Þjóðólfur - 01.07.1850, Qupperneq 7
143
fleirum orðum um hana. Hverjir hafa komið
með jiessa uppástungu í fyrstu, stendur á sama.
En skyldi svo reynast, að einhverjir þeirra
yrðu aljiingismenn að sumri, — að minnstá
kosti verður biskupinn fiað ; því að hann er
konungkjörinn, og hann hefur samið bænar-
skrána, og eigi er annað að sjá á brjefinu, en
honum líki ineð öllu uppástungan, og líka
hef jeg heyrt, að forstöðumaður prestaskól-
ans hafi verið eirin af nefndarmönnum, og
hann er Iíka konungkjörinn þinginaður— og
Iivort sem er, þá getur almenningur ráðið af
uppástungunni, hverri stjórnarlögun að prest-
arnir munu halda fram á þinginu, og margir
prestar eru þó kosnir til þingsetu.
Að prenta nöfn allra kaupanda, oglengja
bókina jneð því um ineira en örk, og gjöra
hana með því móti dýrari, virðist mjer óþarfi;
því að litið varðar um, hverjir kaupa ritið, ef
það er gott í sjálfu sjer; að minnsta kosti
liefði verið nóg, aö segja stuttlega frá tölu
kaupanda, og vildi jeg mælast til, að útgef-
endurnir slepptu þeim viðbæti framvegis.
Orðfærið á ritinu er enganveginn gott, og
allt í veikleika; því að bæði er það víða stirt
flókið og dönsk^kotið; en menn hefðu þó get-
að látið sjer það lynda, ef rjettritunin hefði
verið góð; en því fer fjærri; því að hún er
hæði sjálfri sjer ósamkvæm, og lýsir því frá
upphafi til enda, að höfundarnir alls ekki
hera skynbragð á eðli íslenzkrar málfræði, og
hafa enga hugmynd gjört sjer um nokkra
uridirstöðu fyrir rjettritun þeirri, sem þeir
hafa ætlað að liafa á bókinni. Og það er
næstuin hlægilegt, að þei'r í formálanum skulu
vera að afsaka galla þá, er á kyunu vera rjett-
rituninni, með því, „að slíkur liraði liafi verið
hafður á prentuninni, að þeir hafi eigi haft
tírna til, að ganga vel frá rjettrituninni“; og þó
liefur staðið á prentuninni i fulla þrjá mán-
uði feð minnsta kosti. En hvað varðar um,
hvort hraði hefur verið hafður á prentuninni
eða ekki? Áttu prentararnir að laga rjettritun-
ina, um leið og þeir lilóðu stílun|m? Eða er
það svo að skilja, að allar misfellurnar á rjett-
rituninni verði að álíta sem prentvillur? Ef
svo er, þá er bókin rjettsett við hliðina á
bæklingi nokkrum, sem kom út í Viðey fyr-
ir nokkurum árum, og kallaður hefur verið
»ein stór prentvilla"; og til sannindamerkis,
þá eru rúmar tuttugu þess konar prentvillur
í forniálanum, og er hann þó ekki nema 28
línur, og þó geta þeir verið góðrar vonar um,
að misfellurnar sjeu ekki til stórkostlegra
lýta. Jeg get þó ekki annað, en ráðið höf-
undunum til, annaðhvort að ganga í skóla hjá
einhverjum, sem kann islenzka rjettritun, áð-
ur en þeir fara að láta prenta annað árið af
þessu riti, eða þá, að fá einlivern til að leið-
rjetta handritið, áður en það er fengið prent-
urunum, og jafnvel leiðrjetta prófarkirnar
líka. Auk gallanna á rjettrit.uninni, eru og
æði inargar prentvillur, og sumar heldur til
hraparlegar, t. a. m. á fyrirsögninni, sem
stendur ofanmáls á 166. bls. Ef höfundunum
þykir það að, að jeg liafi eigi fært sönnur á mál
mitt uin rjettritunina, þá skal jeg þess bú-
inn, ef þeir æskja þess.
30. dag júní- mánaðar 1850.
Jeg.
Itrekað ávarp til Is/endinga.
Með fáeinum orðum, sem prentuð voru í
Lanztíðindanna Nr. 13. og Jjóðólfs Nr. 30 —
31, hvatti jeg yður, heiðruðu, elskuðu landar!
að sækja fund að Oxará áður þjóðfundur vor
byrjaði í sumar, sem vjer munum allir liafa
hugsað, að ekki myndi undanbera eptir kon-
uiigsbrjefinu frá 23. september 1*848 og öðr-
um ráðstöfunum dönsku stjórnarinnar. 5«
er sú fregn til vor komin, og nú að ætlun
minni staðfest, að stjórninni dönsku hafi
þóknast að breyta þessari fyrirætlun og fresta
þjóðfundinuin fyrir það fyrsta árlangt, af rök-
um, sem flestuin af oss ern ókunn; og er
þannig ónýtt nefnt ávarp initt og áform allra
þeirra, sein ætluðu sjer að sækja jþingvalla-
fundinn.
En þó svona sje nú komið efni voru, íslend-
ingar! ætla jeg, aö oss sje engu minni þörf
á, að eiga rneð oss fund í suniar, þó seinna
verði að vera, en ætlað var, og óska jeg, að
sem flestir fjær og nær fyndu til þessarar
þarfar; ættum vjer að færa oss sem hezt í
nyt frestinn, sein oss er óbeðið gefinn og
búa málefnin svo vel sein auðið er undir
þjóðfundinn, sem þó einhverntíma mun verða
haldinn; og það fáum vjer með engu móti
betur gjört en meö almennum og sein fjöl-