Morgunblaðið - 24.03.1985, Blaðsíða 79
79
____________________MORGUNBLAÐID, SUNNUDAGUR 24. MARZ 1985_
„Sá sem kann sitt fag á lof skilið
hvort sem sá er kven- eða karlmaður“
— segir Margaret Hillis hljóm-
sveitarstjóri í Bandaríkjunum
Sjaldga ft er að kvenfólk fáist viö hljómsveitarstjórn. En vestur í Bandaríkj-
unum er einn af virtari stjórnendunum kona, segir í fréttatilkynningu ís-
lensku hljómsveitarinnar.Hún er Margarel Hillis. Hún var stödd hér á landi í
vikunni og stjórnaði þá Íslensku hljómsveitinni á tónleikum í Bústaðakirkju
sl. miðvikudagskvöld. í áðurnefndri fréttatilkynningu segir ennfremur að með
staðfestu sinni í starfi hefur hún nitt braut þar sem áður voru fordómar og
þröngsýni.
„Mér líst vel á tónlistarlífið á íslandi." I»essi mynd af Margaret Hillis
var tekin á æfingu með íslensku hljómsveitinni í Bústaðakirkju.
Hillis er aðallega þekkt fyrir
stjórn viðamikilla kór- og hljóm-
sveitarverka. Hillis vakti alþjóð-
lega athygli haustið 1977 þegar
hún stjórnaði Sinfóníuhljómsveit
Chicago í Lincoln Center í New
York við flutning 8. sinfóníu Mahl-
ers. Þetta gerði hún fyrirvaralaust
í forföllum Georgs Solti, en hún
hafði æft kórinn fyrir tónleikana
Hillis hefur fengist við kór- og
hljómsveitarstjórn í þrjá áratugi
og hefur stjórnaö mörgum helstu
hljómsveitum Bandaríkjanna í sin-
fónískum verkum, kórverkum og
óperum. Hún hefur tekið upp
fjölda hljómplatna og hlotið fimm
Grammy-verðlaun. Hillis er nú
fastur stjórnandi Chicago Symph
ony Chorus, sinfóníuhljómsveitar
Elgin, og tónlistarstjóri banda-
risku kórsamtakanna. Morgun-
blaðið átti viðtal við Hillis er hún
var hér á landi í vikunni og spurði
fyrst af hverju hún hafi ákveðið að
verða hljómsveitarstjóri.
„Þegar ég var u.þ.b. átta eða niu
ára vissi ég að ég ætlaði að verða
hljómsveitarstjóri. Ég hef unnið að
þessum draum mínum frá því ég
var barn og byrjaði ég að læra pá.
Ég fór á fjölda tónleika með for-
eldrum mínum sem barn og ég
naut þeirra alltaf út í ystu æsar
Ég spilaði alltaf í skólahljómsveit-
um gegnum skólaárin, allt frá
barnaskóla. Ég fór í tónlistarnám
mitt í skóla er heitir Juilliard og er
í New York-borg.
Ég fór fyrst á tónsmíðabraut, en
það var ekki alveg það sem ég ætl-
aði mér og sagði kennaranum mín-
um frá mínum innsta draumi — að
ég vildi verða hljómsveitarstjóri.
Hann leit á mig steinhissa og sagði
ekki orð í smá tíma, en reyndi svo
auðvitað að draga úr vitleysunni í
mér. Hann sagði að þetta starf
væri eiginlega ekki fynr konur.
Hann gaf mér holl karlmannsráð
um að svona draumórar væru bara
nmasóun og ég myndi ekkert hafa
út úr þessu nema vonbrigði. Kenn-
arinn minn sagði mér að ég ætti að
fara inn í kórstjórn þvi þar ætti ég
heima auk þess sem það væri
a.m.k. samþykkt sem kvenmanns-
starf. En, hvað heldurðu að ég hafi
gert. Ég fór að ráðum hans og fór i
korstjórn og lærði auðvitað heil-
mikið í því — auðvitað er það tón-
list líka. Ég kom mér upp litlum
kór og lítilli hljómsveit í New
York. Við unnum að nokkrum
hljómleikum og fluttum þá svo að
ég var þar með komin með nokkuð
góð meömæli. Hljómsveitarstjóri
einn, Fritz Reiner, hafði heyrt
eitthvaö um mig, en hann vildi fá
góðan kór til að syngja með sin-
fóníuhljómsveit Chicago-borgar.
Ég varð fyrir valinu og fór með
kórinn minn til Chicago tvisvar
sinnum.
Síðan, fyrir slysni, tók ég að mér
hljómsveitarstjórn í Chicago að-
eins á mánudagskvöldum, svo að
ég varð að taka fiug frá New York
til Chicago á sunnudagskvöldum
og til baka á þriðjudagsmorgnum
— svona gekk þetta í nokkur ár.
En ég varð alltaf meira og meira
upptekin í Chicago svo það endaði
með því að ég fiuttist þangað, og
þá varð ég eiginlega í fyrsta skipti
stjórnandi minnar eigin hljóm-
sveitar — hljómsveitarinnar í Elg-
in.
Aðalvandamálið mitt við að
komast að sem nemandi í hljóm-
sveitarsíjórn var að finna mér góð-
an kennara. Ég var brautryðjandi
skilst mér og þeir vildu fáir taka
kvenmenn í læri í hljómsveitar-
stjórn. Ég er viss um að kvenmenn
nú til dags sem vildu læra þetta,
hefðu ekki svo mikil vandamál eins
og ég hafði en það var 1947 — tím-
arnir breytast vonandi. Nú eru
nokkrar konur sem eru farnar út á
þessa braut. Kvenmenn ættu alls
ekki að vera hræddar við þetta.
Stjórnandastarfið er mjög erfitt
lífsstarf fyrir hvern sem er —
jafnt karlipenn sem kvenmenn, en
ef kvenmenn leggja sig virkilega
fram við vinnu sína og áhuginn
fyrir starfinu er gjörsamlega
ótakmarkaður, þá ætti allt að
ganga upp.
Margaret sagði að flestir kven-
menn, sem hefðu náð því marki
sem þær hefðu sett sér í byrjun,
væru komnir langt á fimmtugsald-
urinn. Það tekur langan tíma aö
komast á toppinn. „Nei, ég er ekki
gift og á engin börn — ég á engan
tíma eftir til að gefa öðrum þegar
ég er búin að sinna starfi mínu. Ef
ég ætti börn eða mann, ætti ég það
örugglega ekki skilið, því ég myndi
sjálfsagt bæði vera ómöguleg móð-
ir og eiginkona. Nei, ég hafði aldrei
tfma fyrir annað en tónlistina,
enda hefði óréttmætið gripið inn í
hefði ég farið að stofna heimili
með öðrum
t sambandi við kvennabaráttu
skiptir mig litlu máli hvort það er
maður eða kona sem slær í gegn.
Ef á annað horð sá sem er í sviðs-
ljósinu er virkilega góður á sínu
sviði, þá á hann lof skilið.“
Margaret sagði að sér litist vel á
tónlistarmenningu tslendinga, það
litla sem hún hefði séð. „tslenska
hljómsveitin er hreint frábær og
það sem er mjög sérstakt við hana
er að allir í henni eru mjög ungir
og leggja sig mjög fram við að ná
góðum árangri,“ sagði Margaret að
lokum.
adidas
mitre
baghecra
(=► Durílop
-golfvörur