Alþýðublaðið - 04.10.1934, Blaðsíða 1
FIMTUDAGINN 4. okt 1934.
XV. ÁRGANGUR. 239. töLUBL.
DAOBLAÐ 00 VÍKUBLAÐ
CTQBPAMDt.
&Jk»fBUFLOKE0BINll
ícSií&tetóíeai fec £St é tatmmm — te. &i» íjRt&r 3 seaaasSi, «4 gFem «r %s*»*«bh». ! tSBa~»SSa ksoBK'
fez. 8JB ¦ **. i pst ktoetam oaar teaSsSa gMtssr, «r tM»t 1 Sæijfciíiasswí. trteiw «g wtStesyfii-S-. KffST.
ss*S*ta «8 mwffsmmqpa, «*•. tfi»i*wí (tBnfsaapr £«tttm. «8- «*MWM. «RS ' Wk«t*<9a>. *.
i»í «1 4KM> *> * WwfiÆmmai ¦»111111» oltMMWL ðMftaaw* MSOT ¦ WsmtnAw tetnnMM
Tilræði Bændaflokksins
£//*> Héðin Valdimarsson.
ANDATRÚARMENN aegja, að
erfitt sé fyrir þá aö átta
sig eÆtir dauðanu, sem í lifanda
Jjjfi hafa verið mismdismenm og
með hugann fastan við jarðmeska
muni. Víst er það, að Sjálfstæðisr
flokkurinin og Bændafliokkurinjn
uma ilia hinum pólitíska dauða
símum við ÞingkDsningarinar og
geta lekki slitið huga sinin frá
voninni um að geta stjórmað laind-
inu í samieiningu, eins og þeir
höfðu ráðgert fyrir kosmingarmar,
En par sem meirihlutabamdaliag
þingsins, sem befir málefuasami-
hamd sijn á milli, lekki sleppir
völdunum fríviljuglega við minni
hlutamn, þá hefir íhaldsflokkmum
efcki hugsast annað ráð en að
koma þeim glundroða á þingið,
áð það verði óstarfhæft, með því
að meiri hluti þimgs fái ekki yald
til að skipa meiri hluta nema
annarar deildarinnar, þvert ofam í
ailan tilgang stjórmarsluiár, kosm-
ingalaga og þingskapa, sem ætla
þimgflokfcumum hlutfallslegian rétt
í þinginu, og hvorki meiri né
miinmi, og þar af leiðamdi iíka
hlutfallslegan rétt í hvorri deild
þingslns siem er. Ráð íhaldsflokk-
anna voru tekin saman aii-iöwgu
fyrir þing, um hveínig mætti
háindra lögtega kjörið þinjg í því
að koma fram löggjöf með þjóð-
arviljanm að baki; var þá ákveðið
að svíkjast aftan að þingmeiri-
hlutanum með kosningunini til
efri deildar, rugla henmi svp, að
ómöguilegt væri fyrir meiri hlut-
anin að reikma út hvernig amd-
stæðingannir kysu tíi afri deildar,
og gæti hann því ekki ákveðið
tölu sinma eigim þingmawma þang-
að, en ætti ávalt á hættu að fá of
' marga eða of fáa, með því að
himir flokkarnir létu ekki uppi
hvort þieir kysu sína menn til
efri deildar eða ekki eða jafmvel
andstæðinga sína. — íhaldsílokk-
arinir voru þeirraT fámýtu vonar,
að nneiri hluti þimgs mundi verða
náðþrota við þeninan glundroða,
þnátt fyrir fyrirmæli stjórmar-
sktiár og kosmimgalaga, og af þvi
myndi leiða pingmf. Haft var
eftir ýmsium íhaldsimömnum, að
þimgnof mymdi veröa næst kom-
andi laugardag.
Það var ráðið-, að Bæmdafiokk-
urinm yrði motaður til þiess aðl
Heka hmífinn þammig í bakið á
þingnæðin'u í landiniu, með'því að
meita að taka hlutfallslegan þátt í
mymdun lefri deildar þihgs. Sjálf-
átæðisflokfeurimm þóttist of fínn til
þess, en á eftir, ef þingrof yrði,
skyldu báðir ihaldsflokkarnir
ganga sameinaðir til kosninga
sem einn ilokkur. Aðalmenn-
irnir í ráðabrugginu voru peir
Ólafur Thórs og Þorsteinn
Briem, sem sátu saman á ráð-
stefnu langan tima i fyrradag
til þess að reka endahnútinn á
fiessar ráðagerðir.
