Alþýðublaðið - 14.04.1934, Qupperneq 3

LAUGARD, 14 APRÍL 1934.
ALÞÝÖUBLAÐ'IÐ
Bækur Kilfans
koma út f KaapnianiiahSfn f hansl
AI,PYB U BL AÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTJG.FANDI:
ALÞÝÐUjFLOKK JRINN
...... ... - í . .
RITSTJORI:
F. R. VALDEivIARSSON
Rftstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 —10.
Simar:
41*00: Afgreiðsla, auglýsingar.
4Í 01: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4í>02: Ritstjóri.
4ít)3; Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima).
4! 105: Prentsmiðjan'
Ritstjórinn er til viðtals kl. 6—7.
24. Júní
Á Jónsmessu í sumar, 24 júná,
siem er sunnudagur, eiga að íara
fnaim fyrstu kosningar eftir nýju
kosningalögunum. Þá á að kjósa
49 þingmenn fyrir alt landið, þar
táf 6 hér í Reykjavík. 11 af þess-
uim þingmöinnum koma sem upp-
bótarþingmenn fyrir flokkana, en
38 skal kjósa í kjördæmunum.
Þegar hefir verið hafinn undir-
báningur fyrir þessar kosningar
af hálfu allra flokka, — og þegar
hafa verið tilkynt nokkur fram-
boð. Mun og nú standa einna
hæst hjá flokkunum að ákveða
Æramboð í hinum ýrnsu kjördæm-
um.
Haildór Kiljan Laxness er ný-
kominn hedm eftir langa dvöl er-
lendis, m. a. á Spáni.
Alþýðublaðið hefir haft tal af
honum, og sagði hann því, að
hækur hans, „Þú vínviður hreini“
og „Fuglinn í fjörunni", myndu
koma út í Kaupmannahöfn 15.
iseptember í haust.
Gunnar Gunnarsson rithöfundur
hefir þýtt sögurnar. Hefir hanxn
Kaupgjaldssamningar
á tsafirði
5. þ .m. voru undirskrifaðir á
ísafirði k au pg jaldssamningar
mi-IIi atvimnurekenda og verklýðs-
féliagsins Baldur, og var nú samið
samtimis um kaupgjaid í landi
og f'iskverð til sjómanna á vor-
vertið. Breytingar frá fyrri samin-
ingum eru þær ,að alt fiskþvotta-
vatn skal vera upphitað. Fisk-
þvotturinn fari að eins fram í
ákvæðisvinnu. Verklýðsfélagar
iinnan Aiþýðusambandsins sitji
fyrir vinnu, en ófélagsbundnir ut-
anbæjarimerm fái ekki vinnu fyr
en eftir 2ja mánaða dvöt í bæn-
um. (FO.)
Ný]ar rafmagnsveltar
unnáð að þýðingunni í allan
vetur, en Hasselbachsforlag gef-
ur þær út.
Halldór hefir nú Lokið við
að 'rita tvær nýjar bækur.
Önnur er saga í tveimur
hindum og á að heita „Sjálf-
stæít fólk“; hin er Ieikrit, sem
hhann kallar „stra:umslit“, en
þannig þýðir hanin reykviska orð-
ið „kortsiútning".
andi er Þórður Jónsson bóndi á
Þóroddsstöðum.
Fyrir byggingu stöðvanna stóð
Höskuldur Baldvinisson rafmagns-
fræðingur úr Reykjavík, en Svein-
björn Jónsson byggingameistari á
Akureyri sá um framkvæand
steinstieypuvmnunnar. —. Einniig
hefir Höskuldur mælt fyrir all-
stórri rafmagn'Sstöð við Gairðsá,
vfii afnota fyrir ólafsfjarðarkaup-
tún og nærliggjandi bæi. Þar eru
talin mjög hagstæð virkjunarskil-
yrðí, og hafa ólafsfirðingar mik-
itnn áhuga á að koma þessari
virkjun í fr^mkvæmd svo fljótt,
sem verða má. (FO.)
