Morgunblaðið - 02.08.1986, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1986
C 3
- framhald af forsíðu
stunduðu læknastörf nema í
frístundum.
- Þú hefur samið leikrit fyr-
ir útvarp, sjónvarp og svið? Er
það ekki rétt munað?
- Jú. Ég hef samið fímm út-
varpsleikrit, þrjú sviðsverk sem
áhugamannaleikfélög hafa flutt.
Leikritið „Venjuleg §ölskylda“
hefúr verið fært upp á sex stöð-
um. Fyrir sjónvarp hef ég samið
ýmislegt. Allt frá smáþáttum upp
í kvikmynd.
- Nú hefur þú samið barna-
bók, „Viðburðarríkt sumar“ og
varst um nokkurra ára skeið
annar af umsjónarmönnum
Stundarinnar okkar í sjón-
varpinu. Því liggur beinast við
að spyija. Hefurður gaman af
að skrifa fyrir börn og ungl-
inga?
fyrir sjónvarp var námskeið fyrir
rithöfunda varðandi leikritagerð.
Upp úr því skrifaði ég handrit að
sjónvarpskvikmyndinni „Hvað
er?“ sem Hrafn Gunnlaugsson
leikstýrði. í millitíðinni skrifaði
ég þátt í „félagsheimilið" sem
heitir Leitin að hjólinu. Haustið
1982 byijað ég að vinna við
Stundina okkar.
- Er vinna fyrir sjónvarpið
eitthvað frábrugðin öðrum rit-
störfum?
- Það er gjörólíkt. Það var eins
og opnaðist nýr heimur fyrir mig.
Þarna er myndmálið ríkur þáttur
í sköpuninni. Eða með öðrum orð-
um: Mynd og mál verða að vinna
saman og ekki má gleyma hljóð-
inu sem er mjög mikilvægt og þar
við bætist að til að koma verkinu
í endanlegan búning þarf hópur
manna að koma til. Það gildir
miklu að þessi hópur vinni vel
steinn upp fyrir mér nokkrum
sýnishomum af herferð mývargs-
ins á hendur tæknimönnum og
leikurum í myndaflokknum A
fálkaslóðum. Vægast sagt óhugn-
anleg sjón. Hann fór úr öðmm
sokknum og sýndi mér merki um
bitið frá mývarginum, sem dæmi
um það er engin veisla með rjóma-
tertum og öðm ljúffengu bakkelsi
að stunda kvikmyndagerð norður
við Mývatn á þeim tíma þegar
mývargurinn er í stuði.
— Hvað er nú framundan hjá
þér, Þorsteinn? Eru að vinna
að nýjum verkefnum og þá fyr-
ir sjónvarpið eða eitthvað
annað?
- Við Valdimar Leifsson emm
að vinna að stuttri mynd um
áfengisvandamálið. Þar fyrir utan
er ég að skrifa ýmislegt sem ég
vil ekki tala um á þessu stigi
málsins. Það á vonandi allt eftir
að skýrast.
Þorsteinn Marelsson: Neita því ekki að mig hefur lengi langað að fást við
stærra verkefni, kvikmynd í fullri lengd.
- Já, ég hef mjög gaman af
því. Mér finnst að böm og ungl-
ingar séu alltof afskipt í þessum
efnum. Þó það standi vonandi til
bóta. Ef við viljum tryggja framtíð
bókarinnar þurfa böm og ungling-
ar að eiga völ á fjölbreyttu leseftii.
Þeirra er framtíðin.
Þegar hér var komið í spjalli
okkar Þorsteins hafði Niels Henn-
ing og kvartett hans lokið leik
sínum. Þorsteinn setti nýja plötu
á fóninn. Wolfgang Rubsam lék
verk eftir Johann Sebastian Bach
af orgeli.
- Platan er meðal við þung-
lyndi, segir Þorsteinn allt í einu
og brosir. Hann kveikir í nýrri
pípu.
— Jæja, segi ég.
Vitandi að hvomgur okkar á við
þunglyndi að stríða þessa dagana.
Báðir emm við að vísu spenntir
og hálfórólegir. Enn hefur ekki
verið úthlutað úr Launasjóði rit-
höfunda þegar þetta samtal fer
fram í byijun marsmánaðar og
báðir með umsóknir sem liggja
fyrir sjóðsstjóm.
- Hvernig líkar þér að vinna
fyrir útvarp og sjónvarp?
