Alþýðublaðið - 24.06.1932, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
SjómannafandnriBii
Atvinnutækin til verkaiýðsins.
S j ómaii nafé 1 ags fund ur i nn í
gærkveldi var mjög vel sóttur,
enda var hiisiÖ, fuindarsaluri'nn i
Bröttugötu, fullskipað út úr dyr-
um.
Atvinnutækin i hendur verka-
iýðsins.
Fundurinn hófst með pví, að
nefnd sú gaf skýrslu, er kosin
hafði verið á síðasta fundi til að
hafa tal af ríkisistjóminni um at-
vinnumál sjömanna. Töluðu allir
ne¥n da rm enni rnir, og var frásögn
jreirra athyglisverð mjög. Ekkert
svar liafði nefndin fengið hjá
stjórninni, og sýndu svör ráð-
herra [>ess, er nefndin talaði við,
hve gersamlega ráðalaus íhalds-
stjórnán er í [>ví vandræðaa-
standi, sem auðvaldsskipulagið
hefir leitt afkomu jDjóðarinmar út
í. Verður nánar skýrt frá pví, er
fór milli ríkis'stjómarinnar og
nefndarinnar, hér í blaðinu á
morgun. Þess skal getið að eins,
að einn nefndarmannianna sagði
eftirfarandi orð á fundinum, og
munu pau hafa verið töluð fyrir
munn allra fundarmannw:
„Ef jreir eni að gefast upp á
rekstri atvinnutækjanna, verður
að afhenda pau í hendur peirra,
sem við pau vinna. Það er eiina
bjargarvonin, og ef ekki verður
hægt að fá pessu sjálfsagða nauð-
synjamáli framgengt með gó'ðu,
pá verður pa'ð a'ð fást fraim með
öðru móti — pví fólki'ð þarf að
fá að lifa — hvað svo sem gröðu
fárra einstaklinga líður.“
Deilan á Siglufirði.
Mikið var rætt um deilu pá,
sern verkamenn á Siglufirði eiga
i við Si I d a r verk smi 'ö justjörnina,
og kom það greinilega fram í
uimræ'ðunum, að menn sáu pað
glögt, að til þeirrar dei'lu er sitofn-
;a'ð í þeim hug, að efna til sfór-
kostlegrar alisherjar launasvift-
ingar hjá öllum verkalýð til sjós
og lands.
Ot af þeirri deilu yoru sam-
pyktar eftirfarandi tillögur í eúnu
híjóði:
„S jómann a f é 1 ag Reykjavíkur
skorar á rikisstjórnina að auka
ekki atvinnuleysii'ð í landiinu með
pví a'ð stöðva síldarverksmiðju
rikisins og mötmælir þeiinti að-
ferð, sem veTksmiðjustjörnin
beitir til pess að koma f veg
fyrir að verksmi'ðjan ver'ði rekin
í sumar.“
, ,S jómannaf él ag Reyk javítkur
lýsir fylstu siamuð sinni meó
verkalýð Siglufjarðar í baráttu
hans gegn kaupkúguninni, og á-
lítur samieiginlega baráttu sjó-
manna og landverkamanina -r-
sem nú verða fyrir hinni harð-
vítugu árás atvinmurekenda — -
Ríkisverksmiðjan
og kauplækkun Kveldulf smanna
vera mesta nauðsynjamál verka-
lýðsins."
Tiboði Kveldúifs svarað.
Öt af tilboði Kveldúlfs, sem
skýrt hefir verið frá hér S blað-
inu, var sampykt í einrn hljóði
pes'si ályktun:
„Sjómannafélag Reykjavíkur
getur ekki lé'ð tilboði Kveldúlfs
fylgi sitt, og felur stjórn sinni
a'ð haga sér þar eftir.“
Á fundinum rikti einhuga vilji-
og glöggur skilningur á aðstöðu
alpýðunnar i peirri auðvalds-
kreppu, er nú geisar.
Rikisverbsmlðlubaoplð.
