Morgunblaðið - 14.02.1985, Blaðsíða 8
8 B
VIÐSKIFn AIVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. FEBRÚAR 1985
íslenskur rafeinda- og hugbúnadariðnadur
20—30 milljónir á ári þarf
til ad efla þessa nýju grein
FÉLAG Lsl. iðnrekenda hefur unnið
ítarlegar tillögur í tíu liðum um að-
gerðir til að efla rafeinda- og hug-
búnaðariðnaðinn á íslandi og jafn-
framt hefur félagið áætlað að verja
þurfi 20—30 milljónum króna á 12
mánuðum um nokkura ára skeið, ef
árangur á að nást í uppbyggingu
þessara greina hér á landi.
Tillögur þessar eru hluti mikill-
ar vinnu sem staðið hefur í hálft
ár innan FÍI og þessi vinna eink-
um beinst að fjórum þáttum. f
fyrsta lagi að beita sér fyrir stofn-
un öflugs fyrirtækis í rafeinda-
iðnaði, efna til kynnisferðar til
Skotlands, kanna möguleika á að
íslenskt fyrirtæki gerist undir-
verktakar fyrir fjölþjóðafyrirtæki
og gera tillögur til að efla þessar
ört vaxandi greinar hér á landi.
Forsaga málsins er sú, að sl. vor
komu til fslands á vegum Iðn-
þróunarsjóðs, en að frumkvæði
Einars Benediktssonar sendiherra
í London, skoskir sérfræðingar,
ráðgjafar fyrirtækja í rafeinda-
iðnaði og gerðu úttekt á rafeinda-
iðnaðinum hér á landi. í fram-
haldi af þeirri úttekt fóru full-
trúar Iðnþróunarsjóðs og FÍI í
Skotlandsferð til að kynna sér
uppbyggingu rafeinda- og hugbún-
aðariðnaðarins þar í landi.
DNG eflt
Páll Kr. Pálsson, deildarstjóri
tæknideildar FÍI, sagði i samtali
við Morgunblaðið, að eftir þá ferð
hefði FII tekið ákvörðun um að
beita sér fyrir raunhæfum aðgerð-
um í þágu þessara greina.
„Við fórum af stað strax í
sumar,“ sagði Páll, „og stilltum
upp fjórum atriðum sem við töld-
um okkur geta ráðist strax i. Hið
fyrsta var stofnun öflugs fyrir-
tækis í rafeindaiðnaði, en það er
alveg ljóst að það næst enginn
teljandi árangur á þessu sviði án
þess að öflug hlutafélög standi á
bak við reksturinn. Kostnaðurinn
við hönnun og vöruþróun er það
mikill.
Niðurstaðan varð stórefling
hlutafjár DNG hf. á Akureyri. Um
20 iöníyrirtæki stofnuðu saman
hlutafélagið Snú hf. og gengu inn í
DNG og eiga nú 51% í því fyrir-
tæki.
Skotlandsferð
Næsta skrefið var að efna til
hópferðar forsvarsmanna fyrir-
tækja í rafeinda- og hugbúnaðar-
iðnaði hérlendis til Skotlands til
að kynnast af eigin raun því sem
við höfðum áður séð um sumarið.
Skotar eru mjög framarlega á
þessu sviði, þeim hefur tekist að
byggja upp öflugan iðnað í þessum
greinum, sem framleiðir háþróað-
ar vörur fyrir heimamarkað og til
útflutnings. Þar hafa fyrirtæki,
stjórnvöld og aðrir fjármálaaðilar
lagst á eitt um að hrinda í fram-
kvæmd ýmsum aðgerðum til að
tryggja sem bestan árangur. Það
er margt sem bendir til þess að
aðstæður hér á landi nú séu mjög
svipaðar og Skotar bjuggu við
fyrir fáeinum árum, og því getum
við mikið af þeim lært.
Þessi ferð var farin um mánaða-
mótin nóvember-desember, og var
lögð áhersla á að kynna þátt-
takendum eftirtalin svið:
— Framleiðslu rafeindatækja,
tölva og hluta í tölvur.
— Þróun og markaðssetningu
hugbúnaðar.
