Alþýðublaðið - 13.04.1932, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Stjórnarskráín.
Svo sem geti’ð var um hér í
blaðinu í gær, flytur Jón Bald-
vinsson þá breytingartillögu við
stjórnars'krárfrumvarpið, að land-
ið skuli vera eitt kjördæmii, og
séu þingmenn kosnir hlutbundn-
urn kosningum. Á þenna hátt
verður alpingi svo skipað, áð hver
jnngflokkur fær jnngsæti í sam-
ræmi við atkvæðatölu J)á, sem
greidd er frambjóðendum haus
samtals við almennar kosningar.
Til vara flytur Jón Baldvinsson
j>á tillögu, að júngmennirnir skuli
kosnir hlutbundnum kosningurn í
6 stórum kjördæmum, og verði
jrau jressi: 1) Reykjavík. 2) Suð-
vesiurlandskjördæmi, {). e. Gull-
bringu- og Kjósar-sýsla, Hafnar-
fjörður, Borgarfjarðarsýsila, Mýra-
sýsJa, Snæfellsness- og Hnappa-
dals-sýsla og Dalasýsla. 3) Vest-
urJandskjördæmi, p. e. Baroa-
strandarsýSla, Isafjar'ðansýsl'ur,
fsafjarðarkaupstaður og Stranda-
sýsla. 4) Norðurlandskjördæmi,
jr. e. Húnavatnissýslur, Skagafjörð-
arsýsla, Eyjafjarðarsýsla ásamt
Siglufirði, Akureyri og Suður-
Hingeyjarsýsla. 5) Austurlands-
kjördæmi, þ. e. Norður-Pingeyjar-
sýsla, S eyðisf j arðarkau p sta'ður,
Múlasýslur ásamit Neskaupstað
við Norðfjörð og Austur-Skafta-
fellssýsla. 6) Suðurlandskjördæmi,
j). e. Vestur-Skaftafellssýsia, Vest-
manna-eyjar, Rangárvallasýsla og
Árnessýslá. Jafníramt sé ákveðið,
að aljjingi skuli svo skipaö,, að
hver pingfíokkur hafi pingsæti í
samrænai vi'ö atkvæðatölu pá,
sem greidd er frambjó'ðendum
flokksins samtals við almennar
kosnin,gar, og er þá svo til ætlast,
að veitt verði uppbótarþingsæti
fyiir ait landið.
í a'ðalt'illögunni, um að landið
verði eitt kjördæmi, er tala þiing-
manna ákveði'n 42, svo sem nú er,
en breyta megi pví ákvæ'ði með
einföldum lögum.
Jafnframt flytur Jón Baldvins-
son tillögu urn, að j)að ákvæði
verði felt úr stjórnarskránni, að
jaað sé skilyrði fyrir kosmngar-
rétti að hafa verið heimilisfastur
í landinu síðustu 5 árin áöur en
kosning fer fram. —
I annan stað flytur Magnús
Torfason pá brieytingartillögu við
stjórnarskrárfrumvarpið, að ístað
Jaess að ákveða, „að alpingi skuli
'svo skipa'ð, að hver pingflokkur
hafi pingsæti í samræmii við at-
kvæ'ðatölu pá, sem greidd er
frambjóðendum ílokksins samtais
við almennar kosningar", komi:
Alþingi skal svo skipaö, að utan
Reijkjavíkur hafi hver pingflokkur
þlngsæti í samræmi við atkvæða-
tölu pá, se,m greidd er frambjóð-
endum flokksins samtals við al-
mennarr kosningar. Tala þing-
manna sé ákve'ðin alt a'ð 45. —
Stjórnarskrárfrumvarpið * er á
dagskrá efri deildar í dag til 3.
nmræðu, svo að væntaniega verða
atkvæði gengin um pað áður en
lesendur hér I Reykjavík fá þetta
blað í hendur.
Verður glæpafélags*
skapur Hitlers bann-
aður?
. Berlín, 13. apríi. U. P. FB. Biöð-
in birta fregnir um pað, að stjórn-
in íhugi að banna starfsemi Hitl-
erliðsins, „árásarMðsins í brúnu
skyrtunum", eins og það er stund-
um kallað. — Lokalanzeiger ger-
ir ráð fyrir því, verði af þessu,
að Hindenburg gefi út neyðarráð-
stafanalög um petta efni. — Uni-
ted Press hefir spurst fyrir um
p'etta hjá ríldsstjórninni. Taismað-
ur stjórnarinnar vildi hvorugt
gera, játa eða neita, sannieiks- .
gildi blaðafregnamia.
