Alþýðublaðið - 18.07.1934, Blaðsíða 3
MIÐVIKUDAGINN 18. júlí 1934. ALJ> Ý Ð U B L A ÐIÐ ' n " '"T 3
26. Allsherjarplng Esperaitista
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLO KK J.RINN
RITSTJÖRI:
F. R. VALDEMARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Símar:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903; Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima).
4!)05: Prentsmiðjan.
Ritstjórinn er til viðtals kl. 6—7.
Stjórnmálasamaingar
Eitit aí fyrstu skilyrðunum fyri|r
pví, að pmgræði og lýðræðii geti
staðjst, >er að stéttir og flokkar
ígeti uanið saman a. m. k. að eini-i
hv>er|u lteyti að framkvæmd
stiefniumála sinina.
Slik samvinna hefir átit sér stað
að vissu leyti um laogan tílma,
•en pieirri samviwnu hefir svo að
ægja alt af verið hagað þannijg
að pjóðiin skildi hana ekki. Alt
hiefir veriið gert á laun. I slkotum,
piingsaianma hiefiir vierið hvílslasf
á, bak við tjöldin hefir verið
barjíst um afdrif málanna, og oft-
ast hefir ekki verið vitað fyr en
við a tkv æ ð agrieið.s'lu um mákn
hver örlög peirra yrðu.
Petta atriðii, að þjóðinm hefir
ekki veriiið gefið nieitt til kynna
um starfstllhögun í piUjginu, hefir
yejlkt trauist hennar á pvf og gefðð
óvönduðum mön;num tækifæri til
toitrygginga og lyga um fliokka
og máliefinii.
Petta kom berlega fram meðan.
Alpýðuflokkurinn vðittii Fram-
sólknaTstjórninui hlutleyssi 1927—
1931.
Sú ákvörðun var tekin fyrir
löingu af stjórin Alpýðufliobksins,
að pegar ílokkurinn kæmist í
stjórnaraðstöðu og samvinnuað-
stiöðlu við annan flokk, pá skyldi
siu samvinna bygð á föstum og
fyrirfram gerðUm mmnmgum,
siem pjóðinni skyldu birtir, áður
•eln peir kæmust til framkvæmda,
svo að húrn gæti síðar meiiir, pieg'-
ar pau mál, s>em saminiuguriwa
griejndji frá, kæmust til afgneiðslu
og framkvæmda, fylgst m'eð í
pvi, hvemig AlÞýðuflokkuriinln
færi að pví að koma máium sínr
urn fram.
Þegar til orða kam s. 1. hausí
að Alþýðufliokkurinin og Fnami-
slótoniarflokkurinln geagju saman tii
stjóriniarmyndunar, hóf Alpýðu-
flokkurian þá samviianu mieð pví
að gem bindandi samniinga um
mál við Framisófcnarfliokkiinn.
Til þiei.rrar stjói|narmyndunar
kom ekki, ien samningai'nir voru
birtiir í bWoðium Alþýðufllokksliíns
og Framisókiiarflpkksins, og um
þá var miikið rætt í kosni:nga-<
baráttunini.
Eftir fcosningarnar, pegar bænd-
ur höfðu svo 'eftirminini'/ega svar-
að þieáirri spurningu, sem deil^
urnar inman Framsóknarflokksins
höifðlu vakið, um samvilnnu við
í’iialdiö eða Alpýðuffokkinn, og
svar pieirria var krafa um saimK
vinnu við Alpýðuflokkinn, hóí
ílokkuriun 'samhiinga á nýjum,
Siðan 1905 hafa esperantistar
haldið allsherjarpjnig á hverju
ári (að undanteknum stríðsárun-
um) víðsviegar um Evrópu og
ieilniu sónni í Ameríku. Ping pesSi
hafa að jafnaði vierið mjög fjöl-
sótt og vakið geysiiathygli.
Á pessiu ári verður pingiö hald-
pið í Stokkhólmi, og eftir nýjustu
fréttum að dæma verður það
mjög fjölsótt. Fulítrúi íslenzkra
espierantista verður hr. Þórbetjg-
ur Pórðarson rithöfundur.
OPIÐ BOÐ SÆNSKA SAM-
GÖNGUMÁLAFÉLAGSINS OG
ESPERANTOSAMBÁNDSINS
SÆNSKA.
Viösikiftabankar: Svenska Hain-
delsbanken, Stockbolm 16, >og
Sundsvalls Enskilda Bank, Freds-
gatan 4, Stockholm.
Þátttöikugjald: Venjulegt gjald
25,00 s. krónur. Unglingar iinman
15 ára 5,00 s. krómiur. Blindiir
mienrn gjaldfrjálsir.
Gjöfurn til Blindrasjóðsins
pakksiamlega vpitt móttaka.
