Morgunblaðið - 21.06.1998, Side 14

MORGUNBLAÐIÐ
14 B SUNNUDAGUR 21. JÚNÍ 1998
samneyti
við Guð
t Fimmtíu ár eru liðin síðan systir Renée
Lonton, príorinna í Stykkishólmi, og systir
Jóhanna Terpstra skrýddust fyrst klaust-
urbúningí. Hildur Friðriksdóttir ræddi
við systur Renée sem er að hætta sem
príorinna. Hún var 22 ára þegar hún vann
fyrsta klausturheitið og var þá þegar
þess fullviss að hún vildi gerast brúður
Krists og helga líf sitt þeim sem hjálpar
• 1 ' --~7~-----------
væru þurfí. „Eg var hamingjusöm og
vildi halda áfram að auðga líf mitt,“
sagði hún þegar hún var beðin að segja
frá þessari ákvörðun,
SYSTIR Renée var
alin upp í kaþ-
ólskri trú, átti
yngri bróður, sem
nú er látinn, og
eldri systur. Þegar
hún er spurð
hvenær hún hafí
ákveðið að gerast nunna segist hún
hafa verið nokkuð ung. Hún gerði
sér ekki ákveðnar hugmyndir um
hvaða reglu hún vildi tilheyra, skil-
yrðin voru einungis að í reglunni
væri tilbeiðsla sakramentisins og
að reglan sinnti trúboðastarfi.
„Ég fékk þessa köllun. Það er
ekki hægt að skýra hana út á ann-
an hátt en eins og þið eruð kölluð
til að eiga þennan maka en ekki
annan. Eða ef þú færð köllun til að
læra hjúkrun þá þýðir ekki að
hundsa hana og læra í staðinn lög-
• fræði. Maður verður að hlusta á
eigin rödd, því annars verður mað-
ur ekki fullkomlega hamingjusam-
ur. Ef ég ætti að lifa lífí mínu aftur,
þá myndi ég taka sömu ákvörðun.“
Þegar hún hafði tekið ákvörðun-
ina til fulls á sínum tíma, varð hún
þó að gefa sér góðan tíma til undir-
búningsins, meðal annars vegna
þess að foreldrar hennar tóku
fréttinni ekki sem best. Það var
síðan árið 1947 að hún gekk í
klaustrið í Gooreind, sem er bær
skammt frá Antwerpen.
5lA árs umhugsunartími til
að gera upp hug sinn
Á þessum árum höfðu stúlkum-
ar samtals 51/2 ár til að gera upp
hug sinn. Eftir sex mánaða tíma í
klaustrinu fengu þær búning, síðan
liðu tvö ár og þá unnu þær fyrsta
heiti og eftir þriggja ára reynslu-
tíma til viðbótar var lokaheitið
unnið. 36 ungar stúlkur voru á
þessum tíma til reynslu í klaustr-
inu og þeim fylgdi mikið líf og fjör,
segir systir Renée brosandi.
Sumar systumar kenndu böm-
um kristinfræði, heimsóttu aldraða
eða sinntu öðra hjálparstarfi. Aðr-
ar fóru til náms á reynslutímanum
'óg var systir Renée meðal þeirra.
Um eins árs skeið bjó hún á heima-
vist í hjúkranarskóla meðan hún
tók sjúkraliðanám. „Þegar ég var
búin með reynslutímann var ég
beðin um að koma til íslands. Það
var árið 1952 og árið 1953 vann ég
lokaheiti mitt hér á landi hjá Jó-
-hannesi biskupi Gunnarssyni."
Hún segist hafa vitað hvar ís-
land var á hnettinum en ekki mikið
meira. „Ég stoppaði í tvo daga hjá
St. Jósefssystram í Reykjavík áður
en ég fór til Stykkishólms. Þær
tóku alltaf vel á móti okkur
Franciskussystram þegar við kom-
um til landsins og leyfðu okkur að
gista. Við eignuðumst ekki heimili í
Reykjavík fyrr en 1975, þá í Stiga-
hlíð, en nú er það í Hafnarfirði, við
Jófríðarstaðarveg. Mér leist strax
vel á mig hér en hefur alltaf þótt
tungumálið mjög erfitt. Kannski
vegna þess að ég tala frönsku. Ég
var strax mjög ánægð með að vera
í Stykkishólmi og fegin að vera
ekki í Reykjavík.“
Það kom í hlut séra Boots að
kenna systranum íslensku. Systir
Renée segir að hann hafi mikinn
áhuga haft á tungumálinu og telur
að hann hafi verið mjög góður
kennari. Nú læra nýjar systur sem
koma til íslands íslenskuna í há-
skólanum.
