Morgunblaðið - 31.05.1998, Síða 18
48 B SUNNUDAGUR 31. MAÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Oft kemur upp ágreiningur á milli leik-
stjóra og framleiðenda um gerð bíómyndar
sem endar á því að leikstjórinn hverfur frá
, verkinu. Arnaldur Indriðason rekur þrjú
slík nýleg tilvik þar sem í hlut á m.a.
Mansjevskí, sem ætlar ekki að takast að
gera sína fyrstu Hollywoodmynd eftir að
hann vakti heimsathygli fyrir makedónísku
myndina Fyrir regnið.
ROBERT Carlyle;
Fox vildi ekki
styggja
MANSJEVSKÍ hefur
ekki tekist að fóta
sig í Hollywood.
LAURA Ziskin for-
stjóri hjá Fox flaug
til Prag að segja
Mansjevskí upp.
ÞAÐ eru ákveðnir hlutir í
Hollywood sem ég hef miklar
mætur á,“ sagði eitt sinn
júgóslavneski leikstjórinn
Miltso Mansjevskí, „en ég er ekki
'vtss um að Hollywood hafí mætur á
mér.“ Það er nú komið í ljós.
Mansjevskí hefur verið rekinn sem
leikstjóri Hollywoodmyndarinnar
„Ravenous", þeirrar fyrstu sem hann
ætlaði að gera eftir að hin snilldar-
lega mynd hans frá Makedóníu, Fyr-
ir regnið, sló í gegn á kvikmyndahá-
tíðum um veröld víða og var útnefnd
til Óskarsverðlauna sem besta er-
lenda myndin. Draumaverksmiðjan
virðist ekki hafa á honum miklar
mætur. En svo er um fleiri leikstjóra.
Skipt hefur verið um leikstjóra
tveggja annarra stórmynda með
stuttu millibili; „Entrapment“ með
Sean Connery í aðalhlutverki og vís-
indatryllisins „Supemova“.
Mansjevskf og mannakjötsátið
Það er svosem ekki óalgengt að
skipt sé um leikstjóra á miðri leið þótt
nyög þyki það til baga fyrir alla aðila
Tfcri þrír brottrekstrar á sama tíma
vekja athygli. í tiiviki Mansjevskís er
forvitnilegt að skoða þær væntingar
sem nær óþekktur leikstjóri frá Evr-
ópu gerir til starfsins í Hollywood og
hvemig kerfíð þar bregst við kröfum
hans. „Þegar ég hafði gert Fyrir
regnið var mér boðið að gera margt í
Hollywood", er haft eftir leikstjóran-
um. „Ég las yfir meira en 300 kvik-
myndahandrit en fá þeirra uppfylltu
þær kröfur sem ég gerði um bæði
listrænan metnað
og sölugildi. Mig
langar til þess að
gera myndir sem
ég get horft á og
verið stoltur af
eftir fimmtán ár.“
Á meðal verkefna
sem rætt var um
að hann tæki að
sér vom sex
myndir f'yrir
stóra kvikmynda-
verin en engri
þeirra hefur
hann komið í
verk. Á meðal
þeirra era „The Perfect Murder“ fyr-
ir Wamer Bros., „The Devil’s Own“
fyrir Columbia og ,An Alan Smithee
Film: Bum Hollywood Burn“ fyrir
Hollywood Pictures. Hermt mun að
Mansjevskí hafi gert kröfur um nokk-
ur fríðindi eða lúxus þar sem hann
var kominn vestur um haf og talsvert
meiri en staða hans gerði kröfur til og
menn ekki viljað fara að óskum hans.
Myndin sem hann þó byrjaði að
leikstýra, „Ravenous", lítur alls ekki
illa út á pappíranum sem sálfræðileg
hrollvekja. Með aðalhlutverkin fara
tvær upprennandi kvikmyndastjörn-
ur, Robert Carlyle úr Með fullri
reisn og Guy Pearce úr „L.A. Con-
fidential". Sagan gerist við lok
stríðsins á milli Mexíkóa og Banda-
ríkjamanna og segir af hópi her-
manna sem lokast inni í fjallavirki og
einhverjir taka til við mannakjötsát.
En svo virðist sem Mansjevskí hafi
verið iðnari við að búa til drama í
kringum sjálfan sig en myndina. Sagt
er að hann hafi í marggang hótað að
hætta og allir aðrir við myndina báðu í
marggang um að hann yrði rekinn.
Myndin er tekin í Prag og Mansjevskí
gaf út þá tilskipun að tökulið og
tæknimenn mættu einungis ræða við
hann í hádegishléinu og í klukkustund
snemma á morgnana, annars láta
hann í friði. Sagt er einnig að hann
hafi neitað að ræða um kvikmynda-
gerðina og fjárhagsáætlanir við fram-
leiðendur á staðnum. Viku áður en
tökur áttu að hefjast kom Mansjevskí
fram með ný atriði sem urðu til þess
að bæta tveimur vikum við áætlaðan
tökutíma, hann fékk eina viku. Fyrsta
tökudaginn neitaði hann að skrifa
undir töku- og fjárhagsáætlunina og
eftir að kvikmyndatökumar hófust
var sífellt verið að breyta handritinu.
