Morgunblaðið - 10.12.1987, Blaðsíða 1
Skuldabréf 2
Fólk 3
Tollar 4
Flug 10
Teppi 14
Andi 15
Hagtölur 16
Senix 16
Skatt-
frjálst
Árlega koma til Evr-
ópu 100 milljónir
manna, sem eiga
rétt á endurgreiðslu
virðisaukaskatts af
vöru sem þeir kaup.
Áætlað er að ferða-
menn og erlendir
gestir kaupi vöru og
þjónustu fyrir 10
miljarða sterlings-
punda á ári.
Skór
Romika-skóverk-
smiðjumar er þekkt
nafn víða um heim
fyrir framleiðslu stna.
Verksmiðjumar
framleiða 40 þúsund
pör af skóm á dag í
Vestur-Þýskalandi
og þar selja verk-
smiðjumar 12. hveij-
um íjóðveija skó. ■*;
Umboðsmaður Rom- *
ika á fslandi er Axel
Ó.
VIÐSKIFn AIVINNULIF
PRENTSMIÐJA MORG UNBLAÐSINS
FIMMTUDAGUR 10. DESEMBER 1987
Raungengi hefur
hækkað um 12%
Mikill þrýstingur á gengi krónunnar
RAUNGENGI krónunnar hefur
hækkað um tæplega 12% frá
fyrsta ársfjórðungi þessa árs til
fjóra ársfjrðungs. Seðlabankinn
spáir því að raungengið verði
110,6 á síðasta fjórðungi miðað
við 100 árið 1980.
I nýlegri spá Seðlabankans kem-
ur fram að ársmeðaital þessa árs
verður 103,7 en á fyrsta ársfjórð-
ungi var raungengið 98,8. Á línurit-
inu sést þróun raungengis
krónunnar byggt á hlutfallslegum
RAUNGENGI
°~ISLENSKU
108-KRÓNUNNAR
1980-87
106—(1980 er sett á 100)
framfærslukostnaði. Þar sést að
gengi krónunnar verður hærra á
síðasta ársfjórðungi en að meðal-
tali árið 1981.
Hagfræðingar eru almennt sam-
mála um að mikill þrýstingur sé á
gengi krónunnar. „Ef launaskattur
verður lagður á iðnað og sjávarút-
veg og endurgreiðsla söluskatts til
sjávarútvegs verður óbreytt frá
fjárlagafrumvarpinu er það yfirlýs-
ing um að horfið verði frá fastgeng-
isstefnunni," sagði Vilhjálmur
Egilsson, framkvæmdastjóri Verzl-
unarráð íslands. Búast má við að
1% launaskattur í útgerð nemi um
0,5% af veltu og í fiskvinnslu og
iðnaði 0,2-0,25% af veltu. Sam-
kvæmt fjárlagafrumvarpinu er gert
ráð fyrir að endurgreiðsla sölu-
skatts í sjávarútvegi lækki um
helming, úr 700 milljónum króna í
350 milljónir króna. Hluti af endur-
greiðslunni hefur verið frystur í
verðjöfnunarsjóði á þessu ári.
Vilhjálmur Egiisson bendi einnig
á að mismunur á þróun verðlags
hér á landi og annarsstaðar frá
ágúst/september hlyti að koma
fram i gengi krónunnar.
Viðskiptahalli er ein vísbending
um að gengi krónunnar sé of hátt
og er talið að hann verði nálagt
4.000 milljónum króna á árinu sem
er að líða og geti að óbreyttu orðið
6-8.000 milljónir króna. Slæm staða
útflutnings- og samkeppnisgreina
er önnur vísbending um of hátt
gengi krónunnar. Samkvæmt upp-
lýsingum Þjóðhagsstofnunar er
3-5% tap á fiskvinnslunni. Þórður
Friðjónsson, forstjóri Þjóðhags-
stofnunar, segir að útilokað sé að
búa við þetta ástand til lengdar,
annað hvort verði að breyta gengi
krónunnar eða grípa til ráðstafana
til að draga úr innlendum kostnaði.
Hlutfallslegur launakostnaður
hefur þróast svipað og raungengið
og er sá að hann verði 103,8 á
þessu ári miðað við 100 árið 1980.
Á fyrsta ársfjórðungi er talið að
hann hafi verið 98,1 og á síðasta
ársfjórðungi 110,8. Hlutfallslegur
launakostnaður á framleidda ein-
ingu á íslandi og í viðskiptalöndun-
um er mældur í erlendri m}mt. Að
meðaltali var þetta hlutfall 86,9 á
síðasta ári.
Jólaverzlunin fyrr
af stað en venjulega
JÓLAVERZLUNIN virðist hafa
farið fyrr af stað en venjulega.