— Notkun rafeindatæja og raf-
Eldtraustír
tölvugagnaskápar
© Rosengrens
Tölvugagnaskápar eru sérstaklega framleiddir til að vemda allar
gerðir tölvugagna, svo sem diskettur, segulbönd og seguldiska.
Geymið viðkvæmustu og verðmætustu upplýsingar fyrirtækisins
í öruggum skáp.
E. TH. MATHIESEN H.F.
DALSHRAUNI 5 — HAFNARFIRDI — SIMI 51888
eindabúnaðar 1 iðnaði.
— Undirverktakastarfsemi.
— Aðgerðir stjórnvalda, fjár-
málaaðila og sveitarfélaga til efl-
ingar rafeindaiðnaði.
Samvinna við IBM
f þriðja lagi fórum við hjá FÍI
þegar út í könnun á möguleikum
íslenskra fyrirtækja til að gerast
undirverktakar fyrir fjölþjóðafyr-
irtæki í rafeindaiðnaði. IBM á ís-
landi hafði sýnt þessu máli áhuga
fyrir tveimur árum og því gerðum
við þessa könnun í tengslum við
það fyrirtæki.
Tíu tillögur
í fjórða og síðasta lagi höfum
við hjá FÍI unnið að tillögum um
aðgerðir til eflingar þessara iðn-
greina á fslandi. Tillögurnar eru
alls tíu talsins, og um' þessar
ATAK --------Tillögur tæknideildar Félags ísl. iónrekenda um að efla
íslenskan rafeinda- og hugbúnaðariðnað eru umfangsmiklar og í tíu
liðum.
mundir er verið að senda þær til
þátttakenda Skotlandsferðarinnar
í vetur til umsagnar. Þegar þeirri
umsögn er lokið, er ætlun okkar að
senda tillögurnar ýmsum þeim að-
ilum sem málið snertir, þá á ég við
skóla og stofnanir og ýmsa fjár-
mögnunaraðila.
Með tillögunum fylgir verklýs-
ing, það er að segja hvernig
hrinda megi tillögunum í fram-
kvæmd, auk áætlunar um kostnað
á 12 mánaða tímabili. Kostnaður-
inn er á bilinu 20—30 milljónir
króna. Ef við tökum mið af öðrum
þjóðum er þetta ekki mikið fé, en
kannski finnst sumum þetta veru-
legar upphæðir. En kjarni málsins
er engu að síður sá, að ef við eig-
um að ná árangri í rafeinda- og
hugbúnaðariðnaði verðum við að
veita til þessara greina umtals-
verðu fjármagni á næstu 2—3 ár-
um,“ sagði Páll Kr. Pálsson.
Erlendis
Léleg afkoma
launþegasjóðanna í Svíþjóð
EFTIR eins árs reynslu þykir nú
sýnt að svonefndir launþegasjóðir í
Svíþjóð hafa ekki haft þau áhrif,
sem búizt var við.
Ríkisstjórn jafnaðarmanna undir
foustu Olofs Palme forsætisráðherra
kom því til leiðar að stofnaðir voru
sérstakir sjóðir launþega í þeim til-
gangi að sjóðirnir keyptu hlutabréf í
sænskum fyrirtækjum. Var þessi
ráðstöfun strax mjög umdeild.
Sjóðirnir eru fimm að tölu og
bundnir hver við sitt hérað. Sam-
kvæmt reikningum sjóðanna fyrir
árið 1984 er afkoma þeirra yfir-
leitt slæm, þótt minna fé hafi ver-
ið varið til hlutabréfakaupa en til
var ætlazt. Fara þeir sjóðirnir
bezt út úr árinu, sem minnst
keyptu af hlutabréfum, en létu
banka ávaxta fé sitt. Reyndar
voru það vextirnir af bankainn-
stæðum sem komu I veg fyrir að
sumir sjóðanna þyrftu að ganga á
eigið rekstrarfé til að greiða til-
skilin 3% til eftirlaunasjóða ríkis-
ins.
Frammámenn viðskipta- og
bankamála í Svíþjóð reyndust
tregir til að taka sæti í stjórnum
sjóðanna til ráðgjafar, og einnig
reyndist erfitt að fá sérfræðinga á
sviði fjárfestinga til samstarfs.
