Morgunblaðið - 25.02.1995, Blaðsíða 5

4 C LAUGARDAGUR 25. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MENNING/
LISTIR
NÆSTU VIKU
MYNDLIST
Kjarvalsstaðir
Myndir Jóhannesar Kjarvals úr eigu safns-
ins. Kristln Jónsdóttir sýnir vefnað og teikn-
ingar John Lennons tU 28. apnl
Ásmundarsafn
Samsýn. á verkum Ásmundar Sveinss.
og Jóhannesar S. Kjarvai. Norræna
húsið
Málverkasýn. Sven Wiig Hansen.
Safn Ásgríms Jónssonar
Vatnslitam. Ásgríms til marsloka.
Gerðuberg
Jessie Kleemann sýnir til 19. mars.
Listasafn Siguijóns
Norræn höggmyndasýn.: Frá prímití-
visma til póstmódemisma.
Gallerí Greip
Berglind Sigurðardóttir sýnir.
Mokka
Peter Halley sýnir til 1. mars.
Nýlistasafnið
Sólgin; samsýn. fjögurra norrænna
myndlistarmanna til 5. mars.
Hafnarborg
Norræn höggmyndasýn.: Frá prímití-
visma til póstmódemisma.
Galleri Úmbra
Gríma Eik sýnir til 8. mars.
Listhús 39
Sveinn Bjömsson sýnit til 13. mars.
Ráðhús Reykjavíkur
Magnús Pálsson sýnir til 10. mars.
Listhúsið Laugardal
Hlífar M. Snæbjömsson.
Gallerí Sævars Karls
Margrét Adolfsdóttir sýnir textílverk.
Gallerí Sólon fslandus
Leo Santos sýnir textílverk.
II hæð, Laugavegi 37
Roger Ackling sýnir til febrúarloka.
Gerðarsafn
Sýn. „Wollemi furan“ til 19. mars.
Listasafn íslands
Verk Olle Bærtlings til 2. apríl.
Listasafnið Akureyri
Anders Boqvist, Ann Kr. Lislegaard, Peter
Hagdahl og Maria Lindberg sýna.
Gallerí AIlraHanda Akureyri
Valgerður Hauksdóttir sýnir.
Slunkaríki ísafirði
Sólgin: Peter Hagdahl sýnir til 12. mars.
TONLIST
Laugardagur 25. febrúar
Sinfóníuhljómsvit Norðurl. í fsl. óper-
unni kl. 17. „Dagur tónlistarinnar":
Tónsk. Eddu B. í Seljakirkju kl. 14.
Sunnudagur 26. febrúar
Breski konsertorganistinn Keith John í
Hallgrímskirkju kl. 20.30. Klassísk f.
böm: Guðni Franzson í Gerðubergi kl.
15. Norrænt vísnakvöld á Hótel Borg
kl. 21.
Tónlistarsk. Rangæinga: „Dagur tón-
listarskólanna", kennarar og nem. leika
saman í Hvoli kl. 15. Rannveig Fríða
Bragad. og Jónas Ingimundarson m.
tónl. í Borgameskirkju kl. 16. Bamakór
Grensáskirkju: Söngskemmtun ( kirkj-
ijnni kl. 15.30.
Miðvikudagur 1. mars
Gerður Gunanrsd., fíðla og Einar Kr.
Einarsson, gítar á Háskólatónl. í Nor-
ræna húsinu kl. 12.30._____________
LEIKLIST
Þjóðleikhúsið
West Side Story lau. 4. mars., fös., lau.
Taktu lagið, Lóa! sun. 26. feb., fös., lau.
Oleanna fös. 10. mars.
Fávitinn sun. 5. mars.
Snædrottningin lau. 4. mars kl. 14.,
sun. kl. 14.
Gauragangur lau. 4. mars., fim.
Sólstafir; Skuggavaldur sun. 26. feb.
Norrænn dans frá Danm., Svíþj., og
ísl. þri. 7. mars. og mið. 8. mars
Borgarleikhúsið
Kabarett sun. 26. feb., fös., lau.
Leynimelur 13 lau. 25. feb.
Ófælna stúlkan lau. 25. feb. kl. 16. og
sun.
Framtíðardraugar sun. 26. feb., þri.,
mið., fim., fös. lau.
Dökku fiðrildin fmms. lau. 4. mars.,
sun.
Norræna menningarhátíðin: Norska
óperan. Sirkusinn guðdómlegi fim. 9.
mars, fös.
