Alþýðublaðið - 29.04.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
'ijárhæö í annari, erlendri mynt.
Mitt frumvarpið er um heimild
fyrir stjórnina til að ábyrg'jast
Tekstrarlán fyiir Otviegsbankann,
einnig alt að 100 þúsund ster.l-
ingspund, eða tilsvarandi fjárhæð
í annari mynt. Ef Landsbankinn
tekur lán haö, sem ábyxgðar-
hieimild þessi hljóðar um, þá sé
það ekki tekið til lengri tíma en
Idins árs í senn. Söuiuleiðis sé á-
byrgðin fyrir láni til Útvegsbank-
ans takmörkuð við eitt ár í senn.
Eru frumvörp þessi nú komin
til fjárhagsnefndar neðri deildar,
ao lokinni 1. umræðu um þau.
Sveitfestlstíminn.
Sú er venja íhaldsfflokkanna að
humma tillögur Alþýðuflokksins
til bættrar þjóðfélagsskipunar
fram af sér, svo lengi sem þeir
sjá sér það fært fyrir kjósendun-
um. Sú er meðal annars aðferð
þeirra í fátækrafratnfærsilumál-
inu. Að vísu hafa nokkrir þing-
menn „Framsók:narfflokksins“ flutt
framfærslulaigiafrumvarp, sem
þeir hafa tekið upþ í það mikið
af tillögum Alþýðuflokksins, að
samþykt þess mvndi verða til
mxkilla bóta, þótt það að öðru
leyti standi frumvarpi ATþýðu-
"llokltsins allmikið að baki En þá
rísa upp flokksbræður þeirra í
samfélagi við íhaldsflofcksmenn
og flytja þriðja frumvarpið, siem
engar réttarbætur færir styrkþeg-
íunium, en lappar a'ð eins dálítið
«ipp á það ranglæti, sem er í
gTeiðslu framfærslukostniaðarins.
Þietta gera þeir í stað þess að
samþykkja að minsta kosti frum-
varp flokksbræðra sinna, sem
vemlegar réttarbætur eru í.
Nú hefir það við bæzt, aö í
gær, þegar þetta nýframkomna
frumvarp var til 2. umræöu í
efri deild, þá komu þeir Jón í
Stóradal og Magnús Torfason
inn í það frumvarpi því, er þeir
fluttu í þingbyrjun, um að sueit-
festMíminn skuli vera að eins
tvö ár, í stað fjögurra ára nú.
„Framsóknar“mienn, sem við-
staddir voru, samþyktu þá til-
lögu og Halldór Steinsson með
þeim.
Þar siem jöfnun íátækrafram-
færisims í landinu er ekki nema
að nokkru leyti samkvæmit frurn-
varpi þessu, verða þær tvennar
'afleiðingar af því, ef sveitvinslu-
timinn verður þannig færður nið-
mr í tvö ár, að kallað er á þann
ósóma, að lireppsnefndir reyni að
bægja fátækum mönnum frá því
að ílendast í hreppnum, af ótta
við, að þeir kunni að þurfa á
styrk að halda síðar meir, og í
öðru lagi er stefnt að því að ýta)
ffamfærslukostnaðinum á kaup-
staðiina, án þess að gæta þess,
hva'ð þeim bæri að greiða að
réttri tiltölu.
Krenger-'svikin.
Stokkhólmi, 28/4. Mótt. 29/4. U.
P. FB. Forstjórar Kreuger & Toll,
Hult, Lange og-Hoíme, hafa ver-
ið handteknir. Munu þeir vera
ákærðir fyrir þátttöku í föilsun-
um Kreugers. Lögreglan hiefir
neitað að veita nákvæmar upp-
lýsingar að svo st'iddu, en skýrsia
ler væntanleg í næstu viku.