Kosningamál
Á árinu 1984 fengu sjóðirnir
fimm alls Í'Æ milljarð sænskra
króna, og af þeirri upphæð vörðu
þeir 1,15 milljarði til hlutabréfa-
kaupa. Heildarhagnaður á árinu
af hlutabréfakaupum nam aðeins
einni milljón króna, en hagnaður-
inn, eða vextirnir, af bankainn-
stæðum nam hinsvegar 22,5 millj-
ónum.
Meðal kostanna, sem Olof
Palme sá við stofnun sjóðanna,
var að þeir gætu stuðlað að meiri
skilningi í kjarasamningum. Svo
hefur ekki verið í reynd, og hefur
lítið miðað í yfirstandandi samn-
ingaviðræðum. Þvert gegn vonum
forsætisráðherrans hafa verka-
lýðsleiðtogar lýst því yfir að sjóð-
irnir breyti engu um kjarasamn-
inga.
Sjóðirnir hafa á ný komizt f há-
mæli nú vegna þess að þingkosn-
ingar eru fyrirhugaðar í Svíþjóð í
september í ár, og hafa þrír flokk-
ar stjórnarandstöðunnar lýst því
yfir að sjóðirnir verði lagðir niður
ef borgaraflokkarnir fá meiri-
hluta á þingi og geta myndað
næstu ríkisstjórn. Samkvæmt nýj-
ustu skoðanakönnunum í Svíþjóð
er nú stjórnin í minnihluta, og lé-
leg afkoma launþegasjóðanna hef-
ur gefið andstöðunni aukið fylgi.
Heimild: (Wall Street Journal.)
Vöruþróun
Athafnamenn
með háskólafyrirlestra
FÉLAG ísl. iðnrekenda og Háskóli
íslands hafa ákveðið að skipuleggja
nokkra fyrirlestra nú á vormisseri
undir yflrskriftinni „Vöruþróun og
markaðsmál" — raddir úr atvinnu-
lífinu. Fyrsti fyrirlesturinn verður
haldinn í dag, flmmtudag, kl. 17 í
Hugvísindahúsi Háskólans stofu H
101. Þar mun Davíð Sch. Thorsteins-
son, forstjóri Smjörlíkis/Sólar hf.,
ræða um vöruþróun og rekja nýlegt
dæmi um slíkt verkefni úr fyrirtæki
sínu.
„Það er skoðun margra að ein
meginforsenda þess að íslenskur
iðnaður geti staðist harðnandi
^amkeppni, bæði á heimamarkaði
jg erlendis, sé aukin áhersla á
þessi tvö svið, þ.e. vöruþróun og
markaðsmál," sagði Gunnar Ingi-
mundarson, viðskiptafræðingur
hjá Félagi íslenskra iðnrekenda, í
samtali við Mbl. um tilgang þess-
ara fyrirlestra. „Okkur fannst því
tilvalið að fá til liðs við okkur
menn úr atvinnulífinu, sem hafa
náð góðum árangri á þessum svið-
um og heyra hvernig þeir hafa
staðið að þessum málum."
Fyrirlestrar þessir verða aug-
lýstir sérstaklega innan Háskól-
ans, fyrst og fremst þó í viðskipta-
deild, en þar eru að sjálfsögðu
námskeið þar sem fjallað er um
þessa þætti frá fræðilegu sjónar-
horni. „Við lítum á þetta sem einn
þátt í því að auka tengsl Háskól-
ans við atvinnulífið í landinu, sem
mjög hafa verið til umræðu á und-
anförnum misserum," sagði Gunn-
ar.
Stefnt er að því að haldnir verði
fjórir fyrirlestrar með tveggja til
þriggja vikna millibili. Fyrirlesar-
arnir eru allir starfandi fram-
kvæmdastjórar i íslenskum iðn-
fyrirtækjum og auk Davíðs Sch.
eru þeir Magnús Gústafsson,
framkvæmdastjóri Coldwater,
dótturfyrirtækis SH í Bandaríkj-
unum, Tom Holton, framkvæmda-
stjóri Hildu hf., og Víglundur
Þorsteinsson, framkvæmdastjóri
BM Vallá.