Alþýðublaðið - 31.08.1932, Blaðsíða 2

2
MJRYÐUBLAÐIÐ
ViflDBBð verðar að aoka M pegar.
Kjördæmatnálið
á MMuna.
íhaldsnienn lögð'u, eins og
kunnugt er, kjördæxnamáliö á hill-
a:na jj vor, er peir fengu Magn-
ús Guðimundsson inn; í ráðuneyti
Ásgeirs. Því fyriir þau hlunnindi
lofuðu þeir að hættía aiixi sókn i
málinu. Þetta hafa þeir lík*
dyggilega efnt, og er kjördæma-
málið lengra frá pví að verða
leyst en nokkru sinni fyr.
Tfl máliamynda var pað bori'ð
út um bæinin, pegar isamsteypu-
náðtunieytifð var myndað, að Ás-
geir hefði gefið Magnúsii Guð-
mundssyni ákveðjin loforð í kjör-
dæmamálinu» En fyrir kunnuga
var fregnin næsta ótrúleg, par eð
menn vilssu, að Ásgeir hafði ekki
og hefir ekki pá aðistöðu í ping-
inu að hann geti fofað neiriu á-
kveðnu. Það hefir líka reynist svo,
að Magnús hefir ekkert hiljað
segja um pað, hvað pað sé, sem
Ásgeir hafi lofað, og hefir verið
Tátiið út ganga að hann megi ekki
segja pað. Þarf ekki að efa að
ástæðian er sú, að Ásgeir vildi
ekki lofa nieinu og gat ékki lofaö
meinu.
Ení grein, er Ásgeir ritar í næst-
síðasta blað Tímans, gerir hann
ráð fyrir að kjördæmamálíð ieys-
ist „fyr eða síðiar“, og tekur það
af allan vafa um að það, sem
hér að framan er sagt, er rétt.
Atvinnubötamálið
í bæjarráðmu.
Á fundi bæjarráðjsins 26. ág. var
lagt fmm bréf fors-ætisráðiherra,
dags-., sama dag, par s-em ríkis-
stjórnin heiitir því, að veita sam-
tals ait að 200 þús-.i kr. til at-
vinnubóta í Rieykj-avík á áriuu
1932, að meðtöldu framlagi vegna
atvinnubóta í dez-ember 1931,
enda leggi bærinn fram tvöfalí
fram-lag á móti. Er p-etta loforð
pó buhdið því skilyrði, að unnið
verði að vega-gerð og öðrum
fr-amkvæmdum fyrir ríkiö; í ná-
munda við R-eykjavík. Eibnig iof-
ar ríkisstjórnin pví, að veita, bæn-
ura aðstoð um pær fjárútveganir,
sem bærinn hefir farið fram á
í bréfi sínu frá 12. p. m., eftitr
pví -sem un-t er og heimildir
-stianda táí, og óskar um pau efni
ná'nara viðtal-s við borgartstjóra.
Borgarstjóri skýrði og frá, að
hann hefði nú fengið greitt fjár-
framiag úr 'ríkissjóði að upphæð
kr. 40 pús., en í dez. 1931 og síð-
ar hfifir ríkiíssjóður greitt 141 at-
fvinnubóta í bænium kr. 65 púisuud,
©ða nú alls kr. 105 pús-und.
I sambandi við petta mál bar
Stefán Jóh. Stefánisision, fuWtrúi
Alpýðuflokksins, fram eftirfarandi
tillögur:
I. Bæjarráð leggur til að bæjar-
stjórn sa-mpykki, að atviinnubóta-
vinnan verði aukin upp jí 350
manna d-aglega vinnu og feli
borgaristjóra og bæjarráði að leita
til bankanna og ríkiisstjóriniarinnar
um lánv-eitimgu og fjárframlög í
pessu s-kyni.
II. Bæjarráð felur atvinnubóta-
[raefnd í samráði við fátækrafull-
trúa, að gera nú p-egar tillögur
um. pað, hjá hverjum atvinnulaus-
um mönnum skuli ekki ianheimt
andvirði gass og rafmiagn-s né
útsvör, og hv-erjum skuli úthlut-
að koksi. Eiinnig felur bæjarráð
sömu mönnum að ger-a tilr-aunir
til að tryggja húsnæð-i hainda at-
viunulau-sum mönnum, sem ekki
geta staðið': í skitíum með greiðslu
húsaleigu. Loks felur bæjarráð
borgarstjórá og fátækrafulltrúum
að gera nú þegar ráðst-afanir til
stofnunar almenningsmötuneyta.
