Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 5
4 E FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 2000 E 5
DAGLEGT LÍF
DAGLEGT LÍF
■ ■
/
BLQNDUÐ BYGGÐIBORG
Góður andi
í hverfinu
AUSTAN við Sæbrautina í Reykja-
vík Ieynist lítið hverfl sem lætur ekki
mikið yfir sér. Súðarvogur, Kænu-
vogur og Dugguvogur eru götur sem
flestir tengja við iðnað og ekkert
annað. Utan frá virðast, hinir sömu
hafa rétt fyrir sér. Húsin eru til
dæmis merkt „Stálprýði" og „Vélar-
öst“ og starfscmin sem auglýst er
samanstendur m.a. af teppaþjón-
ustu, bifreiðaverkstæði og trés-
miðju. Ekki má heldur gleyma Voga-
kaffi sem býður upp á „hcimilismat f
hádeginu'* eins og auglýst er á skilti
fyrir utan.
Ibúar hverfisins segja Vogakaffi
miðstöð hverfisins. Ibúar? Já, á síð-
ustu árum hefur íbúum hverfísins
fjölgað. Þeir sem setjast þarna að
eru aðallega listamenn sem notfæra
sér að þarna er að finna öðruvísi
húsnæði; hæðir þar sem hátt er til
lofts og vítt til vcggja. Opið rými cin-
kennir iðnaðarhúsnæði af þessu tagi
og auðvelt er að breyta þv/þannig að
það henti vel sem bæði íbúð og
vinnustofa.
Listamenn hafa löngum kosið að
setjast að í húsnæði af þcssu tagi.
Sem dæmi kaus mcistari Kjarval að
búa og starfa síðustu árin í húsnæði
Breiðljörðs-Blikksmiðju við Sigtún.
Því má segja að hann hafí lagt lín-
umar fyrir það sem koma skyldi.
Morgunblaðið/Arnaldur
1. Sólu finnst gott að búa og vinna á sama stað en hún segir að starf
Ijósmyndarans sé þess eðlis að hann sé hvort sem er alltaf í vinnunni.
2. Ljósmyndagræjurnar hennar Sólu rúmast vel í íbúðinni en áður hefur
rýmið nýst m.a. fyrir æfingahúsnæði hljómsveita og arkitektastofu.
3. Eldhúsið er eitt af fáum eiginlegum herbergjum í íbúðinni en þaðan
er gott útsýni yfir iðnaðarstarfsemina í Kænuvoginum.
4. Sóla lærði Ijósmyndun í Bandaríkjunum þar sem hún bjó í átta ár en
hennl féll sólin og birtan í Santa Barbara vel í geð.
RÖÐ tilviljana varð til þess að
Sigurður Ámi Sigurðsson
myndlistarmaður fann hús-
næði í Súðarvoginum. „Ég var búinn að
leita að hentugu húsnæði í tvö ár. Ég
hafði augastað á hverfinu hér en var
einnig búinn að athuga iðnaðarhús-
næði í Kópavogi, Seltjamamesi og úti
á Granda. Þegar ekkert gekk ákvað ég
að gera eins og tíðkast í París; að spyrj-
ast fyrir á kaffíhúsi í hverfínu. Ég
heimsótti Vogakaffí, en það er sann-
kölluð miðstöð hverfisins, og þá fóm
hlutimir að ganga hratt og greiðlega
fyrir sig,“ segir hann.
Sigurður Ami hitti mann sem þekkti
mann sem þekkti mann sem átti hæð
sem var að losna í Súðarvoginum. I
þessu tilviki er reyndar réttara að tafa
um afgreiðslustúlku sem þekkti smið
sem þekkti bifvélavirkja sem þekkti
byggingaverktaka. Hæðin í Súðarvog-
inum reyndist vera geymsla bygginga-
verktakans og á henni festi Sigurður
Ámi kaup og flutti hann inn fyrir rúmu
ári. Þetta er engin venjuleg geymsla
því hæðin er samtals 140 fermetrar og
lofthæðin þrír metrar. Rýmið er opið
og hentar vel sem vinnustofa mynd-
listarmanns. Gluggamir em mjög stór-
ir og gefa birtu eftir því. Að sögn Sig-
urðar Ama er birtan j öfn og því gott að
rnála þama.