Nokbur orð um kaupgjald
Frá því að ég fyrst man eftir
inér, hefi ég alt af heyrt mikið
talað um kaupgjald. Er það sízt
að ástæðulausu. Kaupgjalds-
þjárksins hlýtur jafnan að gæta
mikið í því þjóðskipulagi', sem
við enn þurfurn við að búa. Þess
végna má ekki furða sig úm
lof á því, þó í odda sicerist í þeim
sökum. Hins virðist ekki nema
sanmgjarnt að krefjast, að í klaiup-
gjaldsmálum, eins og öÖrum tnál-
um, sé ekki fram borin bláköld
vitleysa.
Sérstaklega á krepputímum,
eins og t. d. nú, heyrast hávær-
ar raddir um það, að kaupið sé
of hátt; það þurfi að lækka o. s.
frv. Og þáð er ástæða til að at-
huga, hverjir það eru, sem hrópa
hæst í þesisu efni. Það virðist nú
liggja beinast fyrir, að þetta hjal
um of hátt kaup visisra rnanna
kæmi frá hinum Lægst launuðu
mönnum. En svo er þó ekki.
Nei, það eru þeir menn, sem
sitja í feituistu stöðunum, ásamt
undirlægjum sínum; þ. e. auð-
valdið og fylgifiskar þess. Nú er
ekki nóg með það, að þessdr
menn séu þeir hæstlauniuðustu.
Nei, heldur eru þeir einnig yfir-
leitt öruggir í sessi og þrnfa engu
að kvíða um sína fjárhagslegu
framtíð. Nú skyldi maður ætla, að
menn þessir hefðu mannrænu
nokksa til að bera, og byrjuðu
á því að lækka sitt eigið kaup,
sem velflestir þeirra stæðust við,
En því er ekki að heilsa. Og hvar
bera þeir þá niður? Jú, kaup
verkamanna er of hátt, segja þeir
og snúa árásarörvum sínum þang-
að, til manna, sem miða kaup-
kröfur sínar við aumustu þurftar-
2aun. Á þeim telur auðvaldið og
sleikjur þess nauðsynlegt að
framkvæma kauplækkun. Það sjá
allir sanngjarnir og réttsýnir
menn, að hér er leikinn ódrengi-
legur leikur. Hér eru menn, sem
hafa gnægtir brauðs, að rétta
steina að þeimi, sem ekkert eiga,
Hér eiru hrokafull, andlaus smá-
menni að verki. Ég geng þess þó
ekki dulinn, að þau eru „sann-
kristin“ og „rétttrúuð", frá sjón-
armiði sjálfra sín, og hafa a. m.
k. samúð sumra þjóna drottins.
I nánu sambandi við úmrætt
mál er mikið talað urn það, að
framleiðslufyrirtækin þoli ekki
svo mikla kaupgreiðsilu, eins og
nú á sér stað. Og þegar t. d.
framkvæmdastjóri fyrirtækis (við
fiððar bæknr
fallega bundnar,
eru sérstaklega hentugar
sem fermingár- og aðra*
tækifærisgjafir.
Mikið úrval af dðnskum
og norskum bókum,
eftir ágæta höfunda, er
nýkomið. —
Enn fremur allar fáan-
legar
íslenzkar bækur.
Sálmabækur og Biblíur
af mörgum tegundum.
IIPBRIIIfi
Austnrstræti 1. Sími 26.
sikulum segja Ól. Thors) minn-
ist á þetta, stagast hann á því
signt og heilagt, að kaup verka-
manna og sjómanna sé of .hátt.
Það þurfi að lækka — endilega!
Ja, mér finst nú, a'ð til þurfj
nneiri en litla ósanngirni, að láta
sér slík orð um munn fara, vit-
andi það, að til eru þeir menn
við framleiðsluna, sem á einu ári
hafa 4—10 ánci kaup óbreyttra
verkamajma og sjómanna. —
Með þessu dæmi meina ég ekki
það ,að ósanngjamt sé að greiða
vissum mönnum eitthvað hærra
kaup en almenningur fær. Nei! En
ég hygg, að margir muni mér
sammála um það, að minna megi
gagn gera. —
Hjá hátekjumönnunum er ekki
þörf á kauplækkun! Nei, nei, slíkt
lætur enginn betri borgari sér
detta í- hug. En hjá verkafólk-
inu, sem er langsamlega verst
launað, þar er sjálfsagt að vinna
að kauplækkun. „
Ég ætla ekki að tala mikiö
meira um þetta hér. Læt mér
nægja að skýrskota umræddum
málanekstri til dónigreindar sann-
gjarnra manna.
