Alþýðublaðið - 07.11.1959, Qupperneq 4

Otgefandi: Alþyðuflokkunnn. — Framkvæmdastjori ingoitur Krlstjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal. Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjáimarsson. — Fréttastjóri: Björg-
Vin Guðmundsson. — Simar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
ingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins.
Hverfisgata 8—10.
Köstum ekki vopnunum
ÞJÓÐVILJINN hneykslast á því, að dr. Krist-
inn Guðmundsson skuli vera farinn til Lundúna,
þar sem hann er ambassador íslands. Kveður blað-
ið þetta sönnun þess, að heimköllun ambassadors-
ins á siðasta vori hafi aðeins verið kosningabragð.
Þjóðviljinn er samur við sig. Hann getur með engu
móti litið á landhelgismálið öðru vísi en sem lið í
væri okkur sjálfum til óhagræðis að neita okkur
asta og þýðingarmesta utanríkismál þjóðarinnar,
þar sem hún stendur innanlands sameinuð sem
einn maður.
Síðastliðið vor rak hvert ofheldisverk Breta
annað innan 12 mílna fiskveiðilandhelginnar.
Þá var amhassadorinn kallaður heim til við
ræðna við ríkisstjórnina. Sú ráðstöfun gerði
fyllilega það gagn, sem til var ætlazt, og valcti
mikla athygli á afstöðu íslendinga til framkomu
Breta.
Landhelgismálið er nú á því stigi,, að undir
búin er ráðstefna Sameinúðu þjiíjðanna^ sem
kemur saman í Genf snemma á næsta ári. Starfs
lið utanríkisþjónustunnar og aðrir liðsmenn
reyna nú að afla málstað íslendinga sem mests
fylgis og styrkja á allan hátt aðstöðu okkar á
hinni væptanlegu ráðstefnu.
Ef fylgja ætti tillögu kommúnista um að
siíta stjórnmálasamhandi við Breta, mundi ís
lenzka þjóðin kasta frá sér einu vopni í þessari
baráttu. London er mikil heimsmálamiðstöð, og
íslenzkri flokkapólitík, og þó er þetta viðkvæm
um þá aðstöou, sem sendiráð þar veitir.
Það er heilbrigð skynsemi, eins og land
helgismálið hefur þróazt, að ambassadorinn
geri mest gagn á sínum stað í London. Hins vegar
er krafan um lokun sendiráðsins í London ekki
hugsuð til þess að gera gagn í landhelgismálinu,
heldur aðeins til að slíta tengsl okkar við vest
rænar þjóðir. Ef þau tengsl væru slitin, mundi
aðstaða Íslendinga til að fylgja landhelgismálinu
eftir til sigurs stórversna.
Á FUNDI bæjarráðs Reykja-
víkur sl. þriðjudag veitti borg-
arstjóri móttöku ágætri gjöf firá
afkomendum Geirs Zoega út-
gerðarmanns til minjasafns bæj
arins. Var það kort af bænum,
sem Sigurður Sveinsson mæl-
ingamaður mældi fjrir árið
1876, en Benedikt Gröndal
skáld bar í lit og skýrði. Þykir
kortið hið mesta metfé, eink-
um vegna áritaðra upplýsinga
Gröndals um hús og eigendur
þeirra.
Kortið hefur nú verið hengt
upp í sýningarsal safnsins að
•Skúlatúni 2, en safnið er opið á
hverjum degi kl 2—4 nema
mánudaga.
Þá barst safninu fyrir'nokkru
verðmæt gjöf frá Mr. Watson:
9 eftirmyndir af g ömlum
Reykjavíkuimyndum, sem
hann hefur rekizt á í erlendum
söfnum. Áður hafði hann sent
tvæ-r myndir.
Þá er að geta Þess, að hin ný-
látna merkiskona frú Sigrún
Bjarnason hafði í samráði við
dóttui- sína, frú Karitas Ander-
sen ráðstafað miklu af innbúi
og munum úr húsi þeirra, Tjarn
argötu 10, ti} minjasafnsins. Er
skrásetningu þeirra muna ekki
að fullu lokið enn.
Safnið keypti á uppboðj stofu
sófa Matthíasar skálds Jochums
sonar, en þar sem forstöðumönn
um Matthíasarsafns á Akureyri
leikur hugur á að eignast sóf-
ann, hefur komið til mála að
Framhald á 10. siðu.
ýV Meoan við bíðum.
■fa Hvenær kemur
stjórnin?
'fe Mormónaspjall í út-
valið. Enginn er ánægður með
úrslitin. En það er víst, að eftir
keppnina eiga þeir, sem valdir
hafa verið, að taka til starfa fyr-
ir þjóðarheildina. Það er þeirra
siðferðilega skylda.
varpmu.
vitlaus frásögn í
myndarlegu Maði.
MEÐAN VIÐ BlÐU. ... Menit
bíða eftir nýrri stjórn. Þeir
spyrja: Hverjir mynda stjórn?