Pétur Halldór-ss-on b-ar fr-am eft-
ixfarandi tillögu í stað fyrri til-
lögu St-efáns Jóh. Stefánssonar:
Bæjarstjórnin felur bæjarráðiriu
aö athuga, með hverju móti tak-
as-t mætti að auka atvinnubóta-
vinriu bæjariri-s svo, að 300—350
manns geti fengi’ð vinnu samtímis
frá 1. okt. n. k. og að 1-eita sam-
vinnu um petta vi-ð ríkisstjórnina.
Var fyrri ti-llaga Stefáms feíd
með 4 gegn 1, St. Jóh., er vísaði
henni til bæjarstjórnarinnar.
Dr. Gnðbrandnr Jónsson
00
hinn heilaoi Eiemenz.
„Það var nógu góð grein hjá
ykkuí um daginn, um hús. hins
heiilaga K!emenzar,“ sagði dr.
Guðibrandur Jónsison á laugardag-
iinra, er hann mætti einum af rit-
urum Alpýðublaðisinis. „En mér
pótti vanta í gneinina,, að kirkja
hins hieilaga Klemenzar stendur
nú svo lágt, miðað við götuna,
-að maður parf að ganga 16 prep
niður að dyrum hennar, p- e.
að g-atian er nú eins há og þakið
á henni. Þetta hefir gatan hækkað
síðan kirkjan var bygð. Ég vil
taka undir pað, að pó margt sé
að sjá í Rómab-org, ætti enginn
landi, er þangaö labbar sig, að
1-áta hjá líöa að skoða kirkju og
hús hins heilaga Klemenzar "
Þýzka þingið sett.
Þýzka ríkispin-gið var sett S gær.
Svo siem v-enja er til setti aldurs-
forsetinn meðal þingmanna ping-
,ið, en það er frú Zetkin, sem
kölluð er „móðir stjómarbyltilng-
ariranar"., Hún er kommúnásti.
Þetta et í fyrsta skiftið-, sem k-ona
hefir verifðl í forsetastóli í pýzka
pingiriu. Forseti var kosiinn úr
filokki Hitlerssinna, Görirag, með
367 atkvæðum, Jaína-ðiarmaöurinn
Löbe fékk 135 atkvæði við for-
s-etakjörið og kommúnis-tinn Tor-
gler 80 atkvæði.
Ríkispiniginu var frestað um ó-
ákveðinn tíma, en Göring var-
veitt heianild til peas að boða
Bæjaristjórniuni bar að hafa
'pegar í stiað miklu fleiri menn í
atvinnubótavinnunni en nú eru
par, vegna hiranar miklu atvinnu-
leysisnieyðar. Þó ber henni enn
fremur að auka vinnuna að m'un
nú, þegar sannað er, að atvinnu-
leysið er miklu meira heldur en
skjallegftr sannanir lágu fyrátr um,
pegar atvinniubótavinnan var haf-
in. Það er nú séð, að ékki verður
komin samþykt um að fjölga í
atvinnubótavinnunni áðiur en þessi
d-agur er liöiran, sem pó hefði
sannarlega purft að vera, — pví
að hvaða xnál krefur nú skjótari
úrlaúsnar en atvinnupörf hins
xnikia atvinnulausa mannfjölda
-og p-eirr-a þúsunda fólks, siem eru
á framfæri h-ans ?. Þess verður pó
að miusta kositi að vænta, að
hæjarstjórnarfundurinn á m-orgun
ákveði,, að pegar eftir það verði
miklu fleiri teknir í vinnuna en
nú eru þar.
Tillaga Stefáns- Jóhanns, sem
birt er á öðriuxn stiað í biaðínu,
úln áð 350 menn verði hér eftir
daglega í atvinnubótavihxiunni,
kemur fyrir bæjarstjórxiarfunídinn
á xraorgun. Alpýða péssa bæjar
p-arf að leggja sér vandlega á
hjarta, hverniig hver eimstakur
bæjarfulltrúi og flokkarniiir í heild
taka undir pessa naúðsynlegu
kröfu, til þes,s að bæta úr hiririi
miklu atvinniuleysisn-eyðl Hér
'duga bæjarfulltrúum engixi und-
anbrögð. Að skjóta framkvæmd-
byrjun venjulegra pingfunda og
gerir hanin p-að sennilega 8.—9.
s-ept., en p-á gera menn ráð fyrir,
að viðræðum peixn, s-em nú fara
fram miMi Hind-enburgs og rík-
isstjórn-arinnar, verði lokið.
