Morgunblaðið - 17.09.1988, Page 6

6 C
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1988
Marmari frumsýndur í Þjóðleik húsinu 23. september
MORGUNBLAÐIÐ/BJARNI
„Það er heimskan sem er fimmta höfuðskepnan". Helgi Skúlason og Arnór Benónýsson í hlutverk-
um sinum
„Látum oss
ófrægja refsinguna"4
Á Listahátíð í sumar voru tvær
forsýningar á nýrri leikgerð
Helgu Bachmann á Marmara
eftir Guðmund Kamban. Föstu-
daginn 28. september verður
síðan eiginleg frumsýning á
Marmara og er það jafnframt
fyrsta sýning Þjóðleikhússins á
nýju leikári. Helga Bachmann
er leikstjóri, leikmynd gerir
Karl Aspelund, tónlist er eftir
Hjálmar H. Ragnarsson og
Ijósahönnuður er Sveinn Bene-
diktsson. Með aðalhlutverkið,
hugsjónamanninn Robert Bel-
ford, fer Helgi Skúiason.
Guðmundur Kamban hóf að
skrifa Marmara í Ameríku en lauk
því í Kaupmannahöfti árið 1918.
Leikritið var frumsýnt í Mainz í
Þýskalandi 1933 og hlaut mjög
góðar viðtökur. Árið 1950 var
Marmari frumsýndur á íslandi í
uppfærslu Leikfélags Reylq'avíkur
og fór Þorsteinn 0. Stephensen
með hlutverk Roberts Belford við
mikinn orðstí.
Marmari er saga manns sem í
embætti sínu sem dómari kemst
ekki hjá því að fara að velta fyrir
sér gildi og réttmæti refsilöggjaf-
arinnar. Hann segir starfi sínu
lausu og snýr sér að baráttu fyrir
réttlátara dómskerfi og minnkun
refsinga. Hann lendir upp á kant
við embættisbræður sína og aðra
af þeirra stétt og er að lokum
úrskurðaður geðveikur og lokaður
inni.
Þótt leikurinn sé tímasettur á
árunum milli 1925 og 1930 er
efni hans nátengt ýmsum málum
sem eru ofarlega á baugi á okkar
dögum, svo sem mánnréttinda-
brotum og bamaþrælkun. Við-
brögð samféiagsins við byltingar-
kenndum hugmyndum Belfords
eru einnig kunnugleg, ekki síst
þegar hann er gerður að hetju á
hundrað ára afmæli sínu, af sömu
öflum og hann barðist hatramm-
ast gegn.
Helga Bachmann hefur stytt
verkið verulega í leikgerð sinni,
enda tók verkið í uppranalegri
gerð tæpa fjóra tíma í flutningi.
Leikarar í sýningu Þjóðleikhúss-
ins á Marmara era 34. Aðalhlut-
verkið leikur Helgi Skúlason, eins
og áður sagði en aðrir leikarar
með hlutverk era: Amór Benónýs-
son, Ámi Tryggvason, Bryndfs
Petra Bragadóttir, Biyndís Pét-
ursdóttir, Brynja Benediktsdóttir,
Ellert A. Ingimundarson, Erlingur
Gíslason, Gísli Halldórsson,
Guðbjörg Þorbjamardóttir, Hall-
dór Bjömsson, Helga Jónsdóttir,
Helga Vala Helgadóttir, Herdís
Þorvaldsdóttir, Jóhanna Norð-
fjörð, Pálmi Gestsson, Petrea
Oskarsdóttir, Kristbjörg Kjeld,
Róbert Amfínnsson, Rúrik Har-
aldsson og Þorgrímur Einarsson.
Tónlist Hjálmars H. Ragnars-
sonar er leikin af átta manna
hljómsveit og flutt af hljómbandi.
Með sýningunni á Marmara er
Þjóðleikhúsið að minnast hundrað
ára afmælis Guðmundar Kamban,
sem fæddist hinn 8. júní 1888.
Guðmundur dvaldi lengstum er-
lendis, í Kaupmannahöfn, New
York, Englandi og Þýskalandi.