íslenska óperan
La Traviata sun. 26. feb.j fös., lau.
Frú Emilía
Kirsuberjagarðurinn sun. 26. feb. kl.
15.
Kaffileikhúsið
Leggur og skel lau. 25. feb. kl. 15., sun.
Skilaboð til Dimmu fim. 2. mars.
Alheimsferðir Ema, lau. 25. feb., fös.
Sápa tvö frums. mið. 1. mars.
Nemendaleikhúsið
Tangó, lau. 25. feb., sun.
Leikfélag Akureyrar
Á svörtum íjörðum ]au. 25. feb., sun.
Leikfélag Mosfelssveitar
Mjallhvtt og dvergamir sjö kl. 15; lau.
25. feb., sun., lau.
Sögusvuntan
Húfa Guðs að Fríkirkiuvegi 11 kl. 15.
LISTAKLUBBUR
Leikhúskjallannn
Þótt briú hundruð þursar.., kl. 20.30.
KVIKMYNDIR
MIR
Stríð og friður kl. 10-18.30.
Norræna húsið
Lína langskokkur, kvikm.sýn. f. böm
kl. 14.
í HÚSI
SÖNGSINS
Söngskólinn í Reykjavík hefur opið hús í
dag. Samfelld dagskrá hefst í húsnæði
skólans klukkan 14.00 og verður starfsemi
hans kynnttil 18.00. Súsanna Svavars-
dóttir heimsótti Söngskólann í vikunni,
kynnti sér starfsemina og forvitnaðist um
dagskrána sem boðið er upp á í dag.
DAGUR tónlistarskólanna er í dag
og af því tilefni er „opið hús“ í
flestum tónlistarskólum landsins. Og
að sjálfsögðu er haldið lipp á daginn
í Söngskólanum í Reykjavík - skólan-
um þar sem aðeins eitt hijóðfæri er á
kennsluskránni - mannsröddin.
Þegar gengið er inn í Söngskólann
í Reykjavík er það í senn eins og að
ganga inn í helgidóm og heimili hjá
venjulegri fjölskyldu. Fjölskyldu sem
er í meira lagi hlýleg og léttlynd og
laus við hraða og streitu dagsins. Úr
hveiju herbergi hljóma undurfagrar
raddir sem í sífellu endurtaka sömu
stefín, sömu tónana; það er engin smá
nákvæmnisvinna að slípa hverja rödd.
En það er síður en svo þreytandi söng-
ur, heldur verður maður ein eyru við
að hlusta eftir hverri örlítilli breyt-
ingu, hverri örlítilli þróun. Svo eru
aðrir lengra komnir og sveifla sér í
heilu aríurnar, óaðfinnanlega að því
er virðist.
Andrúmsloftið í húsi söngsins er
svo kyrrt að það er eins og- tíminn
standi í stað. Engum liggur á - enda
þýðir það lítið og þetta er eins og að
finna vin í eyðimörk.
Opiö hús og hellagur kaffitími
Dagskráin í dag hefst klukkan
14.00 með því að skólastjórinn, Garð-
ar Cortes, kynnir skólann og skóla-
starfíð. Klukkan 14.10 verður svo
fyrri hluti nemendatónleika. Þeir hefj-
ast á því að Inga Björg Stefánsdóttir
nemandi á 5. stigi, syngur Ég lít í
anda liðna tíð eftir Sigvalda S. Kalda-
lóns og Tonema eftir Sjoberg. Jón
Rósmann Mýrdal, nemandi á 7. stigi
syngur I dag eftir Sigfús Halldórsson
og Ich grolle nicht eftir Robert Schu-
mann, Lóa Björk Jóelsdóttir, sem
einnig er á 7. stigi, syngur Vögguljóð
eftir Sigurð Þórðarson og aríu Zerlínu
úr Don Giovanni eftir W.A. Mozart,
Garðar Thór Cortes nemandi á 6. stigi,
syngur Ich liebe dich eftir Beethoven
og A brisk young widow eftir Benjam-
in Britten. Þá syngur Guðrún María
Finnbogadóttir, nemandi í framhalds-
deild, aríu Súsönnu úr Brúðkaupi
Fígarós og aríu Júlíu úr Rómeó og
Júlíu eftir Charles Gounod. Rein A.H.
Korshamn, nemandi á 7. stigi, syngur
aríu Wolframs úr Tannháuser eftir
Richard Wagner og aríu greifans úr
Brúðkaupi Fígarós eftir W.A. Mozart.
