Alþýðublaðið - 22.08.1933, Síða 2

2
AHPÝÐUBLíAÐIÐ
Aukaþing
1. nóvember.
í gærkveldi barst stjórn Al-
pýöusambands tslands eftirfaramdá!
bréf frá Ásgeiri Ásgieirssyni for-
sætisráðherra:
Reykjavík, 21. ágúst 1933.
Hérmeð tilkynnist þingmönnum
jafna ðarmanmaflokksi ns, áð rikis-
stjórnin hefir orðið samimála um
að feggja til við konung, að
kvatt verði til aukaþings 1. nóv-
ember næstkomandi tál saanþykt-
ar á frumvarpi því til bneyting-
ar á stjórnskipunariöguinum, sem
samþykt va:r á síðasta alþingi,
nýrra kosningaiaga og antnara
breytinga, sem leiða af stjörn-
lagabreytinguniná, — að því til-
skyldu, að samkomulag náist um,
að lagaákvæöi verði sett um, að
heimilt sé að kveðja til regiu-
legs þings (fjárlagaþings) síðar
en 15. febrúar á næsta ári að af-
stöðnum kosniiniguim, sem sýnf er
að geta ekki farið fram fyr en í
júnímánuði.
Ásg. Ásgeirssm.
Miðstjórniin svaraði um hæl
eftirfariandi:
Reykjaýík, 22. ágúst 1933.
Sem svar við bréfi yðar, herra
forsætisráðherra, daigs. í diajg, um
tíufcaþing 1. nóv. n. k. vili stjórn.
Aiþýðusambandsins taka eftirfar-
andi fram:
Þar sem nú er .sýnilegt, að*
dráttur rífcisstjórnarin'nar á að
kalla saman aukaþing, veldur því.
að ekki geta orðið ko.sningar í
haust, svo sam krafist vár í á-
lyktun stjórnar Alþýðusambainds-
ins frá 31. júlí s. 1. og þar sam
ríkisstjórnin er sámmála uim að
leggja til, að alþingi komi samatí
1. nóvember n. k., sem væntan-
lega þýðir það, að báðir þeir
flofckar, Framsóknarmen'n og
Sjálístæðismenn, sem standa
ríkisstjórnin'nl, séu einnig sam-
mála um þetta, þá lýsir stjórn
Aiþýðusambandsms yfir því, um
leið O'g hún átelur þen'nan drátt
rikisstjórnarininar, að hún heldur
fast við kröfu sína um að auka-
þing verði kvatt saman til þess
að afgreiða stjórnarskrá og ný
fcosningaiög svo fljótt sem verða
má og telur rétt að stuðla að því
á aukaþinginu, að lagaákvæði
verði sett, er heimiii að reglulegt
þing (fjáriagaþing) sé kvatt sam-
an síðar en 15. febrúar á næsta
ári, að afstöðnum nýjum kosm-
ingum.
Þetta tilkynnist yður hér með,
herra forsætisráðherra-
Virðingarfylst.
1 stjórn Alþýðusambands líslajnds.
Jón Baldv'mssfm,
fiorseti.
Stefán Jóh. Slzfárvsson,
ritari.
Lepimakk íhaldsflokkanna.
Er krónnlækknn í aðsígi ?
Það er alkunna, að Ólafur
Thors hefir verið æstur í það
að læfcka íslenzku krónuna, til
hagsmuna fyrix Kveldúlf og tól
þiess að lækfca kaúp verkalýðs-
ins. Tryggvi Þórhallsson befir
verið með sama sónmn fyrir
bæmdurnja'. í fyrra vetur var makk
.milli ihaldsfliokkanna um krónu-
liækikun, en strandaöi þá á and-
stöðu verkalýðsins og verzlunar-
stéttarinnar. Alþýðublaðið hafði
þá forystu í andstöðunni gegn
lækkuuinni og skrifaði þá Um
það margar rökstuddar og hvas.s-
ar greinar.
