Alþýðublaðið - 11.12.1931, Blaðsíða 4

£fsÞVÐUB£l*Ð!Ð
Iðnaðarmál.
Sérhverri mentaðri þjéö í þess-
um heimi er það metnaðar- og
ikapps-mál að eiga sem mest af
fullkomnum og vel skipulögðum
frámleiðslutækjum og verzlunar-
húsmn, er framleiði sem mest af
því, er landsmenn nota, og auð-
vitað þar fram yfir til útflutn-
ings á heimsimarkaðinn. Síðan er
vörunni rutt inn á smáríki og ný-
lendur, sem að svo verða að
borga háu verði hina aðkeyptu
vöru. Nú er hverjum skynjandi
manni það ljóst, að állur er varn-
ingur þessi vel útlítandi og sumt!
af honum er góð vara, þó að
einstaka mönnum sé það hins
vegar ljóst, að ýmsar vörutieg-
undir eru þegar í framleiðslunná
drýgðar með efnum, sem aÖ eru
að mun ódýrari og ófullkomnari
en hin raunverulegu liráef ni.
Þetta skaðar ekki vöruna í aug-
um almennings og skal heldur
ekki sagt um hið raunvemlega
gildi hennar í samræmi við gildi
þeirra períinga, sem að hún er
goldin með.
Nú emm við íslendingar örlítið
smábrot af veraldarlieildinnái, en
landiÖ okkar er nú hreint ekki
svo lítið, og væri það hreinasta
bölsýni að fara með nokkra
sleggjudóma um fjarlæga fram-
tíð þess, en eins og er erum við
smáir og auðvitað gróðursæll
reitur fyrir hina erlendu fram-
Mðslu.
Við göngum út frá þvi sem að
er og tökum tímunum eins og að
þeir koma fyrir, og hér er ský-
laust átt við það af framleiðsl-
unni, sem að landsmenn nota í
eigin þarfir. Um það af iðnað-
inum, sem að framleitt er til út-
flutnings, og sem að er ekki síð-
ur umtalsvert, vérður að þessu
sinni þagað.
Það verður ekki annað séð en
að iðnaðurinn muni á komandi
érum eiga við svipaða örðug-
leika að stríða og nú, þar sem
að til hans verður að kaupa svd
tilfinnanlega mikið frá útlöndum
allar umbúðir, þó ekki séu ann-
að en auðvirðilegar pappaumbúð-
ir, aUar vélar til framleiðslunnar,
mikið af hráefnunum, og svo það,
sem að menn mega ekki gleyma,
vinnukraftinn að nokkru Jeyti.
Við erum á því bernskuskeiði, að
okkur skortir margt, sem að full-
orðinn má prýða. Þó að lands-
menn Jæri að vísu milúð, þá virð-
ist sem að hin bókfega mentun
sé unglingunum hjartfóJgnust.
Við eigum vægast sagt sárafáa
menn með viðunanlegri þekkingu
á iðnaði.
Ungir menn sækja árlega um
styrk tiJ hins opinbera til þess
að geta dvalið erlendis og afláð
sér víðtækari fullkomnunar, en
hávaðinn af þessum mönnum hef-
ir stundað hið bóklega nám, og
svo hafa þá þeir eða þær verið
efniJegt listafólk, sem að auð-
vitað er syndsamlegt að hjálpa
ekki, en hversu blessunarríkt
væri það nú ekki, ef þó eltki
nema tíu af hundraði af þessu
fóJki hefði lagt fyrir sig ein-
hverja iðngrein, dvalið erlendis
og fengið lærdóm og þjálfun við
framleiðslu á einhverri vöruteg-
und, sem að nú er flutt inn í
landið fyrir svo tugum þúsunda
krónum skiftir. Það er ekki síður
mikilsvert að vera fullkominn
sérfræðingur í einlrverri iðngrein.
