Þjóðólfur - 14.10.1854, Blaðsíða 4

þein'i spurníngu ncðanvið; „hvort nicnn áliti unulæin-
inu borgið incð Arna Jónssyni og la-luii Eggerl“M Uin-
burðarbrclið nicð jicssnm spiirningum gckk ekki til nærri
allra presta og lireppstjóra í sýslunni, cins og [>ó var
í orði og áforini, — því sneitt inun hafa verið lijá mörg-
uni þeim, scm búast mátti við svörum af, gagnstætt
þessum spurníngum, — lielduu geUk það einkum til
þcirra fyrir norðau ána, og þeir voru það einkum, sem
svöruðu mcð attestiinum, sem þér álílið að ckki verði
haft í inóti, nema uicð því að drepa niður „sóma“ sín-
um; svona stcndur samt á þeini; flest eru þau attcsti
norðan yfir Blöndu og frá þeim mönnum, scm höfðu
gcngizt fyrir klögunarskránni cg sluifað undir liana;
þeir hafa þá vitnað þar i sjálfs sín sök. Og þó „þykir
yður varla trulcgt, að sumir hali boðizt til að vitna í
gagnstæða átt við þcssi attcsti“. Ilvar fyrir ekki? þeir
fyrir vestan ána voru og cru óvilliallir í þessu máli.
Eða ætlið þcr að þeir séu ckki nógu blindir vinir amt-
inaiins, til að gcfa attcsti i gagnstæða átt, ogþó affullri
sannfæríngu? þcir liafa ckki cinúngis „hoðizt“ til þcss,
licldur lika gel'ið út slík attesti. Leitið þcr vel (
skjölunum á Friðriksgál'u cða Vtriey, og þcr skuluð
finna „attcsti“, bæði skýr ogskýlaus, „i gagnstæða ált“.
Nei, herra niinn! yður liclir ckki ratazt satt á nmnn
hvorki í einu nó ncinu; þér ætlið að scgja cittlivað
ósköp fallcgt og sannfærandi, cn scgið í rauninni miiiiia
cn ekki neitt. En það ler svona fyrir yðar likuni
(—„ö,rorðum„—), þeir scgja einatt ofinikið og í ó-
tíina. Hefðuð þér vitað undirtcktir stjórnarinnar, þegar
þérlétuð þetta léttmcti fjúka, licfðuð þér vitað, að stjórn-
in tók svo uodir klögunarskrána, að hún staðfesti á-
lyktun alþíngis að ölln leyti, — þá muiiduð þér, sjálf-
sagt hafa tuggið draf amtmannsins, cn gjört það þegj-
andi þarna á bás yðar og ekkert sagt í þcssu máli;
„áttuð í raun réttri heldur ckkcrt að“ segja.
Vðar vcliinuari
Yíirorður.
(Aíisent).
(Svar upp á vSfir/iina af Ve.stfjfirt)n»tJ, sjá
tí. ár jjóðólfs 138.—140. bl.).
(Niíiurlag). Fyrst skal frægan telja, lireppstjórann sum-
sé; bannbýrá 20 hndr. í einhverri hinni arrmestii eyjajórf),
sem hann á sjálfur; undir bú sitt heftr hann lagt aíirajörí)
þar í hreppnnm, og heflr af honrii mikinn arí) því n»r kostn-
aÍJariaust; hann heftr mikiíi í veltu og verzlun, og fullyrha
mun mega þaii, aí) ekki sén mörg bændabú á Vestfjörfcum
anijugii inrianstokks og utan, en hans; fyrir utan ábýli sitt
á hanu þijár góíiar jarðir og parta í 3 ö%rum. Hann er
aí) öllu úmagalaus. Ilreppstjúri laggíji til sveitar þetta haust
6 vættir; taldi liann þaí> gjöf en ekki gjald, og miklast
mikií) í sínum eigin augum þar af. Súknarpresturinn er
maírnr stórauímgur, lieftr gott bú, arlsamt ábýli, mikla út-
vegu og a&drœtti, hálfar tekjur af aflsæmilogu braulfci; liálft
þilskip fyrir landi, og af júr%nm sínum fær hann árlega í
leigur og landskuldir hér um bil 400 rd.; skylduúmaga heflr
hann enga. Kaupma'éiir sá, er var í nefndinui, er niabur
