Morgunblaðið - 25.04.1984, Síða 27
MORGUNBLAÐIÐ, MIDVIKUDAGUR 25. APRlL 1984
27
Friðarpáskar 1984:
Hátt á þriðja þúsund undir-
rituðu yfirlýsingu Friðarpáska
„VIÐ UNDIRRITUÐ, gestir á Friðarpáskum 1984, heitum á íslensk stjórn-
völd aö taka upp einarða andstöðu gegn kjarnorkuvígbúnaði og vopnakapp-
hlaupi.
Frá lokafundi Friðarpáska 1984.
Ljósm. Mbl./Friðþjófur
Handlæknastöðin Glæsi-
bæ hefur rekstur sinn
Handlæknastöðin er búin þremur skurðstofum þar sem gerðar eru aðgerðir
sem ekki krefjast innlagningar sjúklings á spítala. Hér sjást Hildigunnur
Friðjónsdóttir, hjúkrunarfræðingur, og Sigurður G. Þorvaldsson gera aðgerð
á hendi.
Við skorum á Bandaríkin og
Sovétríkin og önnur kjarnorku-
veldi að gera samkomulag um
stöðvun kjarnorkuvígbúnaðar og
hefja kerfisbundna afvopnun.
Meðan unnið er að slíku sam-
komulagi ætti hvergi að koma
fyrir kjdrnorkuvopnum eða tækj-
um tengdum þeim. Slíkt sam-
komulag gæti orðið fyrsta skrefið
til allsherjarafvopnunar, sem er
lokatakmark friðarbaráttu."
Svo hljóðar yfirlýsing Friðar-
viku 1984, sem lauk á annan í
páskum í Norræna húsinu, eftir að
hafa staðið samfleytt í ellefu
daga. I lok Friðarviku 1984 afhenti
Helga Bachmann, fulltrúi Frið-
arhreyfingar íslenskra lista-
manna, Steingrími Hermanns-
syni, forsætisráðherra, undir-
skriftalista þar sem hátt á þriðja
þúsund manns höfðu ritað nöfn
undir ofangreinda yfirlýsingu.
Aðsókn á Friðarviku 1984 var
góð, að sögn séra Bernharðs Guð-
mundssonar, sem átti sæti í fram-
kvæmdanefnd hennar, en hann
benti á að gestir hefðu verið mun
fleiri en þeir sem rituðu nöfn sín
undir yfirlýsinguna. Þau leiðu
mistök hefðu orðið að láta gesta-
bók og stuðningsyfirlýsinguna
liggja frammi á þeim stað þar sem
margir gestanna urðu þess ekki
varir, auk þess sem þau fjölmörgu
börn sem komu á Friðarvikuna
hefðu yfirleitt ekki ritað nöfn sín í
gestabókina. Séra Bernharður
kvað aðsóknina oft á tíðum hafa
verið stórum betri en menn áttu
sóknari fer á „veiðar“ í fiskihöfn-
inni:
„Þegar ferskur fiskur er falboð-
inn á ævintýralegu (lágu) verði,
sem tálbeita fyrir viðskiptavini
stórmarkaða upplandsins, vaknar
oft sú spurning í fiskihöfninni: Hef-
ur varan (fiskurinn) komist í (smá)
sölu á óheiðarlegan hátt? Það er
mikið talað á milli Wulsdorfer
von á, jafnvel svo góða að húsrými
Norræna hússins hefði vart dugað
til. Af einstökum viðburðum var
áberandi góð aðsókn á „Halldórs
Laxness kvöld", dagskrá sem
byggði á ljóðalestri og upplestri úr
verkum skáldsins. Einnig varð
mannþröng þegar eðlisfræðingar
og læknar fluttu fræðsludagskrá
um áhrif kjarnorkuvígbúnaðar. Þá
var einatt góð mæting á barna-
tímana og í myndsmiðjuna, sem
starfrækt var í kjallara Norræna
hússins alla dagana undir leiðsögn
myndlistarmanna. Reyndar svo
góð að síðasta daginn var
myndsmiðjunni lokað þar sem
pappír og litir voru á þrotum.
Fjölmargir sóttu einnig dagskrá
kirkjunnar á páskadag og á annan
í páskum.
Að Friðarviku 1984 stóðu sextán
hópar og hreyfingar, Friðarhreyf-
ing íslenskra listamanna, Læknar
gegn kjarnorkuvá, Samtök Is-
lenskra eðlisfræðinga gegn kjarn-
orkuvá, Friðarhreyfing islenskra
kvenna, Friðarhópur fóstra, Frið-
arhópur félags einstæðra foreldra,
HÓF, Hin óháða friðarhreyfing
framhaldsskólanema, Friðar-
hreyfing framhaldsskólanema,
Samtök herstöðvaandstæðinga,
Varðberg, samtök um vestræna
samvinnu, Menningar- og friðar-
samtök íslenskra kvenna, Islenska
friðarnefndin, Friðarhópur fólks í
uppeldisstéttum, Æskulýðsfylking
Alþýðubandalagsins og Friðar-
nefnd kirkjunnar.
sóknarlögreglan, sem áhuga hefur á
slíkum misgjörðum, heldur, og ekki
síður, eru skattrannsóknarmenn
einbeittir f að koma upp um slíkt
misferli, því að öllu jöfnu fer slík
„heit“ vara framhjá tolli og fjár-
málaráðuneyti til verzlunarinnar.