- Það er á margan hátt mjög
skemmtilegt. Það byijaði nánast
fyrir tilviljun. Ég hafði nokkmm
sinnum talað um það við vinkonu
mína, Ásu H. Ragnarsdóttur, að
það væri gaman að gera þátt fyr-
ir útvarp. Einn góðan veðurdag
sagði hún:
- Nú er ég búin að kjafta nóg
um þetta. Nú er bara að fram-
kvæma.
- Það varð til þess að við gerð-
um svo þátt um bókina Bréf til
Lám eftir meistara Þórberg.
Síðan unnum við Ása í sameiningu
ýmsa þætti fyrir útvarpið, þar á
meðal bamaþætti. Það sem ég er
nú að tala um útvarpið og barna-
efni get ég ekki látið hjá líða að
geta um Gunnvöm Braga, um-
sjónarmann bamaefnis, sem hefur
unnið ómetanlegt starf af miklum
dugnaði og áhuga. Hún er ávallt
uppfull af nýjum hugmyndum um
bama- og unglingaefni.
— En hvað með sjónvarpið?
- Fyrstu kynni mín af vinnu
saman ef góður árangur á að
nást. Við fengum okkur meira
kaffi. Þorsteinn var enn einu sinni
búinn að hella uppá og enn kveikti
hann í nýrri pípu. Hann skaust
fram á gang að athuga póstinn
og kom til baka með tóman
„gluggapóst", gíróseðla varðandi
greiðslur af hinu og þessu og nú
valdi hann nýja plötu á fóninn,
plötu með þjóðlagatríóinu Þijú á
palli, lög við ljóð eftir Jónas Áma-
son og erlend þjóðlög. Það er
einmitt góð stemmning á þeirri
plötu og veitir ekki af þegar mkk-
unarbréf berast í hús.
- Nýlega var lokið við sýn-
ingar á þáttaröðinni „Á fálka-
slóðum'* í sjónvarpi þar sem þú
skrifaðir handritið og Valdi-
mar Leifsson leikstýrði. Var
það ekki ánægjuleg vinna og
skemmtileg?
- Jú, hún var mjög skemmti-
leg. Ég held jafnframt að ég hafi
aldrei lent í jafn erfiðari vinnu.
Ég fór að vinna af fullum krafti
við handritið í lok apríl með dyggri
aðstoð Valdimars Leifssonar og
það var tilbúið rétt áður en við
fórum í tökur. Þá byijaði nú fyrst
puðið fyrir alvöru. Við vorum í
um það bil sex vikur að taka
þættina upp og vöknuðum klukk-
an hálf sex að morgni og vomm
að langt fram á kvöld, stundum
eiginlega fram að miðnætti. Þetta
var mjög samstilltur hópur, bæði
tæknimenn og leikarar. Þannig
að þegar maður hugsar til baka
þá var þetta mjög skemmtilegur
tími.
- Mývetningar tóku okkur ein-
staklega vel og vildu allt fyrir
okkur gera. Svo var þama við
Mývatn mikið af ferðamönnum
þá daga sem við vomm að vinna
við myndina og sumir léku fyrir
okkur eða gerðu eitthvað annað
skemmtilegt, en flestir þvældust
nú fyrir. Voru samt ekki eins
slæmir og mývargurinn sem gerði
okkur lífíð leitt og hafði sérstakan
áhuga á linsunni í myndavélinni.
Ég vil ekki telja mývarginn til
Mývetninga. Það er ólíku saman
að jafna þegar kurteisi er annars
vegar.
Á myndbandstæki brá Þor-
Hér setti Þorsteinn á fóninn enn
eina plötu. Hann valdi plötu með
konungi rokksins, Elvis Presley,
sem fór á kostum í „Jailhouse
Rock“. Hann kveðst hafa mikinn
áhuga á tónlist og hlusta á hina
ólíklegustu tónlist, allt frá rokki
til klassískrar tónlistar. Eitthvað
úr plötusafninu er í eigu sona
Þorsteins. Hann á þijú börn,
Margréti sem er tuttugu og eins
árs, og synina Árna Frey og Mar-
el sem báðir em rétt innan við
tvítugt. Kona Þorsteins er Hólm-
fríður Geirdal, ættuð úr Grímsey.
Þau byrjuðu sinn búskap fyrir
rúmum tuttugu ámm í gömlu
steinhúsi við Mánagötuna í
Reykjavík.
- Ég hef unnið mikið fyrir
sjónvarpið á síðari ámm, segir
Þorsteinn og hefur nú lagt frá sér
pípuna og kveikt í sígarettu.
