Morgunblaðið - 18.03.1992, Qupperneq 3
MORGUNBLAÐIÐ FRETTIR MIDVIKUDAGUR 18. MARZ 1992
B 3
Fmmleiðsluverðmæti í
fiskeldi 1,9 milljarðar
Fjöldi endurheimtra laxa
úr hafbeit 1991 jókst um
47% frá næsta ári á undan
VERÐMÆTI fram-
leiðslu í fískeldi á
árinu 1991 var 1.884
milljónir króna en
sambærileg tala fyrir
árið 1990 var um
1.922 milljónir. Árið
1991 var slátrað fiski og hann seldur fyrir 1.010 milljónir króna,
samkvæmt skýrslu fiskeldisdeildar Veiðimálastofnunar. Störf í físk-
eldi svöruðu til 227,5 mamiára í fyrra en það er fækkun um 12,5
mannár frá 1990. A skrá hjá Veiðimálastofnun eru 75 fískeldis- og
Birgðir af laxi í áframeldi voru í
ársbyijun 1991 2.665 tonn en í árs-
lok 2.546 tonn. Seld voru 3.030 tonn
af laxi á árinu 1991 en það ár var
heildarframleiðsla af laxi 2.911 tonn.
Á yfírstandandi ári er áætlað að
framleidd verði 2.900-3.000 tonn af
laxi til slátrunar í eldisstöðvum en
800-1.000 tonn af laxi fáist vegna
hafbeitar. Þá er búist við að slátrað
verði um 600 tonnum af silungi í ár.
Sumarið 1991 endurheimtu 11
hafbeitarstöðvar alls 133.153 laxa
úr sjó en þær seldu um 345 tonn
af laxi í fyrra. Fjöldi endurheimtra
laxa úr hafbeit 1991 jókst um 46,7%
frá árinu 1990 en þá komu 90.726
laxar (280 tonn) úr sjó. í hafbeit var
sleppt um 5,6 milljónum gönguseiða
1990 og rúmlega 6 milljónum 1991
en áætlað er að sleppa um 6 milljón-
um gönguseiða í ár.
Reiknað er með að hafbeit gefi
af sér 797-1.086 tonn af laxi á yfir-
standandi ári. Þá er annars vegar
gert ráð fyrir 4% endurheimtum af
laxi eftir 1 vetur í sjó og 2,4 kg.
meðalþyngd en hins vegar 6% heimt-
um af laxi eftir 1 vetur í sjó, og 2,4
kg. meðalþyngd, að viðbættum 0,7%
heimtum af laxi eftir 2 vetur í sjó,
meðalþyngd 5,6 kíló.
Seldur lax frá strand- og landeld-
isstöðvum 1991 var 1.195 tonn og
12 stöðvar stóðu að þessari fram-
leiðslu. Sala á laxi árið 1991 var 46%
minni en árið 1990 en þá seldu þær
1.739 tonn af laxi. Birgðastaðan í
árslok 1991 var 904 tonn af lifandi
laxi og birgðir í ársbyrjun voru 1.457
tonn og því var heildarframleiðsla
þessara stöðva um 642 tonn á árinu
1991. Framleiðsla þessara stöðva
hefur minnkað um'1.321 tonn milli
ára. Sextán kvía- og fareldisstöðvar
seldu 1.490 tonn af laxi 1991. Það
er 52,5% aukning frá árinu 1990 en
þá seldu 17 stöðvar 977 tonn.
Fiskeldisrekstur breyttist nokkuð
á árinu 1991, þar sem 15 fyrirtæki
urðu gjaldþrota, 12 stöðvar hættu
allri starfsemi og fækkun varð um
4 til viðbótar vegna sameiningar
fiskeldisfyrirtækja. Á móti þessu
kemur að ný fyrirtæki voru stofnuð
um rekstur á fyrirtækjum, sem urðu
gjaldþrota.
Eftirfarandi eldisaðferðir eru not-
aðar hér á landi: Seiðaeldi, strand-
og landeldi, kvía- og fareldi, svo og
hafbeit. Af 75 stöðvum um síðustu
áramót voru 50 með seiðaeldi, 17
með strand- og landeldi, 13 með
kvía- og fareldi og 14 með hafbeit.