Að lokum syngja þau Guðrún María
Finnbogadóttir og Rein A.H. Kors-
hamn dúett úr Porgy og Bess eftir
Gershwin. Þau Guðrún og Rein voru
að æfa þann dúett er blaðamann
Morgunblaðsins bar að garði í söng-
skólann í vikunni og óhætt er að full-
yrða að þau eru þess virði að heim-
sækja skólann í dag til að hlýða á þau.
Klukkan 14.40 er samsöngur, þar
sem nemendur, kennarar og gestir
syngja saman og á eftir, eða klukkan
15.05, gefst gestum kostur á að fara
í söngtíma og/eða fylgjast með nem-
endum í söngtímum - en aðeins til
klukkan 16.00, því þá hefst hinn há-
heilagi kaffitími í Söngskólanum. Og
það eru engar ýkjur, því á hveijum
degi frá klukkan 16-16.30 er bannað
að vinna í húsinu. Þá má bara nær-
ast. í dag verður boðið upp á kaffi,
súkkulaði (með ijóma) og heimabakk-
elsi - svona rétt eins og einhver kenn-
ari eigi afmæli. Það er nefnilega ein
af „skyldum" kennara að koma með
bakkelsi á afmælisdaginn sinn. Af-
mælisdagar kennara hanga uppi á
töflu í kaffistofu kennara og því er
auðvelt að fylgjast með hveijum og
einum - og þeir sem eiga afmæli á
sumrin eða í öðrum fríum, fá úthlutað
öðrum bakkelsisdegi.
Eftir kaffitímann, eða klukkan
16.35, verður skólinn og starfið kynnt
öðru sinni þennan dag og klukkan
16.45 heflast seinni nemendatónleikar
dagsins: Kristjana Stefánsdóttir, nem-
andi á 7. stigi, syngur Les Roses
d’Ispahan, eftir Gabriel Faure og
Widmung eftir Schumann, Örn Arnar-
son, nemandi á 8. stigi, syngur Der
Neugerige eftir Schubert og Den
första kyssen eftir Sibelius. Þá syngur
Hrafnhildur Sigurðardóttir, nemandi
á 8. stigi, Hjá lygnri móðu eftir Jón
Asgeirsson og Wir wandelten eftir
Brahms. Hrafnhildur Björnsdóttir,
sem einnig er nemandi á 8. stigi, syng-
ur A blackbird singing eftir Michael
Head og aríu Laurettu úr Gianni
Schicci eftir Puccini. Hulda Björk
Garðarsdóttir, 8. stigs nemandi, syng-
ur Bei der Wiege eftir Mendelssohn
og aríu greifafrúarinnar úr Brúðkaupi
Fígarós eftir Mozart, Sigríður Aðal-
steinsdóttir, nemandi á 8. stigi, syng-
ur Er der Herrlichste ... eftir Schu-
mann og aríu Carmen úr samnefndri
óperu eftir Bizet. Að lokum syngja
Elín Huld Árnadóttir og Eyrún Jónas-
dóttir, báðar nemendur í framhalds-
deild, dúettinn Die Schwestern eftir
Brahms.
Opnu húsi Söngskólans í Reykjavík
lýkur með samsöng milli "klukkan
17.30 og 18.00 og taka þá nemend-
ur, kennarar og gestir saman lagið.
Lítll saga - stór árangur
Saga Söngskólans í Reykjavík er
ekki löng - nær aðeins aftur til ársins
1973. Einn af fyrstu nemendum Söng-
skólans var Ásrún Davíðsdóttir, sem
segja má að sé eins naglföst persóna
þar og skólastjórinn og hugsjónamað-
urinn Garðar Cortes. Ásrún starfaði
sem ritari skólans á meðan hún stund-
aði nám við hann, varð síðar kennari
og leysti síðan Garðar aú-sem skóla-
stjóri á meðan hann var við önnur
störf erlendis. Núna er Ásrún aðstoð-
arskólastjóri - og um skólann sinn
segir hún:
Skipta má sögu skólans í þijá kafla.
Fyrsti hluti, er í húsi söngsins gjarnan
kallaður frumbýlingsárin. Það tímabil
nær frá 1973 til 1976. Skólinn var
strax í byijun til húsa að Laufásvegi
8, húsi sem stofnandi skólans, Garðar
Cortes, leigði af Trésmíðafélagi
Reykjavíkur. í gildi voru lög um tón-
listarskóla frá 1963 sem heimiluðu,
að undangenginni umsókn og sam-
þykki fyrir stofnun, að bæjarfélag og
ríki styrktu tónlistarskóla um 1/3
hvor en skólinn aflaði 1/3 af rekstrar-
kostnaði sjálfur með skólagjöldum.
