Alþýðublaðið - 04.10.1934, Blaðsíða 3

FIMTUDAGINN 4. okt. 1934.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKK JIRINN
RITSTJORI:
F. R. VALDEMARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 —10.
Símar:
1900: Afgreiðsla, auglýsingar.
lt'01: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
1902: Ritstjóri.
1903; Vilhj.S. Vilhjálmss.'(heima).
4905: Prentsmiðjan.
Ritstjórinn e til viðtals kl. 6 — ,7.
Úrskurður
Jóns Baldvinssonar for-
seta sameinaðs þings,
út af kosningunni til e. d
URSKURÐUR Jóns Baldvins-
sonar forseta sameinaðs
pings út af kos.nin.gum til efri
deildar, siem kveðinn var upp í
gær og Aiþýðublaöið skýrði pá
fra, fer hér á eftir í heild:
Við kiosningar til efri diaiJdar
aipingis hafa komið fraim fiimlm
lisfar. Á A-listanum eru nöfn 9
alpingismanna úr Alpýðúfiokkn-
um og Frams óknarf lokknum, en
peir flokkar, ásiamt hv. pm. Viest-
ur-lsfirðinga, sem er uita,h flokka,
borið peninan lisfa fram. Á B-
lManum, lista Sjálfstæðisflokks-
iins, eru 6 alþingisrmenm úr peiim
flokki. Þingmannaitala á hvorum
pessara lista um sig er hlutfal.lsý
lega sú, er þessir flokkar, er að
listunum standa, geta, eftir at-
kvæðama,gni sijnu i piniginlu, kos-
ið til efri deildar alpingis.
Þessir listar eru'pví borrni,r fram
í samræmi við únslit kosninga
(og í samræmi við efni stjórnar-
skrárinnar frá 1934. Úrskurða ég
pá lista gilda.
Samkvæmt 2. grein stjórnar-
skrárininar frá 1934 á priðjungur
pingrnanna að eiga saéti í efri
deiid, en sé ekki unt að skifta til
priðjunga í deildiimar, eiga peir
pingmenn, einin eða tveir, sem
umfram eru, sæti í naðrj dieild.
Nú er tala alþingismamiira 49, og
ber pví að kjósa 16 alþingismenn
til að taka sæti í efri deild al-
pingis. En saman lögð tala al-
alpingismanna á áður nefindum
tveim listum er eigi nema 15.
Á fundinum í gær lýsti forseti
eftir lista frá Bændaflokknum, en
hv. 10. landskjörinn svaraði þvi,
að Bændafliokkurinn óskaði ekki
eftir pví, að kjósa til efri dieldad.
Bar pá hv. 2. pm. Reykvikinga
fram lista, er hlaut eimkenmið C-
listi, og var á þeim lista nafn
Þorsteins Briem. Eftir fundatíhlé,
er veitt var samkv. ósk hv. 10.
landkj., kom eigi fram flokkslisti
frá Bændaflokknum, en hv. pm.
Viestur-Húnv. bar fram lista, er
merktur var D-listi, og var á
þeim lis.ta nafn Héðins Valdi-
marssonar, og loks komi fram listi
frá hv. 10. landkj., er hlaut ein-
kenniið E-iisti, mieð nafni Maginr
úsar Torfasonar.
Með peirri breytingu á stjóriiar-
skipunariögum landsins, sem sam-
þykt var til fullnustu á aukar
alpingi 1933, og með nýjum
kosningalöigum, sem siett voru
samkvæmt hinni nýju stjórniar-
skrá, er gerð stórfleld breyting á
öllu fyrirfcomulagi kosniiniga tiil
alþingis, og stjórnmálafIokkum,
sérstaklega pingflokkum, veittur
meiri réttur en áður. Þannig er
pað lögbundið >að pað skuli
standa á kjörseðli kosninga til al-
piingis, í hvaða flokki frambjóð-
andi sé. 'Þó að mönnuim sé eininág
heimilt að bjóða sig fram, til pings
lutan flokka, pá gerir stjórnarskrá
og kosiningalög aðallega ráð fyrjr
pví, að kosið sé um flokfca.
Umbjóðendur pingmanna, kjós-
endumir, hafa við síðustu al-
pingiiskosninigar hér á lalnidá í iiaiuin
(og veru í fyrsta sinni kosið eftir,
flokkum.
Á alþingi ei,ga pingflokkar pví
að hafa pann rétt og pær skyldur,
siem k'osningamar hafa veitt þieiim,
en hvorki meiri né minnj.
Bæn daf Iokkurinin he'ir atkvæða-
magin til pess, að kjósa einin al-
pingismann tii efri deildar, en
það hefir ómótmæit vierið borið
fram af einum alþingismannji úr
Bændaflokknum, að sá flokkur
óski ekki eftir þvi, að kjósa ping-
mann til efri deildar.
