Alþýðublaðið - 15.10.1934, Blaðsíða 3
MÁNUDAGINN 15. okt 1934
ALÞÝÐDBLAÐIÐ
S
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
UAGBLAÐ OG VIRUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKF JRINN
RITSTJORI:
F. R. VALDEivIAR SSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Síinar:
1000: Afgreiðsla, auglýsingar.
it’01: Ritstjörn (Innlendar fréttir)
1902: Ritstjóri.
1903; Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima).
1905: Prentsmiðjan.
Ritstjórinn e til^viðtals kl. 6—7.
Skýrslnr nm iðnað.
RIKISSTJÓRNIN flytur eftir til-
mælum hagstofustjóra frum-
varp, sem isgg'ur öllum iönfyrir-
tækjum, siem eru tryggingarskyld
(þ. e. hafa verkamenn í sinni
þjónustu) þær skyldur á herðar,
að giefa hagstofunni árlegar
skýrslur um magn og verð fram-
leiðslu stanar, um notkun hrá-
efna og aðstoðariefna, um tölu
o(g samanlagðan vinnutima verkar
manna og starfsmanna ásaimt út-
borguðu vinnukaupi.
Eitns og Alþýðubláðið hefir áð-
ur bent á, lifðu 14i/2% þjóðarinn-
ar á iðnaði árið 1930. Pað er því
vissuligga tími til kominn, að fara
að geía þessum atviinnuvieg gaum.
Að þvf verður að vinna, að fram'-
leiðsla iðnaðarins beinist injn á
þær brautir, sem þjóðinni eru
holJastar. Notaþörf og kaupgeta
almennings eru þau tvö öfl, sem
fyrst og fnemst eiga að móta hinn
upprennandi iðnað vorn. Opinber-
ar skýrslur um þessi efni gera
kleift að fylgjast með þróuninni
og skapa þannig löggjafanum að-
stöðu til að grípa injn í e;f þörf
krefur.
Þá er og hitt ekki síður mikils
um vert, að gefnar séu skýrslur
um verkafóllíshald og kjör verka-
fólksins, því fyrirbyggja verður
að kjör þess verði svo aum, að
það geti ekki lifað mannsæmí-
andi mehningarlífi. En bezta
vörnin gegn því að svo far;i er
þó sú, að verkafólkið sjáJft stofni
sitt stéttarfélag, undir forystu
Alþýðusambaodsi'ns, og heimti
þann rétt, sem því ber. Þess skal
getið, að undirbúningur er þiegar
hafium undir stofnun slíks félags.
Er þess að vænta, að það taki
til starfa innan skamms.
S.
VerkamanDasamband Banda-
ríkjanna með baupbanni
á Mzbnm vorum,
LONDON, 13. okt. (FO.)
Þiing verkamannasambands
Bandíarífcjanna greiddi í dag at-
kvæði með því, að haldið yrði á-
fram að ganga á snið við aö
kaupa þýzkar vötuí, vegna þiess
að þýzk verkamannafélög og
pyðiiinjgar í Þýzkialandi sættu enn
ofsóknum af hendi stjórnailnoar.
Green, forseti verkamaninasam-
bandsins mæltist til. þess á þiessu
þiingi ,sem haldið ler í San Fr,a;n-
cisco, að kaupbanninu á þýzkum
vörum yrðii haldið áfram, þangað
til, leins og hann komst að orði,
„að óginastjórnir Italíu og Þýzka-
lands hafa verið afmáð;ar“.
Vegirnír og benzínsbaítnrinn.
Hvergi meðal meniningarþjóða
munu bílvegir vera eins slæmir
iog á Islandi. Er jafhvei altítt
að bifreiðarstjómr hafi rutt sér
leið milli héraða án þess að
nokkm opinbieru fé hafi verið var-
ið til þess.
Afleiðihgin af því, hve vegir
eru illir yfirferðar, er auðvitað
sú, að bifreiðarinar endast ver hér
en í öðrum löndum, þar 'sem
vegir eru góðir. Af þessu iieiðir
svo það meðal annars, aðlkostnr
aður við bifreiðaakstur hér á
landi er miklu meiri en 'erlendis,
þar sem vegir eru góðir. 'Hinin
mikli viðhaldskostnaður, siem er
vegna slæmra vega, Iiendir auð-
vitað á baki bifreiðaeiigenda og
því fóiki, sem þarf að ínota bif-
reiðar til flutninga. Hefir að minr
um dómi alt of Éu ’fé verið
varið til að bæta akvegi 'lands-
ins þegar tekið er tillit ’til þess,
hversu þýðingarmiklar góðar
samgöngur á landi eru fyrir af-
komu sveitanna. Er rétt í 'þessu
sambandi að minna á samgöing-
ur á sjó. Virðist mér 'svo yfir-
leitt, að samgöngur á landi 'hafi
verið látnar sitja á hakanum
móts við samgöng'ur á sjó. 'Árið
1932 var til dæmis ekki 'veitt til
vega nema 750 þúsund krónum.