Allir kennarar voru ráðnir á stunda-
kennaralaun, fengu greidd laun fju-ir
kenndar stundir og ekkert þar framyf-
ir. Um sumarlaun var að sjálfsögðu
ekki að ræða. Þetta voru því fjárhags-
lega erfið ár og mögur, „en að sama
skapi gefandi,” segir Ásrún.
„Engir styrkir fengust fyrir stofn-
kostnaði," heldur hún áfram, „hvorki
fyrir hljóðfærum né öðru. Innan-
stokksmunir voru ýmist keyptir _af
Sölunefnd varnarliðseigna eða MÍR,
menningarsambandi ísiands og Ráð-
stjómarríkjanna, svo ekki hallaðist á.
Ekkert hljóðfæri var til en þau sjö
hljóðfæri sem notuð voru við kennslu,
ýmist fengin leigð eða lánuð af kenn-
urum og vandamönnum.
Það var vonlaust að hafa upp í
rekstrarkostnaðinn með skólagjöldum
og því brá Garðar á það ráð að ferð-
ast um landið og halda námskeið fyr-
ir söngvara og kóra, auk þess að
syngja við ýmsar athafnir, svo sem
jarðarfarir, til að geta greitt kennur-
um laun.“
Annar kafli hefst 1977. Árið 1976
höfðu verið sett ný lög um tónlistar-
skóla og tóku þau gildi ári seinna.
Þau treystu mjög hag skólans og ekki
síst kennaranna. Samkvæmt þeim
greiða sveitarfélög og ríki til helminga
laun tónlistarkennara en eigin tekjur
skóla standa undir öðrum rekstrar-
kostnaði. Allir kennarar voru þá ráðn-
ir á árslaun, fengu lífeyrissjóðsréttindi
og önnur félagsleg réttindi. Sá hæng-
ur var og er þó á að skólunum er
skammtaður „kvóti“, þ.e. styrkur til
kennslulauna er miðaður er við vissan
kennslutímafj'ölda, sem er of lágt
áætlaður fyrir Söngskólann og sjálf-
sagt flesta aðra tónlistarskóla lika,
að mati þeirra sem stjórna Söngskól-
anum.
Þriðji kafli í sögu skólans hefst svo
sumarið 1978 en þá bundust Garðar,
kennarar, nemendur og velunnarar
skólans samtökum og stofnuðu
Styrktarfélag Söngskólans. Ráðist var
í kaup húss að Hverfisgötu 34, sem
áður hafði verið hús norska sendiráðs-
ins, og þar hefur skólinn starfað síð-
an. í mikið var ráðist þar sem af engu
UM ÞESSAR mundir standa yfír Hönnun-
ardagar 1995. í samtali við Guðrúnu
Guðlaugsdóttur sagði Ámi Jóhannsson
hjá Samtökum iðnaðarins að markmið
hönnunardaga væri að kynna íslenska
hönnun fyrir almenningi og efla vitund
íslenskra framleiðenda um vægi hönnunar
í markaðssetningu iðnaðarvara.
AÐ SÖGN Árna eru hönnunardag-
ar alþekktir bæði vestan hafs
og austan. Hér á landi hefur félag
áhugamanna um hönnun, Form ís-
lanu, haldið hönnunardag húsgagna
og innréttinga á þann hátt að einn
tiltekinn dag hafa sölustaðir er selja
húsgögn og innréttingar hönnuð á
íslandi haft opið hús. Samkvæmt upp-
lýsingum Árna hefur þessi dagur ver-
ið hönnuðum og framleiðendum
hvatning til að koma með nýjungar
og að kvöldi hans hafa verið veitt
verðlaun fyrir bestu hönnunina.