„Ég tel ekki að Bændaflokkur-
iinn geti skotið sér undan pví’,
að' eiga einn alpingismanlu í eíri
deild, en heldur ekki að einstakir
pingmenn geti borið fram Msta
með naflni eða nöfnium alpiingis-
manna úr öðrumi flokki, sem hefir
uppfylt pá skyildu að leggja frarn
Msta við kosninguna, með jafn-
mörgum nöfnum og sá flokkur á
rétt á að kjósa til efri deildar,
og heldur ekki mieð mafni eða
nöfnum alpingismanna úr eigin
flokki, ef pað er ekki flokkslisti.
Þá er komið út fyrir pau takmörik,
siem stjórnarskrá og kosningalög
gera ráð fyriT.
Hv. 10. landskjörinn hefir svar-
að fyrirspurn um það, hvori E-
listinin sé Msti Bændaflokksins, að
pað muni sjást viö atkvæða-
greiðslu. Verður pví ekki hægt að
lilta svo á, að E-listinn sé listá
Bæmdafloikksins. Heldur eigi verð-
ur D-listin,n talinn listi Bæinda-
flokksins, pað er tvímælalaust ó-
lögtegt, að bera fram lista mieð
nafni alpingismanins úr öðruin
flokki, svo sem gert ier með D-
listanum, í pví skyni að skjóta
sér undan! því, að koma fram með
flokkslista.
Er pað pví úrskurður minn, að
visa D-listanum og E-listanum frá,
og koma peir því eigi til atkvæða.
C-listinin er fram borinn af 2.
pm. Rieykvikinga í samráði við
formenn tveggja mieirihlutaflokk-
anna á Alpingi. Hanin kvaðst bera
penna lista fram í því skyni, að.
fylla löglega tölu alpingismanna
til efri deildar og stinga upp á
alpingismanni úr Bændaflokknum,,
er eigi hafði komið frarn msö
lista, pótt hann hefði atkvæða-
magin til pess að kjósa einin manin
til efri deildar, og jafnframt lýsti
hv. 2. þm. Reykvíkinga pví yfir,
að hann myndi taka sinin Msta
aftur, ef Bændaflokkurinn bæri
fram ílokksMsta.
Nú hefir pað eigi orðið, svo
sem áður er tekið fram,. VerðiuT
að fallasit á, að meirihlutaflokk-
lum piingsins beri skylda til pess
að sjá um, ef á bnestur, að al-
þingi verði starfhæft samkvæmt
úrslitum alpingiskosninga. Það er
og í samræmi við anda og til-
gang hininar nýju stjórnarskTár
og hinina nýju kosniingalaga og
pá einnig í samræmi við ping-
sköp alpingis.
Ég úrskurða pví, að C-Mstinn
sé lögJega fram borinin.
Þar sem D-Msta og E-Msta hefir
verið vísað frá, er eigi stungið
upp á fleirj alþingismönnurn til
efri deildar alpingiis en kjósa á
pangQð samkvæmt stjórnax-
skránjni.“
Gnðlaainr llnrifcsson
fimtngar.
í dag er Guðlaugur Hinriksson
trésmiður fimtugur. Hann er
fæddur pennan dag 1884 að
Þúfukoti í Kjós.
GUÐLAUGUR HINRIKSSQN.
Hiingað til Reykjavíkur fluttist
hann með móður sinni priggja
ára gamall og var hér, með heninij
íi tvö ár. Fimm ára fór diann
roeð' Iienini suður á Vatnsleysu-
srönd og var þar þar til hún
lézt, en þá var hann 15 Cira.
Fluttist hann pá til séra Guð-
mundar í Reykholti og var par
í prjú ár. 18 ára kom hanin hing-
að og byrjaði að læra trésmíði
hjá Bjarna Jónssyni.
Síðan hefir hann stundað tré-
smíðar úti og inni bæði hér í
Reykjavík og víða um land.
Guðlaugur ier tvígiftur. Fyrri
ikonu sína misti hann fyrir möilg-
um árum. Hanin hefir eignast 11
börn, par af eru þrjú látiin. ;
Guðlaugur Hinrikssion á mik-
inn fjölda vinia, enda er hann
fljótur að ná vináttu manna1-
Hainn er unguir í anda, ósérjhlífiinin
og mikill iðjumaður. Hann er
mjög áhugasamur um almenn
mál og djarfur í orðasennu, enda
prýðilega gefinn og mælskur vel.
Hann er mjög frjálslyndur í
skoðun og segir sjálfur, að pað
sé sín bjargfasta skoðun, að þjóð-
félagsmálin sé aðeins hægt að
leysa með víðtæku samstarfi
vinnandi. fólksins í- laindinu.
