Þjóðólfur - 10.05.1849, Blaðsíða 1
Brjef tll fijóðólfs
(frá Vcatfirðingi).
(Framhald). 5e,ta gramdist þjófiinni
mjög, en vift þaf) miimkaöi þó áhugi hennar á
þessu málefni; því aö á síftara þingið koni
enginn. íþaö er þó eigi síður inerkilegt, að á
síðara þinginu var næstum helmingur þing-
manna á móti því, að þingið væri framvegis
haldið í heyranda hljóði; og hver veit nema
varkárnu mennirnir fjölgi svo, að i sumar, er
kemur, verði tleiri mótmælendur en meðmæl-
endur. J>að hefur líka svæft áhuga margra
á þjóðmálefnum, að svo mörgum bænarskrám
var vísað frá á alþingi 1847; þvi að j>á var
ekki „ruslakista nefndarinnar“ að fleygja þeim
í. Alþingistíðindin sýna, að því var þá þegar
spáð, að jiessi aðferð mundi verða óvinsæl,
og hefur sú spá einnig rætzt; en þess ber þó að
gæta, að gildar ástæður voru til, að vísa sum-
um bænarskrám frá, t. a. m. þeim, er snertu
„landleigubálk14, eða rjettara sagt, lamlbúnað-
arlögin, þar eð þetta mál var þá í smíðum.
Aptur á móti var það furða, að nokkur þing-
maður skyldi vilja vísa frá bænarskránni um
brauðaveitingar, og vilja heldur fela það starf
á hendur einum dönskum manni, ókunnugum
eða að minnsta kosti litt kunnugum, en láta
kunnuga Islendinga eiga þátt í því með hon-
um. Og reyndar liefði alþingi átt að gefa
ýnisum öðrum hænarskrám meiri gaum, en
það gjörði, og jeg vona til, að þingið gæti
sín vel framvegis í þessu efni. Jiað er sann-
arlega vottur þess, að þjóðin sje vakandi, er
hún sendir bænarskrár til þingsins; en ætli
jiingið, að halda henni vakandi, verður það að
gefa bænarskrám hennar fullan gaum. En á
hinn bóginn eru ýmsir hleypidómar kveðnir
upp umþingið, og eru þeir sprottnir afþekk-
ingarleysi; það er t. a. m. fundið að þinginu,
iiuauKj mw ,6r,ij r.nejii 4G''óilmq^ri; i:)ml i><>
að það ssje ekki búið að ljetta gjöldum á al-
þýðu, að embættismenn taki ekki neinn þátt í
alþingiskostnaðinum, að þingið komi svo fá-
um máluni af, og allt gangi í orðamælgi, það
sem annar byggi upp, það rífi hinn niður, o.
s. frv. Jessum mönnum verður að reyna til
að koma í rjettan skilning á þessum málum.
og ætlajeg að fara nokkrum orðuin um hverja
þessara aðfinmnga.
3>að er ekki að búast við því, að þingið
ljetti gjöldum á alþýðu yfir höfuð; það er ekki
ætlunarverk þingsins, og er gagnstætt Jrörfum
manna um þessar mundir; en það er ætlun-
arverk þingsins, að jafna niður gjöldunurn,
og'koma betra skipulagi á málefni vor, en
verið hefur; og ef það tækist, mundu gjöldin
leggjast ljettar á alþýðu. Hverjum, sem að
j»ví gætir, verður að vera það auðskilið, að
þegar á að gjöra eitthvað á einhverju heim-
ili, t. a. m. hlaða túngarð, sljetta þúfur, smiða
skip, eða hvað annað, sem ógjört er, verður
bóndinn nokkru til þess að kosta; en aptur
á móti vonar hann, að hann fái þann kostn-
að borgaðan, þegar fram líða stundir. Eins
er um stjórn hvers rikis eða lands, aðgjöld-
in verða að aukast við ný fyrirtæki. Alþingi
t. a. m. verður að kosta nokkuð; en ef því
tækist að bæta bjargræðisvegina, eða koma á
nýjum bjargræðisvegum, t. a. m. með þvi,
að koma á almennu verzlunarfrelsi, mundi
kostnaður sá, sem fyrir því er halöur, íljótt
vinna sig upp.
Að embættismennirnir taki engan þátt í
alþingiskostnaðinum, er ekki satt. það er
auðsjeð á alþingistíðindunum, að alþingi hef-
ur ætlað til, að embættismenn gjaldi af eign-
um sínum, bæöi föstum oglausum, til alþing-
iskostnaðarins, eins og bæmlur; en kaup
þeirra getur eigi heitið eign; það er ekki