Ég er dálítið hissa á þessu. Hvers
vegna spy ja menn ekki fyrst og
fremst: Um hvaða stefnu verður
stjórn mynduð? Þetta er aðalat-
riðið. Ég vil láta fólk gleyma
flokkunum og hugsa eingöngu
um það, hvað gert verður. Menn
eiga að spyrja: Verður haldið á-
fram með stefnu Alþýðuflokks-
ins, stöðvun verðbólgunnar, leit
að leiðum til að draga úr spenn-
unni, reynt að festa afkomuna,
þannig að atvinnuöryggið hald-
ist?
S. S. SKRIFAR: „Mig furðaði
mjög á fýrsta þættinum Vogun
vinnur, vogun tapar. Mormóna-
spjallið vár fyrir neðan allar
hellur. Svarandinn féll þegar á
fyrstu spurningu, því að spyrj-
andinn svaraði henni og svarand
inn sagði aðeins: ,,Já.“ Hann féll
líka á síðustu spurningunni, því
að . spyrjandinn svaraði henni
líka. Ég hlustaði á alla þættina
í fyrra. Þá var ekki verið að
svara fyrir drenginn, sém spurð-
ur var um skeljar. í raun og
veru átti drengurinn að vinna
keppnina. Svona mega þessir
þættir alls ekki vera. Ég held að
spyrjandinn hafi alls ekki, áður
en þátturinn hófst, verið búinn
að skýra fyrir svarandanum, að
hann ætti að svara beinum
spurningum beint, en ekki þvæl-
ast með efnið í útúrkróka.
Æ FLEIRI verkalýðsfélög
segja upp samningum til þess að
vera við öllu búin. Hvers vegna?
Vegna þess að þau sjá, að það
eru miklar blikur á lofti. Fyrir
liggur yfirlýsing íveggja stærstu
flokkanna um að þeir vilji
höggva skarð í varnargarðinn,
ætli að gera það þegar þing kem-
ur saman. Ef þeir standa við yfir
lýsingar sínar þá steypist flóðið
yfir okkur — og í þessu efni þýð
ir ekki neitt að henda diskum á
loft eins og trúðar, leikur með
tölustafi er þýðingarlaus. Hér er
fyrst og fremst um að ræða sál-
fræðilegt atriði. Mjótt er mund-
angshófið.
ÉG SAGÐI, að fólkið biði á-
tekta í ofvæni. Ég sagði líka, að
menn ættu að gleyma flokkun-
um, en spyrja um stefnuna.
Slagnum er lokið. Þjóðin hefur
ST. SKRIFAR: „Mig langar
il að gera að umtalsefni mynd,
sem birtist í vikublaðinu Vikan
síðasta tölublaði. Þessi mynd er
af vöruflutningavagni og fólks-
vagni, sem rekizt hafa á. Sagt er
í blaðinu, að myndin sé birt sem
„skræk og advarsel“ fyrir öku-
menn, og um leið, að ástæðan
fyrir árekstrinum hafi verið sú,
að annar bíllinn hafi ætlað að
aka fram úr. Það getur nú varla
verið aumara hjá þeim Vöku-
mönnum en þetta. Þarna hafa
þeir tekið mynd traustataki úr
sænska myndablaðinu Se, en það
er eins og þeir hafi ekki skilið
það, sem með myndinni stóð, því
annars hefðu þeir varla farið að
láta frá sér annað eins.
SANNLEIKURINN var þessi:
Vöruflutningavagn, hlaðinn
tatesman
lerðir Breta hér
BREZKA vikublaðið New
Statesman birti í september s.
1. forustugrein undir fyrirsögn-
inni fslenzka sjálfheldan (Ice-
iandic Impasse), þar sem fisk-
veiðideilan er gerð að umtals-
ni á athygl'sverðan hátt, og
hvers heimskulegs, og senni-
lega ófyrirhugaðs, atviks, er
kosti mannslíf“. Þá segir hann,
að þriggja rtiílna reglan sé
regla þæginda — fyrst og
fremst brezkra þæginda — en
ekki deilumál, um siðferðileg
mjölsekkjum og með einn aftaní
vagn ók rólega og örugglega á
vinstrj vegarhelming á leið til
Stokkhólms. Á móti kom akandi
í fólksvagni 25 ára gamall verk-
fræðingur, hann ók hratt og var
þreyttur. Hann hélt sig einnig á
vinstri vegarhelmingi þangað til
25 metrum fyrir framan vörubíl-
inn, þá ók hann allt í einu :til
hægri og þvert fyrir vörutaílihn,
Hvers vegna? Það veit enginn
hvers vegna þetta skeði. Kann-
ski sofnaði bílstjórinn, kannski
sprakk á framhjóli, kannski
brann saman framhjólslager.