Skeyti til Alpýðubiaðsáns frá
Siglufirði í gær:
Á fundinum í verkamannafé-
laginu á þriðjudagskvöldið var
rætt tilboð verksimiðjumanna um
styttingu tíma priggja-krónu-taxt-
ans niður í 24 stundir úr 36
(helgidagatímans). Var feld til-
iaga um styttiniguna og par með
ákveðið að halda við gildandi
taxta. Steindór Hjaltalín greiðir
taxtann: 9 stundir roeð kr. 12,50
-|- 3 stundir me'ð kr. 5,40 = í .12
stundir kr. 17,90. Ráðnimgartími
óiákveðinn.
Á laugardagsfundiniumi, sem
stjórnendur ríkisverksimiðgiú'hinar
voru á, sagði Þormó'ður: Við
breytum' ekki dagkaupinu, en
viljum fá eftirvinnuua niiður í kr.
1,25 líka. Það er sama og 9
stundir á kr. 12,50 + 3 stundir
á kr. 3,75 = kr. 16,25. MismUnur
á pví og taxtanum kr. 1,65; á
50 manns kr. 82,50 eða á 26 dög-
um kr. 2145. Sveinn sagði par:
Alla tíma á kr. 1,25 hvern', eða
12 stundir á 15 kr. Mismunur á
taxta kr. 2,90; á 50 manins 145
kr. e'ða á 26 dögúm 3770 kr. En
Sveinn sagði penna mismun vera
25 púsund.
Stjórninni voru boðin, áður en
á fundinn kom, sömu kjör og
Hjaltalín befir, eins þrískiftar
vaktir með dagkaupi. Hún vdldi
ekki leggja pað fyrir fundiimm.
54 verkaimenm úr ríkiisverk-
simiðjumni hafa sent svo hljóðandi
skeyti: Þormóður Eyjólfssion,
Hótel Borg, Reykjavik. óskum’, að
•ií isverksmi'ðjustjlómln símsi verka-
imannafélaginu, að pað sitandi á
sampykki félagsins á tilboðii okk-
ar að verkstmiðjan verði starf-
rækt í sumar.
Nú er beðið eftir svari.
Krístján DýrfjörZ'.
Takmörkun vígbúnaðar.
Washington, 23. júní. UP.—FB.
Hoover forseti hefir gert pað
að tillögu sinrni, að dregið ver'ði
úr vígbúnaði til iamds og sjávar,
sem nemi priðjungi. Tillaga pessi
hefir verið lögð fyrir afvopnunar-
ráðstefnuna í Genf.
Sveinm Benediktsson ritar í dag
átta (8) dáika í Moiigunblaðið um
deiluna nyrðra, og er pað mjög
að vonum, þar eð öll pessi kaup-
lækkunarlæM eru frá honum kom-
in. En pað, sem á bak við er, er
pó Kveldúlfur, sem vill fá Upp -á
emhvern hátt pað, sem' hann
missir við það að geta ekki leng-
ur notað sviknu síldarmálin á
Hesteyri.
Kveldúlfur hefir eins og kunn-
ugt er 6 forstjóra, og par með
einn sérstakan kauplækk'unarfor-
sljó.ra, sem er ólafur Thors. En
Ólafur þessi féli af hesthalri eitt
sinn vestur við Haffjarðará fyrir
nokkrum árum og meiddist pá
svo, að hann liefir ekki síðan
polað að vinna neitt. En &f pvi
Kveidúlfur parf eftir sem áður
að greiða honum forstjórakaup
(30 pús. kr. á ári), og af þvi
munnurimn var óskaddaður á
honum og eininig sá hluti af höfð-
inu, par sem klækjavitið býr, þá
er Ólafur hafður til pess. að vinna
að kauplækkunum. Nú hefir Ói-
afur fyllilega skilið, að piað þýddi'
ekki a'ð reyna kauplækkun við
toganamenn, nema kauplækkun
væri komin á'ður á öðrum stað,
Frá Kennaraþinginu.