Sjálfsagt eiga gott veður og ein-
stök færð að undanfömu miðað
við árstíma nokkum þátt i þessu.
Almenn bjartsýni virtist því
rtqandi, er Morgunblaðið sneri sér
til nokkurra manna í verzlunarstétt.
Verzlunin hefur verið mjög lífleg að
undanfömu, en það er áberandi, hve
samkeppnin heftir harðnað, einkum
í matvörunni, sagði Magnús Finns-
son, framkvæmdastjóri Kaupmanna-
samtakanna. - í fyrra jókst verzlunin
um 10% á árinu að magni til og við
vonumst til þess, að aukningin verði
eitthvað í þá átt á þessu ári.
Tekjurríkissjóðs Gjöld ríkissjóðs
59.600 Fjárlagafrumvarp 59.600 Fjárlagafrumvarp
2.050 Söluskattur, vörugjald og tollar 1.250 Niðurgreiðslur
600 Endurskoðuð tekjuáætfun v. verölagsbreytinga 600' Barnabætur og lífeyrisgreiðslur
400 Áætluð bætt söluskattsskil 200 Endurgreiðsla fóðurbætisskatts 1.000 HækkunAlþingis
62.650 Tekjuralls 62.650 Gjöldalls
Fjárlaga- frumvarp Kerfisbréytingar
Tollar ' 3.550 lækka um 1.430 og verða 2.120
Vörugjald 3.000 lækka um 1.400 ogverður 1.600
Söluskattur 26.340 hækkarum 4.880 ogverður 31.220
Samtals 32.890 2.050 39.940
99
RIKISFJARMAL
(Allar tölur í milljónum króna)
Hæstu tollar lækka úr 80% í 30%. Fjörutíu mismunandi tollar frá 0% til 80% falla niður
og í staðinn koma sjö jöfn þrep 0-30%.
Vörugjald verður eitt og 14% í stað 7%, 17%, 24% og 30%
1% tollafgreiðslugjald og 0,5% byggingariðnaðarsjóðsgjald falla niður.
25% söluskattur á allar neysluvörur fellur niður í árslok 1988 og í staðinn verður
22% VIRÐISAUKASKATTUR tekinn upp. Þá verður sérstakur 12% söluskattur í stað 10% áður.
Auknum söluskatti verður mætt með auknum: Þannig að:
Lífeyrisgreiðslum 600 Framfærsluvísitala verður óbreytt
Niðurgreiðslu á fóðurgjaldi 200 Byggingarvísitala lækkar um 2,3%
Niðurgreiðslum 1.250 eðaalls 2.837 Lánskjaravísitala lækkar um 0,8%
Breytingar á tollum, vorugjaldi og söluskatti
Tollarog vörugjald Söluskattur
Matvæli
Aðrar neysluvörur
lækka um 3,0% eða 9.000
Iækkaum2,5% eða 22.000
oghækkaum 31.000
og hækka um 0
þ.e. hækka nettó um 22.300
þ.e. lækka nettó um 22.000
Vísitala framfærslukostnaðar (Vísitölufjölskylda: Hjón með 1,66 barn á ári) Hlutfallsleg sklptlng Sklptlng I krónum
Matvörur 22,8 % 294.799,35
Drykkjarvörurog tóbak 5,5% 69.856,75
Föt og skófatnaður 9,7% 125.709,70
Húsnæði, rafmagn og hiti 14,1% 183.272,05
Húsgögn og heimilisbúnaður 8,7% 112.581,37
Heilsuvernd 2,1% 27.278,82
Tómstundaiðkan og menntun 11,0% 143.262,30
Aðrarvörurogþjónusta 10,0% 129,943,68
Önnur útgjöld 1,0% 13.200,96
Ferðirog flutningar 15,4% 199.474,09
Samtals 100,0% 1.299.378,90
MorgunblaSii/ GÓI
RÍKISSTJÓRNIN hefur
ákveðið að gera róttækar breyting-
ar á tollakerfinu. Það verður byggt
á tveimur tekjustofnum, þ.e. al-
mennum tollum og 14% vörugjaldi
í stað margra áður. Söluskattur
verður 25% og leggst jafnt á allar
neysluvörur en virðisaukaskattur
verðurtekinn upp í ársbyijun 1989.
Á móti eru niðurgreiðslur auknar
og gripið til annarra hliðarráðstaf-
ana. Verðlagsáhrif þessara breyt-
inga eru rakin hér að ofan. Það
gekk ekki þrautalaust fyrir sig að
ná samkomulagi innan ríkisstjóm-
arinnar um þessar breytingar. í
fréttaskýringu á bls. B-7 er
skyggnst á bak við tjöldin í siðustu
viku og nánar raktar þær breyting-
ar sem verða.