Morgunblaðið - 01.07.1989, Page 44

Á ÞJÓÐVEGII
SUMARÞÁTTUR KL. 13.30
'■N
1=Q RÁS 1 Q=1
ÚTVARPID Jj
mrjgttitMiiMfr
Efstir á blaði
FLUGLEIDIR
LAUGARDAGUR 1. JULI 1989
VERÐ I LAUSASOLU 80 KR.
Jón Baldvin tekur við formennsku EFTA:
Ihugar að kveðja
til staðgengil sinn
næstu sex mánuði
JÓN Baldvin Hannibalsson tekur í dag, 1. júlí, við formennsku í
ráðherranefiid EFTA og gegnir formennsku út þetta ár. í viðtali
við Morgunblaðið í dag segist Jón Baldvin verða afar upptekinn
af þessu verkefhi sínu næsta hálfa árið, og hafí hann því hugleitt
að kveðja til staðgengil sinn í utanríkisráðuneytið, til þess að sinna
öðrum verkefhum utanríkisráðherra íslands, en þeim sem snúa
að EFTA. Hann segir þó enga ákvörðun hafa verið tekna, þar að
lútandi.
'jm. Þess má geta að það hefur aldr-
ei gerzt áður í sögu lýðveldisins
að ráðherra hafi kvatt til stað-
gengil sinn, til þess að sinna störf-
um sínum að hluta, en sinnt sjálf-
ur ákveðnum málaflokki, sem falla
undir ráðuneyti viðkomandi ráð-
herra.
Sakadómur:
.Fangapresti
óheimilt að
hitta fang-
ana um sinn
SAKADÓMUR í ávana- og fíkni-
efhamálum úrskurðaði í gær að
fangapresti þjóðkirkjunnar
væri óheimilt að hitta þijá
gæzlufanga í Síðumúlafangels-
inu um sinn. Fangarnir eru í
haldi vegna umfangsmikils
fíkniefhamáls, en grunur vakn-
aði hjá rannsóknaraðilum um
að presturinn hefði borið upp-
lýsingar á milli fanganna.
Ásgeir Friðjónsson sakadómari
sagði í samtali við Morgunblaðið
að úrskurður dómsins fæli ekki í
sér neina sakfellingu yfir prestin-
um af hálfu dómstólsins, heldur
væri fremur verið að vemda
óbreytt ástand.
Ásgeir sagði að ef ríkissaksókn-
ara þætti ekki ástæða til að rann-
saka málið frekar á grandvelli
þeirra gagna, sem lægju fyrir,
myndu takmarkanir þessar falla
niður.
Presturinn hefur frest til hádeg-
► is í dag til að kæra úrskurð saka-
dóms til Hæstaréttar. Að sögn
lögmanns hans hafði hann enn
ekki tekið ákvörðun um það í
gærkvöldi.
Orðrétt segir utanríkisráðherr-
ann í viðtalinu: „Þetta starf mitt
verður þessa sex mánuði megin-
viðfangsefni mitt. Því hefur það
komið til álita að ég kveðji til stað-
gengil í utanríkisráðuneytið þenn-
an tíma, til þess að sinna öðrum
verkefnum utanríkisráðherra, en
engin ákvörðun hefur verið tekin
um það enn.“
I samtali við Morgunblaðið í
gær sagðist utanríkisráðherra
ekkert hafa getað hugað frekar
að þessu máli síðustu daga, vegna
anna. Hann myndi þó gera það á
næstunni. Því væri útilokað að
vera með nokkrar getsakir um það
hver yrði staðgengill hans á stóli
utanríkisráðherra, ef um slíkt yrði
að ræða.
Sjá viðtal við Jón Baldvin
Hannibalsson: „Alverst að hér
uppvektust þjóðemisdraug-
ar ...“ bls. 12-14.
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Sólarlag við Eyjafjörð
Hreinn hagn-
aður ÍS AL
210 milljónir
HREINN hagnaður ÍSAL á
síðasta ári nam 210 milljónum
króna. Fyrir skatta nam hagnað-
ur ÍSAL 526 milljónum króna
en skattar urðu 316 milljónir
króna. Brúttótekjur ÍSAL á
síðasta ári námu tæpum 7 mill-
jörðum króna.
Ragnar S. Halldórsson stjórnar-
formaður ÍSAL segir að árið 1988
hafi verið eitt hið besta í sögu fé-
lagsins eins og framangreindar
tölur bera með sér. Og hann er
bjartsýnn á framtíðina hvað rekst-
urinn varðar. Verð á áli á heims-
markaði hafi að vísu fallið úr 3000
dolluram tonnið sem það komst
hæst, í um 1800 dollara tonnið.
Verð sé þó enn viðunandi og ef
það heldur sér verði 1989 ekki
síðra ár en 1988.
Á aðalfundi ÍSAL í gær var
rætt um ATLANTAL-verkefnið.
Þar kom fram að bygging nýs ál-
vers hér á landi frá grunni er of
óhagkvæmur kostur til að í hann
verði ráðist af ATLANTAL-hópn-
um.
Hinsvegar heldur áfram vinna
við að kanna hagkvæmni þess að
stækka núverandi álver um ríflega
helming. Áformaður er fundur hjá
hópnum um það mál í ágúst.
Nokkrar breytingar urðu á
stjórn ÍSAL. í stað þeirra Magnús-
ar Óskarssonar og Eggerts Hauks-
sonar komu þeir Hrafnkell Ás-
geirsson og Þorsteinn Ólafsson inn
í stjórnina.