Árni sagði ennfremur að Iðnaðar-
ráðuneytið og Samtök iðnaðarins hafi
á síðastliðnu ári komið á fót rekstri á
svonefndri hönnunarstöð. „Hönnunar-
stöðin hefur því hlutverki að gegna
að styðja við hönnun svo hún geti
orðið lyftistöng fyrir iðnaðinn í land-
inu. Auk þess var afráðið að efna til
tíu daga dagskrár með þátttöku þeirra
starfsgreina sem tengjast hönnun,"
sagði Árni Jóhannsson. Þau félög og
starfsgreinar sem um ræðir eru Félag
íslenskra teiknara, Félag meistara og
sveina í fataiðn, Leirlistafélagið, Tex-
tílfélagið, Arkitektafélagið, Félag
landslagsarkitekta, Félag íslenskra
gullsmiða og Félag iðnhönnuða. Dag-
skrá Hönnunardaga 1995 hófst 23.
febrúar sl. og lýkur 5. mars.
Sýningar tengdar hönnunardögum
eru í Hafnarhúsi, þar sem sýnd verða
húsgögn tólf hönnuða og átta fram-
leiðenda. í Geysishúsi standa leirlista-
menn, textílhönnuðir og gullsmiðir að
sameiginlegri sýningu. I gamla Morg-
unblaðshúsinu er Félag íslenskra iðn-
hönnuða með sýningu, í Kringlunni
eru grafískir hönnuðir með vegg-
spjaldasýningu og í Iðnó eru lands-
lagsarkitektar, arkitektar og svo-
nefndar faðaiðnir með sameiginlega
sýningu.
Hattur úr þorskhaus
Sjö saumastofur eiga hlut að hönn-
unarsýningunni í Iðnó. Þær eru Nálar-
augað, Sjö í höggi, Kjóla og klæð-
skeragalleríið, Silkiþræðir, Sauma-
stofa Hörpu Harðardóttur og Prem hf.
Eigandi Prem hf. er Helga Rún
Pálsdóttir sem sýnir hatta í Iðnó. Á
því stigi sem blaðamaður Morgun-
blaðsins sá þá á vinnustofunni voru
þeir ekki tilbúnir að fullu. Þeir eru
allir úr íslenskum hráefnum, sem sum
hver hafa hingað til ekki þótt henta
sérstaklega vel til hattagerðar.
„Ég ákvað að hafa íslenskt efni sem
rauðan þráð í þessari sýningu. Hér
er t.d. hrosshúð með tagli og faxi sem
í nótt á að verða hattur. Hér sérðu
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 25. FEBRÚAR 1995 C 5
verið að betrumbæta íslensku náms-
skrána og nú eru aðeins eftir hlutir
eins og hver á að prófdæma. Samt
sem áður er fyrri helmingur námsins
hjá okkur algerlega samkvæmt ís-
lensku námsskránni. Síðan nýtum við
þær báðar í seinni hlutanum og þegar
komið er á háskólastig, kennum við
algerlega eftir þeirri erlendu."
Dagskóli og kvöldnámskeið
En komast allir inn í skólann sem
sækja um skólavist?
„Nei, það komast ekki allir inn í
dagskólann. En inn í skólann komast
allir, þ.e.a.s. í kvöldnámskeið - nema
tóneyrað sé alveg lokað.
Inntökuprófið er þannig að menn
þurfa að hafa óskerta rödd og tóneyra
og vera á aldrinum 15-30 ára. Kvöld-
námskeiðin eru aldurstakmarkslaus.
En þegar ég segi að allir komist inn,
þá er ljóst að við auglýsum ekki eftir
laglausu eða tóndaufu fólki. Við höf-
um líka gert undantekningar frá ald-
ursmörkunum þegar við fáum raddir,
yfir 30 ára, sem við getum alls ekki
gengið framhjá.“
Nú eru 169 nemendur í skólanum
og hátt á annað þúsund hafa lokið
námi þaðan. Er þetta fólk allt að
syngja?
„Það er mjög algengt að fólk haldi
því áfram. Ef söngþörfin er eins mik-
il hjá þeim og þeir töldu við upphaf
námsins, þá eru nemendur okkar, sem
ekki eru einsöngvarar, fyllilega ham-
ingjusamir með að vera í kór. Aðalat-
riðið er að syngja."
Nú er tónlistarlíf á íslandi ótrúlega
litríkt og kórastarf mjög öflugt. Erum
við músíkölsk þjóð?
„Já. Þó erum við ekkert músíkalsk-
ari en aðrar þjóðir. Hins vegar erum
við bara um 250.000 og ef við berum
okkur saman við 250.000 manna hóp
sem býr í stærra samfélagi þá er í
okkur eitthvað sem drífur okkur áfram
og því erum við mjög athafnasöm.