Sama ár var veitt í \ beinum
styrkjum til samgangna á sjó
þessum fjárhæðum:
Til Eimskipafél. Islands kr. 151 700
— Skipaútg. ríkisins •—385 206
— Flóabáta — 73 075
Alls kr. 609 981
Verður þó að telja, að sam-
göingur á landi séu jaín ‘nauð’i-
synliegar og á sjó. Sum ’héruð,
eiins'og til dæmis Árnesisýsla log
Rangárvallasýsla og nú orðið
VesturrSkaftafielIs’Sýsla, verða að
fullnæigja flutningaþörf sinini að
mestu leyti á landi. Þrátt 'fyrjr
þetta hefir ekki verið hlífst við
að leggja háa skatta á 'þá, sem
hafa haft það að atvinnu 'að
brjótast um slæma vegi oglveg-
lieysur ti.l þesis að fullnægja samt-
gö'nguþörf héraðanna.
Ef’tir 'núgiiidandi Jögum eru ár-
legir skattar af hverri vörubif-
reið þessir: Skyidu- og öryggis-
trygging kr. 170,00.
Tryggingargjald af ökumaniná
kr. 31,20.
Skoðunargjald kr. 10,00.
Skattur af slöngum og hjól-
börðum kr. 72,00.
koma með fmmvarp til tekju-
öflunar fyrir ríkissjóð þess efnis,
að sikattur á benzíni hækkaði frá
þvi, sem nú er, um 4 aura á liter.
Ætla mætti að það væri nær
stefnu núverandi fjármáiaráðherra
að leita tekna fyrir ríkið með
eiinkasölum heldur en að sieilast
ofan i vasa ahnennings með
hækkuðum sköttum á nauðsynjr
um hans. Eftir frumvarpinu eins
og það er, memur þessi skatt-
hækkun að minsta kosti 300 krón-
um á ári á hverja vörubifreið,
og kemur langharðast niður á
þieim bifreiðum, sem eru í lang-
ferðum og aka um hina vondu
vegi. Enda veit ég að þeir komh
ast langt fram úr þeirri áætlun,
siem ég hefi gert hér í mínum,
útreikniingi. Rétta teiðn í þessu
efni er að stofna emkasölu á
benzíni. Mieð því er hægt á ieðii-
legan og réttlátan hátt að sam-
eina ha,gsmuni ríkisins og þeirra,
sem mikið eiga undir samgöngum
á landi. Með einkasölu er það
trygt, að söluágóði benzíns renni
í ríkissjóðinn, og er það á allan
hátt eðliliegri tekjuöfiunar-aðfierð
fyrir riikið en sú, að skattteggja
atvinnu fátækra manna og það
fólk, er þarf að mota bifreiðar til
flutninga. |
Við Alþýðuflokksmenn höfum
jafinan barist á móti hinum ó-
beiinu sköttium , sem lenda að
langmestu Iieyti á fátækasta fólk-
limu í landinu, en bant hins vegar-
á það, að ríkið tæki að sér að
verzla með þær vörur, sem mest
er lagt á, og gætu giefið því
góðár tekjiur, sem eins og nú er
renina í vasa örfárra manna, Er
það ærið umhugsunarefui allri al-
þýðu, að núverandi fjármálaráð-
herra skuli ver,a farinn að tnoða
braut ihaldsmanna í skattamál-
um, eins og hann gierir með þessu
benzínfrumvarpi. Það er nú skoð-
un þeirra, sem sjá hversu rang-
látt það er að skattleggja bif-
neiðar meira en þiegar er búið,
að ekki sé nema um eiina leið
að ræða, ef aiþingi ekki fellir
þetta frumvarp. Sú leið er að
við bifneiðaieigendur hættum að
aka okkar bifreiðum. Þá gæti skeð
að landsmenn sæju, hvers virði
það er að hafa bifreiðia;r í þessu
landi.
Reykjavfk, 11. okt. 1934.
Jón Giid'lmic/sson.
Stálhúsgðgn.
Tíðindamaður Alþýðúhlaðsins
kom fyrir fáum dögum inn á rak-
arastofu Óskars Árnasonar.
„Þér hafið fengið nýja stóla á
rakarstofu yðar,“ segir tiðinda-
maðuriun við óskar.
„Já, o,g það sem betra er, fs-
lenzka framteiðsiu, fyrsta flokks
stóla, 30 krónum ódýrari heldur
en sambærilegir stólar frá út-
landinu."
Hver hefir smíðað þessa stóla?“
spyr tíðindamaðurinin.
