Alþýðublaðið - 23.12.1931, Blaðsíða 2

2
ALPÝÐUBLAÐIÐ
Frá Hafnarfiiði.
i.
Atvinnubótavinna er nú hafin
bar fyrir nokkru. Vinna 40—50
manns að lagningu holræsapípna
í Strandgötu, Lækjargötu og Suð-
urgötu og álíka margir viö grjót-
nám og uppfyllingu við höfnina,
Unnið mun verða fyrir 20 þús-
und krönur til að byrja með. Er
það að nokkru styrkur frá rík-
issjóði, nokkuð lán, en nokkurn
hluta upphæðar þessárar mun
bærinn leggja fram sjálfur. —
II. 1
Reikningar bæjar- og hafnar-
sjóðs fyrir 1930 eru nýkomnir
út prentaðir. Eru eignir bæjar-
sjóÖs umfram skuldir 588 222,65
kr. og eignir hafnarsjóðs 922 220,-
48 kr., en hann skuldar engum
neitt. Samanlögð skuldlaus eign
bæjar- og hafnar-sjóðs er- því
rúmlega U/2 milljón kr., og er
það alimiklu meira en búast
mætti við eftir kviksögum þeim,
sem breiddar hafa verið út um
fjárhag bæjarins, bæði hér og í
Reykjavík. Þess ber og að gæta,
að á eignareiikningi' er ekkert talið
af óarðbærum eignum, hema
skóli, bókasafn og slökkvitækl,
en ekki vegir, brýr o. þ. h.,. sem
aðrir bæir telja, sumfr hverjir.
um vörupantanir í stórum stíl.
sem í fiestum tiifellum gefst vel
og verður til þess að gefa þátt-
takendum kost á ódýrari nauð-
synjum en elJa, fjársöfnun til hús-
bygginga fyrir félögin, biaðaút-
gáfu innan félaganna, stofnun
söngflokka og ýmislegt fleira.
Lýsir þetta alt hvílíkum áhuga,
dugnaði og þrautsegju íslenzkur
verkalýður býr yfir, og vekur á-
nægjulegar vonir um framtíðar-
ríki verklýðsins, sem hann msð
samtökum sínum og samstarfi er
nú að leggja grundvöllinn að,
þrátt fyrir allar þær ofsöknir, á-
lygar, róg og svívirðingar, er þeir
verða fyrir, sem einkum leggja
þar hönd að verki.
Eftir óskum félaganna úti um
landið hafa ýmsir góðir Alþýðu-
flokksmenn verið á ferð til þeirra.
Séra Sigurður Einarsson fór til
Eyrarbakka snemma í þessum
mánuði og hélt fyrirlestur á af-
mælishátíð félagsins þar. Árni
Ágústsson hefir verið í Vest-
mannaeyjum í erindum S. U. J.
og Alþýðusambandsins. Dr. Guð-
brandur Jónsson fór eininig
snemma í þessum mánuði til
Keflavíkur og flutti fyrirlestur í
félaginu þar.
Slíkir gestir eru félögunum hin-
ir kærkomnustu, og væri æski-
legt, að hægt væri að gera enn
meira að slíkum sendiferðum.
Ails staðar er ihaldið Málfa
sér likt.
AIls staðar er íhaldið sjálfu
sér líkt, datt mér í hug i gær,
þegar ég hlustaði á umræður á
bæjarstjórnarfundi hér í bænum.
Á þessum fundi lagði fjárhags-
nefnd fram frumvarp að fjárhags-
áætlun bæjarins næsta ár. Var
það til 1. umræðu. Eiinn bæjaj'-
fulltrúinn, Þorleifur Jónsson rit-
stjóri (ég veit ekki hvort ég á
að segja fyrverandi), vildi alls
eigi telja þetta fyrstu umræðu,
en ræddi þó frumvarpið í ein-
stökum liðum. Var þá úr skor-
ið með atkvæðagreiðslu, hvort
þetta væri fyrri unrræða fjárhags-
áætlunar, og guldu jákvæði 5
(jafnaðarmenn), en 2 (íhalds-
menn) á móti. Einn íhaldsmaður-
inn sat hjá við atkvæðagreiðis]-
una. Sjá allir hve hlægilega í-
haldsmenn gera sig á stundum:
Að neita fyrst að fjárhagsáætl-
unin sé til fyrstu umræðu, en
fara svo að ræða einstaka Mi
hennar, eins og þessi Þorleifur
gerði. Eins og í fyrra tók fjár-
hagsnefnd 7 þús. kr. á áætlun-
ina til verkamannabústabasjóðs.