- Ég hef áhuga á því að halda
því áfram. Neita því ekki að mig
hefur lengi langað að fást við
stærri verkefni, kvikmynd í fullri
lengd. Tíminn leiðir það svo í ljós
hvort sá draumur verður að vem-
leika. Hvað sem öðm líður ætla
ég að reyna að halda mig nær
eingöngu við ritstörf næstu mán-
uði og helst sem lengst. Hvernig
í fjandanum sem ég fer að því,
fjárhagslega?
Það kunna að vera tímamót
framundan í peningamálum hjá
Þorsteini og félaga hans Valdimar
Leifssyni ef svo heldur sem horf-
ir. Sjónvarpsstöðvar á meginlandi
Evrópu em að taka við sér. Þegar
hefur „Eftirminnileg ferð“ sem
var sýnd í Stundinni okkar árið
1984 vakið athygli víða í Evrópu,
enda skemmtileg bama- og ungl-
ingamynd, og nú hefur sýningar-
rétturinn þegar verið keyptur í
nokkmm Evrópulöndum. Það er
ekki að vita nema sá tími komi
að rafmagnsreikningurinn verði
borgaður með glöðu geði í Unu-
felli 27 og húsbóndinn geti um
fijálst höfuð strokið hafi ekki
lengur áhyggjur af vangreiddum
orkureikningum eða öðmm gíró-
seðlum.
Texti:
Olafur Ormsson
Fimmtán voru
Fimmtán eru hrafnarnir
við veginn
flögrandi skuggar
úr fáiátri, gamalli hugsun.
Grænt þakskeggið
bíðurgesta sinna,
þögult
Þar vorum við
fsveit segir hann, fug/ar
sem kvikna í vorbláum gestrisnum
himni.
Matthías Johannessen
Uppdrættir
hversdagsleika
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Sigurlaugur Elíasson:
BRUNNKLUKKUTURNINN.
Norðan°niður 1986.
Sigurlaugur Elíasson yrkir af
nokkurri íþrótt í Bmnnklukku-
tuminum. Ljóð hans em upp-
drættir hversdagslegra atvika þar
sem stóratburðir lýsa sér til dæm-
is með þessum hætti í Einhvers-
staðan
einhversstaðar langt afturí hefurðu
á sunnudögum bundið hnút á gardínumar
(þér var lítt um gardínur) teiknað
í héluna hnýttum fingri (enginn vissi hvað)
og raulað sálm (segja sumir)
en þýðir að bíða lengur
get varla vænst svars að utan glugg-
inn
auk þess alltof stór að guða á
viðstöðulaust kæfir á glerið og
brúnrauð sjálfsmyndin skýrist
blæs raulandi á Ijósið í glugganum
augnablik hvarflar samt að mér
að gætir enn viljað... eða eitthvað
Af töluverðri mælsku og í anda
útleitinna ljóða knýr Sigurlaugur
Pegasus áfram og lætur sig ekki
muna um að misbjóða honum. Til
þess að gerast ekki sekur um að
vasast um of í hversdagsleikanum
er gripið til aðferða súrrealista,
stunduð hugmyndatengsl sem líka myndlistarmaður eins og bók-
ekki standast rökfræðilega og arkápan vitnar um og sömuleiðis
nýyrðasmíði eins og myndir á bls. 5 og 7.
„kvöldmáltíðalítið", „þjóðminja- Það fer vel á því að skáld leyfi
framleiðendur" og „þotustélsgest- sér öðru hveiju að leika sér, yrkja
ir“. óhátíðlega um tíma í skugga gjör-
Hjá Sigurlaugi verkar þetta eyðingar. Sigurlaugur Elíasson
allt dálítið vélrænt, svona eins og hefúr lagt sitt af mörkum í því
ort sé til að yrkja en ekki vegna skyni að minna á að gálgahúmor-
þess að Ijóðagyðjur haldi fyrir inn á rétt á sér. Brunnklukkutum
honum vöku. En hugkvæmni hans er að því leyti jákvæð ljóða-
skortir Sigurlaug ekki og það má gerð.
Sigurlaugur
Elíasson
hafa gaman af myndsköpun hans
og því með hve ferskum hætti
hann skynjar veruleikann. Þótt
nóg sé um alvöru í þessum ljóðum
er gáskafullt viðhorf til yrkisefna
ríkjandi: „hvenær/ sem woody
allen étur gúmmíhanska lífgunar-
læknisins". Og: „úr ullarleistum
leikur gul/ málning rólega byijar
að sjúga annan sokkinn".
Bmnnklukkutuminn er aðeins
kver og orkar á mig sem æfing
í ljóðrænni tjáningu. Þess ber að
geta að Sigurlaugur Elíasson er
NÝTT SÍMANÚMER
69-11 -00