Hér er um nokkurs konar Jand-
nám að ræða, þar sem að iðn-
[aðurinn, á í hlut. Hér má gera s-vo
ótrúlega mikið rneira en gert er;
og ég er ekki í neinum vafa um
það, að hér eru menn reiðubún-
ár með vilja og eins með peninga
■ti'l þess að leggja í iðnfyriirtæki
að eins ef fyrir hendi væru
menn með sérmentun og reynslu í
iðnrekstri.
Ef að meður segði, að tolllög-
gjöfinni væri ábótavant hvað
snertir iðnaðinn, þá held ég að
rnaður færi með rétt mál, svo
framarlega sem að fullrar sann-
girni yrði gætt, en það er nú min
einfalda skoðum að hið opinbera
eða tolllöggjöfin séu ekki hinir
réttu hlutaðeigendur að. snúa sér
til viðvíkjandi iðnaðinum, og nú,
þegar að við erum famir að
framleiða margar vörutegundir,
sem að eru sambærilegar við er-
leridar, þá verður þjóðarheildin
að fdnna innri hvöt hjá sér til
þess að nota sína eigin fram-
leiðslu, því að ef að menn hafa
ekki gert sér grein fyrir því, þ'áj
skal mönnum réttilega bent á það
hér, að okkar smáa iðnaði er
stórhætta búin af hinum risa-
vöxnu erlendu iðnfyrirtækjum,
sem að keppa hér á okkar
þröngva markaði.
Kaldbikur.
Má ég detta ?
nefnir Kristján Sigurður Kristjáns-
son 10 æfintýri, sem hann hefir
ritað,
Komu þau út í haust.
Mynd af höfundi er framan við
bókina.
Undir myndinnni er rithönd
Kristjáns, en hann er snildar skrif-
ari.
Letur bókarinnar er stórt og gott
fyiir oörn.
Efnið er þetta: Má ég detta?
Amma, Geislinn og gesturinn,
Systurnar, Eina ráðið, Einhvern
tíma seinna, Þráin, Svona var það,
Vegurinn og síðast Álfakirkja.
Lítið eitt hefír ínálspiflingin sýkt
þenna varkára mann. Rugiar hann
saman fornöfnum og tvitölu og
fleirtölu, lætur söguhetju skjálfaá
beinunum. en aðra gefa svar.
En allvíðast er málið gott og
látlaust.
Lifsreynsla alvörugefins manns
leynir sér ekkt í ritum þessa höf-
undar.
Er hann glöggsýnn á margt,
sem í mannheimum gerist.
Öllum vill hann vel og trúir á
guð og annað líf.
Æfintýr þessi bera vitni um
mannúð. góðvild, ’ trúrækni og
lotning höfundar.
Hér getur að lita sýnishorn af
rithætti Kristjáns:
„Valda leið vel. Hann fann
þrótt sinn aukast. Og þegar hann
Var farinn vel að styrkjast, lét
móðir hans hann klæðast og vera
á ferli. En margt þótti honum
undarlegt um þetta nýja líf. Alt
umhverfið var unaðslegt og fag-
urt. Náttúrufegurðin var langtum
unaðslegri, en hún hafði nokkurn
tíma gægst fram í draumum hans.
Nú gat hann reikað um skógi-
vaxnar hæðir, horft yfir gróðri-
vaxin engi og silfurtær vötn. Og
hann fann þrótt og unað fylla
sál sína. Húsið, sem hann dvaldi
í hjá möður sinni, stóð á fagurri
hæð. Umhverfið var unaðslegt.
Húsið sjáift var skinandi fagurt.
Það var með svölum og útskotum
og ýmiskonar skrauti.
Öllu var smekklega hagað.
Aldrei hafði Valdi séð eins fallegt
hús. Umhverfis það voru blóm.
garðar. Þar voru margskonar tré.
Mörg þeirra voru þakin ávöxtum.
Og honum fanst lifið unaður og
sæla, Nú gat hann verið hjá móð-
ur sinni.--------Margt fólk var
i húsinu. Mestur hlutirín voru ung-
lingar. Þar voru líka nokkrair
konur. Unglingarnír voru i um-
sjá þeirra“.
