Þjóðólfur - 05.11.1848, Blaðsíða 1

1. Ar. 5. Síóvember. 1.
Guð r/pfi yður góðan dag!
Vjer getum ekki neitað fiví, aft f>að hefur
lengi verið svo að orði kveðið um oss Islend-
inga, að vjer svæfum og fiyrftum endilega
að vakna. Og vjer getum ekki heldur borið
á móti f>ví, að f)að hafa hljómað til vor radd-
ir, sem liafa eins og haft f)að mark og mið,
að vekja oss af þessum svefni. Skyldi það
nú ekki vera þess vert, að skoða, hvað meint
muni vera með þessum svefni, og undir eins
tilvinnandi, að gefa þeim röddum gaum, sem
hafa tekið sig saman um það, að vekja þjóð-
ina af honum ? íþegar vjer þá heyrum þetta
utan að oss: mikið sofið þjer, íslendingar! er
þá meiningin sú, að vjer sjeum út af dauðir í
yfirtroðslum? eða þegar yjer heyrum hrópað
til vor: vaknið þjer nú, íslendingar! eigum
vjer þá að skilja það hróp í sömu meiningu,
og þetta ávarp hjá sálmaskáldinu: vaknið
upp, kristnir allir, og sjáið syndum við! Jeg
fyrir mitt leyti held, að vjer eigum ekki að
skilja þetta á þá leið. Jað er samt engan
veginn meining min, að vjer Islendingar þurf-
um þess ekki með, að lieyra neinar raddir,
sem hrópi til vor af öllu aíli, að vjerskulum
vakna af svefni syndanna, og Iáta ljós orða
Krists lýsa æ betur og betur á vegum vorum.
Hverjum getur dottið í hug, að segja oss svo
góða! Engum, sem þekkir oss. Vjer erum í
því tilliti, eins og aðrir bræður vorir í lieim-
inum, hvorki heitir nje kaldir, heldur hálf-
volgir eða hálfsofaridi; vjer höfum, þegar
bezt lætur, viljann til hins góða, en oss vant-
ar styrkleikann til að framkvæma það. Og
það vantar ekki, það hljóma sí og æ fyrir
eyrum vorum frá prjedikunarstólnum þær
raddirnar, sem brýna fyrir oss, hvað til frið-
ar vors heyrir í þessu efni. Með þeim svefn-
inum, sem hjer ræðir um, mun þá heldur
meint vera deyfð á þjóðlyndinu, mók á þjóð-
arandanum, svefn á þjóðlífinu. Og þær radd-
ir, sem jeg segi að hafi eins og tekið [sig
fram um það, að vekja þjóðina af þessum
svefni, þær hljóma ekki frá prjedikunarstóln-
um; þær hafa kumið til vor langan veg að;
þær liafa borizt oss utan af hafi. Og hvað
meina nú þessar raddir, þegar þær kveða svo
að orði við oss: sofið nú ekki lengur íslend-
ingar, heldur vaknið! Jeg held, að þær meini
hjer um bil þetta: látið það ekki lengur dyljast
fyrir yður, að þjer eruð þjóð út af fyriryður!
leyfið ekki, að þjóðerni yðar renni burt og
týnist innan um liinar þjóðirnar! Látið yður
ekki einu gilda, hvort þjer verðið t. a. m.
Rússar eða Prussar eða hvað! Heldur sjá-
ið það sjálfir, að þjer eigið veglegt þjóðerni
að verja, að yður byrjar að fá ást á þjóð-
fjelagi yðar, að þjer megið ekki hugsa til að
verða neitt annað, en sannir íslendingar!
Eins og þá raddirnar frá prjedikunarstólnum
láta sjer annt um, að vekja oss af svefni
syndanna,' og glæða hjá oss kristilegan anda,
svo reyna líka raddirnar utan af hafinu til, að
vekja oss af dvala hugsunarleysis og hirðu-
leysis um þjóðerni vort, og Iáta sjer annt
um að glæða hjá oss þjóðlegan anda. En
hver rök eru til þess, aðjegsegi raddirþess-
ar úr hafi komnar? Mjer virðist sem þær
gætu ekki komið úr landinu sjálfu. Eða
skyldi þ.að ekki fara eptir líkum lögum með
hverja þjóð, sem sefur, og sýslar ekkert um
þjóðerni sitt, eins og með hvern einstakan
mann, sem sefur og veit ekki neitt af sjálf-
um sjer? Sá, sein sefur, getur ekki vakið sig
sjálfur, heldur hljóta að koma utan að honum
annarstaðar frá hróp eða hnippingar, eigi
hann að vakna á vissum tíma. Eins held
jeg aðsjemeð þjóðina; meðan hún sefur, get-