Alþýðublaðið - 03.07.1959, Blaðsíða 5

(iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiitiiiiiiinuiuuHiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiuiiiiiiiiiiuiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiui;

: ■. ■■■■

|||Ílilt§§f

í bandaríska þinginu að taka
fullan þátt í framkvæmdun-
um.
Skipaleiðin upp St. Lawr-
ence fljótið var tekin í notkun
í apríl sl. Síðan hefur umferð
verið mjög mikil um hana
og meiri en við var búizt. Eitt
mesta vandamálið í þessu sam
bandi hefur verið skorturinn
á skipstjórum, sem vanir eru
siglingum um skipaskurði og
fljót. Gripið hefur verið til
þess ráðs, að fá gamla skip-
stjórnarmenn, sem komnir eru
á eftirlaun, til að stýra skip-
um fyrst um sinn meðan verið
er að þjálfa nýja.
Siglingaleiðin upp Lawr-
ence fljót er eitt mesta verk-
fræðiJegt afrek, sem um get-
ur. Býggja þurfti fjölmarga
skipastiga og í sambandi við
þá eru ráforkuver og áveitu-
framkvæmdir, sem koma mill-
jónum manna til nota.
s,
IT. LAWRENCE skipa-
leiðin var opinberlega
vígð 26. júní s. 1. af Elísa-
betu Englandsdrottningu. Eis-
enhower forseti Bandaríkj-
anna og fleira stórmenni var
viðstatt athöfnina, sem fram
fór í St. Lambert, einni af út-
borgum Montreal, en þar opn-
ast skipaskurðurinn mikli. —
Með opnun þessarar siglinga-
leiðar opnast nýir möguleikar
fyrir borgirnar við vötnin
miklu á landamærum Banda-
ríkjanna og Kanada. Nú geta
stærstu skip komizt alla leið
upp St. Lawrencefljótið til
stórborganna í Miðríkjunum.
Leiðin sem opnast er 3000 kíló
metrar. Verkið var unnið sam-
eiginlega af Bandaríkjamönn-
um og Kanadabúum.
Segja má, að undirbúningur
að þessu mikla verki hafi haf-
izt fyrir tveimur öldum, þegar
veiðimenn í Kanada lentu í
ýmsum örðugleikum vegna
hinna miklu og hættulegu
fossa í St. Lawrenee-fljótinu.
Fljótið er eitt hið vatnsmesta
í heimi. Það hefur upptök sín
í Ðntariovatni, sem er aust-
ast vatnanna miklu. Neðstu
fossar þess heita Lachine
(Kína), og draga nafn sitt af
því, að franski landkönnuður-
inn Cartier hélt sig mundu
komast til Kína, éf hann héldi
upp St. Lawrencefljótið, en
varð að gefast upp, þegar kom
að þessum miklu fossum. Seint
á 18. öld var grafinn Htill
skipaskurður fram hjá La-
chine-fossunum. Síðan hefur
verkinu verið haldið áfram í
smááföngum og loks var svo
komið, að smáskipum var
fært alla leið inn í meginland
Ameríku. En með hinum nýja
skurði er flestum skipum fært
þessa leið. Þriðjungur af íbú-
um Bandaríkjanna og Kanada
býr í grennd við.St. Lawrence
fljótið og vötnin miklu og
mestu iðnaðarhéruð Banda-
ríkjanna eru á þessu svæði.
Þetta mikla mannvirki opn-
ar nýja möguleika fyrir fram-
leiðslu og verzlun á þessu
svæði. 1895 var sett á lagg-
irnar sameiginleg nefnd
beggja ríkjanna til þess að
annást undirbúning að skurð-
greftrinum. Og upp úr alda-
mótunum hófst vinna við ýms
ar framkvæmdir í því skyni.
Frá því um 1920 hafa Kanada
menn haft forgöngu um fram-
kvæmdir.og knúið Bandaríkja
menn til samstarfs. Banda-
ríkjáþing .felldi hvað eftir ann
að tillögur um aukið samstarf
og hraðari framkvæmdir, þeir
sem hagsmuna áttu að gæta í
járnbrautafélögum og flutn-
ingafirmum stóðu gegn áætl-
uninni um skipgengan skurð
meðfram St. Lawrencefljóti.
1941 féllst Bandaríkjaforseti
loks á að undirrita samning
við Kanadamenn um skurð-
gerðina. Ekkert var gert í mál
inu meðan heimsstyrjöldin
stóð yfir, en 1954 er samþykkt
(REUTER.) Lögregla kommún-
istastjórnarinnar í Kerala
særði 19 manns í dag, er hún
réðist meði kylfum sínum á
mannfjölda, þar sem einn af
íeiðtogum stjornarandstöðuim-
ar sakaði stjórnina um „rudda-
lega kúgun“. Praja-sósíalista-
leiðtoginn Patton Thonu Pillai
vitnaði í skýrslur hvaðanæva
að úr ríkinu og kvað lögregluna
ganga miklu lengra en áður.
Pillai kvað margar árásir
lögreglunnar í, dag og í gær
hafa verið ónauðsynlegar. Óop-
inberar heimildir segja, að 16
manns hafi særzt í lögregluá-
rásum í gær. Stjórn kommún-