Ekkert annað kom til greina
„Það var hreinlega eins og mér væri
ætlað húsnæðið. Hjá mér kom ekkert
annað til greina en að kaupa iðnaðar-
húsnæði til að geta haft íbúð og vinn-
ustofu undir sama þaki. Það hefði verið
allt of dýrt fyrir mig að leigja eða
kaupa bæði íbúð og vinnustofu. Mér
fannst einnig mikið atriði að hafa nóg
geymslupláss. Fæstir gera sér grein
fyrir því hversu mikið dót myndlistar-
menn hafa í eftirdragi; verk sem maður
kemur ekki til með að sýna en vill held-
ur ekki losa sig við taka ótrúlegt pláss,
íyrir utan verkfæri, smíðaefni og fleira.
Það fylgir því ýmislegt að vinna á
sama stað og maður býr. Það er stans-
laust áreiti. Eg geng ekki frá borðstofu
til eldhúss öðruvísi en að sjá eitthvað
athugavert við síðasta verk á vinnu-
stofunni. Þegar eldhúsáhöld heimiiis-
ins em týnd og matardiskar notaðir
sem litaspjöld, þá auðvitað spyr maður
sjálfan sig hvort þetta sé nú gáfulegt.
Ég er umvafinn því sem ég er að fást
við hverju sinni og það getur verið erf-
itt að hætta að vinna. Ég gæti auðveld-
lega hólfað húsnæðið niður ef ég vildi
en hef ekki áhuga á því eins og er.
Þetta hentar mér núna.“
Sigurður Árni bjó í ellefú ár í Frakk-
landi en síðustu þrjú ár hefur hann ver-
ið með annan fótinn á íslandi. „Um
tíma var ég með aðstöðu í París þar
sem ég bjó og vann á sama stað. Mun-
urinn var sá, miðað við Súðarvoginn, að
þar var hurð á milli vinnustofu og íbúð-
ar sem er mjög gott fyrir andlega
heilsu. Stundum er gott að geta virki-
lega farið úr vinnunni og lokað á eftir
sér.“
í eitt ár bjó Sigurður Ami í Þýska-
landi þar sem hann var með sérhann-
myndlistarmaðurinn Sigurður Arni Sig-
urðsson eiga það sameifflnlegt að búa og
vinna á sama stað. Inga Rún Sigurðar-
dóttir leit í heimsókn og spjallaði við þau
um kosti og galla þess að búa í óhefð-
bundnu húsnæði.
aða vinnustofu og samtengda íbúð.
„Eftir þá reynslu fékk ég reyndar nóg
af slíku húsnæði og fannst ómögulegt
að geta ekki farið úr vinnunni. En
svona getur allt breyst. Kannski vinn
ég öðruvísi núna en þá. Ég hef haft
vinnustofuna í Þýskalandi í huga við
skipulagið hér í Súðarvoginum."
Þegar Sigurður Ámi flutti inn var
hæðin alveg opin og hann gat því
skipulagt hana eftir eigin höfði. „Það er
æðisleg tilfinning að standa í stóm
lými og hafa alla þá möguleika í hönn-
un sem hægt er að hugsa sér.“ Hús-
næðið er ennþá hálf klárað en Sigurður
Ámi hefur þó náð að gera margt þrátt
fyrir að búa hér aðeins hálft árið þar
sem hann er einnig með vinnustofú í
París. Hann er búinn að stúka af tvö
við Sæbrautina er Vogahverfið og þar
er allt annað sem mann gæti vantað.
Sæbrautin er að vísu hættuleg gata og
það er ekki fyrir böm að fara yfir hana.
Ekki væri verra að fá þar undirgöng í
framtíðinni.