Jafnstór hópur erlendis er kannski
bara sofandi. Þetta helgast að ein-
hveiju leyti af því að hér eru svo
margir kóngar með sína hirð, eða
áhöfn. íslendingar eru vanir því að
vera bændur og sjómenn. Þar stjórnar
bóndinn eða skipstjórinn og í dag eru
kórstjórarnir með sama hlutverk.
Enda eru allir kórstjórar í dag, sem
eitthvað kveður að, eins konar einræð-
isherrar. Þeir ná miklu út úr sínu fólki,
glæða áhuga þess og finna efnilega
söngvara. Síðan er söngurinn smit-
andi, áhuginn er smitandi. Það fylgir
honum svo mikil gleði og þegar ein-
ræðisherrarnir byrja að vinna eru þeir
magnaðir smitberar," segir Garðar að
lokum; maðurinn sem stofnaði Söng-
skólann, maðurinn sem gerði íslensku
óperuna að veruleika, maðurinn sem
hefur skipt íslenskt sönglíf meira
máli en nokkur annar einstaklingur -
og eiga þó margir stóran skerf.
Morgunblaðið/Halldór
SKÓLASTJÓRINN, Garðar Cortes, bendir á listann yfir afmælisdaga kennara til að minna á hver á næst að
koma með bakkelsi með kaffinu. Viðstaddir ábendinguna eru Pavel Smid, Ásrún Davíðsdóttir, Guðmundur
Jónsson og Dóra Reyndal.
góða bamakóra sem læra raddþjálfun,
nótnalestur, tónheyrn og allt annað
sem til þarf. Undantekningar frá
þessu eru Öldutúnskórinn, Kársnes-
kórinn og Gradualekórinn í Langholts-
kirkju. Þar eru tónlistarstjórar sem
hafa mikinn metnað og við hér heyrum
það strax hvort umsækjendur okkar
koma frá þessum kórum.
Fyrsti hópurinn sem við fengum var
fullorðið fólk, sem fór í gegnum allan
skólann; lauk einsöngvaraprófum og
kennaraprófum. Af þeim hátt í 2.000
manns sem hafa farið í gegnum skól-
ann síðan hafa um 200 farið í gegnum
framhaldsdeildina og eru nú við störf,
kennslu og nám í Skandinavíu og víð-
ar um Evrópu, og í Bandaríkjunum.
Svo eru margir af nemendum okkar
að kenna söng, níu hér við skólann
og aðrir kenna við aðra tónlistarskóla.
Fljótlega eftir stofnun skólans hafði
ég samband við Konunglegu tónlistar-
háskólana í Bretlandi, sem eru fjórir
skólar sem mynda með sér samteng-
ingu, The Royal Schools of Music, og
þeir sendu okkur allt frá byijun próf-
dómara. Þar með höfðum við óvilhall-
an einstakling, bæði gagnvart nem-
endum og okkur sjálfum; svona tii að
í EINKATÍMA þar sem Dóra
Reyndal þjálfar rödd Helgu
Guðnýjar Árdal.
við gleymdum engu. Við fengum því
strax vissan staðal.
Þegar þetta var komið á rekspöl
tóku tónlistarskólamir við sér; Tónlist-
arskólinn í Reykjavík og á Akureyri
og Nýi tónlistarskólinn em nú með
mikla og góða söngkennslu.
Enginn þeirra hefur þó tekið upp
það alþjóðlega kerfi sem við vinnum
eftir en þeir em komnir með íslenska
námsskrá. Prófdómarinn sem kemur
að utan, dæmir líka í hinum skólunum
og þá eftir íslensku námsskránni. Við
hér erum mjög hlynnt því að fá ís-
lenska námsskrá en hún er ekki alveg
tilbúin. Á meðan nýtum við okkur það
besta utan úr heimi. Það er stöðugt
var að taka hvað ljárhag snerti. Tutt-
ugu aðilar sem trúðu á málstaðinn
gengu í sjálfskuldarábyrgð fyrir borg-
un. Kaupverðið var 40 milljónir gam-
alla króna og er skemmst frá því að
segja, að með ótrúlegri eljusemi og
samstöðu tókst að greiða kaupverðið
upp á 15 mánuðum. Haldnir voru flóa-
markaðir, kökusölur, sungið á
skemmtunum, árshátíðum og við alls
konar mannfagnaði, gefin út hljóm-
plata og haldnar átta söngskemmtan-
ir fyrir fullu Háskólabíói. Síðast, en
ekki síst, gáfu allir kennarar skólans
heil mánaðarlaun og sýnir það best
hug þeirra og samstöðu um málið.