Lög frá alþiugi.
í gær afgreiddi alþingi lög um
pá breytingu á lögum frá 1887
um adför, a'ð skuldunautur, siem
fjárnám er gert hjá, megi, auk
íveru- og sængur-fata, er hann
og fjölskylda hans getur ekki án
veri'ð, undanpiggja fjárnáminu alt
að 100 kr. virði í nauðsynjum,
ef hann hefir ekki fyrir heimili
a'ð sjá, í stað 20 kr. nú, en 500
ikr., ef pann hefir fyrir heimili
ao sjá, í stað 120 kr. nú. Auk
þess megi hann undanskilja 100
kr. virði fyrir hvert barn, sem
er á framfæri hans. (Lögin af-
greidd í e. d.)
Índíáninn og unga stúlkan
1 borginni Giobe í Arizona var
24 ára igamiall Indíáni, Golney
Seymour a'ð nafni, nýlega dæmd-
ur til æfilangrar fangelsisvistar.
Seyroour hafði myrt ungan kven-
stúden.t, Henriette Schmeren frá
Columbia og hlutað líkið i sund-
ur. Réttarfærslan var ákaflega
erfið vegna pess að lndíáninn
skildi ekk iensku og það reyndíist
erfitt að f átúlk, sem skildi Indí-
ánann. Ungi kvenstúdentinn hafði
verið að rannsaka siði og eðli
Indíána og hafði pví tjaldað
skamt frá verustað peirria. Sey-
rnour bafði gerst leiðsögu- og
hjálpar-miaður hennar, -en einn
dag hafði unga stúlkan tekið hest
hans, söðlað hann og riðið hon-
um nokkurn spöl, en par sem
Indíánar skoða þaö vansæmd
mikla, ef kona ríður stríðshesti
Ipeirra, pá reiddist Seymour svo
ákaflega stúlkunni, a'ð hann myrti
hana. Þegar honum var tilkyntur
dómurinn sá enginn honum
bregða hið minsta.
Kosnlngabaráftan byrjnð
í Prússlandi.
Berlín, 12. apríl. U. P. FB. Otto
Braun forsætisráðherra í Prúss-
landi hefir haldið fyrstu ræðu
sína í kosningabaráttunni. Var-
aðd hann kjósendur við að ljá
Hitler og hanis rnönnum fylgi sitt.
„Hitler verður að bíða ósigur í
kosningunum," lét Braun um
mælt. — Enn frernur lýstii hann
yfiir pví, að ýmis skjöl, sem fund-
ist hefði á bækistöðvum Naziista,
sönnuðu það, að Hitlerssinnar
væri sekir um Iandráð.
Hannover, 12. apríl. U. P. FB.
Hugenberg, leiðtogi pjóðernis-
sinna, hefir haldið fyrstu ræðuna
í kosningabaráttunni. (Kosnámgar
til pingis fara fram í Prússlandi
24. apríl). Að rnargra ætlan munu
þeir, sem kosið hafa Hitler og
Dústerherg í forsetakosningunum,
og nokkur hluti j)eirra, sem kos-
ið hafa Hindenburg, sameinast
pjóðernissinnum í kosningunum,
en af pví mundi leiða, að hægri
flokkarnir yrði í meirihluta á
pingi Prú'sslands.
Sjúkrasamlag Reykjavík-
iif og mái fsess á aiþmgi
Alt frá árinu 1928 hefir v-erið
gert ráð fymr j)ví í lögum, að
sjúkrasamilög greiði hlut-a af
sjúkrakostnaði berkl-aveikra sam-
lagsmanna. Sú fúiga mynd-i verða
samiögunum um megn. Svo er
um Sjúkrasamlag Reykjavíkur, er
um aidarfjórðungs sikeið hefir
bjargað fjöldamörgum fátækum
fjölskyldum, sem orðið hafa fyrir
slysum eða sjúkdómum, frá pví
að lenda á vonarvöl. Styrkur sá,
sem pví hefir verið ætlaður frá
ríkinu, myndi næstum allur ganga
aftur til ríkisins í berklavama-
skatt, ef haldið væri í pesisia laga-
heimild. Krafa um greiðslu skatts-
ins var af ríkisins hálfu fyrst
gerð seint á árinu 1930 fyrir ár-
i'ð 1928, og síðan hefir samlagiinu
ekki verið greiddur af höndum
ríkisstyrkur sá, sem pví er til-
skilinn í lögum. Er hann enn
ógreiddur fyrir ári'ð 1930. Sam-
kvæmt ósk sam-1 agsstj ómar'innar
flytur allsberjamefnd neðri deild-
ar alpingis nú fruimvarp um, að
berklavarnaskattur sjúkrasamlaga I
verðá úr lögum numinn, og jafn-
framt falli niöur sú greiðsla hans,
sem áfallin er.