Fólk kvartar yfir hávaða í miðborg
Reykjavíkur á kvöldin en hávaði í mið-
borg ætti ekki að koma neinum á óvart.
Það er mitt val að búa í iðnaðarhverfi
þannig að ekki dettur mér í hug að
kvarta yfir hávaða eða skorti á þjón-
ustu.“
Sigurður Ámi spáir hverfinu góðri
framtíð. List og iðn virðast lifa í sátt og
samlyndi enda nátengd fyrirbæri. „Ég
hef ekki orðið var við neitt annað en
velvild meðal íbúa og þeirra sem vinna í
hverfinu. Það hlýtur að vera öryggisat-
riði fyrir þá sem halda uppi starfsemi
hér að hverfið sé ekki yfirgefið um
kvöld og helgar. Andinn í hverfinu er
góður. Meðal íbúa hefur verið talað um
að halda grillveislu en það hefur ekki
orðið af því, ennþá.“ segir Sigurður
Ami að lokum.
1. Sigurður Árni gengur beint úr vinnustofunni í stofuna en
ekki er hægt að loka á milli. Kanínan stökk ekki inn um glugg-
ann heldur er hún uppstoppuð.
2. Siguröur Árni bjó í Frakklandi í um áratug en hann er einnig
með vinnustofu í París.
3. Gluggarnir eru mjög stórir og gefa góða birtu. Að sögn Sig-
urðar Árna er birtan jöfn og því gott að mála þarna.
4. Hæðin er samtals 140 fermetrar. Rýmið er opið og hentar
vel fyrir vinnustofu listamanns.
herbergi auk þess að útbúa stórt bað-
herbergi og eldhús. „Ég útbjó einnig
lítið herbergi sem er ekki stærra en
stór skápur sem er sérstaklega ætlað-
ur til að hreinsa pensla. „Skápurinn" er
með góðri loftræstingu og ég losna því
við terpentínulyktina, sem fylgir notk-
un olíumálningar, úr íbúðinni."
Mikið líf í hverfinu
Húsið sem Sigurður Ámi býr í er
þriggja hæða. Hann býr á þeirri efstu
en fyrir neðan hann er bifreiðaverk-
stæði og þar fyrir neðan er réttinga-
verkstæði. „Þungaiðnaðurinn sem var í
hverfinu er fluttur burt enda hentar
hverfið ekki lengur fyrir þannig iðnað.
Efsta hæðin virkar heldur ekki sem
iðnaðarhúsnæði. Núna er hér aðallega
smáiðnaður og svo geymsluhúsnæði.
Hverfið er annars sérlega skemmti-
legt. Það er gott að hafa íbúa hér en ég
myndi alls ekki vilja missa atvinnu-
starfsemina burt. Ég vona að hverfið
haldist sem blanda af iðnaðar- og
íbúðahverfi. Snemma á morgnana er
komið mikið líf í hverfið. Það finnst
mér hvetjandi og mikill munur frá því
þegar ég bjó í miðborg Reykjavíloir
þar sem næstum enginn er á ferli fyrri-
part dags, sem er jafnframt gerólíkt
því sem ég hef vanist í París.“
Iðandi h'f iðnaðarstarfseminnar er
ekki það eina sem Sigurður Ámi verð-
ur var við í hverfinu. ,Á kvöldin færist
ró yfir og þá heyri ég í íúglunum. Þetta
er stórkostleg staðsetning og frábært
að hafa Geirsnefið og Elliðaámar í
augsýn með öllu fuglalífinu sem fylgir.“
List og iðn i
sátt og samlyndi
Að sögn Sigurðar Árna væri kjörið
að breyta þessu hverfi úr iðnaðarhverfi
í svokallaða blandaða byggð. „Iðnaðar-
húsnæði á Islandi er svo vel gert að það
er ekkert vandamál að breyta þeim í
íbúðarhæft húsnæði. Nú eru líka gerð-
ar aðrar kröfur til húsnæðis því fleiri
eru farnir að vinna heima hjá sér en áð-
ur var. í hverfinu er banki, búð og svo
endurvinnslustöð. Héma hinum megin
Sigurður Árni Sigurðsson myndlistarmaður
Sólrún Jónsdóttir Ijósmyndari
Aftur á
æskuslóðum
FYRIR þremur ámm festu Sól-
rún Jónsdóttir ljósmyndari,
sem er oftast köiluð Sóla, og
Ingrid Jónsdóttir leikkona kaup á 140
fermetra hæð í Súðarvoginum. Loft-
hæðin er þrír metrar og rýmið er opið
og bjart. Þær hafa stúkað rýmið eitt-
hvað niður með því að útbúa baðher-
bergi, eldhús, svefnherbergi og síðast
en ekki síst myrkraherbergi. Nauðsyn-
legt er fyrir Sólu að hafa myrkraher-
bergi því þama bæði býr hún og vinn-
ur. Mestur hluti hæðarinnar er þrátt
fyrir þetta stórt og opið rými, notað
sem stúdíó, þar sem Ijósmyndagræjur,
tölva og ýmis húsgögn rúmast vel.