Staða frystingar fer versnandi:
Mfldl skammsýni stjómvalda
að draga aðgerðir á langinn
segir Jón Ingvarsson, formaður stjórnar SH
„STJÓRNVÖLD hafa enn ekki
efint fyrirheit sitt um viðunandi
afkomu frystingarinnar. Tap-
rekstur er áætlaður um 4,5% af
tekjum og dráttur á lækkun geng-
is eykur vandann stöðugt. Því er
það mikil skammsýni af ríkis-
stjórninni að draga aðgerðir á
langinn og nýta ekki tækifærið til
að auka útflutningsverðmæti
þeirra birgða sem til eru í landinu.
Á haustmánuðum verður kvóti á
þrotum og útflutningur verður í
samræmi við það. Þá nýtist geng-
islækkunin miklu síður,“ sagði Jón
Ingvarsson, formaður stjórnar SH,
í samtali við Morgunblaðið.
Stjórn SH fundaði í vikunni og
komu þar fram verulegar áhyggjur
af gangi mála. Jón segir, að hallinn
á frystingunni sé, að mati Samtaka
fiskvinnslunnar 4,5%. Endanlegt mat
Þjóðhagsstofnunar liggi ekki fyrir,
en áætla megi að samkvæmt mati
hennar sé hallinn að minnsta kosti
2,5%. Það jafngildi því að gengið
þurfi að lækka um að minnsta kosti
3% til að jöfnuður náist í rekstrinum
og sé þá ekki tekið tillit til uppsafn-
aðs rekstrarvanda síðustu missera.
„Til að greiða fyrir kjarasamning-
um hét ríkisstjórnin því að afkoma
útflutningsgreina skyldi verða viðun-
andi. Þetta fyrirheit hefur ríkis-
Tap á rekstri Samvinnutrygginga 85,4 milljónir á síðasta ári:
Tapið einkum vegna gjaldþrota
TAP á rekstri Samvinnutrygg inga GT varð 85,4 milljónir króna á
síðasta ári. Árið 1987 var 191.000 kr. hagnaður á rekstrinum, en
fimm milljóna tap 1986. Stór hluti tapsins varð vegna gjald- og
greiðsluþrots stórra viðskiptavina fyrirtækisins, einkum innan sam-
vinnuhreyfingarinnar. Afskrifa þurfti útistandandi skuldir að upp-
hæð 62 milljónir króna vegna þeirra.
Tap á almennum slysatrygging- lagsins Andvöku, dótturfyrirtækis
um varð 31,9 m.kr. og 23 m.kr. á
endurtryggingum. Eigið fé félags-
ins rýmaði um 57,7 milljónir króna
milli ára. Rekstur líftryggingafé-
Samvinnutrygginga, gekk hins
vegar vel og varð 9,6 milljóna
króna hagnaður á rekstrinum.
Þetta kom fram á aðalfundi félag-
anna, sem haldinn var í gær.
Iðgjöld ársins hjá Samvinnu-
tryggingum námu 1.402,4 m.kr.
og hækkuðu um 44% milli ára.
Tjón ársins námu 1.166,4 m.kr,
sem er 41% meira en árið áður.
Nettó umboðslaunakostnaður nam
76,3 m.kr. og hækkaði um 50% frá
síðasta ári.
Guðjón B. Ólafsson, nýkjörinn
stjómarformaður Samvinnutrygg-
inga, sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær að tap Samvinnutrygg-
inga myndi ekki hafa áhrif á hlut
félagsins í sameiningunni við
Brunabót. Ekki væri eingöngu far-
ið eftir mati á eigin fé, heldur yrðu
einnig metnir tryggingasjóðir og
fasteignir. Stefnt væri áfram að
því að eignaraðild félaganna í Vá-
tryggingafélagi íslands yrði jöfn.
stjórnin hins vegar ekki staðið við
og er ljóst að eftir því, sem hún dreg-
ur á langinn að efna þetta fyrirheit
sitt, veður vandinn meiri og oviðráð-
anlegri og gengislækkunarþörfin því
rneiri," sagði Jón.
„Afkomuhorfur frystihúsanna
síðari hluta þessa árs era vægast
sagt ískyggilegar, Framleiðsla frysti-
húsanna, sem af er þessu ári, hefur
verið góð. Hún jókst um 10% að
magni miðað við sama tíma í fyrra
vegna góðra aflabragða fyrri hluta
ársins. Að sama skapi hefur fram-
leiðslan verið flutt jafnharðan út og
er útflutningur nú 35% meiri en á
sama tíma í fyrra. Vegna minni afla-
heimilda er talið fullvíst að heildar-
þotnfiskaflinh muni dragast saman
um 50.000 til 70.000 tonn og er þar
einkum um þorsk að ræða. Það er
því fyrirsjáanlegur samdráttur á
heildarframleiðslunni og kemur hann
allur á síðari hluta ársins. Það má
því segja að mikil framleiðsla og
mikill útflutningur fyrri hluta ársins
hafi aukið greiðsluflæði fyrirtækj-
anna, en aðeins um stundar sakir
og gefur það því ekki rétta mynd
af raunveralegu ástandi. Erfiðleik-
amir virðast því miður vera óum-
flýjanlegir á haustdögum, þegar afla-
heimildir eru uppumar og framleiðsl-
an flutt út,“ sagði Jón Ingvarsson.