Enn er ekki vitað, hvaða grunsemd-
ir embætti saksóknara bar í brjósti
er það lét 70 embættismenn leita
HANDLÆKNASTÖÐIN, nýtt fyrir-
tæki í heilbrigðisþjónustu, hefur haf-
ið starfsemi í Glæsibæ í Reykjavík.
Stöðin hefur leyfi heilbrigðisráðherra
til rekstrar skurðstofa, þar sem gerð-
ar eru aðgerðir, speglanir og skuröað-
gerðir, sem ekki krefjast innlagnar
sjúklinga á spítala. Gr stöðin hlutafé-
lag stofnað af 13 læknum og hafa
fjórir nýlega bæst í hópinn.
„Læknar hafa löngum gert að-
gerðir á stofum sínum eða einhvers
staðar úti f bæ eins og sagt er og
átt þar við ófullkomnar aðstæður.
Við sem að Handlæknastöðinni
stöndum höfum sameinast um
mjög fullkomna aðstöðu til að veita
okkur og sjúklingum okkar betri
skilyrði," sagði Víglundur Þor-
steinsson á blaðamannfundi sem
læknar stöðvarinnar héldu á
þriðjudag. „Skurðstofur hér eru
þrjár og er allur tækjakostur
miðaður við að standast ýtrustu
kröfur opinberra aðila um öryggi
og gæði, bæði hvað varðar sjúkl-
inga og starfsfólk. Má nefna að eitt
dýrasta tækið á skurðstofunum er
sérstakt loftræstikerfi sem við-
heldur yfirþrýstingi á stofunum og
varnar því að mengað loft berist
þangað inn, auk þess sem það held-
ur réttu raka- og hitastigi i stofun-
hjá fjölda heildsölufyrirtækja.
Hugsanlegt er, að rannsóknarað-
gerðir gegn verzluninni standi í
sambandi við grunsemdina, sem
beinist að þýzkum eða erlendum út-
gerðarfyrirtækjum. Ef fiski kann
að hafa verið stolið frá borði og
honum komið til verzlunarinnar, þá
skaðast útgerðarfyrirtækin fyrst og
fremst" ...
um. Einnig er þar sérstakt kerfi
sem leiðir burt útöndunarloft
sjúklinga í svæfingu. Má fullyrða
að skurðstofurnar eru betur búnar
tækjum en flestar skurðstofur á
sjúkrahúsum landsins um þessar
mundir. Þá er fullkomin aðstaða til
dauðhreinsunar, þvotta og geymslu
á tækjum og áhöldum. í tengslum
við skurðstofurnar þrjár eru upp-
vöknunarherbergi útbúin nauð-
synlegum öryggistækjum, þar sem
sjúklingar jafna sig að lokinni að-
gerð og má segja að þar fari fram
gjörgæsla. Þá er biðstofa fyrir að-
standendur auk móttöku. Við stöð-
ina starfa 5 háls-, nef- og eyrna-
læknar, 3 svæfingarlæknar, 4
kvensjúkdómalæknar auk sérfræð-
inga í augnlækningum, almennum
skurðlækningum, barnaskurðlækn-
ingum, bæklunarskurðlækningum
og lýtalækningum, og því hægt að
veita meðferð við margskonar
sjúkdómum á einum stað. Við stöð-
ina starfar auk þess skurðstofu-
deildarstjóri, tveir hjúkrunarfræð-
ingar, einn sjúkraliði og ganga-
stúlka og fyrirkomulag allt eins og
um skurðdeild spítala væri að
ræða.
Þessi aðstaða sem við höfum
komið hér upp gerir okkur kleift að
gera tiltölulega fljótt aðgerðir sem
sjúklingar þyrftu að bíða lengi eft-
ir að fá gerðar á sjúkrahúsunum.
Biðlistar við margar deildir sjúkra-
húsanna eru mjög langir og að
jafnaði eru það hin þrýnni og
stærri tilfelli sem þar hafa for-
gang.
Þá getum við veitt mjög per-
sónulega þjónustu, sjúklingur er
frá upphafi fyrsta viðtals og til
loka aðgerðar undir handarjaðri
eins og sama læknis. Þá skipuleggj-
um við sérstaka vaktaþjónustu 1
tengslum við aðgerðir og geta
sjúklingar ávallt náð sambandi við
lækni eftir aðgerð, ef vandamál
koma upp eftir að heim er komið.
