Morgunblaðið - 02.10.1994, Side 1

96 SÍÐUR B/C/D
224. TBL. 82. ÁRG. SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
.. yTT n r>. x. Morgunblaðið/Ragnar Axelsson
Fjoruleikir 1 Hafnarfirði
Cardoso og Lula beijast í forsetakosningunum í Brasilíu eftir helgi
Boðbera markaðsfrelsis
og jafnaðar spáð sigri
Rio de Janeiro, Santos, Brasilíu. Reuter, The Daily Telegraph.
Veðmálin
lengjja lífið
FYRIR fjórum árum veðjaði William
Pritchard í Kent, sem nú er 91 árs
gamall, 50 pundum á að hann yrði ald-
argamall. Nái hann takmarkinu fær
hann fjárhæðina margfalda aftur eða
35.000 pund, nær fjórar milljónir
króna! Kunnugir segja að með veðmál-
inu hafi gamli maðurinn tryggt sér að
ættingjarnir leggi sig alla fram við að
halda honum á lífi til að auka við arf-
inn. Aðrir benda á að í samfélagi þar
sem aldraðir eru oft álitnir vera byrði
sé með þessu búið að finna aðferð til
að þeir fái verðskuldaða umönnun.
Veðmangararnir heita því að beita ekki
gamla fólkið óþverrabrögðum. „Við
ætlum ekki að eitra fyrir neinn eða
gera mönnum hverft við á nóttunni til
að valda þeim hjartaslagi þegar þeir
eru orðnir 99 ára.“
Munaðarlíf
í steininum
NÝLEGA kannaði blaðamaður aðbúnað
í einu af svonefndum öryggisfangelsum
Bretlands, Whitemoor. I ljós kom að
fangarnir, sem oft eru liðsmenn norð-
ur-írsku hryðjuverkasamtakanna IRA,
njóta hvers kyns munaðar. Fangarnir
þurfa ekki að greiða fyrir afnot af síma,
fái þeir bólur í andlitið er þeim boðin
meðferð á sólbaðsbekk fangelsisins. Til
reiðu er einnig badmintonvöllur, leik-
fimisalur, borðtennis, tvær sjónvarps-
stofur og tómstundastofa með tækjum
sem vitað er að hægt væri að nota til
að undirbúa flótta. Nýlega hengdu
fangarnir upp giuggatjöld í síðast-
nefndu stofunni svo að verðir á gangin-
um gætu ekki séð hvað fram færi.
Fangarnir eru sagðir hóta vörðunum
því að fengnir verði menn utan
múranna til að ráðast á ástvini þeirra
ef þjónustan versni.
Viðvörunar-
merki í þjófa
TALSMAÐUR breskrar stofnunar sem
fylgist með framförum í tækni og vís-
indum segir að nú sé tæknilega ekkert
því til fyrirstöðu að græða merki með
viðvörun í likama búðarþjófa. Síðan
yrði komið fyrir nemum í verslunum
sem létu í sér heyra þegar dæmdur
þjófur birtist. Einnig er fullyrt að koma
mætti á samræmdu kerfi persónuupp-
lýsinga með því að græða þær í börn
strax eftir fæðingu.
FORSETA- og þingkosningar fara fram í
Brasilíu á morgun, mánudag, og hafa vinstri-
sinnaðir verkalýðsleiðtogar í landinu efnt til
víðtækra verkfalla í stálverksmiðjum, olíufyr-
irtækjum og bönkum undanfarna daga og
vikur. Líkur benda þó til þess að talsmaður
frjálsrar markaðsstefnu, jafnaðarmaðurinn
Fernando Henrique Cardoso, muni bera sigur
úr býtum og segir hann verkföllin eiga sér
pólitískar rætur. Mótframbjóðandi hans er
landskunnur sósíalisti og verkalýðsleiðtogi,
Luiz Inacio da Silva, sem gengur undir nafn-
inu Lula.
Cardoso hefur 46% fylgi eða rúmlega 20%
forskot á Lula. Kosningabaráttunni lauk á
föstudag með miklum fjöldafundum. í þriðja
sæti er samkvæmt könnunum nýfasisti, lækn-
irinn Eneas de Carneiro, sem heitir því að
koma á lögum og reglu og berjast gegn spill-
ingu. Fái enginn frambjóðandi hreinan meir-
hluta verður kosið á ný milli tveggja efstu
manna í nóvember.
Fyrir nokkrum dögum viðurkenndi Lula
nánast ósigur sinn fyrirfram með því að segja
flokk sinn reiðubúinn að „eiga samstarf" við
nýja ríkisstjórn eftir kosningar. Cardoso vildi
ekki svara því á föstudag hvort til greina
kæmi að fá menn úr flokki Lula í ríkisstjórn-
ina, sagðist aðeins vilja „hæfa menn“, hvar í
flokki sem þeir væru. „Og ég er ánægður með
að andstæðingur minn skuli segja að við ætt-
um að ræðast við eins og heiðursmenn," sagði
hann.
Verðbólgan niður á við
Um 95 milljónir manna eru á kjörskrá og
þar af eru 33-35 milljónir lítt læsar eða ólæsar.
Hinum síðastnefndu er oft mútað til að kjósa
með hrísgijóna- eða baunapoka. Lögregla
kannaði í gær hveijir bæru ábyrgð á því að
dreift var á föstudag milljónum falsaðra
kjörseðla þar sem breytt hafði verið röð
forsetaframbjóðenda á opinberum kjörseðlum.
Með seðlunum er reynt að rugla í ríminu ólæst
fólk, sem reynt hefur að leggja röðina á minnið.
Cardoso er 63 ára og fyrrverandi efna-
hagsráðherra. Hefur honum verið þakkað það
að verðbólgan, sem var 50% á mánuði í júní,
fór niður í 1,5% í septembermánuði en þetta
gerði Cardoso með víðtækri áætlun í ársbyijun
sem stuðla skyidi að stöðugleika í landinu.
Brasilía er fjölmennasta ríki Rómönsku
Ameríku; íbúarnir eru um 155 milljónir, ívið
fleiri en í Rússlandi. Hafa stjórnmálaskýrend-
ur spáð því að með kjöri Cordoso kunni Brasil-
ía að fylgja í fótspor landa á borð við Chile,
Argentínu og Mexíkó, þar sem reynt hefur
verið að skjóta styrkari stoðum undir lýð-
ræði, opna hagkerfið og draga úr ríkisafskipt-
um í atvinnulífinu.
Sigurvegara kosninganna bíður þó erfitt
verk, gríðarlegur munur er á launum þeirra
hæst- og lægstlaunuðu, barnaþrælkun er úr-
breidd, blökkumenn og kynblendingar, sem
eru samanlagt nær helmingur landsmanna,
njóta ekki sömu réttinda í reynd og hvítir.
Erlendar skuldir landsins eru um 132 milljarð-
ar Bandaríkjadala.
Fjárlagafrumvarpið
1995
18
íslendingar haga sér
oft eins og frummenn
þegar umhverfismál
eru annars vegar
©
H ISLENSKIR
UMHVERFISSINNAR
OSKUB USKAN