Tíu systur af
fimm þjóðernum
Árið 1935 komu fyrstu St.
Franciskussysturnar til Stykkis-
hólms. Það var hugmynd Meulen-
bergs biskups að stofna spítala þar
og fá hingað nunnur til að sinna
umönnun. Níu systur vora hér þeg-
ar systir Renée kom en flestar hafa
þær verið sextán. Nú eru þær tíu
af fimm þjóðernum; frá Belgíu,
Hollandi, Spáni, Kanada og Aust-
urríki.
Á næsta ári er von á tveimur
ungum pólskum systram til lands-
ins. Önnur er komin til Belgíu til að
læra frönsku. Hún verður ekki fyrr
búin að læra frönsku en hún verður
að hefja íslenskunám, sem sýnir
aðeins brot af því sem systumar og
raunar annað klausturfólk þarf að
laga sig að þegar það er sent landa
á milli.
í Belgíu og Frakklandi hafa fáar
nýjar St. Franciskussystur gengið
í regluna á undanfómum áram, en
í Póllandi og á Spáni hefur endur-
nýjunin lengi verið mikil. Systir
Renée bendir einnig á, að í kjölfar
þess að St. Franciskussystur fóru
til trúboðsstarfa í Afríkulöndum sé
töluvert um að ungar, afrískar
stúlkur gangi í kiaustur. „Það er
langbest að innfæddir sjálfír kenni
og hjálpi sínu fólki eins og til dæm-
is í Zaír vegna þess að þeir hafa
Morgunblaðið/Jim Smart
SYSTIR Renée hættir sem príorinna í ágúst. Hún segist vera orðin meiri Islendingur en Belgi og vonast til að
fá að vera hér sem lengst og halda áfram að vinna.
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
SYSTIR Johanna (t.v.) og systir Renée ásamt Johannesi Gijsen biskup
þegar haldið var upp á 50 ára klausturafmæli beggja systranna síðast-
liðinn sunnudag.
meiri tilfinningu fyrir eigin fólki.
Einnig er mikið um ungar systur í
Indlandi. Svona gengur þetta alltaf
í hringi. Kannski eiga fleiri systur
eftir að ganga inn í regluna í Belg-
íu og Frakklandi aftur. Hver veit?“
segir hún og hallar undir flatt.
Hún tekur fram að systurnar
séu heppnar að hafa prest og
kapellu á spítalanum í Stykkis-
hólmi. „Það er messa daglega hjá
okkur og líka tilbeiðsla sakrament-
isins. Við syngjum tíðir á morgn-
ana, í hádeginu og á kvöldin. Það
er aðalatríðið að upplifa messu á
hverjum degi og vera í samfélagi
við Guð og hinar systurnar, alveg
eins og í hverri annarri fjölskyldu.
Ef fólk er ekki í daglegu sambandi
er hætta á að sambandið deyi
fljótt.“
Fjármálin ekki
til umræðu
Laun systranna hafa farið til
uppbyggingar spítalans en á síð-
ustu áram hefúr fjárhagsvandi
spítalans verið mikill. I Morgun-
blaðinu í fyrra var nokkuð skrifað
um að systurnar hefðu ekki fengið
greidd laun og þegar systir Renée
er spurð, hvort það hafi breyst,
neitar hún alfarið að ræða þessi
mál. Punktur, basta.
Þegar hún er hins vegar spurð
hvað henni hafi þótt skemmtilegast
við veru sína í Stykkishólmi ypptir
hún öxlum og segir: „Ja, hvað skal
segja? Lífið sjálft. Ég hef verið
ánægð með lífið og að geta látið
það blómstra, að taka þátt í að
festa rætur hér í Stykkishólmi og
kynnast fólkinu. Núna era Hólmar-