„Mágur minn er smiður og hann
setti upp alla veggi. Uppmnalega ætl-
aði ég að hafa veggi á hjólum en varð
afhuga hugmyndinni. Eg er þó ekki
ennþá alveg viss hvemig ég vil hafa
þetta,“ segir Sóla. Hún þarf ekki að
hafa áhyggjur af því að hún geti ekki
breytt skipulaginu því veggimir era
ekki burðarveggir heldur gegnir stór
og mikil súla í miðju rýmisins hlutverki
þeirra. Auðvelt er að breyta rýminu
eftir hentugleika.
Sólu fellur vel að búa og vinna á
sama stað. „Mér finnst það mjög þægi-
legt. Ég þarf ekki að fara í vinnuna á
morgnana heldur er hún hér. Starfið er
líka þess eðlis að maður er alltaf í vinn-
unni. Vinna Ijósmyndarans er líka mik-
il tamavinna.“
Lærði Ijósmyndun í Kalifomíu
Sóla bjó í Bandaríkjunum í nærri
átta ár en hún flutti aftur til íslands ár-
ið 1991. „Ég lærði Ijósmyndun í Brooks
Institute of Photography í Santa Barb-
ara. Eftir það fór ég að vinna í San
Francisco. Þar var gaman að vera.
Þetta var mjög lærdómsríkur tími.“
Hvernig skyldi það hafa komið til að
Sóla og Ingrid fluttu í Súðarvoginn?
„Ég hafði hugsað mér að flytja í hús-
næði af þessu tagi og var alltaf að leita
leynt og ljóst,“ segir Sóla. „Þegar ég
kom heim leigðum við stúdíó vestur í
bæ. Leigan á því hækkaði stöðugt og
miklar framkvæmdir vom i húsnæðinu
og því fylgdi ónæði. Þegar við vomm
búnar að gefast upp á því sá ég þessa
hæð og greip tækifærið. Ég var líka
strax hrifin af götunni þó ekki öllum
finnist hún falleg. Útsýnið og pallurinn
við innganginn hafði einnig mikið að
segja.“ Þær keyptu hæðina af eiganda
hjólreiðaverslunar en rýmið hafði m.a.
verið æfingahúsnæði fyrir hljómsveit-
ir, hýst arkitektastofu auk þess sem
listamenn hafa nýtt sér það.
„Hverfið er alveg yndislegt og hér
era margir góðir karlar. Á hæðinni fyr-
ir neðan mig reka tveir bræður raf-
magnsverkstæði. Þeir em miklir snill-
ingar á sínu sviði. Á neðstu hæðinni er
síðan lagerhúsnæði fyrir poka. I hverf-
inu er ys og þys á daginn enda mikið
um að vera. Ekkert ónæði er af krökk-
um sem hentar mér ágætlega þar sem
ég er ekki með böm. Um helgar er gott
að vera hér. Þá ríkir mikil kyrrð og
hægt er að fylgjast með fuglunum og
hlýða á söng þeirra. Hér er kríuvarp og
einnig finnast hér æðarfugl og tjaldur.