Tæpum tveimur árum síðar réðst
Söngskólafólk í kaup á öðru húsi,
Hverfísgötu 44, bakhúsi þar sem inn-
réttaður var tónleikasalur. Kaupverðið
var 30 milljónir og greitt upp á sex
mánuðum og unnu kennarar og nem-
endur áfram af sömu eljusemi við þá
fjáröflun. Síðar keypti skólinn svo
framhúsið á Hverfisgötu 44. Það var
í mikilli niðurníðslu og standa viðgerð-
ir enn yfir.
Söngnámið sjálft
Við Söngskólann eru þrjár deildir;
Undirbúningsdeild, Almenn deild og
Framhaldsdeild. í Undirbúningsdeild
eru kennd raddbeiting, söngtúlkun,
undirstaða í tónfræði, tónheyrn og
nótnalestri. í Almennri deild er kennd
raddtækni, söngtúlkun, tónfræði,
hljómfræði, tónheym, nótnalestur,
tónlistarsaga, píanóleikur, ljóðatúlkun
og óperusöngur. í Framhaldsdeild eru
sömu námsgreinar og í almennri deild
en við bætast kennslufræði, líffræði
REIN Korshamn og Guðrún María Finnbogadóttir æfa dúett úr Porgy
og Bess eftir Gershwin. Undirleikari er Iwona Jagla.
raddarinnar, kórstjórn, formfræði og
æfingakennsla undir leiðsögn kenn-
ara. Deildin skiptist eftir fyrsta ár í
söngkennaradeild og einsöngvara-
deild. Inntökuskilyrði eru þau að um-
sækjandi sé minnst 15 ára og hafi
óskemmda rödd og gott tóneyra.
Segja má að í Almennu deildinni
skiptist námið í þijá flokka; grunnstig
1-2, miðstig 4-5 og efri stig 6-8.
Að sögn skólastjórans, Garðars Cort-
es, tekur um það bil eitt ár að læra
hvert af þessum átta stigum. „En
fyrir þá sem eru með guðsgefnar radd-
ir og koma sönglega undirbúnir, geta
fyrstu stigin tekið styttri tíma,“ segir
hann.
Eru það þá krakkar sem hafa sung-
ið í skólakórum?
„Nei, því miður er söngkennsla í
grunnskólum svo slök og í mörgum
bama- og skólakórum læra þau að
syngja vitlaust," segir Garðar. „Ég
hef mikið verið að hugsa um Listaskól-
ann sem er verið að koma á laggirnar
hérna inni við Laugamesið. Hann
verður á háskólastigi - og mér finnst
eins og við séum að byggja turninn í
stað þess að huga að grunninum. Ég
vil taka það fram að ég er mjög
hlynntur þessum háskóla, en þó vildi
ég heldur fá grunninn. Það eru mjög
fáir tónmenntakennarar sem hafa
menntun og metnað í að þjálfa upp
HELGA Rún Pálsdóttir með hatta sína.
gæruhatt sem ég er að byija að flétta
í litlar fléttur með tréperlum. Gæra
er oft notuð í húfur en þá er venju-
lega búið að klippa hana til,“ segir
Helga Rún og strýkur þétthærðri
grárri gærukollunni mjúklega. „Þetta
form á gærunni gæti t.d. hentað vel
þeim sem eru hárlitlir,“ bætir hún svo
við.
Á borðinu við hlið gæruhúfunnar
eru nokkur fagurlituð selskinn. „Sel-
skinn nota ég líka,“ segir Helga Rún.
„Hér sérðu selskinn í ýmsum litum.
Selaveiðimenn og sútarar sem vinna
selskinnin eru .orðnir mjög lagnir við
að ná fram fallegum litum á skinnin
og gera þau ákaflega mjúk og með-
færiieg að vinna úr.“ Hún tekur upp
gráa kringlótta húfu og lætur mig
strúka mjúkt skinnið.
„Loks sérðu hér haus af golþorski
sem ég er að ljúka við að þurrka og
ætla svo að málá og gera að hatti í
fyrramálið,“ segir Helga Rún og geng-
ur með mér út að stórum glugganum.