ista segir lögregluna hafa hand
tekið eða „flutt brott“ 24 961
manns og fangelsað 5820 síðan
óhlýðnisherferðin gegn stjórn
kommúnista í ríkinu hófst fyr-
ir 20 dögum.
ÞEIR ELDA VIÐ
KÚAMYKJU
í PAKISTAN
LAHORE, Pakistan. „Sjáum
til“, sagði matreiðslumaður-
inn, „vatnið sýður“. „Já,
eins og mig grunaði. Vatnið
sýður og við fáum heitan te-
bolla, sem hitaður hefur ver-
ið með gasi af kúamykju".
Þetta er daglegt brauð á litl-
um búgarði í Vestur-Pakist-
an. Tveir gasofnar eru þar á
eldhúsgólfinu og matreiðslu-
maðurinn fylgist með gangi
málsins.
Notkun kúamykju sem
eldsneyti er ekki nýtt fyrir-
bæri. Hún er í rauninni eins
gömul og eldurinn í þágu
mannkynsins. Nútímafram-
leiðsluaðferðin er hins vegar
ný af nálinni. Gastæki þessi
taka rrtjög lítið rúm eða á-
líka og venjulegur brunnur
og byggð eftir svipaðri reglu.
Á hverjum degi er mykju
úr fjórum kúm — um 100
pund — hellt í nokkurra
rúmmetra stóran brunn. Á-
líka miklu vatni er dælt .inn og lyktarlaust, leitar síðan mun kosta um 130 dollara, |
í botn brunnsins. Bakteríur upp og gegnum leiðslurnar í en það getur séð stórri fjöl- §
virka á sellulósa-efni í mykj gasofnana í eldhúsinu. Verð- skyldu fyrir nægu eldsneyti |
unni og „melta“ hana, en ur kúamykjan þar með að til eldunar, svo lengi sem |
gefa um leið frá sér methan miklu gagni sem eldsneyti. kýrnar eru vel fóðraðar og |
gas. Gasið, sem er bæði lit- Hvert gasframleiðslutæki þrífast vel.
1 FYRSTA skipti í sög-
unni hafa Gyðingar hafizi
handa um skipulagða út- •
breiðslu trúar sinnar meðal
„heiðingjanna“. Sett hefur
verið á laggirnar stofnun, er
nefnist upplýsingaþjónusta'
Gyðinga og hefur það hlut-
verk, að veita fræðslu um
og breiða út Gyðingatrú.
Stofnun þessi hefur aðat-
bækistöðvar í Chicago og'
standa allir helztu trúflokk-
ar Gyðinga í Bandaríkjun-
um að henni. Er hér um aö
ræða nokkurt frávik frá hefð
bundnum venjum Gyðinga,
sem ekki líta svo á, að trúna
beri að boða öðrum þjóðum.
Einstöku sinnum hafa
frammámenn Gyðinga halct-
ið fram þeirri skoðun, dð
nauðsyn bæri til að boða
trúna meðal allra þjóða, en
nú hefur í fyrsta skipti ver-
ið hafizt handa um það á
skipulagðan hátt. Hinn nýi
félagsskapur hyggst binöa
sig við Chicago og umhverfi
hennar fyrst um sinn, en tal-
ið er, að hreyfingin breiðist
út um öll Bapdaríkin á næst-
unni. Einn af forustumönn-
um Gyðinga í Bandaríkjun-
um og aðalhvatamaður að
stofnun .hins nýja félags, lét
nýlega svo ummælt, að bú-
ast máetti við, að innan til-
tölulega skamms tíma yrði
Gyðingatrú þriðja útbreidd-
usta trúarbrögðin í Banda-
ríkjunum, á eftir kaþóslkxi
trú og trú mótmælenda. D~
hemju fjármagn hefur þeg-
ar safnazt í Chicago til úi~
breiðslustarfsemi Gyðinga.
Skrípaleíkur
í Louisiana
SkRÍPALEIKNUM í Loui-
siana í Bandaríkjunum er lok-
ið. Snemma í júní var fvlkis-
stjóranum þar, Earl Long, vik-
ið úr embætti og hann settur
á geðveíkrahæli, enda maður-
inn ærið óstöðugur og aðgerð-
ir hans furðulegar. Nú hefur
það gerzt nýjast, að Long er
Jaus og liðugur samkvæmt
dómi og mál gegn honum látið
niöar falla. Fyrsta verk Long
eftir að hann varð frjáls mað-
ur var að hreinsa til í fylk-
inu og hefur f jölda manns ver-
ið sagt upp starfi, meðal þeirra
lögreglustjóra fylkisins, ýms-
um læknum og öðrum opinber
um síarfsmönnum.
Margir læknar, sem rann-
sakað hafa fýlkisstjórann, eru
furðu slegnir yfir því, að hann
skuli hafa verið látinn laus,
þar eð hann sé hættulega geð'-
veikur. I|n aðrirsegja, að hann
sé aðeins þreyttur og miðun
sín af ýmsum ástæðum. Rétt-
arhöldin yfir Long minntu
frékar á sirkus en virðulegan
rétt. Fylgismenn hópuðust í
salinn og hrópuðu og kölluðu,
svo að dómarinn gat aldrei
stillt til friðar. Þegar Long
var úrskurðaður frjáls maður
hófust mikil fagnaðarlæti.
Nú hefur Long krafizt skiln
aðar frá konu sinni, þar eð
hún hafi valdið því, að hann
var fluttur á sjúkrahús. Frúin
er flúin til Mexíkó undan reís>
andi vendi manns síns.
AlþýðublaSið — 3. júlí 1959 l|