Cbelj usbinleið angr I nmi
bjargað
Að þessu sinni verða flokkarnir
sem keppa í kosningunum að
minsta kosti tveimur fieiri en áð-
ur“, „Bændafiokkurinn" og „Naz-
ista“-flokkurimn. Er annar flótta-
flokkur frá ihaldsmönnium, en
hinn kiofningur úr „Framsóknar-
flokknum". Báðir eru þessir fiokk-
ar — auk kommúnistafioikksins —
skilgetin afkvæmi kreppunnar,
sem flest ruglar og slítur sundur.
I raun og veru veit enginn af
þessum fiokkum hvað þeir vilja
eða hvert þeir ætla sér.
Jónsmiessukosningamar eru því
að flestu leyti óráðnar gátur
núna.
Riðiun tveggja stærstu flokk-
anna hiýtur að hafa töluverð á-
,hri;f á úrslit þeirra. Hún mun
enn fremur draga töluvert úr
baráttuþreki beggja flokkanna, og
er það ekki nema eðlilegt.
Kiofniingur Alþýðuflokksins
skapaði fyrst í stað mikla
örðuglcika fyrir framgang alþýðu-
samtakanna, en öllum er nú ljóst,
að Alþýðufiokkurinn er nú alger-
íega búánn að yfirstíga þá örðug-
leika. Veldur þar fyrst um að
sf\artfmmi kommúnista héfir pegar
'dœmt í mrki- Fiest og jafnvel
öll samtiök, er þeir náðu tökum
á við sundrungu flokksins, eru
nú ýmist komin aftur í hin sam-
einuðu aiþýðusamtök eða þaiu eru
eyðiilöigð og dauð, og önnur bygð'
upp á rústum þeirra.
Baráttuhugur Aiþýðuflokks-
manna um Jand alt hefir og aldrei
verið eins mikill og nú. Það má
segja, að nú eigi fiokkurinn
’mienn í hverri einustu sveit og
hverju eiinasta þorpi, siem í sumar
jganga út í baráttuna fyrir stefnu-
máium flokksins af þreki og
krafti.
Enda berst Alþýðuflokkuinn inú
fyrir fullum sigri.
Honum er það Ijósára en
AKUREYRI. (FO.)
Nýlega eru fullgerðar tvær raf-
magnsveitur í Ólafsfirði á Kieif-
um, tekin úr Gunnólfsá, og á
Þóroddsstöðum. — Rafmagnsveit-
an úr Gunnólfsá er 42 hestöfl, og
nota 6 hús rafmagn þaðan til
ljósa, siuðu og hitunar. Stöðin
kostaði21 þús. kr., eða 500 kr. á
hestafl, fullgerð með heimataug
og inntökum í 6 hús. Eigendur
eru 4: Árni Tónsson, Syðri-Á,
Gimnar Sigvaldason, Búðarhóli,
og Ytriárbræður, Anton og Finn-
ur Björnssynir. Rafveitan á Þór-
oddsstöðum hefir 8 hestöfi og
kostaði 8 þús. kr. með heimatáug,
leiösluim og rafmagnstækjuin inn-
anbæjar, og er áætlúö til ljósa,
suðu og hitunar á heimiLinu. Eig-
nokkru sinni áður, að því dÖ eins
getur hann framkvæmt þau
stefnumá) sin, sem mestu varða
afkomu alþýðumanina, bæði til
sveita og sjávar, að sigur hans
verði ekki hálfur, heldur heill,
Hugsandi kjósendur hafa þegar
gert sér það ljóst af reynislu
sinni af íhaldsstjóminni til 1927,
af „Framsók nar“-stjórninnl 1927
—1931 og af sambræðslustjóro
beggja þessara flokka siðan, að
frá þessum flokkum er alls ekki
aö vænta djarfra átaka eöa nauð-
synlegra breytinga í stj'órn lainds-
ins, hvorki i fjármála- eða at-
vinnu-Iífinu.
’Hins vegar eru stefnumái Al-
þýðufiokksins djörf og mikil og
jafnframt vel hugsuð og fram-
kvæmanleg.
Um. þau fylkja sér 24. júní þeir
kjósendur, sem eru djarfir og
ungir, þeir kjósendur, er þora að
berjast að því marki að hé!' ríki
mentað og vinnandi samfélag
frjáisra manna. .
