér í<
blaðinu síðar.
„Skutull“.