Morgunblaðið - 18.08.1991, Qupperneq 17

---SPNNE17AGUR 18. AGOST 1991--------------------------------------------------------------~B ^17
Gunnlaugur Stefán Baldurssson arkitekt: — Reiturinn hefur algera sérstöðu sem gott opið svæði inni
í miðjum bæ með ósnortna náttúru, sem fær að njóta sín áfram í skipulaginu.
gætu haft aðstöðu til frístundaiðk-
ana eða aðra svipaða félagslega
notkun.
Byggðin í kring eru frá tveimur
byggingartímabilum. Fyrir sunnan
er gamli bærinn, sem teygir sig upp
eftir Reykjavíkurvegi. Hinum meg-
in,- það er við Arnarhraun og
Smyrlahraunið, var byggt á fimmta
og sjötta áratugnum. — Skipulagi
nýja svæðisins er ætlað að brúa
bilið á milli þessara tveggja eldri
svæða, segir Gunnlaugur. — Nýja
byggðin á að falla inn í gömlu
byggðina í Hafnarfirði, svo að úr
verði ein heild. Þar tek ég mið af
þeirri húsagerð, sem til var hér á
landi áður fyrr, ekki einungis í
Hafnarfírði heldur t. d. í Vestur-
bænum í Reykjavík, á Akureyri og
víðar. Þetta kemur m. a. fram í
efnisnotkun. Fyrir fram er ákveðið,
að viss áferð verði á húsunum að
utan. Þau eiga að verða með bár-
uðu áli eða tréklæðningu.
Gunnlaugur var spurður að því,
hvort hann væri að innleiða báru-
járnsmenninguna aftur hér á landi
og svaraði hann þá. — Já og ástæð-
an fyrir því er í fyrsta lagi sú, að
ég vil halda í hefðina. Hér voru öll
hús með bárujárni allt frá lokum
síðustu aldar og þar til steypan var
innleidd eða í um 50 ár. í öðru lagi
hentar bárað ál mjög vel í íslenzkri
veðráttu. Einnig er hugsanlegt, að
húsin verði með tréklæðningu.
— Þetta verða mjög nútímalegar
byggingar en með ákveðnu innslagi
frá hafnfirsku umhverfi, heldur
Gunnlaugur áfram. Hann telur sig
ekki vera að taka áhættu með því
að hanna með þessum hætti á ís-
landi nú og segir: — Ég er sann-
færður um, að fólk á eftir að taka
þessu útliti vel, en það kann að
taka einhvern tíma. Skilningurinn
á þessu fari vaxandi hér og þá sér-
staklega hjá yngra fólkinu.
Hallandi þök
Þök húsanna verða með töluverð-
um halla eða frá 25 gráðum og
allt upp í 45 gráður. — Þök hér á
landi verða að hafa halla, segir
Gunnlaugur. — Ég tel, að reynslan
sé búin að_ sýna það að flöt þök
hæfa ekki íslandi.
Fjöldi bílastæða á svæðinu er
mjög rúmur, en alls eru fyrirhuguð
147 bílastæði á svæðinu fyrir þær
66 íbúðir, sem þarna eiga að rísa
eða 2-3 bílastæði á íbúð. Þar að
auki er gert ráð fyrir gestastæðum
á svæði, sem bærinn leggur til.
Athygli vekur, að sameiginlegt
loftnetskerfi fyrir útvarp og sjón-
varp verður lagt í hverfið. Lóðarha-
far eiga að nýta sér það og gera
ráð fyrir því í lögnum sínum innan-
húss. Rafveita Hafnarfjarðar mun
leggja loftnetskapal um leið og raf-
magnsheimtaug.
Vegna sérstöðu skipulagsins og
til þess að tryggja sterkan heildar-
svip á væntanlegri byggð eru skipu-
lagsskilmálarnir ýtarlegir. — Mark-
miðið er að hafa þarna nokkuð þétta
byggð með tilliti til þess, að opin
svæði eru umhverfis, segir Gunn-
laugur. — Markmiðið er líka að
móta sérstakt andrúmsloft í hverf-
inu, en að mínu mati hefur það
verið vanrækt um of í nýrri hverfum
á höfuðborgarsvæðinu.
