Morgunblaðið - 09.04.1994, Síða 1

MENNING
LISTIR
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS LAUGARDAGUR 9. APRÍL 1994 BLAÐ'
ÍVtorgunbÍaðið/kristmn
í LÍFINU erum við alltaf á þvælingi milli elda
og blóma. Hvort viljum við frekar ? Kannski er
ekkert val. Ég heyrði íbreska útvarpinu frétt
um litla stelpu í Afganistan, það þurfti að skera
af henni fótinn án deyfilyfja því þau voru ekki
til. Svo dúllar maður einhversstaðar í myndlist
og finnst jafnvel ástæða til að barma sér. Ég
fyllist stundum angist yfir hvað fólk á bágt, en
geri ekkert í málunum. Fórna mér ekki. Tala
bara um hörmungarnar í næsta boði, sest inná
kaffihús og hef það náðugt, býtil þessar myndir.
Hulda Hákon opnar í dag
sýningu á málverkum
og skúlptúrum í austur-
sal Kjarvalsstaða. Þar
getur fólk reikað milli elda og
blóma og lesið texta á veggjunum.
Þeir eru ofnotaðir og logarnir aug-
Ijósir og blómin gömul. Kannski
verður þetta nýtt í samhenginu.
„Síðan splundrast myndirnar,"
segir Hulda, „sjálfstæðir einstakl-
ingar sem bera með sér eitthvað
úr heildinni. Einhverja hugmynd
sem áhorfandinn hefurfengið, það
er pláss fyrir hana. Þó að þetta
sé minn heimur hef ég ekki kannað
hann betur en svo.“
Hún heldur uppteknum hætti
og hefur texta með verkunum, í
þetta sinn á veggjunum milli
mynda. Þær eru ýmist af rauðgul-
um eldi eða bláum blómum, finleg-
ar, smágerðar, þéttar. „Ég var líka
að krebera á þessu pilleríi," segir
Hulda og ég spyr hana hvort mynd-
listin sé þá ekki alltaf skemmtileg.
„Oft er hundleiðinlegt," svarar
hún, „en maður lætur sig hafa það
fyrir árangurinn og verður annað
hvort ánægður eða ekki. Nú er ég
ánægð. Þetta er eins og ég vildi
og kemur mér kannski pínulítið á
óvart líka. Það er atriði í myndlist,
að ýta sér á ystu nöf og verða
svolítið hissa. Ég vildi enga aðra
vinnu.“
Hulda tekur nýjan kúrs á þess-
ari sýningu því áður hefur hún allt-
af sýnt lágmyndir. Henni finnst
slæmt þegar hún er orðin flink. „Ég
held að fólk geti gengið á lágmynd-
unum mínum," segir hún, „þær
voru orðnar svo sterkar. Mér þykir
efnishyggja í myndlist leiðinleg og
vil að efnið þjóni hugmyndinni en
ekki öfugt. Kannski segir einhver
um blómin og eldana að þetta séu
klaufalega málaðar myndir og þá
er það allt í lagi, ég er ekkert
hrædd við krítík lengur. Hún er
samskiptaform, einn maður segir
öðrum skoðun sína og ef hann er
málefnalegur getur það ekki gert
til.“
Orðin dálítið sjóuð, viðbúin tóm-
leika eftir opnunina ög ákveðin að
drífa svo í öðru verkefni. Hún ætl-
ar til London í vor vegna samsýn-
ingar og til Litháen í sumar og þó
eru ekki nema þrír mánuðir síðan
hún kom heim frá vetursetu í Berl-
ín. Þar máluðu þau og máluðu,
Hulda og eiginmaðurinn Jón Ósk-
ar. „Það er fínt að geta unnið
svona og sýnt annars staðar, mað-
ur einangrast svo mikið hér. Sýn-
ingar erlendis eru forréttindi sem
hlaða utan á sig.“
Þetta hljómar vel en stundum
er eins og ekkert gangi. „Ég blokk-
erast algjörlega," segir Hulda.