Guð’laugur er drengur góður,
hei11. maður og óskiftur þar sem
hann Leggur fram krafta sina.
Vimir.
ATþýðubókasafnið
beflr opnað útlánsdeild fyrir
Austurbæinn í „Franska spítal-
anum" (við Frakkastíjg og Lind-
argötu), par sem barnaliesstofa
safinsin's starfaði í fynra og starf-
ar enn. Þar fást hækur lánaðar
kl. 7—-8 síðd. á virkum.dögum og
6—7 á sunmudögum. Deildin byrj-
ar með eims margar útlánsbækur
eins og Alpýðubókasafnið byrj-
aði með fyrir rneir en ellefu ár-
um. Þar fást margar góðar ,bæk-
ur, t. d. Nýjar kvöldvökur ftlá
Akureyri. Sömu lánsskírt'eini gilda
þar og í aðalsafninu, enda fást
ekki lánsskírieini í útbúinu. öll-
um bókum verður að skila á
sama stað og pær eru fengnarf.
Otbúið í Franska spítalanum —
barnaliesstofan og útiánsdeildin
— starfar frá októberbyrjun til
aprilloka. Bafnalesstojlm er op-
in kl. 3—7 á virkum dögum og
4—6 á sunnudögum.
Háskólinn
var slettu;r í 'fyrrjádajgj í alpingis-
húsimu. Háskólarektor skýrði
frá ýmsum breytingum, sem fyr-
irhugaðar væru á reglugerð Há-
skólans. Skýrði hann frá' frum'-
varpi er Háskólaráðið hefir sam-
ið um atvinnudeild, en stjórnáin
lofað að flytja á alþingi. Einnig
verðiur breyting á nonrænunámi
við Háskólann; pannig, að mienn
geta tekið kennarapróf í peirri
grein eftir 3—4 ár.
Oræalandskvikmpd
Knnd Rasmussen.
Hinn vinisæli og víðfrægi Land-
könnuður og rithöfundur, Knud
Rasmussen tók kvifcmýpúí í IGráeim-
landi í fyrra sumar.
Var það síðasta sumarið, sem
hann kom til Gnænlands, pví
niokkru eftir. heimkomu sína til
Danmerkur veiktist hann og dó.
Grænlandskvikmynd Knuds
Rasmussen, sem hann njefirair
„Brúðkaupsför Palos“, er aigier-
lega eiinstæð í kvikmyndaheiimin-
um.
Hún lýsir á dásamlegan hátt
stórfengleik grænlenzkrar nátt-
úru, lifskjörum fólksins, Eskimó-
anna, siem þetta land byggir, sið-
ium peiriia, trú peirra, lögum og
háttum, en alt er petta á fruniri
stigi veiðifólksins — og einmi,rt;t
pess vegna svo einfalt og sak-
laust.
Aiuk pesisa er í kvilkmyndiUni á-
gætt ástaræfiintýri, sem er svo
látlaust og frumlegt, að pað hield-
ur manni föstum allan tíímanin.
Engir aðrir en Eskimóar leika i
myndinni, og gera þeir pað af
mikiMi prýði.
Þetta er tvímælalaust ein fróð-
liegasta og jafnframt skemtileg-
asta kvikmynd, siam hér hefir
verið sýnd um langan tima.
St
Til Strandarkirkju.
Áheit frá ónefndum 10 kr.
Relðhjóla*
lugtlr,
margar tegundir fyrirliggjandi. —
Verðiið er afar-lágt. F. & M. lugtir
að eins kr. 5,50.
Dynamoar 6 volta, 2 ára ábyrgð.
Dýnamólagtir kr. 3,75
Allar stærðir af Hellasens batt-
eríum, sem eru heimsins beztu
batterí, fáið pér ódýrast i
Brninn,
Laugav. 8 & 20. Símar 4661—4161.
Lifur og hjðrtu,
alt af nýtt.
Baldursgötu 14. Sími 3073.
Málaflutningur. Samningagerðir
Stefán Jóh. Stefánsson,
hæstaréttar málaflm.
Ásgeir Guðmundsson,
cand. jur.
Austurstræti 1.
Innheimta. Fasteignasala.
ÖS '
Bústaðashiftl.
Þeir, sem hafa brunatryggða innanstokks-
muni sína hjá oss og flutt hafa búferl-
um, eru hér með ámintir um að tilkynna
oss bústaðaskiftin nú pegar.
Sjógatrygflingarfélm íslands h.f.
BRDNADEILD.
ip. 2. hæö.
Sínil 1700.
Ódjrt vegg fóður
Sfmi SS76. NÝKOMIÐ. Laagav 25.
Málning & járnvðrnr.