Þjóðólfur - 04.12.1849, Síða 3

¥
ng eiga setu á hinu fyr nefnda einn Qórfti
hluti þingmanna. 5ess' lögun er sniftin ept-
Ir þjóhþingi Enskra að því leyti, sem þar eru
tvær málstofur, hin efri og neðri; og þykir
sem öll málefni verði skoðuð á fleiri hliðar
nieð tilhögun þessari. Sjerhvert lagafrumvarp
skal fyrst berast upp á óðalsþinginu, og síð-
an, er það hefur lagt á samþykki sitt, skal
það semlast lögþinginu. Fallist lögþingið eigi
á tillögur óðalsþingisins, sendir það því frum-
varpið aptur með athugasenulum sinum; og
tekur þá óðalsþingið það til nýrra álita. 5eS*
ar það þá hvorki þykist geta aðhyllzt breyt-
ingar þær, sem lögþingið hefur stungið upp .
á, nje heldur með öllu mega sleppa málinu
við svo búið, þá er frumvarpið sent að nýu til
lögþingisins —breytt eður óbreytt — ;og geti
það þá ekki enn orðið ásátt við óðalsþingið,
koma fulltrúarnir úr báðum þingdeildunum
saman á aðalfund, og fær þá frumvarpið því
að eins gildi, að tveir þriðju hlutir þingmanna
aðliyllist það. Síðan er samið álitsskjal í
málinu, og sent konungi, og hann beðinn að
leggja á samþykki sitt; fáist það, þá er það
orðið að lögum. Fallist konungur ekki á á-
litsskjal stórþingisins, þá verður málið að bíða,
unz næsta stórþing leggur það fyrir haiin að
nýu; skori hann sig þá líka undan, að stað-
festa frumvarpið, og þriðja stórþing biður
liann enn að nýu, að setja sig eigi-í móti
máli því, sem öll þjóðin álítur heillavænlegt,
þá er frumvarpið löggilt af þinginu, enda þó
konungur hafi eigi lagt á samþykki sitt. En
það er auðvitað, aft þau lög, sem þannig eru
til orðin, eru ekki gefin út í nafni konungs,
eins og annars er venja til.
Jað er á valdi stórþingisins að skipa
fyrir inn skatta - álögur, og yfir höfuð að á-
kveða allt um Qárhag landsins, hverja ineð-
ferð skal á honuin hafa í hverri grein. Jeg-
ar þess konar mál eru rædd, sitja þingmeun
ekki í tveim hirium fyr nefndu þingdeildum,
heldur eru þeir allir saman á eiuum furuli,
og skera úr málunum með atkvæðafjölda.
Til þess að stórþingið geti sjeð um, að
enginn af þeim mönnum, sem sitja i stjórn-
arráðinu eður hæstarjetti, ráðist í neitt, sem
haggað getur grundvallarlögum ríkisins, eður
heill þjóðarinnar, þá hefur þingið rjett til, að
heiinta af þessum mönnum, að þeir leggi fram
til sýnis öll opinber skjöl og bækur; og er
það þá skylda óðalsþingisins, eí það sjer
nokkur missmíði á, að láta hlutaðeigendur
sæta ávítum fyrir ríkisrjettinum. Eins er
þingi þessu heimilt að hafa sömu aðferð í
frannni við fulltrúana, sem sátu á næsta stór-
þingi, ef einhver þeirra hefur brotið á móti
skyldu sinni á þinginu, og gjört sig sekan
í einhverjum glæp.
Stórþingið er haltlið þriðja hvert ár í
Kristjaníu, og koma þinginenn saman án þess
konungur kalii þá. Jiingið á r jett til að standa
í þrjá mánuði. En óski þingmenn að lialila
störfuni sinum Iengur á fram, þá verða þeir
að fá samþykki konungs til þess. 5«ir að
auki getur konungur, ef honum þykir þörf á,
stefnt aukaþing; en þá eru eigi kosnir til
þess menn að nýu, eins og til hinna reglu-
legu þinga, heldur koma þá saman til þings
sömu fulltrúarnir, sem verið hafa stórþingis-
menn um þrjú hin næstu ár. Stórþingið er
haldið fyrir opnum dyrum.
(Framhaldið síðar).
Fæðing’arliátið
Fribriks konutu/s 7. í Reykjavíkurskóla
6. dag októbcrmánaðar 1849.
J>ar sem „Lanztíðindin“ fara að segja frá hátíð
þessari bls. 22, þá er sú saga eigi nema háif sögð, og
væri þvi rjett fyrir Jijóðóif, að hæta því við, sem
brestur á söguna. Tíðindin segja, að liátíð þessi hafi
verið lialdin í latinuskólanum að forlagi skólasveiu-
anna. Svo er mál með vexti, að þegar farið var á
Bessastöðuni, að halda hátiðir i niinningu fæðingar-
dags Friðriks konungs 6., þá voru lagðir 14 rbd. úr
skólasjóðnum til hátíðahaldsins. Hefur það haldizt
við siðan, og ekki liefur tillag þetla hækkað neitt ept-
ir það, að skólinn koin í Reykjavik, og skólapiltar
Ijölguðu. j>að er nú auðsjeð, að þetta tillag er mjög
naumingjalegt; og eigi geta 00 skólapiltar lialdið gleði,
sem kosti eina 14 rbd., og boðið til hennar kennurum
sínuin og lielztu kunningjum; enda miinu þessir 14 rbd.
ekki liafa dregið þá langt á leið, þegar þeir hafa hald-
ið hátíðir á annað borð. Jiessi 3 ár, sem skólinn
hefur verið í Keykjavik, hafa skólapiltar samt
ekki borið sig upp um það, að þeim þætti þetta tillag
of litið; og rnætti þó virðast svo, sem þeir hefðu liaft
ástæðu til þess, þar sem í áætlunarreikningum skólans
fyrir árin 1846—7 og 1847—8 er tekið fram „fyrir boðs-