6 menn eru eftir á ísnum.
BERLÍN. (FtJ.)
í gær tókst enn að bjarga 22 af
skipbrotsmönnum af Tjeljuskm^
og voru þeir fluttir í flugvélum
tjl Cap Wiellien. Að eins sex menn
eru nú eftir á ísnum, og er búist
viið, að takast megi að bjarga
þeim þá og þegar. Dr. Schmidt,
foriingi leiðangursins, er enn á
ísnurn ,og mun hanin verða fluttur
til Alaska, ef unt er.
Náttúran bjargar enska ihald-
inn.
Stórrigningar bæta úr vatns-
skortinum í stað pess.
LONDON, 13. apríl. (FB.)
VatnsBikortsfrumýarpið er ,nú
komið til annarar umræÖu í nieðri
dieild þingsins, og stendur hún nú
sem hæst.
Fregnir hafa borist frá North-
umberland iog Skotlandi um mikla
vatnavexti. Hiefir hlaupið feikna
Vöxtur í isumar ár, og flæðir vatn-
ið um götur borgannía í nánd við
þær og sums staðar inln’ í húsin.
- Mikil þrumuveður gengu yfir
Yorkshiire. Fyigdi þieim mikiil úr-
koma, og uxu þá öil straumvötn
fljótlega. Flæddi yfir stór svæði í
héraðinu. (United Priess.)
i I I, ; j-ýi í I. j j } ?■! I ’l
Þýzknm flóttamðnn-
nm veitt embætti
í SaaihéraðiM
BERLIN. (FÚ.)
Stjórnamiefnd Þjóðahandaiags-
iiíns. í Saar hefir á síðastliðnu ári
sett allmarga flóttamenn um
stundarsakir í lembæltti í laindinu.
Bannlagastrfðið og
brnggið
--- Frh.
Bruggið virðist ekki hafa
ferið mikið í felur, svo
það er fljótt hægt að komast
eftiT í hvaða sveitum þáð er og
ekki Það mundi enginn trieysta
sér til þess að réttlæta sýslurnar,
er líggja að Reykjavík og eru í
nágnenni hennar. Frá Reykjavfk
er lika mifcla uppörfun að fá,
bæði sölúmöguleikar góðir og
nægar hvatningar til bannlaga-
brota. Komi maður upp á Snæ-
feilsnes, þá fer þaö ekkert leynt,
að þar sé bruggað, en þegar
kemur út að Stykkishólmi, þá
staðhæfa bæði bannmenn og a:nd-
banningar, að þar sé alls ekkert
vandriæÖa ástand, brugg ekkert
eða lítið. Ungur kennári úr
Barðastrandasýsiunni sat við
borð ásamt mér í Stykkishólmi
í haust s>em leiö. Ég hafði aldrei
séð manninn áður né yrt á hann-
Ég spurði hann án þess að vita
nokkuð um það, hvort hann væri
bindindismaður eða ekki, hvern-
ig ástandið væri þar siem hann
þekti bezt tii. „Ég þori að ábyrigj-
ast þær tvær sveitir, er ég þekld
bezt, að þær eru þurrar,“ svaraðii
hann. — Það ier flestum kunmugt,
aö á Vestfjörðum xíkir alls ekkert
vandriæðaástand, þótt benda
mætti á siæma bletti þar. Bæði
sýndi atkvæðagreiðsian þ.að, að
Viestfirðdr halda vel í horfi, og
það dylst heldur engum, sem þar
fer um, að bindindi á þar vígi
gott. Þegar norður kemur, þá hef-
ir eimia helzt veriö talaö um
HúnavatnssýslU og Skagafjarðar
í sambandi viö brugg, og víst er
það, að það er til þar, en það
hefir farið minkandi, sérstakiega
í Húnavatnssýslunni. Þetta sögðu
menn mér nokkuð ahnent, er ég
var þar á ferð seinast. Ég bað
þá aö skrifa mér um þetta, en
1 gær fengu alimargir þessiaíra
manna veitingu fyrir embættum
sínum. Meðal þeirra eru Max lög-
regiustjóri í Saarbrúcken og yf-
irmaöur leyniiögreglunna.r í Saar,
en þeir eru báðir jafr.aðarmönu.