„Þótt ég gæti næstum gert mynd-
ir með tánum, myndir sem líktust
verkunum mínum, myndi ég aldrei
gera það. Þá væri ég að svíkja
sjálfa mig. Ég gat til dæmis ekki
sinnt beiðni um lágmynd sem átti
að vera með frekar ákveðnum
hætti. Það hefði ekki verið rétt.“
Þótt Hulda reiði fram nýmeti á
sýningunni á Kjarvalsstöðum vill
hún ekki gera of mikið úr því. „Að-
ferðin er að hluta til önnur og við-
fangsefnið að hluta til nýtt, en
aðeins í minni vinnu," segir hún.
„Bláu blómin vaxa í mörgum kvæð-
um, þekkt symból úr rómantísku
stefnunni, kannski túlkun á ein-
hverjum draumi. Bara ný fyrir mér.
Eldurinn heillaði mig hins vegar
fyrir löngu og mér hefur þótt gam-
an að efnisgera hann. Þessi hérna
er úr steinsteypu."
Steypueldurinn logar víða á gólfi
salarins og þar eru lika blá blóm,
kannski liljur á tjörn. Þessir skúlpt-
úrar eru grófir, ólíkt málverkunum,
og skemmtilegir eins og myndir í
ævintýralandi. Maður reikar milli
þeirra eins og Hulda vill helst og
horfir djúpt í málverkin og les eina
og eina setningu: Hverra manna
ertu. I like your hairstyle, your tro-
users and your manners. Svo
dæmi séu nefnd. Hulda notar
stundum miklu fleiri texta en hefur
nú ellefu setningar úr ólíkum átt-
um.
„Þetta eru bara orð sem tengj-
ast lífinu," segir hún. „Ofnotuð ele-
ment eða klisjur. Nauðsynlegar
upplýsingar, um það til dæmis
hvernig maður verður ósýnilegur.
Dramatísk orð, hversdagsleg orð
og orð sem varpa ábyrgðinni ann-
að. There must be somebody
somewhere doing something er
dæmi um þannig setningu. Ég fylg-
ist með hörmungum í sjónvarpinu
og hefst ekki að. Samt á ekki að
vera neitt mál að éta fíl - maður
byrjar bara á einni löpp. Það er til
fólk sem gengur í hlutina, en ég
sem sagt fórna mér ekki.“
Hulda segir að yfirleitt sé húmor
'f verkunum hennar en einhvern-
veginn hafi hún ekki verið í þannig
skapi fyrir þessa sýningu. Búin að
fylgjast með heimsmálunum, varn-
arlaus gagnvart fréttum fjölmiðla,
mitt í blómabreiðu að horfa í eld-
ana. „Kannski væri betra að vita
ekki neitt," segir hún. „Fyrir þrem
árum var upplagt að fá sér popp
í sófanum og fylgjast með Persa-
flóastríðinu í beinni útsendingu.
Öll þessi vitneskja er yfirþyrm-
andi. En hennar vegna eru mynd-
irnar mínar einmitt svona.
Ég veit ekki hvernig þær snerta
fólk, sjálf verð ég eiginlega aldrei
æst yfir myndum annarra. Mér
þykir gaman að sjá eitthvað sem
mér hefur aldrei dottið í hug og
rosalega gaman ef mynd hreyfir
við mér. Það bara gerist svo sjald-
an. Sennilega er ég svona upptek-
in af sjálfri mér. Myndlistarmenn
verða að vera þannig, þeir fletja
sig út fyrir almenning. Efna til día-
lógs listamanns og áhorfanda og
vonast náttúrlega til að þar gerist
eitthvað áhugavert. Mér finnst
ekki verra að verkin mín hafi áhrif
á fólk, ekki listamenn endilega, það
væri tilætlunarsemi. Myndlist
höfðar að minnsta kosti ekki til
mín.“
Þórunn Þórsdóttir
HULDA HÁKON SÝNIR MÁLVERK OG SKÚLPTÚRA Á KJARVALSSTÖÐUM