Tilraunastöðvar í fiskeldi eru 7. í
fyrra voru teknar af skrám Veiðimál-
astofnunar 2 stöðvar í seiðaeldi, 5 í
strand- og landeldi, 5 í kvía- og far-
eldi og 9 hafbeitarstöðvar. Óvíst er
hvort starfsemi verði í ár hjá 12
stöðvum, sem voru í rekstri um síð-
„Mendingar komnir
lengst í bleikjueldi“
ÁÆTLAÐ magn af
Stefnt er að því að merkja SSntíSS'aB
hveija einustu bleikju hér SSl'SH
Um 50 tonn voru seld á innanlandsmarkaði í fyrra en samkvæmt
upplýsingum frá framleiðendum var útflutningurinn þá um 178 tonn
af slægðri bleikju og miðað við 350 króna fob-verð fyrir kflóið var
útflutningsverðmætið um 63 mflljónir króna. Hins vegar er áætlað að
slátrað verði inn 530 tonnum af bleikju í ár. Birgðir af bleilqu (mat-
físki) um síðustu áramót voru 271 tonn en 161 tonn um næstu áramót
Hermann Ottósson hjá Fagráði
bleikjuframleiðenda segir að í fyrra
hafi 45 stöðvar verið með bleikju í
eldi. Flestar þessara stöðva séu hins
vegar litlar og einungis 13 stöðvar
hafi slátrað bleikju til sölu í fyrra.
Þar af hafi 6 stöðvar verið með
meira en 10 tonn. „íslendingar eru
komnir lengst í bleikjueldi. Við erum
hins vegar að vinna með stofna, sem
eru villtir að upplagi og þurfum að
hefja markvisst kynbótastarf.
Bleikjueldi verður að byggja upp í
takt við markaðinn. Við megum hafa
okkur alla við að koma þeirri bleikju
á markað, sem framleidd hefur ver-
ið, og alltaf verður að gera ráð fyrir
fylgni á milli framleiðslumagns og
verðs.
Framleiðsla á bleikju í heiminum
var um 600 tonn í fyrra. Þar af voru
íslendingar með um 350 tonn, Norð-
menn um 200 tonn og Kanadamenn
afganginn en þeir selja nær eingöngu
villta bleikju. Norðmenn selja bleikj-
una til Ítalíu og Frakklands en þó
aðallega á heimamarkaði og í Sví-
þjóð. Við erum að vinna að því að
koma á samstarfi við Norðmenn um
að samhæfa alla markaðssetningu
og gæðavinnu hvað varðar bleikjuna
og þeir hafa tekið vel í það,“ fullyrð-
ir Hermann.
Hann segir að aðilar að Fagráðinu
séu framleiðendur, Búnaðarfélag ís-
lands, Landssamband fiskeldis- og
hafbeitarstöðva og Útflutningsráð
íslands. Fagráðið var stofnað í jan-
úar 1991 og vinnur að markaðs- og
kynningarstarfi fyrir bleikjuframleið-
endur. „Það starf hefúr skilað góðum
árangri og við leggjum áherslu á að
bleikjan sé einstök og dýr vara. í
bleilqueldi hér hafi aldrei verið notuð
lyf og sjúkdómar í bleikjunni eru
nánast óþekktir. Við stefnum að því
að merkja hveija einustu bleikju,
þannig að hægt verði að rekja lífsfer-
il hennar, allt frá framleiðanda, þar
til hún er komin á borð neytandans.
Bleikjan er flutt með flugi til Evr-
ópu og Bandaríkjanna og hún er nú
þekktari en áður á þessum mörkuð-
um. Þetta markaðsstarf okkar hefur
vakið athygli erlendis og birtar hafa
verið greinar um íslenska eldisbleikju
í erlendum tímaritum. Þá hefur fyrir-
tækið Aquanor í Bandaríkjunum
ákveðið að leggja áherslu á bleikju
samfara sýningunni Boston Seafood
nú í mars.