ímvndunarafl höfundar er all-
fjörugt. Valdi var kominn í aðra
veröld, á aðra stjörnu. Þetta var
ef til vill íslendingabyggð. —
Bókin er myndum prýdd, og
hefir Tryggvi dregið þær haglega.
H. J.
Um daginn og veginn
STÚKAN SKJALDBREIÐ. Fundur
í Góðtemplarahúsinu á föstu-
dagskvöld á venjulegum tima.
Alþýðublaðið
kemur út árdegis tvo næstu
sunnudaga. Auglýsingar, sem eiga
lað koma í sunnudagsblaðinu, ósik-
ast sem tímanlegast á morgun.
Miss Jane Adams,
sem hlaut friðarverðlaun No-
bels fyrir 1931 ásamt Nicholas
Murray Butler háskólakennara,
liggur þungt haldin í sjúkrahúsi
í Baltimore.
Lögreglustjóri á Akranesi.
Umsöknarfrestur um lögreglu-
stjóraembættið á Akranesi er lið-
inn og sækja þessir lögfræðingar
um það: Jón Hallvarðsson,
Reykjaví/r, Jón Þór Sigtryggsson,
Seyðisfirði, Sigurður Grímsson,
Símon Þórðarson frá Hóli, Steim-
Á Freyjugötn 8 fást dívanar
með lækkuðu veiði til áramóta.
Einnig madressur lang-ódýrastar
þar. Sími 1615.
RJómi læst allan daginn
fAlÞýðabranðgepðinni,Langa-
vegi 61.
Annast uppsetningu loftneta og
viðgerð á útvarpstækjum. Hleð
vafgeyma. Sanngjarnt verð. Uppl
í síma 1965. Ágúst Jóhannesson
Nýtt og vandað borðstofn*
borð til sölu með sérstöku tæki-
færisverði í Vörusalanum, Klappar-
stíg 27.
Landsins ódýrasta og feg-
ursta veggfóður selur veggfóð-
urútsalan á Vesturgötu 17.
-----------------------i
Höfum sérstaklega fjölbreytt
úrval af veggmyndum með sann-
gjömu verði. Sporöskjurammar,
flestar stærðir; lækkað verð. —
Mynda- & ramma-verzlun. Sími
2105, Freyjugötu 11.
Spariðpeninga Foiðist óþæg-
indi. Munið því eftir að vant->
ykkur ruður i glugga, hringið
i síma 1738, og verða pær strax
látnar i. Sanngjarnt verð.
Klæðskerasaumuð föt, sem pönt-
uð hafa verið, en ekki vitjáð, bæði
blá og svört með röndóttum bux-
um. verða seld næstu daga, Hafn-
arstræti 18. Leví.
dór Gunnlaugsson frá Kiðabergi,
allir í Reykjavík, og Þórhailur
Sæmundsson, Hafnarfirði.
Freymóður Jóhannsson
málari hefir vinnustofu á Sjafn-
argötu 3.
Slysið á „Brúarfossi“:
Eins og sagt var frá í blaðinu í
fyrradag voru það þrir skipverjar,
sem meiddust. Aðalsteinn Guð-
bjartsson handleggsbrotnaði; Ás-
björn Pálsson siðubrotnaði og
Kristinn Ó. Kristjánsson kyndari
marðist á fæti og á síðunni.
Heilsufarsfréttir.
(Frá skrifstofu landlæknis.) Vikuna
22. — 28. nóv. veiktust hér í
Reykjavik 47 af hálsbólgu, 32 af
kvefsótt, 3 af iðrakvefi og mjög
fáir af öðrum farsóttum. Þá viku
dóu 6 manns hér i borginni.
Sjómannafélag Reykjavikur.
Seðlar til stjórnarkosningar
liggja frammi í skrifstofu félagsins,
Hafnarstræti 18
Nœhirlœknir er í nótt Halldór
Stefánsson, Laugaveg: 49, sími
2234.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur Friðrikssom.
Alþýðuprentsmiðjan.