Pingstaðir: Almenndr ping-
fundir og mefndarfundiiir fara fram
í siæmska pinghúsinu, hátíðahöld-
d|n í siömghöllinlnii, dainzifeikiir í r’áðl-
húsi Stockhólms.
BmhabhrgTw dagskrá:
Laugard. 4. ágúst: Hádíð'leg
Þiíngsietniing í sætíska þingliúsinu,
síðan kynningarkvöld í veitiimga-
sölum Berns, stærstu vettiingasöl-
lum í Stockhólmi.
Suininudagiun 5. ág.: Guðs'pjón-
ustur ýmsra trúarflokka, síöan
skemtiferð um vötnilii umhverfiis
borgiina.
Um kvöldið sönigskemfiuin í
söinghölljinini. „Daikarlakórið"
syngur undir stjórn sænska tón-
skáldsiins Hugo Alfvén.
Málniudaginn 6. ág.: Sam. Jan-
'gnuindvel'li við Framsóknarfllokk-
imin,
Þar voru pau mál auðvitað í
fyrstu röð, sem bráðrar úr-
iausnar bíða bæði fyrir alpýðúna;
við sjóilnln og í sveitunum.
Piesisir samningar hafa verið
undirritaðir af formöinnu'm og nit-
urum flokkanna og sampyktir af
pimigmömnum og miðstjórmum
fliokkanna, og par að auki undir-
ritaðir ajf múverandi forsætisnáð'-ó
herra, sem verðiur pá 26. pilng-
maðUrilnm, sem að pessum samn-
imgum stendur.
Þessir samnimgar verða biætir
iinman fárra daga.
Þá fær pjóðiln í fyrsta skifti
hér á landi að sjá hvaða máil pað
leriu, sem Alpingi muln hrinda í
frainkvæmd fyrst og fremst
næistu árin, >og par mteð getur
hún fylgst með friamikomu flokk-
anlna og hinma 'eiinistöku ping-
manna gagnvart hinum stærstu
málum.
Pað er séð áf undirtektum í-
haldsblaðanna í gær og í da;g,
að því er illa við þiessa aðfíehð,.
Pað álítur, að flokkarnir og
þingmiennirnir eigi að starfa og
pinga um mál sin með hvíslilng-
um í þingsölunum.
Það vill ekki að pjóðin viti neitt
um ineitt fyr en eftir á.
,E(n' í þessu sem öðru verður í-
haldið að pola pað, að gengið sé
fram hjá hiinum gömlu aðfierðum
pess. **
son rektor setur sumarhásfcólann.
Frægir sænskir og erliendir vfe-
indamenn hafa lofað pátttöku.
Fyrjrlestrar:
a) um sænsika pjóð og siði.
b) um almienn efnl.
(Sumarhás'kölin.n og allir fund-
iir,njr vierða haldnir í þinghúsliinu
I Stockhólmi.)
1. Fundur Allsh'erjarféiágs Es-
pieraintista.
2. Deildarfundir.
Um kvöldið býður borgarrtáðiið
piaggestiina velkomna með h-á-
tíöáhöldumj í ráðhúsjíOu.
Þriiðjudagiinn 7. ágúst: Deildar-
fuindir sumarháskó'Ians.
Um kvöldið pjóðdanzar og sér-
.stöfc skemtiskrá á „Skauisen".
Miiðviikudaginn 8. ágúst: Deild-
arfundir Sumarhásk'ólans. Um
kvöldið leiksýningar. (Leikrit eft-
ir fræga sænska höfunda; leiiki'ð
veröur á esperanto.)
Fimtudagiinn 9. ágústt: Skemtir
fierið til Uppsaia, Sigtuna, Sko-
fcloster, Mariieíreed o. s. frv| eftii
óskum. Bókmentakvöld.
Föistudaginn 10. ágúst: Deildar-
fundir sumarháskólans o,g um
'kvöldið danzleikur í „Bláa saln-
um“ í ráðhús'inu.
Laugardaginn 11. ágúst: Ping-
inu slitið.
Samkiomur ýrnsra sérf élaga:
Þegar hafa auglýst fundi eftipp-
töld féiög: Baha-hreyfingin,
Blindraf él ög, A1 p jó ða.-espera nto-
samband póst- og síma-manna,,.
Alþjó ða-espierantosamband íriðar-
viina, Alpjóða-esperantosamhánd
lækna, Alpj'óðia-iespierantO'Samband
fceminana, Alpjóðasamband ungna
es'perantista, Alp jóða-ies pieranto-
samband jurtaneytenda.
FÆÐI: I Stokkhólmi -er hægt
að fá miðdeglsverð á pektum veit-
tngahúsum fyrir 1,00 s. krónuW,
á hetri veitingahúsum fyrir 2,50 s.
krónur.