„Kvenfélaga'sambiand íslands"
hefir á landispingi sínu nú ný-
lega gert ályktun um að skora á
„fcarnakennara og skólastjóra, sem
ekki geta aðhylsit kristindómis-
fræðslu í kenslmstarfi sína, að
hafa ekki barnakenislu og barna-
uppeldi fyrir a'ðra að lífisstarfi
sínu.“
t tiliefni af pessari áskorun á-
Iyktar ársþing S mbands íslenzkra
barnakennara að lýsa yfir pesisu;
1) Þó að áskorun þesssi frá
Kveníéiagasainbandinu sé ógreini-
lega orðuð, virðiist pó liggja í
henmi sú hugsun, að landsþingið
telji, að peir kennarar, sem ekki
vilji takast á hendiur kristiindóms-
fræðislu, séu óhæfir til að hafa
á hendi kenslu eða Uppeldisistörf
yfirleitt. Þessari skoðun mótmælir
kennaraÞingið fastlega, með þeim
rökum, að sérstök trúarskoðun
eða bókstafsjátning sé óviðkom-
andi aiimennum hæfileikum og
trúmiensku manina í starfi sínu.
2) Eftir stjórnarskránni hefir
hver maður í landinu óísfcorað
trúfrel si og samvizkufrelsi, kenn-
arar siem aðrir. Kennarar hafa
tekið við störfuim sinum átn nokk-
uiTa skuldbindinga um trúarskoð-
anir, og hafia hvorki stjórnarvöld
né einstaklingar nednin rétt til að
hlutast um persónlulegar skoðanir
^peirra í trúmálum. frernur en öðr-
um almennum málum.
3) Þar sem ekki er kunuugt, að
og hefir því gert Svein Bene-
diktsson út til þeas að hefja
kauplækkunarbaráttuna nyrðra.
Verkalýðnum getur ekki komið
við hvernig Kveldúifi gengur að
horga 6 forstjórum sínum kaup-
ið, og að nota rikisfyrirtækiin til
þess að hjálpa Kveldúlfi til þess
að vinna upp með kauplækkun
það, sem Kveldúlfur miisisir við
það að geta ekki lengur notað
sviknu síldarmáiin, er óhæfa og
ósvífni langt fram yfir það, sem
áður hefir þekst frá Kveldúlfi, og
er þó iangt til jafnað. Allir
vita, að stöðvun ríkisverksimiðj-
unnar er sama og að auka að
stói'um mun atvinmuleysið í land-
inu, og getur hvert mannsbarn
séð, að þar sem vi'ðurken': er
meðal annars af Ásgeiri Ásigeirs-
syni forsætisiráðherra, að paö
kosti 200 pús. kr. að láta verk-
smiðjuna standa kyrxa, pá muni
þær 10—20 þús. kr., sem farið
er fram á að lækkað verði um,
hvoriri gera frá eða til.
Það þarf ekki að efia, að verka-
lýðurinn fylgist vel með J pess-
ari tilraun tii pess að látia Kveld-
úlf fá uppbót fyrir sviknu síldar-
ályktun Kvenfélagasambandsins
sé fram kornin af neinni sérstakri’
ástæðu né ákæru á hendur á-
kveðnum mönnum, pá lýsir kenn--
arapingið yfir því, að það telur'
pessa ályktun vera tilefnis-láusa
og móðgandi áreitni v,:ð kennaira-
stéttina og ósæmilega ánás gegn’
hugsunarfreisi og samvizkufreisi
í landinu.
Skuldagreiðslufrestur.
Lausanne, 24. júni. U. P. FB.
Bretland, Frakkiand og itailía
hafa fallist á pao í grundvalliai'-
atriðum, að sikuldagrieiðslufrestur
Hoovers skuli gilda um skulda-
skifti milli Evrópuríkja og öfriið-
arskaðabætur, þangað til við-
skiftakreppu'nni í heitmdinum er af-
létt og atvinnu- og viöiskifta-líf
þjóðanna komiö í gott horf.
Stakkasundsmótið.
Það fór fram í gærkveldL
Haukur Einarsison I K. R. varð
sigurvegarinn á stakkasundinu og
setti nýtt met á 2 mín., 38,1 sek.
Eldra stakkasundsmetið vur 2
mín., 39,2 siek. Það átti Jón D.
Jónsson. Þar með vann Haukur
farandbikarihn, sem Sjómannafé-
lag Reykjavíkur gaf í öndverðu
ti 1 stak kas u n dsverð 1 auna.
í 100 metra bringusundi setti
Þórður Guðmiundsson í Ægi met
taálin í Iækkuðu kaupi sjómanna.-