vel aubugur, heftr ei alllitla verzlun, gott bú, arbsaint ábýli,
og á jaríiir mer því eins miklar og súknarpresturinn, þó
nokkuí) miiina gjaldist af þeim, en af jör'fcum hans. Útsvör
þessara tveggja manna eru vön aí) vera lík, og hafa þessi
árin veri'i’ 7 —8 vættir hvers, eu lítfb eitt frekari munu þau
hafa vcrir) þetta haust; útsvar prestssonarins, sem var í nefnd-
inni, var 6 vættir; hann heflr hálfar tekjur af brauílinu,
hálft þilskip, allgott bú, býr á arðsainri jörí), er hann á, og
heflr þar a?> auki í afgjald af jörþum fram undir 150 rdd.;
úmagar hjá honum veroa ekki taldir nema einn. þar í
hreppnum voru 2 bændur, som a?) öllu liöff)u líkan fjárhag
og búsástæímr eins og bóudi þessi, og, ef til vill, í v«>
betri; annar þeirra var úngur, efnilegur búmaþur, ómaga-
laus og sonur hreppstjórans; en annar var dótturmaþiir
hreppstjúrans, scm au sönnu átti 4 eu.a 5 börn, en býr á
góþri 20 hndr. jörí), og er í gróþa og uppgángi, eins og
sjá má af því, aí) hann þetta sama haust keypti jarbarpart,
og lók ekki ponínga til þess aí) láui. Sérhverjum af þess-
um var a?) eins gjört 3 vætta útsvar. þar var og í hreppu-
um ekkja cin úmagalaus. Hreppstjórinn var Iögrábandi
hennar. þa% hittist svo á, aþ samai.burþurfnn millum heun-
ar og búndans var ofur hægur, því fóikstala og lausafjár-
tíund hjá þeim stóbst því nær á, þó var ábýii liennar betra
cn hans, og sjálf átti hún þaft, en þess utan fékk hún þaþ
ár af jörilum sínum í afgjald, 90 rdd. Konu þessari var
gjört helmfngi minna útsvar en bóiidanuin, þa?) frekast eg
man, 1 vætt "30 fiska. þessu líkur var frágángurinn á út-
svaraskránni allri; eg nenni ekki aíi telja alla þá óliæfu ;
réttast væri þó a?) prenta útsvaraskrá þessa alla, mo?> rétt-
um athugasemdiim.
Áþur en eg skil hér vi% „Vestftríiinginu", vil eg geta
þoss, aí) eg hofl frétt, aí) þá er hreppstjóri þessi giyt ei
fengi?) af amtmanni Mel.-te'é aþ breyta lírskur'f í mínum í
útsvarsmálinu, sagþi hann jafnliarbaii af sér. þai) gekk nú
yflr mig a? svo lítil þúfa, sem úrskurímr sá', gat velt svo
þúngu, og 38 ára göuilu hlassi, on liitt þyki mér líklegt, aþ
þó svo sé aþ hreppstjóri þessi í þau 70 ár, sem hann heflr
ferþazt hér á jörí), híngaí) til „okki hafl látií) sig sannfær-
ast“, þá muni hann, eins og allir, eiga eitt glappaskot á
æfl sinni, og „láti sig sannfærast um þaþ, ab flestir biþji
hann vel fara frá hreppstjúrninni, en fáir uptur aí) koma.
Kitaþ í Kaupmannahöfn í júním. 1854.
,/. þ. Thóroddscn.
„Kennslubók í Biflíusögunili, eptir
Svend Borchmann Ilersleb, Magnús Grimsson
(kandid. í gubfræ&i) íslenzkabi; kostar óbundin
á lakari jiappír 80 skk., á betri pappír 88 skk.
') En heflr þá höfundurinn vissu fyrir því, aþ þa?) liafl
verií) einúngis „úrskurí) ur in n“, eéa úrslit útsvarsmáls-
ins sjálfs, sem kom breppstjóranum til a?> segja af sér, og
ekki öilu fremur bæbi áttamánabsdrátturinn á úrskr%-
inum, og hvernig lionum iauk aí) því, ab fáskipalöan nýjan
sáttanefndamann ? þessum 2 verulegu atriímm í „sögunni
af vestfjörbum“ er hér úmútmælt. _