Það sem síðan gerði útaf við samstarf-
ið var að tökumar sem Mansjevskí
skilaði inn þóttu ekki nógu góðar.
Gert var hlé á tökum á meðan for-
stjóri Fox flaug til Prag til þess að
segja leikstjóranum upp. Mansjevskí
hefur ekki viljað tala um brottrekstur
sinn en sagði aðeins, „Ég hélt ég vissi
hvernig kerfið virkaði."
Háskóli lífsins
I tvær vikur stóðu menn aðgerðar-
lausir í Prag á meðan leitað var log-
andi Ijósi að nýjum leikstjóra fyrir
„Ravenous". Gælt var við þá hug-
mynd að láta myndina í hendur Raja
Gosnell, sem gerði Aleinan heima 3,
en loks var fallist á Antoniu Bird,
sem leikstýrt hafði Robert Carlyle í
bæði Prestinum og „Face“. Hafði
það nokkuð að segja um valið, að því
að talið er, að Carlyle hafði tryggt
Fox hundrað milljóna dollara gróða
með gamanmyndinni Með fullri reisn
og kvikmyndaverið var ekki tilbúið
að styggja hann, sérstaklega ekki
eftir það sem á undan var gengið.
Liklega mun ekkert af því sem
Mansjevskí kvikmyndaði vera notað.
Júgóslavneski leikstjórinn sér ekki
eftir þeim myndum sem hann hefur
hætt við að leikstýra í Hollywood og
hefur ekki miklar áhyggjur af stöðu
sinni í draumaverksmiðjunni. „Ég lít
á alla þessa reynslu sem háskóla lífs-
ins,“ segir hann í viðtali við kvik-
myndatímaritið Premiere. „Ég þai'f
að taka mér svolítið hlé til þess að
velta þessu öllu fyrir mér.“ Þegar
hann er minntur á orð sín frá 1994
þegar hann sagði að svo gæti farið að
Hollywood mundi ekki Iika við hann,
segir Mansjevskí: „Og nú hefurðu
svarið.“
En Fox var ekki laust við leik-
stjóravandræði þótt Mansjevskí
væri horfinn á braut. Eftir tíu mán-
aða undirbúning fyi’ir tökur á
spennumyndinni „Entrapment" með
Sean Connery ákvað leikstjórinn,
Antoine Fuqua, að segja skilið við
framleiðsluna. Um er að ræða hasar-
mynd í James Bond stílnum sem átti
að kosta litlar 120 milljónir dollara.
Fuqua var valinn leikstjóri eftir að
hann gerði „The Replacement Kill-
ers“ en það leið ekki á löngu áður en
Connery fór að hafa áhyggjur af því
að myndin væri alltof lík James
Bond myndunum sem hann lék í áð-
ur og var handritshöfundur Apollo
13. fenginn til þess að fara enn yfir
handritið og tók úr því flestar hasar-
senurnar nema einn bílaeltingarleik.
Þegar sagan í myndinni breyttist
lækkaði kostnaðurinn við hana um
40 milljónir dollara og þegar Fox
vildi enn lækka kostnaðinn um 20
milljónir var Fuqua nóg boðið. Hann
vildi ekki gera ástarsögu heldur
hasarmynd og sú mynd var horfin
með handritsbreytingunum. Hann
hætti og Jon Amiel („Copycat") var
fenginn í leikstjórastólinn.
Þriðja tilfellið þar sem leikstjóri
hefur horfið af vettvangi nú nýlega
tengist gerð vísindatryllisins „Supe-
nova“ hjá United Artists. Alls hafa
þrír leikstjórar komið að því dæmi.
Fyrstur var auglýsingamaður að nafni
Joe Nimziki, sem aldrei hafði leikstýrt
mynd áður. Fimm vikum eftir að hann
hóf nýtt starf sem leikstjóri var hann
látinn vita að þjónustu hans væri ekki
framar óskað; kostnaðaráætlunin
hafði farið úr 15 milljónum dollara í 50
milljónir á tímabilinu og kvikmynda-
verið var ekki lengur ánægt með valið
á nýja leikstjóranum.
Löngu síðar tók UA að undirbúa
myndina á ný með ástralska leikstjór-
anum Geoffrey Wright („Romper
Stomper"). James Spader var valinn í
aðalhlutverkið en Wright var rekinn
þegar hann neitaði að láta að vilja
kvikmyndaversins um breytingar á
handritinu. Tók þá við verkefninu sjó-
aður leikstjóri sem átt hefur erfítt
uppdráttar lengi, Walter Hill. Hann
hafði stýrt einhverjum mesta skell
kvikmyndaversins hin síðari ár, „Wild
Bill“, en það var grafið og gleymt. Og
söguefnið var talið hæfa Hill.
„Supernova" er um lítinn hóp manna í
ókortlögðum hluta útgeimsins og
þykir Hill hafa áður leyst vel úr slík-
um kringumstæðum í myndum á borð
við „The Warriors" og „Southern
Comfort".
Eins og dæmin sanna er enginn
öraggur í leikstjórastólnum hvort
sem það era mikilsmetnir Evrópu-
menn að gera sína fyrstu Hollywood-
mynd eða aðrir.