Góðir hálsar! Þið hátekjumenn
og aðrir, sem finst kaup verka-
fóíks of hátt.. Mig langar að eiins
til að segja ykkur eitt áður en ég
hætti: Með ósvinnu ykkar og ó-
heilindum í orðum og athöfnum
viðvíkjandi Taunum verkamamia
hafið þið áunnið ykkui' fullan
fjandskap alilra skynbærra og
sanngjarnra manna. Með þessu
hafið þið kveikt þanri eld, sem
mun ykkur sjálfum full-heitur
verða áður lýkur. Þið hafið með
eftirlátsisemi við ykkar' lægri
hvatir svæft þann samúðaranda,
sem annars má vel vera að at-
vinnufyTirtæki ykkar hefðu not-
ið á erfiðum árum, eiris og t. d.
nú. Fyrir það niega hindr siann-
gjarnari atvinnurekendur þakka
h
(S
s
o
ta
m
5
■íS
CM
6
m
m
öa
B
S8
S
s
Ö
iO
a
cn
M
o
>
cö
m
b
xo
o
a
(S
s*
«*—i
&!
B
Öl)
5
6
a
a
•»-i
Xo
o
'0
a
B
©
02
>1
ykkur á viðeigandi hátt. — Og að
lokum: Þið hafið í umræddu máli
sem öðrum sjálfir grafið yikkur
ykkar eigin grafir, sjálfir aukiðf
leyskju ykkar fúnu stoða. —
Þetta er kaldhæðni örlaga ykkar.
Baldvin Þ. Krístjánsson
úr Hnífsdal.
Álpingi.
Há.skólabijggin.garfmm u. var í
gær endurafgreití frá neðri deild
til efri deildar, en brúalagafrumr
varpið frá efri deild til neðri
deildar.
Neðri deild sendi brenniuíns-
fmmvarpid til 2. umræðu með 14
atkvæðum gegn 5. Fór það í
allsherjarnefnd.
Frumvarpið um, að þeir, sem
fcngið hafa undanpágu til vél-
stjómarstarfia á gufuskipum og
hafa fyxir árslok 1935 gegnt því
starfi í 5 ár eöa lengur, fái end-
anlegt vélstjóraskírteini, var tii
3. umræðu í neðri deild. Var
komin fram miðlunarti'llaga, sem
sinn maður úr hverjum flokld
flutti til breytingar á frumivarp-
inu. Skyldi þáð hljóða um, að
þeir, sem hafa gegnt vélstjóra-
starfi meÖ undanþáguskírteini í
5 ár, hafi rétt til að setjast í vél-
gæzludeild Vélstjóraskólans, án
frekara undirbúningsnámis. Eftir
talsverðar umræður var þessi tií-
laga feld. — Sú breyting var
gerð á frumvarpinu sjálfu, sam-
kvæmt tillögu sjávarútvegsnefnd-
ar, —■ sem flytur frumvarpið —..
að vélstjórnarrétíindi þau, sem
þeir, er hafa undanþágu, fái sam-
kvæmt því, skuli vera til sams
konar vélgæzlu og þeir hafa haft
Íí hiendi í tvö ár eða lengur, en
telji lögreglustjóri vafasamt, hve
viðtækur vélgæzluréttur einhvers
þessara manna eigi að verða, þá
skeri atvinnumiálaráðherra úr þvi.
Þannig var fruinvarpið afgreitt
tii efri deildar með 14 atkvæðum
gegn 8.
Samkvæmt því, sem skýrt var
írá í þinginu, eru það 33 menn,
sem geta fengið vélstjórarétfindi