GISTING: Öll gistihús, sem
þiijn,ggest>imir munu búa á, eru
undir eftirliti þingn ef nda r%.i:nar,
'Og við fullyrðum, að ýtrasta
hriei;n.lgetis og regl'u muni yerðia
gætt. Verðímismunurinn liggur að
eins í þægindum og öðrum ný-
tisiku útbúnaði.
Ti,l pess að fá hagkvæma skiil-
má’la samdi þimgnefndin við hó-
telieiigendur um, að hver pimg-
gestur pantaði húsnæði fytór all-
an tímiann, eða frá ' 4. . ág. að
mjorgni til 11. ágúsit að kvöldi. Ef
einhver óskar að dvelja skemri
thna, verður ekki hjá pví koml-/
ist að reikna hærra verð.
Nieðantaldar upphæðir fela í sér
greiðislu fyrir 7 sóllarhriingia dvöJ
(ekki matur):
a) Á luxus-hótelum 70,00 s. kr.
b) Á stórum hótelum, með sér-
stöiku baðherhiergi, einsmannsher-
bergá s. kr. 49,00, tvaggjamanna
s. kr. 84,00.
c) Lítiii hótel án rennandi vatns
í . hierbiergjium, ©in,sima!n;nsherbiergi
s. kr. 35,00, tveggjamanna s. kr,
70,00, þriggjamanna s. kr. 84,00.
d) Lítil hótel með heitu og
köildu vatni i herbergjum, eins-
man,n.siherbiergi s. kr. 42,00,
tveggjanianna s. kr. 84,00.
e) „Kvenn,aheimilið“, herbergi
með fjórum rúmum, verð: 17,50 s.
kr. fyrir hvert rúm, 1
f) Gisting hjá ríikis- eða einka-
stofnunum, 4—6 rúm í herbergi,
s. kr. 17,50 á manln.
g) Gistiing í hermannaskálum
,s. kr. 11,20 á manu.
h) Gilstiing hjá fjölskyldum s.
kr. 21,00.
Afsláttur af járn,brautarfar<-
gjöldium í Svípjóð 250/0; ýmsar
aðrar pjóðir gefa hærri afslátt.
Forþing verða haldin á pessum
stöðum: Malmö (Svípjóð), Göta-
borg (Svíþjóð), Oslo (N'Oregi),
Ef(|r aTsherj^rpingíð verða ping
haldih á pessum stöðum : Tállin
(Eiistlandi), Helsinki (FinnJa|ndi[).
Eftiir þiingið sér ferðamanna/-
nefndin um eftirfarandi ferðalög:
a) 11.—18. ágúst til Lapplands
(Kiiruna, Abiisko, Porjus, Narvik)
1500 km. ferð frá Stokkhólmá'.
Fa gjald ait innjralið: s, kr. 150,00.
Takmarkaður fjöldi.
b) 11.—15. ágúst til Jamtalands
(Áne, Troindheim), 900 km. ferð1
frá Stokkhólmi, Fargjald alt i;nn,i-
falið : s. kr. 80,00.
c) 11.—15. ágúst til Gotlands
(Viishy). Fargjald alt imnifalið: s.
kr. 35,00.
Rieykjavík, 13. júlí 1934.
Baldvi]n B, Slaaiftfeld.
Hamldur, Jóhawisson
frá Skálurn.
Frá Bíldndal,
Tíðarfar hefir verið mjög stánt
hér í vör, en, batnaði pó nofckuð
síðari hluta vetrar. Grasspiiettá
heflr pó orðið í fullk'omnu með-
allagi, len skepnuhöld voru með'
lakara móti.
Atvi'nna er nú rnjög litii hér í
piorpi'nu, Enginn fiskur hefir komri
ið hingað til verkunar nema fisk-
ur ,sá, er itauveið'askipin Ármánn
og Geysir hafa lagt hér á land.
Má pvf nærri geta, hve mikil at-
vinna pað muni vera handa svo
mörgu fólki. Karhniannavinna er
pví ,uær eogin, pví kvenfólk vinn.j
ur miest að fiskverkuninni. Vinna
karlmienn sér inn frá 6 kr. og
(upp í 20 kr. á viku. Er pví lítiil!
vandi iað gizka á, hvernig sú af'-
koma miuni veria. Er og ekki ann-
að fyrirsjáanlegt en að fullfcomin
hu;njgur,sneyð vofi yfir á næsta
hausti. o,g ef til vili fyr hjá fíest-
um þeim mönnum, er eyrarvinnu
stuinda, og einkum þeim beimil-
um, er engan kvenmann hafa í
vinnu. Rífliegur atviianulieysisstyilk-
ur er hið eina, sem að gagni gætii,
komið til að bæta úr brýnusitu
pörfum peirra, siem bágstaddast-
ir eru. Pví ólíklegt er ,að nra'rgir
út í frá mieti líf fátækra Bild'-
dælinga svo mifcils, að peir hefj-
i,st handa Oig efni tii samskota eða
aanara hjálparmeðalia, þvi fyrir
löngu vitum við það, að frá auð,-
mönhunum er ekki hjálpar að
væinta oikkur til handa.