Hærri toíiur, minni áíengis-
nothnn.
Áhrifin af nýja öltollinuin í
Englandi haf-a nú komið í ljósi.
Hefir tollurinn or-ðxð til pess að
minka að miklum mun áfen-gis-
-nautnjna pa,'r í landi. Tilgangurinn
með hækkun tollsins var að afla
ríkinu mieiri tekna, en áhrifin haf-a
orðið pau, að áfengisnautn hefir
minkað svo mikið, að pað n-emur
(miðað við tólf mánuði) yfír fjög-
ur hundruð miiljónum krón-a
lækkun á tolli. Kemur petta vel
heifm við reynsluna úr öðrum
löndum, að pví mieir sem toMar
eru hækkaðir, og pví mleiri höft
s-em yfírleitt eru lögð á sölu á-
fenigis, pví minrni verður neyzl-
an. Myndi fljótlega koma í ljós,
að gifurlega myndi aukast notk-
un áfengiB hér í landi, ef það
ómyndarbann, sem við þó höfum,
væri afnumið með öllu.
Emtr.
um á fnest er að viðhalda sfcortí
á fjöld-a alpýðuheimfía- Hér eiga1
p-au orð fyllilega við, að s-á, senxi
iekki er með, hann er á mótiL
Ef einhver er ekki m-eð auknum
atvinnuhótum, þá er hann á móti
peitoi. En hver viil verða til pess ?
Þess ver'&ur. að vœnta, (ið bœj-
arjulltrúarnir fifinl ailir t,il peirr-
ar mikht úbyrfjcar, sem á pejijn
hvílir,, tíl aO' bœta úr, neijoitmi.
Hver myndi láta mann drukkna.
fyrir fótum sér, ef haran ætti kost
á að bjariga honum, ;pótt pað
kostaði hann einhverja fyrirhöfn?
Og hvei1 myndi verða dómur al-
mieranings um þann manra, ef ein-
hver gerði pað?
Hér er um að ræða líjsbjörg
fjölda allsliausra heimilá, vinnu-
fúsra manna, barna þeirra og
anniara ástvina, sem peir eiga
fyrir að sjá. Þessum mönnum er
það jafnvel ótta-!egri tilhugs-un en
bráður bani, að bömin peirra
verði að f,ara fles-tra nauðsynja á
mis og líða nauð af bjargar-
skorti.
Hver er sá, sem ekki vill koma
í veg fyrir, að p-eir purfi aö
pola pá raun? Hvort er sá niokk-
ur, sem ekki vill kosta kapps um
að k-omá í veg fyrir, að börnin
skorti nauðisynilegt viðurværi,,
fatnaö og aðrar nauðpurftir,
vegna atvinnuleysis f-eðra peirra?
Væntanlega enginn.
En pví verður svaiiað á bæjar-
stjórn-arfundinum á morgun.
Konur falla í verði.
I Júgóslaviu er nokkur: hluti
pjóðarinnar Múhámeðsitrúar, og
er siður meðal þess fólks, að
brúðguxninn greiði tiilvonandi
tengdaföður sfnum peninga fyrir
brúðurina. Hefir taxtinn veriö-
undanfariö 737 kr,- (í okkaT p-en-
ingum) fyrir kvenmann, sem ekki
hefir verið giftur áður. En mikM.
óáriægja hefir verið xnidanfarið
mieð pað, að karlamir skuili hafa
verið svona dýrseldir á dætur
sínar, svo; pær hafa ekki fengið
að -giftast fyr en unnustar þeirra
voru búnir að spara saman áður
uefnda upphæð. Nú hefir pessi ó-
ánægja ieitt til pess, að lækkað
hefir verið verðið á kvenfólkinu,,
svo pað er nú 183 kr. og 70:
aúr,ar, og þykir xnörgum ienin pá.
fúilxnikið.
Fjolskyidaflngið.
Hutchinson 1-agði af st-að frá
Antioosti kl. 11 árdegis í gær,
áleiðiis til Hopedale á Labrador,.
-og k-om pangað kl,- 21/2 í gær.