Núna eftir kO'Sningarnar virðast
íhald og Framsókn eiiga í illdeil-
um, 'en það er að eins á yfiir-
borðiniu.
undlr niðri er Óiaíur Thors að
makka við Ásgeir og Tryggva
um gengislækkun
íslenzkrar krónu og um annáð
stórmál, sem á að tryggja Kveld-
úlfi stórk'Oistl'eg hlunniindi á kioistn-
að smáútgerðarmanna í laindinu,
og mun AlþýðublaðiiÖ víkja áð
því bráðlega. En makk þeirra um.
krónulækkuniinia ex komið svo
langt, að urntial er orðið um mál-
ið mannia á meðal og búast má
við að- bráðlega verði reynt að
hrinda lækkun'inni í framkvæmd..
Það er .skiljanlegt nú, þegar Ól-
afur Thors befir forystu íhaids-
i'lokksins mieð höndum, áð þá
noti hann tækifærið til þess að
toomia í fbamikvæmd þeim máluim,
sem sérstaklega horfa til hags-
miuna fyrir Kveldúlf. En krómu-
læk'kun nú, meðan sjávarafurðir
eru óseldar, myndi hafa í för
með sér geysi gróða fynir Kveld-
úlf. Aftur myndi gróðimn iaf geng-
islækkun nema lithi eða engu hjá
liimim mörgu smáu framleiiðend-
um, því hækkun á erlendri vöru
myndi íyllilega jafnast við gróð-
ann á hækkuin útfluttra afurða.
Vitanliega myndu vinnlustéttirnar
tafarlaust krefjast kauphækkunr
ar, er svaraði til gengislækkunair-
innar. En Kveldúlfur skákar í því
skjólinu, með ríkislögregiuna að
bakhjalli, að kauphækkunin kæm-
ist ekfci fram jafnsnemma og
gengislækik unin.
Verzluniarstéttin hlýtur að vera
andví'g gengislækkun, ekfci sízt
vegna þess, að með innflutnings-
höftum og gengishömium er bú-
ið að neyða ýmsa kaupmienin, seim
anniars geta greitt vörur sínar
samstundis, tiiil þess að istofna til
skulda í ierlendum gjaldeyri. Jak-
O'b Möller og M-agnús Jóns®0'n
þykjast vera fulltrúar verzlunar-
stéttarinnar í Reykjavík á alþclngi.
En varlega skyldu kaupmerui
treysta þeim í þessu máli né
öðru, því þeir eru algerðar undiin-
lægjur Ólafs Thors. Þriðji þing-
maður íhaldsins í Reykjavík, Pét-
ur Halldórsson, er útgerðannaöur,
og auk þess alkunnur krónulækk-
unarmaður, svo sem ritsmíðar
hans bera vott um. Er því einsk-
is að vænta af þingfulltrúum í-
haldsins í Reykjavík til varnar
krónulækkuni'nni.
Aðfierðin við gengislækkuinina á
að verðla þessi:
Þiað á að gleðja kaupmenn með
afnámi innflutningshafta, en rétt
á eftir lýsi fjármálaráðherra yfir
því, að eigi sé lengur unt að
halda krónunni uppi, og Ólafur
Thors af íhaldsins hálfu tæki í
sama strengimn, ef hann mættí
ráða.
Þa’ð, sem getur hindrað lauin-
makkið um krónulækkuniina, er
að alþýðan í landiinu rísi upp
sem einn maður og mótmæli
lækkun á íslenzku krónumni, sem
fjiárplógsmenn og fjármálaóvitar.
íhaldianna eru n.ú að makka um.
Við erum nýbúnir að gera við-
skiftasiamniinga við Stóra-Bretlaind
og þaö er ekkert vafamál, að það
miyndi talið brot á þeim samn-
ingi, ef íslienzka króinian væri
lækkuð frá því sem nú er, miðað
við stierlingspund, en íslienzk
króna hefir fyl'gt sterliingspuindi
síðan 1925.
Með krónulækkun mondu öll
viðsklfti innanlands og ntan
komast i hina mestn ringul-
reið. Þess vegna verður nú
pegar að taka föstum tökum á
krónulækkunar-makki ihald-
anna og kæfa pessa tilraun i
fæðingunni.
íbúum Frafebands fæfefear.