Ráðstöfun þessi vekur nokkra
gremiju hjá hlöðum nazista í Saar.
3
að eins einn hefir látiö verða af
því. Það er þektur og mætur
barnakennari, og orð hans eru á
þiessa iedð: „Þér spyrjið mig hvort
míikið sé um brugg í Húnavatns-
sýslu, og hvort það muni vaxa
eða minka. Ég hygg það minki
hér í Austur-Húnavatnssysiu. i
minni sveit er það alls ekkl nú. í
Vestur-Húnavatnssýsiu er ég ekki
eins kunnugur, en þar hefi ég
beyrt að muni vera bruggaö. Hefi
heyrt nefndan eirrn stað, þar sem
kvað vera gert mikið að þvi, en
sönnur veit ég ekki. Ég hefi þá
* sannfæringu, að drykkjuskapur
sé mpn minrú en áöur, og tel það^
óskammfeUm ad segja haum
vaxaf Undirskrifað: Kristján
Sigurðsson. — Svo margir mætir
mienn bæði í Húnavatns- og
Skagafjarðar-sýsium sögÖhi mér
þetta sama, aö mijklar mætur
þyrftu menn að hafa á framgangi
bruggsins til þess að trúa þeim
lökki. Vitnisburður þeiira er í fuLu
samræmi við það sem ,,Sókn‘’,
7. okt. 1933, hefir eftir Pálíma
Einarssyni ráðunaut. „Urðuð þér
var við miikið brugg í Húnavatns-
sýslú?“ spyr Sókn. „Nei,“ svarar
hann. „ÖLlum, sem ég heyrði á
það minnast, bar saman um, að
lítiÞ vœrj ordiö par itm brugg
og fœri minkandi. Þó var talið,
að eitthvað mundi vera bruggað
í Viestursýshmni/ — Það er öh-
um kunnugt, að bmggaö hefir
verið í Vestur-Húnavatnssýsiu,
og undan þessu kvörtuðu menn
töluvert á Hvammstanga, er ég
var staddur þar seinast. r
„En það er þó sjálfsagt brugg-
að í Skagafjarðarsýslú ?“ spyr
Sókn Pálma Einarsson. „Ekki
varð þess vart á neinum bæ í
Skagafirði, en í Fijótin kom ég
ekki. Nú sama er að segja um
hinar sýslurnar,“ hélt Pálmi á-
fram. „! Eyjafjarðarsýslu fer
brugg mikið minkandi, og marg-
ar eða fiestar sveitir munu vera
lausar við það. Og í Þingeyjar-
sýslum varð ég hvergi var við
rneitt/
Um Skagafjarðar- og Eyjafjarð-
ar-sýslur er hér’ betra sagt en
þær teiga skilið, því brugg er í
þeim báðum og það nokkuð áber-
andi, en það er eigi að síður satt,
að það hefir farið minkandi, —
(Frh.)
Pétur Skjurössem.
Karlakór Heykjavíh.ur.
Söngstjóri: Sigurður Þörðarson.
Samsongur
i Gamla Bíó sunnudaginn 15. april
kl. 3.
Píanóundirspil: Ungfrú Anna Péturss.
Siðasta sinn.
Aðgöngumiðar á 1 kr., 2,50 og 3 kr.
seldir í Gamla Bíó i dag kl. 1—8
síðd.
Verðlanoakeppoi nm karlakórslðp.
Samkvæmt niðurstöðu dónlnefndar (stjórn kgl. Musikkonservatorium
i Kaupmannahöfn) verða engin verðlaun veitt að þessu sinni í verð-
launas nnkeppni þeirri, er vér efndum til i vetur.
Handrit laganna eru geymd hjá formanni S. í. K., Óskari Norð-
m; nn, Reykjavík, og geta höfundar vitjað þeirra eða fengið þau send
gegn því að gefa upp dulnefni sitt. Umslögin, merkt dulnefnum höf-
unda, hafa eigi verið opnuð.
Samband tslenzkra Karlakóra