Morgunblaðið - 22.09.2000, Blaðsíða 4

4 C FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
4
BÍÓBLAÐIÐ
Leikkonan Catherine Deneuve erein af
verndarenglum tékknesku móðurinnar
Selmu í Dancer in the Dark. Hún vann ná-
iö með leikkonunni og söngkonunni, en
ekki poppstjörnunni, Björk, og ræðir um
myndina í samtali við Pétur Blöndal, auk
þess að koma inn á gelt, börn, Bunuel,
sveitabýlið og íslandsferð sína.
RANSKA leikkonan Cath-
erine Deneuve hefur sporað
út hvíta tjaldið í tæplega
hundrað kvikmyndum síðan
hún steig sín fyrstu skref í
myndinni Les Collégiennes árið
1957. Deneuve öðlaðist snemma
heimsfrægð en er umfram allt elskuð
og dáð í Frakklandi, enda hefur hún
alla tíð haldið tryggð við franska
kvikmyndagerð og látið vera að
fylgja straumnum vestur um haf.
Þar af leiðandi hefur hún aðeins
einu sinni verið tilnefnd til Óskars-
verðlauna en á móti kemur að hún
hefur tvisvar unnið til frönsku Cés-
ar-verðlaunanna og sjö sinnum verið
tilnefnd. Þá hefur hún unnið til verð-
launa í Feneyjum og uppskorið heið-
ursverðlaun á Berlínalnum árið 1998
fyrir glæsilegan leikferil.
Nú síðast komst hún í sviðsljósið
fyrir að Ieika á móti Björk í kvik-
mynd danska leikstjórans Lars Von
Triers Dancer in the Dark, sem
hreppti gullpálmann á kvikmynda-
hátíðinni í Cannes eins og frægt er
orðið.
Hvorugt gaf eftir
Eins og flestum er vafalaust í
fersku minni voru engir kærleikar
með Trier og Björk eftir gerð
Dancer in the Dark enda hafði komið
til árekstra milli þeirra meðan á gerð
myndarinnar stóð. Deneuve gerir lít-
ið úr því: „Það getur aðeins hent í
Cannes að allir rjúki upp til handa og
fóta vegna þess að slegið hafi í brýnu
milli Lars og Bjarkar." Hún kveður
fast að orði svo hvín í hverjum sér-
hljóða.
„Hvaða máli skiptir það!?“
Svo heldur hún áfram, öllu mild-
ari: „Björk er mjög feimin. Hún lagði
sig alla fram um að fylgja leikstjóm
Triers en það reyndist stundum erf-
itt. Ekki bætti úr skák að annríkið
var mikið hjá henni því eftir að tök-
um lauk vann hún oft að tónlistinni
langt fram á nótt. Ég held að það hafi
verið hluti af vandamálinu. Þetta var
farið að taka sinn toll og hún hafði
ekki meira að gefa. Engu að síður
reyndi hann að kreista meira úr
henni, töku eftir töku, svo lengi sem
honum fannst eitthvað mega betur
fara. Hann gefst ekki upp svo glatt
og ekki hún heldur; þau rifust því
stundum og oftast tengdist það tón-
listinni. Stundum var mjög af henni
dregið, en það er eðlilegt við þessar
kringumstæður."
Það vakti nokkra athygli þegar
Trier kvartaði undan því á blaða-
mannafundi að Björk væri ekki leik-
kona. Málið flækist enn frekar þegar
kemur í ljós að Deneuve lítur ekki á
Björk sem poppstjömu. „Hún er al-
veg sér á parti,“ segir hún. ,Á Is-
Iandi er hún umvafin nánum vinum
og fjölskyldu og heldur lífi sínu út af
fyrir sig; ég get ekki ímyndað mér að
hún sé ein af þeim poppstjömum
sem fara í tónleikaferðir og troða
upp fyrir framan hundruð þúsund
áhorfenda. Hún þarfnast þess að
hafa þéttan hóp í kringum sig sem
hún vinnur með og á í nánum sam-
skiptum við. En það er ekki hægt að
skipa henni í neinn flokk; það væru
orðin tóm. Hún er alveg einstök
manneskja, feimin en afskaplega
sterkur persónuleiki."
Vann náið
með Björk
Allt var enn í háalofti milli Bjarkar
og Triers á frumsýningu Dancer in
the Dark í Cannes og vakti athygli að
Björk hélt sig við hlið Deneuve á leið
upp rauða dregilinn. Sýnir það vel
traustið sem myndaðist á milli þeirra
við gerð myndarinnar. „Við unnum
náið saman þar sem við lékum hvor á
móti annarri í mörgum atriðum og
var það enn brýnna vegna þess að
hún er óvön leikkona. En við hitt-
umst sjaldan fyrir utan tökur. Ég
vissi að hún hafði í nógu að snúast og
vildi vera út af fyrir sig. Við vorum
hins vegar nánar meðan á tökum
stóð og náðum vel saman.“
Lítið mæddi á Deneuve þegar kom
að því að kynna Björk fyrir leiklist-
argyðjunni. „Auðvitað lenti mest af
því á Lars þar sem hann var leik-
stjórinn. Ef mér fannst ég geta lagt
henni lið og hjálpað henni að takast á
við hlutverkið þá lagði ég mitt lóð á
vogarskálarnar. En Lars vann náið
með henni og það kom sjaldan fyrir
að hún þyrfti mína liðveislu. Engu að
síður bar ég mikla umhyggju íyrir
henni þar sem ég vissi að hún væri
viðkvæm - á vissan hátt eins og
bam.“
Deneuve fékk hlutverk í Dancer in
the Dark eftir að hafa skrifað Trier
bréf þar sem hún hældi honum fyrir
Brimbrot og forvitnaðist um næstu
verkefni. I vingjamlegu svarbréfi
lýsti Trier fyrir henni „einstöku og
óvenjulegu verkefni, söngleik með
Björk. Hann spurði hvort ég hefði
áhuga á hlutverki í myndinni. Ég var
þá við tökur í Frakklandi og tók
næstu flugvél til Kaupmannahafnar.
Ef ráðist er í svona krefjandi verk-
efni þarf maður að hafa tröllatrú á
leikstjóranum. Eftir að hafa hitt
Trier velktist ég ekki í neinum vafa;
ég hreifst af honum og ákvað að láta
Ber fullt traust
til Trier
Hún deilir ekki þeirri skoðun að
hann sé sérvitringur. „Hann er sér-
stakur rétt eins og Björk,“ segir hún.
„Þau hafa ólík áhugamál en em bæði
með það á hreinu hvað þau standa
fyrir. Hann er með fóbíur sem hafa
valdið honum erfiðleikum í lífinu.
Fyrir vikið hefur hann þurft að
standa fast á meiningu sinni, orðið að
vera skrefi framar en aðrir þegar
hann hefur verið að koma fótunum
undir sig í lífinu og má segja að þess
sjáist glögglega merki í leikstjómar-
stílnum."
Mikið var um spunavinnu á töku-
stað. Deneuve er á því að það veiti
aukið frelsi en henni stendur líka
stuggur af því. „Mér finnst það í lagi
þegar Lars er annars vegar því ég
treysti honum. Ef eitthvað kæmi illa
út myndi hann ekki halda því í mynd-
inni. Til þess að taka þátt í spuna-
vinnu, sem ég geri ekki oft, verð ég
að hafa trú á leikstjóranum, á því að
ósmekkleg atriði hafni ekki í mynd-
inni fyrir slæma dómgreind eða mis-