Tvö fæTaveiðaskip ganga héðan
til veiða, og hafa par mokkrir
mienn atvininu. Hafa pau bæði
fengið’ fremur góðan afla. Eindig
ganga héð'an tveir trillubátar.
Verða þeir að sækja afla siun út
á haf, pví fiskur er hér mjög
‘Íítill' iininifiir'ðis.
Hér vex óðum fylgi v:.ð jafn-
aðarstefniuna. Hinn 17. júní sl.
var stofnaö hér jafnaöarma'nnaféii
lagi'ð Skjaldborg- Stpínandi pess
var Ingimar Júlíusson, ungur
maðlur og ötull. Me&liiímir pess
leriu allir verkam'eenn og sjómienin,
er að vel athuguðu máli ekki
pykjast geta átt samleið miéð
ineinni annari stjórnmálastefnu en
jafnaðarstefnuanii, Hafa peir og
alMr sikriifað undir stefnuskilá
heinnar. Félagið hefiir og sam'pykt
ýtarl'egar tillögur urn viðreisn at-
viininulífsáins á Bíldudal og sent
pær hreppshefndinn'i,
/. N.
Knattspyrim~
kappleikur fi kvöfid
kl. 8,30.
1 morgun kom hingað skemtí-
fierðasfcipið Atlantic. Um borð í
pví er bezta knattspyrniulið sjó-
manna, er hér hefir kept. Hefilr
pað í mör,g ár undanfarið kept
við úrvaMíð K. R. og hefir K. R.
sigrað með einu og tveim mörk-
um yfir, K. R. hefár nú borist
óisk sjóliðanna um að þeiir keptu
viið pá í kvöld, og ætlar K. R.
að taika boðinu, en að þessu siinní
sienda piedr B-lið sitt, par sem
úirvaisilið peirra á að keþpa viö
Danina á miorgun,
I fyrra afhenti skiipstjóri Atlan-
tic K. R. að gjöf stýrishjól prýðis*-
vel gert ásamt bjölTu. Nú ætlar
K. R. að afhenda sjóliðumim ein-
hvern minjagrip frá sér.
Peir, sem hafa ánægju af
knattspymu, ættu að koma á
völillnn í kvöld og sjá leikinn á
milli sjóliðanna og K. R.
G. Ó. G.
Fræpr blaðamaður.
Pegar Mr. C. P. Soott, ritstjóri,
Manchestier Guardian, sem er eáltt-
hvert hið víðkunnasta og bezta
blað Bretlands, lézt fyrir ári síð-
an, var alment viðurkent, a'ð
faili'nn væri frá glæsiliegasti full-
trúi brezku blaðamannastéttarinn-
ar. Æfisaga pessa merka ma'nns
er nú fyrir skömmu komin út,
og er mikið um hana sikrifað í
briezk blöð. Varla nokkur þeirra
biaðamanna, siem um bókiina hafa
skrifað kve&st háfa verlð samjú
má'ia Scott í stjórnmálum, en
flestir fara miklu lofsiorði um
hanln og starf hans og meiri' hluti
þiedrra telur Scott hafa verið mik-
ilhæfasta ritstjóra, siem Bretar
hafi átt. — C. P. Soott erfði Man-
chester Guardian piegar hann var
25 ára gamalil, og var blaðið pá
ekki kunnugt utan Manchestier, en
pað varð fljótt víðkunnugt eftir
að Soott tók við ritstjórn pess.
Býr blaðið enn og mun vafa-.
laust lengi búa að starfi Saott’s.
Astralfnflngið mikla.
Þátttakan í fluginu frá London
til Melbournie verður afar-mifciil:
Hefi'r nokkuð veri'ð sagt áður frá
fiugi þiessu, sem tíl stendur að
byrji í októbier næstk. Eilns og
stendur eru Bandaríkjamenln fjöl-
mennastir pieirra þátttakienda,
siern hafa látið skrásietja sig, eða
21 alis. Átján brezkir ílugmeaa
hafa gefið sig fram til pátttöku,
sex frakkneskir, fimm hollenakir,
fjórir ástralskir, tveir ítaiskir,
tveiir frá Nýja Sjálandi, einn
sænskur, leinn danskur, einn pýzk-
ur, einn iindverskur, einn portú-
galskur, og loks einn úr Irsika
friríkinu. (United Press.)