Hún bendir mér á gráan og heldur
óræstislegan þorskhaus sem kúrir við
ofn við opinn gluggann. „Það verður
að þurrka hann mjög vel annars fúln-
ar hann og verður illa þeQandi sem
hattur," segir Helga og fer höndum
um hausinn sem horfir sjónlausum
PÉTUR B. Lúthersson.
augum á okkur, óvitandi um að að
hann muni kannski prýða konuhöfuð
innan tíðar. „Dýrahöfuð eru oft notuð
í hattagerð, a.m.k. hjá frumstæðum
þjóðum eins og indíánum. Þorskhaus
er ekkert verri til slíkra nota en t.d.
hjartarhöfuð og þorskurinn er einu
sinni ein af okkar verðmætustu út-
flutningsvörum."
Helga Rún býður blaðamanni kaffi.
„Hér er ég svo með hatt úr filti sem
liggur í bleyti," segir hún og bendir
í átt að vaskinum þar sem ókennileg-
ur klæðisbútur liggur í dökkbrúnu
vatni. Helga Rún veiðir hann uppúr
og togar hann til á ýmsa vegu. „Þetta
á að verða fjaðrahattur. Ég mun senn
láta hann fara á spissformað hatta-
mót og síðan ætla ég að skreyta hann
með fuglsfjöðrum." Hún setur hattinn
aftur í bleyti og færir mér kaffibolla
á ógnarlega stórt eldhúsborðið. Sjálf
segist hún eiga yfir fimmtíu hatta sem
hún beri við ólíkar kringumstæður og
tilefni. Einnig býr Helga Rún til hatta
fyrir leikhús og kvikmyndir, semvog
annan fatnað, enda klæðskeramennt-
aður hönnuður. Hvernig skyldi henni
ganga að selja hugmyndir sínar í út-
löndum.
„Ég hef lítið gert af því að koma
hugmyndum mínum á framfæri er-
lendis en ég hef þó alltaf samband
við skólasystkini mín í Kaupmanna-
höfn og London. Ég held að íslending-
ar eigi framtíð fyrir sér á þessu sviði,
hráefnin okkar eru dýr en hugmynd-
irnar ættum við að geta selt.“
Helga Rún hélt ásamt Bergdísi
Guðnadóttur fatahönnuði fatalista-
sýningu í maí í fyrra á fatnaði sem
hún hafði hannað og saumað, en því
fylgdi talsverður tilkostnaður. „Þess
vegna hef ég þetta með minna móti
núna,“ segir hún og bætir við að til
standi ennfremur að allar fyrrnefndar
saumastofur og fleiri innan Félags
meistara og sveina haldi saman tísku-
sýningar 9. og 10. mars nk. í Ömmu
Lú.
íslenskir hönnuðir elga erindl
á erlendan markað
Félag húsgagna- og innahússarki-
tekta á eins og fyrr sagði einnig hlut
að sýningunni í Iðnó. Einn af okkar
reyndustu innahússarkitektum er Pét-
ur B. Lúthersson. í samtali við blaða-
mann Morgunblaðsins sagði hann að
það hafi verið árið 1988 sem Islenskir
framleiðendur og hönnuðir ákváðu að
gera átak að hætti erlendra aðila og
kynna hönnun hér á landi. „Erlendis
heitir þetta Designer Saturday og
hefur að markmiði að kynna það sem
til er og einnig nýjungar þeim aðilum
sem taka ákvarðanir um kaup á hús-
gögnum og innréttingum. Hér á landi
hefur þetta hins vegar verið á fímmtu-
degi. Ekið hefur verið á milli fyrirtækj-
anna og að kvöldi dags hafa svo ver-
ið veitt verðlaun fyrir góða hönnun
og það á gera líka núna,“ segir Pétur.
„Þessir hönnunardagar hafa mælst
vel fyrir og framleiðendur hafa verið
mjög ánægðir með árangur af þeim,“
segir Pétur. „Persónulega get ég ekki
kvartað yfir árangri mínum í sölu á
minni hönnun erlendis," segir hann
þegar spurt er um álit hans á mögu-
leikum Islendinga hvað sölu á hönnun
snertir í útlöndum. „Ég var með þeim
fyrstu sem helltu sér út í þetta starf
og lifi á hönnun í dag. Þetta var auð-
vitað löng og erfið ganga en þetta
nú auðveldara fyrir þá sem eru að
byija í dag. Markaðir hafa opnast
meira en áður var, hér háir mönnum
hve markaðurinn er lítill. Erlendis er
samkeppnin gífurlega hörð, vonbrigð-
in eru því margvísleg. Ég held samt
sem áður að íslenskir hönnuðir eigi
fullt erindi á erlendan markað ekki
síður en aðrir.“