— Þarna verða engin háhýsi,
segir Gunnlaugur ennfremur. —
Hæstu húsin verða 3 1/2 hæð og
mynda eins konar hiygg í miðju
svæðisins, en út við jaðrana verða
húsin lægri líkt og byggðin um-
hverfis. Þar verða húsin því víðast
hvar tvær hæðir. AIls er þarna gert
ráð fyrir 19-22 íbúðum í sérbýli og
44 íbúðum í ijölbýli.
— Ég er að reyna að innleiða
nýtt form hér á landi, sem felst í
því að blanda saman fjölbýli og
sérbýli, svo að sérbýlið verði ekki
eins einangrað og hér hefur tíðkazt,
heldur Gunnlaugur áfram. — Á
neðri hæðunum tveimur er sérbýli,
það er hið klassíska raðhús en á
efri hæðunum verða svo íbúðir í
mismunandi stærðum. Eftir því sem
ég bezt veit, er þetta nýtt á Islandi.
Á neðri hæð raðhússins verða
stofa og eldhús en svefnherbergi á
efri hæðinni. Inngangur inn í raðhú-
sið er beint frá opnum bílastæðum.
Stigahúsið er eingöngu fyrir efri
hæð og ris og verður eins o'pið og
hægt er, eins og glerjaður stigi.
Efri fbúðirnar hafa allar stórar sval-
ir hver fyrir sig en raðhúsin lokaðan
garð í suðvestur, sem gengið er út
í beint úr stofunni.
í gegnum hverfið liggur aðal-
gata, sem á að leysa umferðai’vand-
ann á mjög auðveldan hátt. — Þessi
gata á að hafa visst yfirbragð svip-
að því og við þekkjum af fjölbýlis-
húsum í gamla vesturbænum í
Reykjavík, t. d. við Ljósvallagötu
og Ásvallagötu. Þar verður byggðin
því tiltöiulega þétt, segir Gunnlaug-
ur. — Mér finnst Vesturbærinn inn-
an Hringbrautar vera eina svæðið
Skipulagssvæðið séð frá Reykjavíkurvegi. Sérbýlisliúsin, sem næst standa, líkjast húsagerð í gamla
bænum. Við aðalgötu er gei-t ráð fyrir sérstæðu samblandi af sérbýli og fjölbýli. Byggðin við aðalgötu
skapar andstöðu við ósnortna náttúru opna svæðisins.
á höfuðborgarsvæðinu, sem er
virkilega borgarlegt og með eigið
yfirbragð.
Útisýningar á reitnum
Einarsreitur er síðasti heilllegi
fiskreiturinn í Hafnarfírði og gert
*' er ráð fyrir, að hann verði verndað-
ur, sem sögulegar minjar og fái að
njóta sín ásamt svæðinu í kring. —
Á reitnum má kom fyrir ýmsum
útisýningum, svo sem á höggmynd-
um, segir Gunnlaugur. — Reiturinn
hefur algera sérstöðu sem gott opið
svæði inni í miðjum bænum. Kostir
þess felast einkum í legunni auk
þess sem nágrenni hans er ósnort-
inn hluti af náttúrunni. Skipulagið
gerir jafnframt ráð fyrir göngustíg-
um, sem tengir þetta svæði við tvö
græn svæði, Hellisgerði og Kletta-
hraun.
Húsin næst gjótunum við reitinn
eiga að standa á súlum og neðsta
hæð þeirra verður dregin aðeins
inn, þannig að svæðið fær svo að
segja að vaxa inn í húsin, sem verða
með trépöllum, sem eiga að ganga
yfir í hraunið. — Svæðið á að fá
að njóta sín algerlega eins og það
er og yfirbragð þess á að halda
sér, bæði á reitnum og í gjótunum
og hrauninu þar í kring, segir Gunn-
laugur.
— Það verða ákvæði um, að öll
hús, sem liggja að reitnum, þurfa
að taka tillit til þessa í samráði við
þann landslagsarkitekt, sem verður
fenginn til að útfæra þetta svæði
nánar. Þannig er ekki gert ráð fyr-
ir girðingum á milli húsagarðanna
og reitsins, að minnsta kosti ekki
í venjulegum skilningi. Hugsanlegt
er þó, að þarna verði limgerði úr
víði.