Þetta er sjálfsagt frumvaxp.
Hér er um pað að ræða, hvort
samiaginu verði gert kleift að
halda áfram því miuðsynjastaiii,
sem pað hefir int af höndum und-
anfarið. En pó er jaetta frumVarp
ekki nóg. Samlagið er nú í fjár-
pröng, og pað hefir farið pess á
leit við allsherjarnefnd n. d., að
hún flytji einnig annað fmmvarp,
um hækkun ríkisistyrksins til
sjúkrasamiaga. í I)ví er einnig á-
kvæði, er gefur samlögunum
heimild til að ráða fr-am úr fjár*
hagsörðugleikum sínum, að pvf
leyti, sem, peim er unt, þótt á
aukafundi sé; en nú er það aó
eins heimiilað á aðalfundi', svo að
meiri hluti árs getur liðið, án þess
að hægt sé af þeim sökum aö
gera neinar slíkar xáðstafianir,
hversu sem á stendur.
Væntanlega ból-ar bráðum líka
á frumvarpi, par sem petta hvort-
tveggja verður tekið til greina.
Ríkinu og bæjarfélagi Reylíjavik-
ur e.r báðum hagur að pvi, að
samlagið geti haldið áfraiu i)jarg-
ráðastarfi sínu án nofckurrar,
hindrunar, og pví er peim hvort-
tveggja í senn hagkvæmt
skylt að veita pví nauðsynlega.
aðstoð til þess.
SpreugiugBmaðudnu
B. S. Ö. sendir mér kveðju 23»
febr. s. 1. í blaðísnepli kommúu-i
ista hér í bænum. Þótí langt sé
um liðið, pá hefii ég ráðið pað af
aö senda honum örlitla kvittun
fyrir orðisendinguna. Þegar kaup-
deilan í Vestmanmaeyjum var að
enda er kommúnistar par stjórn-
uðu svo dásamlega eða lútt po
heldur, ruku kommúnistar hér
upp til handa og fóta og ætluðui
að fá verkamenn hér til þess að
leggja fram fé peim til styrktar,
var það kallað. B. S. Ö. rnun
hafa beitt sér fyrir þessu meðal
þieirra verkamanna, er hann vann
á meðal. Það er rétt, að ég var.
þar staddur í eitt skifti, er hann
bar pessa kröfu fram, og hafði
pá ástæðu fyrir máli mínu, er ég
nú greini. Engin trygging var fyi'-
ir pví, að fé petta rynni til verk-
fallsmanna í Vestmannaeyjum.
Hafði ég fyrir mér dæmi um sam-
skot til verkfallsmanna í Krossa-
nesi, er kommúnistar stóðu fyrir.
Kaupdeila pessi var hafin og vak-
in án þess að leita stuðnings eða
ráða sambands verkalýðssamtak-
anna í landinu, Aiþýðusam-
bandsins, sem eru einu samtökin,
er sMIyrði hafa til að veiita síuðn-
j)ng, ef á parf að halda. Enda for—
ustumönnum Alþýðusambandsins
óhikað að treysta t-il að leiða til
lykta allar kaupkröfur, Siem eru
af viti fram settar.
Verkalýðurinn hér í Reykjavík.
átti eins og pá stó'ð á og gerir
jafnvel enn í harðri baráttu með
að draga fram Iífið. Ég íaldi
pví varhugavert að fleygja pen-
ingum í höndur manna eins og
B. S. Ö. og hans nóta, sem ein-
göpg uvinna að sundrung meðal
verkalýðsstéttanna. yfirleitt. Ég
hefi að nokkru gert grein fyrir
afskiftum mínum af máli pesisu.
Skal ég svo með nokkrum orðum
lýsa afstöðu ykkar kommúnfeta.
Þið hafið hafið hina mestu vág-
herferð gegn ötulustu og þraut-
reyndustu mönnum Alpýðufl'okks-
ins, en sjálfir eruð Jrið galandi
hanar, siem hugsandi menn geta
ekkert mark tekið á. á verlumum.