Alþýðublaðið - 30.11.1920, Blaðsíða 1

1920
Þriðjudaginn 30. nóvember.
276. tölubl.
Bjartsýni eöa g'lópska?
Alþýðublaðið vill síst af öllu
lasta það, að menn séu bjartsýnir,
því bölsýni gerir engum gagn, en
dregur oft úr tramkvæmdum.
En það er margt kallað bjart-
sýni, sem alls eigi er það. Það er
4il dæmis glópska, en ekki bjart-
sýni, þegar bóndinn, sem orðinn
er nærri heylaus, treystir því, að
nú fari tíðin að batna, og forsóm
ar að reyna aliar hugsanlegar
leiðir til þess að afla sér fóður-
bætis.
Og á sama hátt er það glópska
og ekkert annað, þegar menn,
sem sökum stöðu sinnar eru
skyldugir til þess, að líta á hag
landsins, svæfa sjáífa sig með
þeirri hugsun, að ýjárkteppan fari
níi að batna. Og glópskan er hin
sama, hvort sem hún á rót sína
að rebja til löngunar til þess,
að hlífa þeim, sem er orsök til
kreppunnar — ísiandsbanka — eða
til hins, að þurfa að hreyfa sig,
burfa að gera eitthvað, og á það
auðvitað sérstaklega við um lands-
stjórnina.
í hinni frægu vörn fyrir íslands-
banka, er Bjarni frá Vogi ritaði
í sumar og dagsett er 28. júlf,
segir Bjarni um fisksöluvfxlana:
„Það er fjarska ólíklegt, að svo
takist illa tii um sölu á því, sem
óselt er af fiski og lýsi, er stend-
ur til tryggingar, að skuldin greið-
ist ekki að fullu næstu 3—4 mán-
uðina. “
Þessi vörn Bjarna fyrir bankann,
sem nefnd var skýrsla til fulltrúa-
ráðs hans, var birt í málgagni hans
fVísi) 15. ágúst, og fylgir þar með
„viðbætir", dagsettur 14. ág. I
þeim viðbæti segir Bjarni:
,Eg tel því allar líkur til þess,
að þetta fé losni ah fyr en eg
gat til í framanritaðri skýrslu."
Hvort Bjarni er ennþá sömu
sboðunar er ekki gott að vita. En
víst er að hin máttarstoð danska
sbankans hér, sjálfstæðismaðurinn
Jakob Möller, sem skömmu á eftir
lét í Ijósi þá skoðun í Vísi, að
fljótt mundi rakna úr peninga-
kreppunni, fyrir löngu er kominn
á aðra skoðun, og má þá vera
að Bjarni sé það iíka.
Báðir þessir menn eru þingmenn
og áttu því að bera fyrst og
fremst hag landsins fyrir brjósti,
þar sem þeir voru trúnaðarmenn
þjóðarinnar, og* báðir þessir menn
nefna sig sjálfstæðismenn, og áttu
af þeirri ástæðu ekki að ganga
erinda danska bankans. En nóg
um það að sinni.
í viðtali því er Magnús Guð-
mundsson fjármáiaráðherra átti við
Mgbl. og getið var um f gær,
segir hann:
„Það er skoðun mín, að alt út-
lit sé nú til þess að eitthvað fari
að breytast til batnaðar hvað á-
standið hér heima snertir.“
Hvað meinar hann með þessu?
Hafi hann nokkuð fyrir sér í þessu
á þjóðin heimting á að fá að vita
á hverju hann byggir þessa skoð-
un s(na. Þjóðin er búin að heyra
það helzt til oft frá trúnaðarmönn-
um sínum, að nú fari að batna
o. s. frv., til þess að hún festi
trúnað á það. Geti fjármálaráð-
herrann þvf ekki fært fram ómót-
mælanleg rök fyrir orðum sínum,
eru þau jafn óforsvaranleg og um-
mæli íslandsbankafóstbræðranna
Bjarna og Jakobs, er fyr var get-
ið. Og sé svo, þá er hér ekki
um neinskonar bjartsýni að ræða,
heldur hreina glópsku.
jHanntalið á morgan.
Eins og mönnum mun kunnugt,
fer fram manntal um land alt á
morgun. Bænum hefir verið skift
niður á ijölda „teljara", sem
skipaðir eru af manntalsskrifstof-
unni. Þessir menn eiga að annast
hver sinn ákveðna hluta af bæn-
um og sjá um að skýrslueyðu-
blöðin verði fylt út samvizkusam-
lega og svo nákvæmt, sem frekast
er kostur.
Arið 1910 fór slíkt alsherjar-
manntal fram og var þá ýmsum
erfiðleikum bundið, engu síður
en nú.
Til þess að létta undir raeð
teljurunum ættu þeir, sem ekki
verða heima við allan daginn á
morgun, að skilja eftir allar þær
upplýsingar um sjálfa þá, er
nauðsynlegar eru, t. d: Fult nafn,
fæðingardag og fæðingarár (mán-
aðardag, eða sé hann ekki kunnur,
þá vikudag og viku sumars eða
veturs), giftur, (ógiftur, ekkill,
skilinn að borði og sæng, skilinn
að Iögum), kirkjufélag, fæðingar-
staður, fluttur til bæjarins, staða
á heimilinu, atvinna (embættf,
starf, atvinnuvegur o. s. frv),
nafh og starf þeirrar stofnun-
ar, firma eða manns, sem aðal-
lega er unnið hjá. Sama gildír
um karla og konur, gift og ógiít.
Hafi einhver gist nóttina milli 30.
nóv. og 1. des. utan heimilisins
verður hann talinn þar og þvl
nauðsynlegt, að hann gefi söma
upplýsingar og heimamaður.
Einnig verða allir fjarverandi
heimamenn taldir, hver á sínu
heimili.
Tökum dæmi á handahófi:
Jón Jónsson, 24. júní 187»
(eða sé mánaðardagur ókunnur þá
segjum hann fæddann mánudag-
inn í 12. viku sumars), ekkju-
maður, þjóðkirkjan, fæddur í Lónl
Saurbæjarsókn, Eyjafjarðarsýslu,
til Reykjavfkur 1904, húsbóndí
(hjú, ættingi) o. s. frv.
Manntal þetta á ekkert skylt við
manntal til skatts og þarf þvl
engan að undra, þó það sé tekið
rétt eftir að bæjarmanntalið hefir
farið fram. s