Þimgrofs- og valdatöku-„piön"
flialdsims hafa misllieppnast að
þiessu sinmi. Þessir flokkar höfðu
ékki áttað sig á þeirri miklu
bneytingu, sem hin nýja stjórmaii-
skrá og kosmimgalög hafa haft í
för með sér um r,étt og skyldur^
sfjómmálflflokkanna, og að hrekk-
ir og svik gegn andstæðiimgum
geta ekki jafnt þróast eftir himu
mýja fyrirkomuiagi, sem. lögfestir
flokkama.
Þegar Bændaflokkurinm ætlaði
áð svíkjast umdam skyldu simmi,
að láta þriðjung flokksmanma
simna til efri deildar, var það
sjálfsöffð skulda mekihlwta, pings,
áö> sjá wn d& tHmfm efahoem,
flvkksmcmn Bœndaflokksim á
Hsfa.M újð fylla tölma eg kom
ég með lista með mafni Þorsteins
Briems i samraði við formnenn
Alþýðuflokksims og Framaóknar-
flokksims, em lofaði því jafnframt
að taka þamn lista aftur, ef flokks-
listi fbmgist.
Bæmdaflokkiurinn fékst ekki til
þess, en tveir memrn úr homuimi
komu afítur fram með tvo iista,
sem ekki voru flokkslistar, en til
þiess eims að valda iiuglimgii um
kosmmguma. An|nar listímm nieð
míimu mafmi stolnu á, þó að Al-
þýðuflokkurimm hefði uppfyit
þingskyldu sína um tiimefniingU
rétts hluta þingmamma siqna til
efri deildar, og hinn listímm meði
nafni Magmúsar Torfasoniar, sem
hafði .sjálfur lýst sig andstæðan
því, að verða kosinn til efri deild-
ar, auk þess sem fyrir lá yfir,-
lýsimg Þorsteims Briem um að
Bæmdafliokkurinm óskaði engan af
símium mömnum þanigað kosiinm.
Þessir tveir umdambragðialistar
hlutu þvi að vera ógildir, esa iist'i
sá að vera tekimn gildur siem ég
kom með, til þess að sjá um að
efri deild yrði rétt skipiuð. ítf-
sfcurður forseta Siameimaðs þimgs
Jóms Baldvinssoniar var og á
þessa lieið og eftir úri$ktMri8$ hans
i0/l 'effi deild rétt mynd\uð. efíín
ftokkaskift<inff\u: pmgdns. Þimg-
mdrihlutimm hefir haft vit fyrir
íhaldsílokkunmm og hindrað þá í
tilraum þeirra að gera þingið ó-
starfhæft, þingræðið tortryggilegt
og þjingrof að ástæðulausu.
En það sem gerir þessa mierki-
legu svikatilraum Bændaflokksins
að nwrkwn oiöburU er að hún
sýmir og sannar, betur en alt anm-
piigræðið.
að, hið órjúfanlega samband milii
ihaldsflokkanna í þinginu,
að Bændaflokkurinn er ekki
annað en svikadeild Sjálfstæð-
isfiokksins, og að Kveldúlfs-
klikan i Sjálfstæðisfiokknum
stendur fyrir fiessu ráðabruggi
eims og sýndi sig við úrskurð
forseta 'er báðir Thorsbræðiur f
þimgimu mistu ráð og ræmu. En
þaði er rétt að íhaldsflokkaiini'r;
viti það elmu sinmi fyrir alt, að Al-
þýðUflokkurinin muni gera sitt til
aði láta þá ekki komast upp mieð
mieimar svikakúinstir í þimgiiniu og
að pingrof verður ekki tiema
með ósk st|óraarfiokkana að
baki.
Héðinn Vahdimartmn..
ALÞINGI:
tMWMWBI ¦lllfllll
Kosningar i efri deild
f gær voru kosmir forisetar og
pitarar í efxi deild.
Var Einar Árnason kosinin for-
seti. Sigurjón á. Ólafsaom fyrsti
varaforseti. Aninar vaiiaforsieti
var kosiinm Ingvar Pálmason. Rit-
arar vioitu kosmir Páll Hermanms-
som og Jóm A. Jómssion,
Fnndar í sameiBRðB öídbí i
Fuinduir í sameiinuðu þingi hóf st
kl. 1, og hófu íhaldsmenn um-^
ræður um úrskurð foitsieta í gæirT
Ólafur Thons bar filam tillögu um,
að úrskurðiurimn kæmi til at-
kvæða. Urðu aUmiklar umræðUr
um hama.