Svæðið hérna fyrir framan er friðað
þannig að ekkert verður hróflað við
þessu.“
Að sögn Sólu er góður andi í hverf-
inu., AHir em mjög hjálplegir og passa
hver upp á annan auk þess sem allir
virðast fylgjast með hvað sé í gangi
hverju sinni.“
Vegír liggja til allra átta
„Ég er miklu betur staðsett hér en
ég var í stúdíóinu í vesturbænum. Ég
þarf ekki langt að sækja framköllunar-
og prentunarþjónustu. Ég er meira
miðsvæðis en ég var og það er stutt
fyrir mig til dæmis að fara niður í bæ, í
Breiðholtið og út úr bænum. Hér er
alit við hendina; Bónus, bakarí og
banki. Einnig er það kostur að héðan
liggja göngustígar í allar áttir og því
þægilegt að fara í hjóla- og göngutúra."
Sóla er mikið fyrir útivera og ferða-
lög enda vinnur hún einnig sem leið-
sögumaður. „Ég vinn mikið sem leið-
sögumaður á sumrin. Núna var ég til
dæmis að koma frá Öskju og Kverk-
fjöllum. Þetta heldur manni í þjálfun,"
segir hún brosandi.
Sóla er með svört gluggatjöld fyrir
gluggunum en ekki út af því að henni
mislíki birtan. „Ég nota þau út af vinn-
unni því stundum þarf ég að hafa
myrkur í myndatöku. Ég er yfirleitt
með alit dregið frá og svo em veggimir
hvítmálaðir þannig að hér er mikil
birta. Ég stjómast mikið af birtu en
hún gefur manni svo mikla orku. Ég
hef ekki eins mikla orku í mér á vet-
uma og á sumrin. Ég er mikið fyrir
birtu og sólskin en það er ein ástæða
þess að ég fór út í nám til Kaliforníu.“
Sólu líkar vel að búa í óhefðbundnu
húsnæði. „Mér líður vel héma. Um-
hverfið er gott og skapandi. Ég ímynda
mér að það færist í vöxt að fólk vilji búa
í óhefðbundnum íbúðum. Ekki síst
vegna þess að það hefur aukist mjög
mikið að fólk vinni heima.“
Vill ekki yfirgefa Súðarvoginn
Sóla er ekki tilbúin að yfirgefa Súð-
arvoginn þótt hún segi að yfir sig komi
endram og sinnum löngun til að flytja í
miðbæinn. „Stundum myndi ég vilja
vera í miðbænum í nálægð við leikhús
og veitingastaði. En svo er alltaf gott
að koma hingað í rólegheitin. Það er oft
mjög rólegt héma því margt af starf-
seminni sem fer hér fram er alls ekki
hávær. Hér er líka hlýtt; mjög oft logn
og gott veður, þótt veturnir geti verið
snjóþungir. Ég þarf heldur aldrei að
hafa áhyggjur af að finna ekki bíla-
stæði. Draumurinn er samt sem áður
að eignast sérstakt stúdíó í framtíðinni.
Ég myndi þó aldrei fallast á að flytja í
neitt annað en óhefðbundna íbúð.“
Sóla ber sérstakar taugar til hverfis-
ins. „Þegar ég var sjö ára gömul bjó ég
í Sigluvoginum. Adda vinkona mín bjó í
Súðarvoginum en pabbi hennar átti
frystihús héma. Ég lék mér því mjög
mikið hér í kring þegar ég var lítil. Við
Adda fóram í alls kyns leiðangra, lék-
um okkur til dæmis í slippnum og á því
sem kallað var hestatún en þar er
Húsasmiðjan núna. Ég er því á æsku-
slóðum. Svona er lífið; maður er alltaf
að fara í hringi," segir Sóla að endingu.