Þjóðólfur - 27.01.1855, Blaðsíða 5
— 33 —
i
24 ló(j ab vigt, því þafe þókti ónaubsynlegt, afc hafa
stærri kaleik í svo litla sókn. þó mikib megi þykja
varib í þessar og ótal fleiri hans gjafir, er lýsa
hans göfuglj'ndi og höffcíngsskap, var þó, ef til vill,
Imeira varib í alla hans miklu reglusemi í embætt-
isstjórn sinni, rettsj'ni viö alla, og velvilja og hjálp-
semi vife fátæka. Hann hefir jafnan verib liinn
mesti búsýslu - og jarfeabótamafeur, og bætt stór-
kostlega ábýli sitt meb þúfnasléttun og vatnsveit-
íngum.
Meb öllu þesskonar, er má vera til lofsverbs
eptirdæmis og uppörfunar fyrir abra, og horfa til
verulegs gagns og' nota fyrir almenníng, hefir' Sig-
urbur prýdt sveitafélag sitt og stétt bændanna, —
einnin meb ljúfum og örlátlegum undirtektum og
hluttekníngu í samskotum til almennra og þjófclegra
fyrirtækja, — en ekki svo rneb yfirlætis veitínguin
og veizlum, enda er hann mesti hófsemdar- og reglu-
mabur meb sjálfan sig; — þegar ýngsti sonur hans
var jarbabur 1839, væntu margir, ab hann mundi
hafa vinabob inni, til erfis eptir drenginn, en þab
varb ekki; en í þess stab gaf hann þá til sveitar-
sjóbarins lOrdd.
í’etta, sem hér er drepib á, er ekki nema fátt
eitt af því, sem segja mætti frá um merkismanninn
Sigurð PMursson í Asi. Ritað 1854.
J. . .
Ilúsfrú Sigriðnr Pálsdóttir í Holti.
%
Nú fór vor Sigríður sæla
til . sólarheiinkynna,
prestskonan prúba frá Holti
prýdd kostum mörgum.
Saknar þar síns, hver er missti,
í söfnubi þessum.
Oskin til alföburs bibur
, í elskenda brjósti:
Oef jafnoka hennar í góbu,
sem gildi í Skarbib.
S..........
Landsr/firréttardómur.
(Sjá 7. ár „þjóðólfs" bls. 23—24).
(b raniliald). Jón Rjörnsson dó sjnlfur öndverðlega á
árinu 1850; skipaði þá skiptaráðandinn kammerráð Magnús
Stcphensen hreppstjóruni sveitarinnar að skrifa upp og
virða eptir hann, en erfíngjarnir kváðust ckkcrt hafa að
telja fram til uppskriptar, því hinn framliðni Jón Bjórns-
son hcfði þegar 1846 skipt upp öltum fasteignum sín-
um milli myndugra erfíngja sinna. F.n af því sum
börn þeirra þorsteins og Steinunar heitinnar Jónsdóttur í
llthlið voru þá enn á ómyndngs skeiði, en áttu að taka
arf eptir afa sinn að lögum, þá óleit skiptaráðandinn sér
skylt, að skipta dánarbúi Jóns Björnssonar; og þcgar nú
erfingjarnir færðnst undan að telja nokkuð frain til upp-
skriptar eða virðíngar, þá bar hann sig upp undan þcssu
við stjórnina, og skar hún úr á þcssa leið: að samarfa
gjörníngurinn 28. sept. 1846, yrði að álitast ólöglcgur og
ómcrkur, að skiptaráðandinn i Rángárþíngi væri rcttbær
að skipta búinu eptir Jón Björnsson, og, ef erfíngjariiir
héldi þvi áfram, að þrjózkast við að telja frain cptirlátna
fjárinuni Jóns til uppskriptar og virðíngar, þá yrði skipta-
rétturinn, fyrir aðstoð fógetans1, („ved Fogdens lljelp11)
að fá eigur hins framliðna út lagðar í liöndur sjcr.
A þessum úrskurði inun skiptaráðandinn hafa byggt
það, að hann skipaði hreppstjóraiium á ný, 1852, að skrifa
upp og virða alla muni i lifandi og dauðu, föstu og Inusu,
seni þau hjónin, þuríður og Jón hefði eptir sig látið.
Erfingjarnir afsögðu samt að telja fram nokkra þá muni
eða eignir, sem hefðu vcrið til cptir þuriði, því þá hefði
allir verið myndugir og bærir til samlrændaskipta, þegar
húu dó, en til þcss ab ólilýðnast ekki með öllu skipunuin
háylirvaldsins, þá vildi þeir telja fraai jarðir þær, — þvi
um aðra muni héti ekki að ræða, — er Jón Björnssoa
hefði hlotið i sinn búshelming í samfrændaskiptunuin eptir
þuríði, enda þótt þeiráliti, að liann hcfði átt frjálst, að af-
henda þessar jarðir erfíngjum sínum cptir réttum jöfiiuði,
með gjörníngnum 28. scpt. 1846, eins ogliann hcfði gjört,
og þvi áliti þeir, að skiptarétturinn hefði ckkcrt IVainar
liér við að gjöra, enda alsegði þeir og mótmæltu öllum
skiptum skiptaráðandans á þcssum jörðum“. Mótmæli erf-
íngjanna, þessa innihalds, voru bókuð við uppskriptar- og
og virðingargjörðina 1852, iafnframt að stór sillurbikar og
nokkrar jarðir, er erfíngjarnir töldu fram, sem þann helin-
íng er Jón heitinn licfði átt, voru skrifaðar upp og virt-
ar, og meðal þeirra Hóp í Grindavík.
þegar skiptaráðandinn liafði séð þessa uppskript og
virdíngu, fól hann inanní ciniim nniboð til að liöfða inál á
móti öllum erfíngum Jóns Björnssonar, fvrir liönd ómynd-
ngra barna þorsteins þorstcinssonar og Steinunar hcitin-
ar Jónsdóttnr i Úthlíð, til þess að skylda þá til, að telja
’) það er að skilja: að cignir Jóns yrði mcð reglu-
lcgri fjárnáms - eður löghaldsgjörð (veð F’ogcðforrctníng
eller Arrest) sviptar úr cignarlialdi þeirra, sem þær voru
þá í, til þcss að fá þær í höndnr skiptaréttinum til reglu-
legra skipta. það er samt varla annað trúlegt eða skil-
janlegt, cn að ráðhcrranu, sem svona skar úr, hafl verið
óvitandi um tvð veruleg atriði, sem hér lutu að, fyrst
það, að jarðir Jóns voru á við og dreíf um Skaptafellss.,
Rángárvalla, Gullbringu og Kjósar - sýslu. Fógetarnir f
öllum þessum sýslum liefði þvf, hvcr f sfnu lögsngnar-
umdæmi, orðið að svipta mcnn eignarhaldi á má ske ný
þinglýstri eign, en til þéss að fá slíku framgengt, hefði
sá, sem krafðist þcss, sjállsagt hlotið að láta af liendi
meira en ininna ábyrgðarfé (caution). I annan stað hetir
ráðherrann sjálfsagt ekki vitað, að ein af þessum jörðum
eptir Jón Björnsson, — Hóp f Grindavík, var skipt og
formlega afhent til eignar með rcgluleguin og óáfríjuðum
skiptaréttargjörnfngi 4 eða 5 árum fvrir; — þá jörð
mundi því enginn fógeti hafa ráðizt f að afhenda skipta-
réttinum i Rángárþingi og svipta henni úr þvi eignar-
'i lialdi, sem var grundvallað á óröskuðum skiptaréttar-
| gjörníngi.