I Þetta fær enginn nokkurn tíma
■ að vita, því að verkfræðingur-
inn lézt samstundis.
i
ÁSTÆÐAN FYRIR ÞVÍ að ég
! er að skrifa þér þessar fáu línur
er sú, að mér finnst að hjá Vik-
unni sé öllu saman snúið við:
Það eru nóg dæmi um svo alvar-
leg umferðarslys, að það er ó-
þarfi að vera að rugla öllu sam-
an í einn hrærigraut og halda
svo að fólki hræðist slíkar sög-
ur. Það er hægt að hræðast
meira það sem satt er í þessum
málum en það, sem blaðamenn
finna upp á til þess að fylla
dálkinn.“
Hannes á horninu.
Ræktunarfélag
Norðurlands
Fregn til Alþýðublaðsins. -
AKUREYRI í gær.
Á VEGUM Ræktunarfélags
Norðurlands var haldinn fundr
ur búnað rráðunautaí Norður-
landsfjórðungi á Akureyri dag-
ana 3. og 4. nóv. Alls sátu fund-
inn rúmlega 20 manns, ráðu-
nautar allra búnaðarsamband-
anna á Norðurlandi, fulltrúair
frá samb andsst j órnunum og
nokkrir gestir, ásamt stjórn
Ræktunarfélags Norðurlands.
Formaður Ræktunarfélags
Norðurlands, Steindór Stein-
dórsson yfirkennari, stjórnaði
fundinum, en ritarar hans voru
Baldur Baldvinsson, bóndi .4 Ó-
feigsstöðum, og Sigfús Þor-
steinsson, ráðunautur á Blöndu
ósi.
Mörg érindi um landbúnaðar
mál voru flutt á fundinum og
urðu miklar u.mræður um þau
mál. Fundarmönnum var boðið
að skoða nsutgi'iparæktarstöð
Sambands eyfirzkra nautgripa-
ræktunarfélaga að Lundi við
Akureyri.
Þetta er 3. fundurinn. r.em
Ræktunarfélag Norðurlands
heldur um þessi mál, en aðal-
viðfangsefni félagsins síðari ár-
in hefur verið almenn fræðslu-
starfsemi í landbúnaðinum
G.S.
"r blaðið ekki hrætt við að
kalla hlutina sínum réttu
'iöfnum. Éara hér á eftir laus-
'ega hýdd.ir kaflar úr grein
Hessari. sem hefst svona:
„Brezká stjórnin á á hættu
að gera okkur öll að fíflum á
íslandi. Það er svo sem ágætt
að hlæja að hinum rúritaníska
sjóhérhaði. sem haldið er uppi
innán 12' mílna markanna: en
eins.og íslenzki sjávarútvegs-
málaráðhérrann hefur sagt;
Bretar hafa ekki efni á að fiska
endalaust í samfloti undir her-
skinavernd —. og íslendingar
hafa efni á að halda áfram að
vernda 12 rnílna mörkin^ eins
lehgi, og bá:lv.stir!‘.
Þá segír höífúndur, að hvað
sem líði hinni flóknu, lágalegu
hlið málsins muni . það vart
verða fil að auká á orðspor
Englendinga, . ef íslendingar
komi fyrir Sameinuðu þjóðirn-
ar með kvörtun vegna „ein-
meginatriði.
Greininni lýkur þannig:
„Undirrót vaiidræðanna er
ekki hin fræðilega spurning
um lögin á: Kafinu, heldur hin
algjörlega práktíska spurning.
um ofveiði brezkra togarafé-
laga á hafsvæðuhi, sem Islend-
ingar eiga Hfsafkomu sína
undir. Málami'þiunarsarhkomu-
lag, þar scm greinarmurmr
yrði. gerður á .fiskveiðiréttind-
um og fornhelgum yfirráðum.
yfir hinu umdeilda svæði,:
kynni að verða þezta leiðin út:
úr sjálfheldu'þeirri, sem mál-.
in nú eru í. Komiö er í veg
fvrir hana fyrst og fremst af
viðskipta-hagsrtmnum brezku
togarafélaganna, sem , telja
hafið við- íslaiid arðbairara, og
fjárhagslega hættuminna, en
endurnýjun þá,- er nauðsynleg
yrði vegna véiða á fjarlægari-
hafsvæðum“.
Þjófnaðir víða
ÞJÓFUR einn í Hafnarfifði
hefur gert víðreist undanfarið,
Þannig brauzt hann inn í Vél-
smiðju Hafnarfjarðar aðfara-
nótt sl. fimmtudags. Stai hann
þar tveimur samlagningarvél-
um (henti annarrj í sjóinn og
°aldi hina) og einu útvarpstæki.
Jafnfram' brauzt hann inn í
verzlunina Ölduna og stal þar
sígsrettúm, sælgæti og úlpu —
seldi hann það allt. í fyrrinótt
leit hann svo inn í Kjötiðjuna
og tal þár sviouðu og í Öldunni
og í 'nótt brauzt hann inn í
Þvottahús- Hafnarfjarðar, en
mun'engu.hafa stolið þar, Þjóf-
ur þessi hefur náðst.
^ 7. nóv. 1959 — Alþýðublaðið