Þjóðólfur - 20.08.1849, Blaðsíða 3
dýrari, en svo, aft hún nær penins;um sínum
upp úr honum, en ekki má liúnvifi þvi, að láta
pappirligsja lengi hjá sjer ósehlan. 5 leturteg-
undir á prentsmiftjan til heillra og liálfra arka
fyrir utan titlaletur ýmiskonar, af) meðtöldu
gotneska let*inu, en afþví eru til 2 tegundir,
sem henni liggur líka lífið á að eiga; því af) ef
hún á það ekki til,getur hún ekkiprentað guðs-
orðabækurnar, og höfum vjer dæmið af nýja
testameutinu fyrir oss í því, því að það þótti
jafnvel vanhelgast, ef það hefði verið prent-
að með latínuletri, svo að prentsmiðjunni er
sumsje annaðhvort að gjöra, að eiga gotneskt
letur, eða hún fær enga andlega bók til að
prenta! Af skáletri (cursiv) og latínuletrinu
smáa (petit) á hún svo lítið, að það nær með
æsingi á hálfa örk, og er þaðhvumleitt. 5. let-
urtegundin er latínuletrið stóra, sem nuddað
hefur verið á í 5 ár, enda er það farið að
mást og slitna, eins og sjá má á alþingistíð-
indunuin. Allar þessar leturtegundir eru orðn-
ar 4 og 5 ára gamlar, nema sálmabókarletrið,
og er það mæða, ef prentsmiðjan hefði ekki
efni á að kaupa sjer nýtt latínuletur nú ept-
ir svo langan tíma, svo að prentið yrði sje-
legt, þó það gæti ekki jafnazt við það, sem
prentað er í öðrum löiidum, sem vart er að
vænta, sízt að svo stöddu.
Vjer ætlumst ekki til, að línur þessar geti
skýrt frá ástandi prentsmiðjunnar, enda mun
þess ekki þurfa, þvi að það er vonandi, að
forstöðumenn hennar, efþeir eru annars nokkr-
ir, finni sjer skylt, að gjöra hið bráðasta grein
fyrir efnahag og ástandi hennar; því að oss
grunar, að svo framarlega sem prentsniiðjan er
þjóðareigu, þá muni þess ekki langt að bíða,
að eigandinn krefjist skýrslunnar af hlutað-
eigendum, ef þeir verða ekki fyrri til. Vjer
gjörum, hvort sem er, ekki ráð fyrir, að
prentsmiðjureikningarnir sjeu í sömu guðs-
kistunni og skólareikningarnir og reikning-
ar landsins, sem óhæfa þótti á alþingi i sum-
ar aö hnýsast í. En skyldi þá þjóðin aldrei
eiga heimtiug á, að skrinunni væri lokið upp,
og reikningunum hleypt út um leið?
Á 10. tundi á aiþingi bar þingmaður Suðurþing-
eyjarsýslu þá uppástungu sína fram, að þingið beidd-
isl þess, að konungur gaefi nýtt lagaboð banda ytir-
matsmönnum við jarðamatið, þar eð undirmatið lietði
heppnazt svo fráleitlega illa, eins og lionum sagðist
frá í uppástungn sinni, einkum í tilliti til gagnstæðrar
reglu, er jarðamatsmenn befðu við það verk, sem
hvorki gæti svarað til lagaboðsins um það efni, nje
lieldur væri að öðru leyti sæmileg eða þolanleg. Jó
jeg nú viti, að uppástunguinaður liali meira, en vera
skyldi, til síns ináls í þessu efni, þá þykir mjer bann
samt of tljótt leggja almennan dóm á mál þetta, því
eins og líka fer betur, geta þeir menn ekki átt hjer
hlutdeild i, sem ekki voru búnir að vinna að þessu
ætlunarverki sinu. Jeg talaði því fáein orð gegn þessu
of almenna áliti uppástungumanns, vegna Skagfjarðar-
sýslu, en fjekk þau ekki vegna þingskapa inntekin í
þingtíðindin, með því uppástungan fjell fyrir atkvæð-
um. En orð mín þar um voru þessi :
„Mjer þótli raunar vænt um, að þetta málefni kom
hjer til umræðu, og þar eð uppástungumaður skorar á
skýrslu þingmanna í þessu efni, þá vil jeg ekki sleppa
þvi að geta þess, að ‘22. dag næstl. júnim. stefndi
sýslumaðurinn í Skagafjarðarsýslu öllum jarðamats-
mönnum úr hreppum þeirrar sýslu saman í miðhiuta
hennar á einn stað, og var þar lika sjálfur viðstadd-
ur til að leiðbeina mönniim til liins rjetta skilnings á
þar um gefnu lagaboði og erindisbrjefi, svo menn sam-
kvæmt þessu gætu fundið jafnaðarreglu. Jetta var
mjer fullkunnugt, því að jeg var einn af jarðamats-
mönnum, og viðstaddur á þessum fundi. En reglan
var þá þessi: fyrst var í einuin lireppi leitað að jörðu,
er svarað gat til vissrar bundraðatölu sinnar, og við
hana voru síðan mældar heilar og báll'ar jarðir í þeim
breppi. Síðan var fyrirmyndarjörðinni í þessurn hreppi
jafnað saman við henni líkasta jörð í næsta hreppi,
og þar svo tekin af henni mælikvarði; og þannig geng-
ur úr hreppi í hrepp sama regla. Jiað er þrí ekki
undantekningarlaus óregla, sem í þessu efni gengur
lireppa og sýslna í milliiui. Að hiðja konung um nýtt
lagahoð í þessu efni, sýnist mjer því ónauðsynlegra,
sem hið nýgefna í þessu efni er hetur-úr garði gjört
í Qestum greiuum; og ef það gæti heyrt til nokkurrar
bæuar, þá ættu menn heldur að hiðja uiii vilja til
að yfirtroða ekki lagahoð með ásetningi eptir velþókn-
an, eins og lijer i áminnztu efni er liaft fyrir almenn
sannindi“. Jiingmaður Skagfirðinga.
Jiað hefur nú þegar nokkrum sinniun borið til, að
uppboðsþing bæði á norskum trjáviði, og fieiru, hafa
verið haldin í Reykjavikurbæ, án þess að oss, nábú-
um Reykjavikur í Mosfellssveit og á Kjalarnesi, hafi
verið lofað að vita af þessum uppboðsþingum fyrir
fram. Stunduni höfum vjer að eins lauslega frjett til