— i
; Piaríis' í ágúst, UP.-FB. Skýrslur,
sem nýlega voru birtar, leiða í
ljós, að íbúum Frakklands fer'emn
fækkandi. FæöJngar á fyrsta
.fjórðungi yfi'rsta'ndaindi árs voru
175 163 talsins, en 189 713 í fyrra
á sama tíma. Á sama tíma lét-
ust 16 000 ungbörn (un'dir eiins
árs). — Á fyrsta fjórðungi árs-
ins voru daiuðsföll alls úmfram
fæðingar 32250.
Kappróðramót Ármanns.
í gærkveldi var kappróðraFmót
Ármannins háð um Mialmbergsbiik-
arinn. Fjórar sveitir keptu, tvær
frá Ármanni og tvær frá K. R.
Þannig fóru Jeikar, áð a-lið Ár-
manns sigraði; réri vegaleingdinia
(2000 m.) á 7 mín. 59,9 sek., en
a-lið K. R. var 8 mín. 14 sek.
Þriðjit í röðinni var b-lið -Ár,-
mannis, 8 min. 36 sek. Ármann
vann bikariiím til eigniar.
Unga fólkið
og þjóðfélagið.
Það stóð' nýlega í einu íhalds-
blaðinu, að æska landsiinis ættí
að fylkja sér um íhaldsfl'OkJtinn;.
Hvers vegna ætti unga fólkiið
að gera það?
Ætti það að gera það vegna
þiess, að það sæi hve dásamlegt
íhaldsskipulagið er?
Eða vegna þess, hve foringjar
og bardag'aaðferðir íhaldsins eru
glæsilegar?
Ætti það að gera það vegna
þess, að ástandið bjóði því svo
mörg og góð tækifæri til að verða
fjárhagsliega sjálfstætt og mentað
fólk ?
Eða vegna þess, að íhaldið sé
ný hugsjón, sem vilji brjóta rtiður
spillingu þjóðfélagsinS?
Ungir verkamenin þekk'ja sínia.
aðstöðu: Sífeldan kvíða fyrir þvi,
að fá ekkert að gera, og sífeldal
baráttu gegn launakúgun atvinnu-
rekenda.
Ungir mentamenn þekkja sína
aðstöðu: Fyrirsjáanlega öreiga-
miensku að námi loknu. Niður-
skufð á námsstyrkjum og illa að-
búð í mentastofnunum.
Ungir iðniaðarmenn þekkja sína
aðsitöðu: Versnandi kjör, mink-
andi vkunu, aukið atvinnúleysi,
ekkert gert fyrir ísJenzka iðju.
Ungir hændasynir þekkja sína
aðstöðu: Sveitabúskap í niður-
níðslu, óbotnandi skuldir, mink-
un markaðar við sjóinp-
Ungir S'jómenn þekkja sina að-
stöðu: Þræltakmarkaða möguleika
til góðra síldveiða, noxska samn-
inginin.
Ungar vinimand'i stúlkur þekkja
sína aðstöðu: Hræðslu við at-
vinnuleysi', sultarlauin og sifelda
launakúguii. Þær minniast og í.
því sambandi skrifa íhaldsins um
að Jækka beri laun allra ritvélai-
stúJkma niður í 100 kr. á mánuði,.
Þannjg mættí lemgi telja.
Ætti æska landsins að fylkja
sér um varmarflokk íhaldsskipu-
lagsins af þessum ástæðum?
Varlia.
Það hljóta að vera einhverjar
aðrar ástæður. Einhverjar þæf á-
stæður, sem unga fólkið sér ekki.
Vilja ekki íhaldsblöðin bennda.
okikur á bær?
Stúdent.
Noregs-fréttir.
Oslio, 21. ágúst. FB.
Kirkjumálaráðumeytiið befir haf-
ið undirbúniing að því, að aldar-
mælis skáldsins Jónasar Lie verði
minst um land alt 6. nóvember
næstkomandi. Verður hainis minst
í öllum skólum landsins. Minn-
ingarathöfn á fram að fará í há-
tíðasal háskólans.
Osikar Jæger háskóJafcenniari
er látinn, sjötuguT að aldri, eftir
langvinin veikindi.