Hann þráði að brjótast úr viðjum
einangruninnar og skapa list sinni
vettvang á alþjóðamarkaði. Hann
var einnig fyrsti íslenski kvik-
myndaleikstjórinn, stjómaði sjálf-
ur kvikmyndun á verkum sínum
Höddu Pöddu og Hús í svefni.
Meðal þekktustu verka Guðmund-
ar má nefna skáldsöguna Skál-
holt og leikritin Vér morðingjar,
Þess vegna skiljum við, Konungs-
glíman, Hadda Padda og sendi-
herrann frá Júpíter.
Guðmundur Kamban féll fyrir
byssukúlu frelsisliða i Kaup-
mannahöfn hinn 5. maí 1945.
FB
„Það er hið
eina sem vert
er að muna“.
Helgi Skúlason
ogEddaÞórar-
insdóttir.
Brúðuleikhús
er sérstök
listgrein
RættviðHelgu
Amalds, sem
stundar brúðu-
leikhúsnám í
Barcelona
Sögusvuntunni hefur bæst nýr liðsmaður, sem ásamt HaUveigu
Thorlacius stendur að sýningunni Sagan af músinni rúsínu sem sýnd
er i Gerðubergi um þessar mundir. Þessi liðsauki heitir Helga Am-
alds og stundar nám i brúðuleikhúsdeild Instituto del Teatro í Barc-
elona. Blaðamaður átti stutt spjall við Helgu og bað hana að segja
frá námi sinu og framtíðaráformum.
Skólinn sem ég er í er
háskóli þar sem kennt
er allt sem snýr að leik-
húsi, leiklist, leikmynda-
hönnun, látbragð, dans,
brúðuleikhús o.fl.. Skólinn er fræg-
astur fyrir dansdeildina, sem þykir
mjög góð, en þar era tvær brúðu-
leikhúsdeildir, önnur kennir ein-
göngu gerð og stjómun streng-
brúða, en mín deild er almenn
brúðuleikhúsdeild. Þar er byijað á
skuggaleikhúsi, sfðan farið í
hanskabrúður, stangabrúður og all-
ar tegundir af leikbrúðum. Fyrir
útan að læra gerð brúðanna og
stjómun þeirra læram við m.a. förð-
un, tónlist, líkamstjáningu, mynd-
list, raddbeitingu, leikmyndahönn-
un og leikstjóm. Á hverju ári kem-
ur einn frægur brúðuleikhúsmaður
og heldur námskeið, sl. vetur var
það franski brúðuleikarinn Philip
Genty og næsta vetur kemur leik-
stjóri Drak-leikhússins í Tékkósló-
vakíu, Josif Krofta. Eftir námskeið-
in með þessum köppum setjum við
upp sýningar með þeim og vinnum
svo áfram úr því efni. það er sá
hluti námsins sem er mest spenn-
andi“.
Fáið þið tækifæri til að starfa
við brúðuleikhús?
„Já, í lok hverrar annar er sett
upp sýning og þá vinnum við að
henni f öllum fögunum. Við æfum
textann í raddbeitingartímum,
semjum leikhljóð í tónlistartfmum,
búum til leikmynd í myndlistartím-
um o.s.frv. Sýning fyrsta árs nema
er aðeins sýnd fyrir aðra nemendur
skólans og aðstandendur, en sýning
þriðja árs nema er sýnd í stóram
sal sem skólinn á og er einn helsti
leiklistarsalur borgarinnar. Síðan
er árlega valinn sá hópur útskriftar-
Jón
Stefánsson
ljóðskáld
MORGUNBLAÐIÐ/EINAR FALUR
I ýlega sendi Jón Stefánsson frá sér sína
fyrstu ljóðabók; Með byssuleyfí á eilífðina. Bókin hefur
vakið nokkra athygli og hlotið jákvæða dóma gagnrýnenda
og þótti blaðamanni því við hæfi að forvitnast lítið eitt um
þetta unga ljóðskáld. Fyrsta spumingin var hvort hann
væri búinn að fást lengi við yrkingar.