Handlækningastöðin mun aö
sjálfsögðu ekki koma í stað spítala
nema að þessu leyti og læknar
stöðvarinnar áfram senda ýmsa
sjúklinga sína til meðferðar á spít-
ala, enda flestir læknanna að meira
eða minna leyti í tengslum við
sjúkrahúsin.
En þjónusta stöðva á borð við
Handlæknastöðina felur I sér um-
talsverðan sparnað fyrir heilbrigð-
iskerfið í landinu. Sem dæmi má
nefna, að þegar sjúklingur er lagð-
ur inn á sjúkrahús til aðgerðar,
sem jafna má til viðamestu að-
gerða á Handlæknastöðinni, greið-
ir tryggingarkerfið 4.952 krónur í
daggjald í þrjá daga, eða alls 14.856
krónur. Sé aðgerðin framkvæmd I
Handlæknastöðinni greiðir trygg-
ingakerfið 3.400 krónur til stöðv-
arinnar. Sjúklingur greiðir 100
krónur til hvors læknis, það er
svæfingarlækinis og skurðlæknis,
auk efniskostnaðar sem er 1.200
krónur. Alls kostar því þessi aðgerð
4.800 krónur. Rétt er taka fram að
efniskostnaður er mjög mismun-
andi eftir aðgerðum og allt niður í
100 krónur.
Innréttingar og búnaður I Hand-
læknastöðina, auk breytinga sem
nauðsynlegt var að gera á húsnæð-
inu, kostuðu um 5 milljónir króna.
En við það bættist tækjakostnaður
um 3 milljónir. Arkitektarnir
Ormar Þór Guðmundsson, Örnólf-
ur Hall og Gunnar Einarsson á
Arkitektastofunni sf., sem mikla
reynslu hafa í hönnun sjúkrahúsa
og heilsugæslustöðva, teiknuðu all-
ar innréttingar í Handlæknastöð-
ina.“
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra, ritar nafn sitt undir yfirlýsingu
Friðarpáska 1984. Við hlið hans er Edda Guðmundsdóttir, eiginkona hans.
Nordsee Zeitung um rannsókn fiskiþjófnaða í Bremerhaven:
„Ríkissaksóknari fer
á veiðar í fiskihöfninniu
„FRAM að þessu er aöeins um eitt
áreiðanlegt dæmi að ræða: A liðnu ári
lokuðu tveir vaktmenn öllum fjórum
augum sínum, þegar karfi var tekinn
ófrjálsri hendi frá borði íslenzkra
skipa,“ segir meðal annars í frétt
Nordsee Zcitung, sem gefið er út í
Þýzkalandi, og fjallar um fiskþjófnaði
í Bremerhaven. Fréttin er frá fjórða
þessa mánaðar.
I upphafi fréttarinnar segir svo;
en hún ber yfirskriftina Ríkissak-
Rampe og Labrador-strætis. Hvort
eitthvað er satt í þessu, rannsakar
nú embætti ríkissaksóknara í
tveimur aðskildum aðgerðum. Önn-
ur beinist að einstökum heildsölum,
hin að útgerðinni.
Fram að þessu er aðeins um eitt
áþreifanlegt dæmi að ræða: Á liðnu
ári lokuðu tveir vaktmenn öllum
fjórum augum sínum, þegar karfi
var tekinn ófrjálsri hendi frá borði
ísl. skipa. Það er ekki aðeins rann-
Staatsanwálte gingen
im Fischereihafen
auf einen Fischzug
Im Mittelpunkt: unsinnlgc EG*Richtlinie
md Frt«híta*h m ™h.n«« Pr»tae«, .U
Suprrnkrktrn ancrhotrn wtrd. taucht tm Hachc-
r» auf: Ut ðl» W ar» »twa auf knimm»n Wrgru In dcn
iu im Blnurnland Fl
I .rihafcn uft dt» rrag» auf: lat dl« War« rtwa auf knii
I nandri --------* ------- “‘•J “wh“ *** Wuta
Handrl grrawu (Im4rl wlrd iwiachm drr Wuladurfcr IU»|>» und
drrL.bradnntr.ll* vl«l Ohd.wtrkltchrtw..drmi taLunUniucht nun
_ dtc Staalaaawallachaft tu æarl grtrruntrn AMIoornidlc NZ hcrlc
I trtrl 1)1» rtnc rlchtete »ich g*g*u rtnirln* t.rolthandlcr, dle
I gcgcn dte Hoch»eeft»cher*l.
"*wrMn«»n*a 4afc h.n- n n»cl Wwh- dca^lti
«sSns ísrsás *c -
i.’Mtoil »'»‘h mchi nur dic Knpo Ui. d.« dw M.
..' * , K. , -1 aurk .... Zull und R. rdr.