Forseti sleit lumræðum, er
mofekr;ir höfðu talað. Síðiami fón
fram kosmiing fiáweitinganefmdar,
og voru þessir kosmir:
Frá Alþýðuflokknum og Fram-
sókn: Jómas Guðmundsisom, Jóm-
as Jónisisom, Bjarni Bjarnasom,
Sigurður Einarsson og Þorbergur
Þorleifsson. Frá Sjáifstæðisfl.:
Pétuí Ottesen, Jóm Sigurðssom,
Þorsteimm Þorsteimssom og Magm-
ús Guðmundsson.
Stytting vinnutím-
ans í bæjarvinnunni
Borgarstjóri hefir fyrirskipað,
að frá deginiumj í diag skuli vimnu-
itím^ í bæjarvimmu og latvimnubóta-
vinmu sityttast ofam í 6V2 klst. í
atviminubótavimmu (utan bæjar) og
ofam í 8 í bæjarvimnun'ni.
Þetta þýðir auðvitað, mimmi
tekjur verkamanna og versnandi
afkomu þeirra.
Karlakór Reykjavíkur.
'ÆJfiilnj^ í kvöld í gömlu lands-
símastöðimni.
Kosnisgar í aðslgl í DMmorkii.
Staaning ber fram famvarp í hanst
síöm afiiám landlsplngsins.
EINKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN miðvikud.
RIKISÞINGIÐ kom saman á
þriðjudaginn. .
Guðsþjómusta var haldin kl. 10
um morguninn í Holmens Kirfee.
Síðan fór setning þingsiims fram
með mikilli viðhöfm í stóra saln^
lum í Chrastiams'boijg kl. 12 á há-
degi.
Stauninig las upp boðskap kon-
umgsinis og flutti á eftir langa
xæðu um hlutverk hims mýsetta
ríkisþings.
AíBáin efri deildar dasska
ÖlHflSÍBS.
Forsætisráðherrann ætlar í
haust að leggja fyrir þingið
frumvarp til laga um breyting-
ar á grundvailarlögunum. Ganga
pœr fyrst og fremst út á pað
að afnema landspingið danska,
sem kosið er eftir úreltum kosm-
imgalögum og hefir þar af leið-
andi fram á þemnan dag verið að-
TH. STAUNING
alvígi íhaldsflokkanna, hægri og
yinstri, sem eru þa,r í meiri hluta,
enda þótt þeir séu fyrir löngu
búnir að missa hann í fólksþimg-
inu. En þennan meiri hluta hafa
þeir hvað eftir annað notað til
þiess að stöðva umbótalöggjöf
dönsku ]'aínaðarmannastjó3inarinpa-
ak STAMPEN.
Lerr«iix-stÍÖFii á Spáni
verðiir s^arað me§ míls*
herjarverkfalil
MADRID, 3. okt. FB.
Lerroux skýrði United Pitess frá
því síðdiqgis í dag, að hanm
myndi Ijúka við myndum nýrrar
stjórnar síðdegis á morgum (mið'-
vikudag) og yrði rátjheErjalistinn
birtur þá. (United Press.)
LONDON í gærkvöldi. (FO.)
Ef Lerroux tekst að mynda
stjórm með aðstoð kaþólska flokks
HatEptmanii
se'.tnr Bndir rannsóknir sál-
ftæð nga.
ims og anmiara skyldra flokfca, elia
vinstri flokkarnir við því búmir,
að skella á allsheriarverfcfalli.
Verkamönnum hefir verið
boðið að vera viðbúnir að
leggja niður vinnu hvenær sem
pess vérður krafist.
HAUPTMANN
Ákveðið befir verið, að mál
Hauptmanns, sem sakaður ér um
'að hafa ræmt barmi Lindbei|ghs,
komi enin á ný fyrir rétt lí. þ. m.
Dinarof § Eistlandi.
Tveir þimgmenm úr flokfci
stjórnar,andstæðinga í Eistlandi
veittust mjög'að stjórninihi í ijæð'-
lUm, er Sþeir fluttu á þimgfundi í
gærkveldi og töldu framkværndir
heminar ekki benda til,'að hún æti-
aði sér að starfa á lýðíæðisliqg-
um grumdvelli.
Vegna árásar þes'sanar á stjófti-
ina befir Paets ríkisforsieti rofíð
þingið'.
Blöðtmwn Hefir verid. bar^mð^
ab skýra nákuœmliega ffíá pingwf-
Hu \eða birta rpsðfin pœr„ sem
heidd\u iil pwgmftsiina. ;
1 (United Press.)
Hauptmann hefir mú aftur verið
j fluttur í famgelsið, þar sem 6
sérfræðimgar hafa verið ráðmir til
þiess að gera á honum alls komar
sálfræðiliegar ranmsókmir, með
það.fyrir augum, að þær mættu
verða til þess, að upplýsa þátt->
töku hamís í þessú glæpamáli. (