Hluti af byggðinni á að verða
fyrir gamalt fólk. — Ég vil ekki
aðeins blanda byggðinni saman
heldur einnig fólkinu, segir Gunn-
laugur. — Eg er mjög andvígur
byggingum eins og þeirri, sem nú
er að rísa upp í Hraunbæ, þar sem
gömlu fólkið er hrúgað saman upp
í turn í útjaðri borgarinnar og það
einangrað frá öðru mannlífi. Neðsta
hæðin á húsunum við Einarsreit
þarna gæti reynzt mjög heppileg
fyrir gamalt fólk, sem vill halda
áfram að vera þátttakendur í eðli-
legu mannlífí.
Gunnlaugur telur, að sé allur
reiturinn tekinn með, þá sé nýtipg-
arhlutfallið á svæðinu svipað og á
svæðinu umhverfís. — En einmitt
vegna þess að þarna er mikið opið
svæði, er hægt að hafa þarna nokk-
uð þétta byggð, segir hann. — Ég
tel, að staðurinn sé slíkur, að eftir-
spurn eftir Ióðum þarna hlýtur að
verða mikil. Því verður að gera ráð
fyrir, að þær verði fremur dýrar.
En framkvæmdir þarna má gera
ódýrari með því að hafa þær sem
mest á einni hendi til þess að ná
niður kostnaðinum. Alverktaka
kæmi þarna því mjög til greina og
það væri ekki rétt að deila þessu
svæði niður á of margar hendur.
ítölsk byggingarhefð til
fyrirmyndar
Gurinlaugur var að lokum spurð-
ur að því, hvert hann sækti helzt
fyrirmyndir sínar varðandi skipu-
lagsverkefnið og svaraði hann þá.
— Ég er mjög hrifinn af því, hve
Italir bera mikla virðingu fyrir
sínum gömlu borgum og byggingar-
hefð. Þeir vita, að þegar byggja á
við það gamla verður það að gerast
á réttan hátt og með virðingu fyrir
hefðinni. Auðvitað er ekki hægt að
byggja nú eins og gert var á fyrri
öldum heldur samkvæmt kröfutfl'
nútímans. Það þarf að finna aðferð-
ir, þar sem það nýja tekur tillit til
þess gamla og' það vil ég að haft
sé að leiðarljósi, þegar ný hús verða
reist í eldri byggð.
í þessu sambandi má reyndar
minnast á, að umhverfismál í heild
eru mikið umræðuefni í fjölmiðlum.
Skipulag og arkitektúr aftur á
móti ekki að neinu gagni. Að vísu
eru viss tískufyrirbrigði oft ræki-
lega kynnt í fag- og myndatímarit-
um, oftast með tilheyrandi yfíiv'
borðskenndum gauragangi. Aldrei
er hins vegar talað um samhengið,
hvernig bygging fellur inn í um-
hverfið og grundvallaratriði í skipu-
lagi og arkitektúr eru nánast ekk-
ert rædd. Á þessu þyrfti að verða
bót.
Gott húsnæði
150-200 fm skristofuhúsnæði' óskast til kaups á góðum stað í borg-
inni, Fleiri stærðir koma til greina.
Tilboð sendist auglýsingadeild Mbl. fyrir kl. 17.00 22. ágúst nk. merkt:
„Rétt eign - staðgreiðsla - 8094“.
Hafnarfjördur
Raftækjaverslun
Vorum að fá til sölu rótgróna sérverslun sem verslar með
Ijósavörur og raftæki. Um er að ræða góða staðsetn-
ingu í hjarta bæjarins. Verslunin er í eigin húsnæði sem
einnig er til sölu eða leigu.
Upplýsingar í Valhús-fasteignasölu.
Bátur
Til sölu fiskiskipið Kristín HF-12 6886 árg. 1980 svo
og bátaskýli við Hvaleyrarbraut í Hafnarfirði.
Allar upplýsingar gefur:
Valhús fosteignasala,
simi 651122.
Sveinn Sigur jónsson.