Þetta taldi Þorlieifur fjarstæðu og
vildi taka út af áætlun. Já, alt af
er íhaldið eins! Sami Þorleifur
vildi segja upp öllum starfsmönn-
um báejarins og ráða aðra (vænt-
anlega rétttrúáða) fyrir lægri
laun. Er þetta einn þáttur í her-
ferð þeirri, er nú er hafin á
hendur íslenzkum verkalýö, að
lækka laun þeirra opnberu
starfsmanna bæja og lands, sem
lægst hafa launin, til þess að
hægra sé að koma fram kaup-
lækkun hjá sjómönnum og eyr-
arvinnufólki.
Verkalýður! Af ávöxtunum
skaltu þekkja þá! Hvort sem þeir
heita ritstjórar, útgerðarmenn
eða kaupmenn 0. s. frv., að eins
iei;ns ef íhaldslundin fyllir hjörtu
þeirra, þá er andinn æ hinn sami,
hvort sem er á Austfjörðum,
Vesturlandi, Suðurlandi, Norður-
landi eða erlendis. Þeár eru alt
af og alls staðar sjálfum sér lík-
ir, blessaðir. Varist þá!
Hafnarfirði, 16/12 1931.
ó.
Sknldagreiðsiuhléið.
Washington, 22. dez. U. P. FB.
Frumvarpið um samþykt á
skuldagreiðslusamningunum frá í
sumar hefir orðið fyrir heiftar-
legum árásum í öldungadeild
þjóðþingsins, en eigi að síður er
búist við, að deildin afgreiði
frumvarpið fyrir jól. — Smoot
öldungadeilidarþingmaður lagði
fast að deildinni að samþykkja
frmnvarpið og kvað fjármál
Þýzkalands mundu komast í
kalda kol, ef skuldagreiðslu-
samningarnir næði ekki fram að
ganga, en af gjaldþroti Þýzka-
lands gæti leitt allsherjar gjald-
þrot og óútmálanlega fjánnála-
erfiðleika og hrun í Evrópu. —
Howell öldungadeildarþingmabur
ásakaði rílciisstjórnina fyrir að
láta sér annara unr velferð er-
lendra ríkja og þegna þeirra en
Bandaríkin og ameríska þegna.
—- Hiram Johnson, sem er nafn_
kunnur öldungadeildarþingmaður,
en ótryggur stjóínarstuðnings-
maður, kvað skuldagreiðslufœsts-
samningana ólöglega og brot á
stjórniarskránni.
Um daginn og yeginm
Árétting.
Grísirnir aö Svínafelli héttf,
Diggi, Lilli og Ló. Svona læsi-
legar bækur þyrftu að vera ó-
dýrar o. s. frv. Letur þessa æfin-'
týrs er við hæfi barna. H. J.
F. U. J. i Vestmannaeyjum
hélt aðalfund nýlega. Á þeim
fundi gengu 10 nýir menn i fé-
lagið. Formabur þess er Árni
Guðmundsson á Háeyri.
Árni Ágústson
er nýkominn. úr Vestmanna-
eyjum. Var hann þar á þnem-
ur stjómmálafundum, einnig við
árshátíðir jafnaðarmannafélagsins
„Þórshamars“ og Félags ungra
jafnaðarmanna í Eyjum.
Leikhúsið.
Annan og þriðja í jólum verður
sýndur söng-gamanleikur, „Lag-
leg stúlka gefins". „Litli Kláus og
stóri Kláus“ verða leiknir sömu
daga kl. 3Va-
Ritsimastöðin
verður opin í kvöld til mið-
nættis.
Hljómleikar.
Á 3. í jólum kl. 3 heldur Ein-
ar Sigfússon hljómleika í Nýja
Bíó.