„Stáihúsigagnavininustofan á
Smiðjustíg 11. Hún hefir leyst
verkið swo vel af hendi í alia
staði, að ég hefi ekki getað fund-
ið nema einn galla í stólunum,
og hann er mjög auðvelt að forð-
ast í næstu fram]eið:s,lu.“
Alþýðubilaðið lftur svo á, að
hér sé um frétt;ir að ræða, sem
ekki eiga að iiggja í þagnargildi.
Ef til vili veltur fjárhagsleg af-
koma þjóðarinnar á en;gu fxiemur
en því, að hægt sé að auka iðn-
að og iðju í landinu að miklum
mun. Það e;r því gleðtefni, þegar
f ljós kemur, að inntendur iðn-
aður er á einu eðia öðru sviði þeg-
ar orðinn samkeppnisfær við er-
lendan iðnað. Þeir menin, s,em
brjóta þjóðinni brautir inn á svið
iðnaðar og iðju, eru sannarlega
þjóðnýtir menn, og vert að þess
sé getið, sem gert er á því sviði.
Slys á Patrebsfirði.
Á föstud., er verið var að skipa
upp kjöttunnum úr bát við Vatns-
eyrarbryggju á Patreksfirði, um
háfjöru, fékk einn mannanna á
bryggjunni aðsvif og féll ofan í
bátinn. Hann lenti á tveimur
mönnum, og tók það úr fallinu,
en þó féll hann með höfuðið á
tunnurnar, svo hanjn fékk snert
af heilahristingi og höfuðkúpan
sprakk. Hann var þegar fluttur
í sjúkrahús, og hefir læknirinn
góða von með hann. Maðfurimn
heitir Einar Einansson og er frá
Saurbæ á Rauðasandi.
Útgerðarmannafélagið Kolbeinn
ungi
á Vopnafirð hélt nýlega fund
og samþykti að láta smíða 2
báta, 18 smálesta hvorn, ætlaða
til þess að sækja á djúpmið,
þegar fiskur er ekki á grunnr
miðum, 1 stjórn félagsinis eru:
Kari Jensen formað'ur, og með-
stjómendur: Lórenz Karlsson,
Nikulás Albertsson, Einar Davíðs-
son og Garðar Hólm. Mörgu fé er
lógað á Vopnafirði í haust.
Hvalur finst og týnist.
Þegar Skeljungur kom á fimtu-
dagskvöld til Vestm.eyja, sögðu
skipverjar frá því, að um 18 sjó-
mílur norðvestur af Þrídröngum
hefði hann fundið urn 60 feta
langan hval. Tókst að koma drátt-
artaug r hvalinn, og var ætlun
skipstjóra að draga hann til
Vestmannaeyja, en eftir hálfs
tínia sigiingu slitnaði taugin, og
var þá ekki fnekar átt við hval-
in;n, því sjór var ókyrr. Þegar
til Vestmannaeyja kom, lét skip-
stjóri Magnús Kærnested þegar
vita af hvalnum. Fóru þá þegar
tveir bátar, þeir Lagarfoss og
Kristbjörg, til að leita hans, en
þeir eru kómnir '"’aítur eftir ár-
angurslausa leit vegna óveðurs.
'frastar
í ar
eztir-
Hveríisgötu 6, sími 1508.
Opið allan sólarhringinn.
Veggmyndir,
málverk og margs konar ramm-
ar. Fjölbneytt úrval.
Freyjugötu 11.
• Sími 2105.
Baðbeibergisáhöid,
Sápuskálar, Svampskálar, Gler-
hyllur, Handklæðastengur o. fl.
Nýkomið.
Lndvlg Storr
Laugavegi 15.
Benzínskattur kr. 300,00.
Samtals kr. 583,20.
I þiesisuin útreikmngi er gert
ráð fyrir að meðal bensin'eyðsla
á dag sé 25 lítrar og ökudagar
300 á ári. Mun þessi iitreikningur
tæplega ná meðateyðslu á hverja
vömbifreið sökum þess, að bil-
ar, sem í langferðum eru, eyða
miklu 'mieiru en þarna er gert ráð
fyrir ,en aftur á móti bílar, sem
aka hé|r í Reykjavík, munu tæp-
lega kiomast hærra en hér er
gert ráð fyrir.
Fiiestir, siem kunnugár ern brla-
útgerð, munu telja að skattar
þeir, siem bifreiðaeigendur verða
að greiða í ríkiissjóð, séu nógu
háir, þó eltki séu þeir hækkaðir
fré því, sem nú er. Flestum mun
; hafa komið það á óvart, að' nú-
I verandi fjármáiaráðherra skyldi
VIÐTÆKI
margar n ý j a r g e r ð i r eru komnar í
utsölur vorar:
Viðtækjaútsöluna, Tryggvagötu 28 og
Verzlunina Fálkann, Laugavegi 24.
Kynnið yður verð og gæði tækjanna.
VI ðtækjaverztnn
rfkislns.