Framleiðnisjóður landbúnaðarins
veitir samtals 20 milljónum króna
til þessa markaðsstarfs árin 1991-
1993 og þetta er stærsta einstaka
framlag til markaðsstarfs á eldisfiski
hérlendis. Við höfum unnið kynning-
arefni um bleilqu á ensku, þýsku og
frönsku og í athugun er að vinna
að markaðsmálunum í nánu sam-
starfi við virt útflutningsfyrirtæki,"
Atvinnutækifæri
í fiskeldi
Fjöldi mannára eftir
kjördæmum og meðalfjöldi
mannára í fiskeldisstöð
Fjöldi mannáraí Fiskekji á árinu 1991
var 2271/2 og er þetta fækkun um
12,1/2 mannár frá 1990 en þá var fjöldi
mannára í fiskeldi 240. Rest mannár
voru unnin í Norðurlandskjördæmi
eystra og í Reykjaneskjördæmi.
áíiBáS
VESTFIRÐIR 2,9
3
Jl
6__
/oi^
NORÐURL
VESTRA 6,4
11
NORÐURL
EYSTRA 5,1
6?
= 10 mannár REYKJAVÍK 0,5
iSSa/ =10 Fiskeldisstöðvar
1,0 = Fjöldi mannára á stöð
VESTURLAND 1,5
40
10
AUSTURLAND 1,6
20
||7 SUÐURLAND2,0
REYKJANES 5,6
Áætluð framleiðsla og
verðmæti sláturfisks hjá
fiskeldisstöðvum 1992
2.976
Magn og verðmæti
seldra afurða 1991 (fobverð)
3.030
Birgðastaða matfisks
um áramót 1991-1992 (tonn)
Oc
2
új
OQ
U- X
3:
797
Ct
3)
CD
—I
co
600
I i
co
s
C3
O
<H
o
Uj
cc
65
2.546
217
^ 2
\ cc
S I cc Uj 3> ><
?! 25
ULÍ L_J -J
Framleiðsla (tonn)
892
909
Framleiðsla (tonn)
co
<c
o
° 2
00 2
O Uj
Lil —J
CC 00
180 270
——1 ....jl
tt
2
új
CQ
3: -j
279
□
Verömæti (millj. kr)
ct
CD
</>
188
1 «ó
O
o
cn
s*
o
UJ
ct
18
□
Verðmæti (millj. kr)
Framleiðsluverðmæti í fiskeldi 1991
(millj. kr) 873
UJ
—i
00
76
580
Q
£
ct
—j
156
□
ct
O
CD
CO -SL
ct
Q
CD
co 2.
54 46
ct
Q
CD
—1 S
co I
175
□
kHÉÐlNN
Héðinn smiðja byggir á áratuga reynslu
og þekkingu í íslenskum jámiðnaði.
Héðinn smiðja sérhæfir sig í hvers konar hönnun og leggur fram
heildarlausn á verkefnum frá hugmynd til framkvæmdar.
Þekkt hönnunarverkefni
eru stálgrindahús, iðnaðar-
hurðir, vélar og hvers kyns
búnaður og kerfi.
Héðinn smiðja smíðar allt
milli himins og jarðar, jafnt
einfalda hluti og flókinn búnað.
Tæki, vélar, katlar, lyftur,
stálgrindahús og iðnaðarhurðir eru bara nokkur dæmi
um það sem við smíðum.
Héðinn smiðja er þekkt fyrir lipra og skjóta viðgerðaþjónustu.
Þrautreyndir starfsmenn með þekkingu á viðgerðum af öllum stærðargráðum
sjá um viðgerðavinnuna.
Meðal viðskiptavina má nefna
skipa- og bátaflotann,
fiskverkunarhús, verksmiðjur
af ýmsu tagi og iðnaðarfyrirtæki.
ÞJÚWUSTA
Héðinn smiðja leggur áherslu á að
viðskiptavinir fái bestu þjónustu sem völ er á. Til þess höfum við ábyrga og
áreiðanlega starfsmenn sem leggja metnað í verk sín og kappkosta að finna
lausnir sem hæfa hverjum og einum viðskiptavini.
Leitaðu í smiðju til okkar
= HÉÐINN =
STÓRÁSI6 • GARÐABÆ • SÍMI 52000
Hönnun • smíði • viögeröir* þjónusta
Fráhugmynd...
...til framkvæmdar