Jólastjarnan
heitir hefti, sem 7. bekkur D í
Austurbæjar-barnaskólanum hefír
gefið út. Em þar greiinar eftir
fjölda barna og heftið mjög
skemtilegt.
Jó’atré „Dagsbrúnar",
fyrir börn félagsmanna verður
næsta mánudag (28. dez.). Nán-
ar auglýst á morgun.
íkviknun.
Síðdegis í gær kviknaði í hús-
inu á Bergþómgötu 29. Kom eld-
urinn upp í herbergi á þakhæð
hússins og hafði kviknað þar í
rúmfötum 0. fL, en á hvern hátt
það varð er ekki upplýst. Komst
eldurinn upp í þekju hússins og
upp á hanabjálkaloft, en þá tókst.
að slökkva hann.
Verzlunarbúðir
eru opnar í kvöld til kl. 12 á
miðnættii, en á morgun til ki. 4.
III.
Fyrri umriæða um fjárhagsáætl-
un næsta árs fór fram á bæjar-
stjómarfundi fyrra þribjudag.
— Heildarapphæð áætlunarinnar
var 359 200,00' kr.
Stærstu liðirnir eru þessir:
Til fátækraframfæris 80 000 kr.
Til mentamála 49 700 —
Vextir og afborganiir
lána 80 000 —
Til atvinnubótá 40 000 —
Stjórn kaupstaðarins 23 600 —
Mismunur tekna og gjalda er
áætlaður 219 000 kr. Er það svip-
að og útsvarsupphæðin hefir ver-
ið undanfarin ár.
fir berbúðam veihalíðsins.
Verklýðsfélögin viðs vegar um
landið starfa nú af hinu mesta
kappi, eftir því sem hingað frétt-
ist, enda er tíminn frá vetuir-
nóttum og fram að vertíð bezti
starfstím imargra féiaga.
Fundarsökn og félagsistarfsemi
er með bezta móti hjá mörguím
félögum, enda em ærin verkefni
fyrir hendi hjá þeim flestum, svo
sem að reyna að hrinda af stað
atvinnubótum og vígbúa verka-
lýðinn til að standast kauplækk-
unarárásir atvinnurekenda og
stjórnarinnar, sem búast má við
að víða verði hafnar upp úr nýj-
árinu.
Verklýðsfélögin hafa nú mörg
með höndum, auk hinnar sjálf-
sögðu faglegu og pólitísku bar-
áttu, ýms önnur hagsmuna og
menningarmál, svo sem: samtök
fir KeNavík.
Verklýðsfélag Keflavíkur hefir
fyrir nokkru skrifað útgerðar-
mannafélagimu þar og óskað eftir
að það semdi við verklýðsfólagið
um kaup og hvíldartíma sjó-
manna nú á næstu v-ertíð. Ut-
gerðarmannafélagið færðist undan
aó semja .og bar fyrir sig þá fá-
ránlegu ástæðu, að vegna þess
að félagið heitir „verklýðsfélag“.
en ekki „sjómannafélag“, sé það
ekki réttur samningsaðili. Þó er
það viðurkent af útgerðarmanna-
félaginu, að meiri hluti mieðlimá
verklýðsfélagsins séu sjómenn.
Liggur það í augum uppi, hví-
lík fjarstæða það er, að atvinnu-
rekendur geti haft nokkurn íhlut-
unarrétt um það, á hvern hátt
verkalýðurinn skipuleggur samtök
sín, enda er það reynsla verka-
.lýðsins í ýmsum smáþorpum, að
það verður til niðurdreps fyrir
félagsskapinn, ef á að fara að
skifta þeim starfskröftum, sem
hann hefir á að skipa.
Samkvæmt þeirri reynslu var
svo hljóðandi tillaga samþykt á
10. sambandsþingi Alþýðusam-
bandsins haustið 1930, og er húrr
prentuð þanxiig í þingtíðindum
þess, bls. 88:
„Til þess að verkalýðurinn sé
baráttuhæfari gegn auðvaldinu,
þá sé meðal annars unnið að því
í öllum kauptúnum og bæjum,
sem hafa innan við 2500 íbúa,
að verkamenn, sjómenn, verka-
konur og iðnaðarmenn séu í eimu
vérklýðsfélagi.“