Þjóðólfur - 27.01.1855, Blaðsíða 1
þJOÐOLFUR.
1855.
Sendur knupendum kostnaðarlaust; verð: árg., 18 ark. 1 rd.; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. Iiver.
7. ár. 27. janúar 8. og 9.
Undirskript konúngs undir íslenzk lagaboð.
— .,].aíl er því mjiig svo áríbandi, aíi lögin séu gefln í
þvi r e 11 a og h á t i g n a r 1 e g a f o r m i sem vera ber, því
þab eykur þá lotníngu fyrir iógunum, sem er óldúngis
ómissandi. — En nú cr þac) íaugum uppi, a% þal) form
í bverju hiu íslenzka útleggíng laganna út gengur til
þjciþarinnar, er svo ó til hiýþil'egt sem orþií) get-
u r . þessi útleggíng er ekki undirskrifuí) af neinum:
enginn veit, hver hana heflr samiþ, eugiu vissa er fyrir
því, hvort hún sé rétt og nákvæmlega samkvæm iög-
gjal'aus boþi, og enginn heflr ábyrgþarhluta af henni.
— þao mun því enginn geta láí> Islendíngum, þó þeir
samhuga og innilega óski þess, aþ hér verþi bótáráþin;
því þess ber aí) gaeta, ab þó embættismennÍTnir
skilji hinn danska texta, skilur alþýí)a hann þó
ckki, og hann er því henni sem hnlinn leyndar-
dómur; en enginn mun geta neitaþ því, ab þjótin heflr
rettvísa kröfu, ac) skilja þau lc'ig, sem eiga aa skuldbinda
hana“.
P. Jlelsteð (anitma&ur).
Alþíngistft. 1847. bls. 490—491.
I’essi fögru og sönnu orÖ, þurfa í raun og veru
engan eptirmálá; og þau mundu nægja, euda þótt
ekki vekti í hvers manns brjósti, sent nokkub hugsar,
ljós og lifandi sannfæríng um, aí> lögin sem binda
þegnana til konúngsins og konúnginn til þeirra,
sem tengja þjóbsambandicð og lialda því santan meb
hinum ýrnsu og margvíslegu innbyrbis skyldunt og
rettindum, ab lögin verfea vera aubskilin hverjum
þegn sem er liábur þeim, og svo tignarleg aí) öllu
ytra formi, sem fremst má verba. Kf lögin eru
eru ekki á sama máli og í landinu er talaö, og ef
þau vanta staöfestíngu löggjafans, þá eru þaÖ —
engin lög.
þessu máli. ístööulitlum sálum, sem itafa huga
sinn mest eöa eingaungu festan vife daginn og veg- |
inn, sent þykir lítiö variÖ í lög og rétt, ef sjálfum )
þeim er ekki misboÖiÖ, sem leiÖist mótróöurinn
jregar eptir litlu setn engu þykir ab slægjast fyrir
sjálfa jtá, sem sýngja heizt: „gef friö unt vora
dagaíl, og vilja því ekki gyba orbum aÖ því, sent
þykir ófáanlegt, hversu naubsynlegt og óntissandi
sem þaÖ kann aö vera fyrir almenníng, — slíkar
ístöbulausar ltversdagssálir munu álíta þab „ekki
til ueins", afc hreifa þessu máli framar, þegár þrjú
. — 29
alþíng séu búin at> halda því fram, tvenn séu koin-
in afsvörin um þat frá konúngi, og sjálfsagt hins
þrií ja von til alþíngis aí> sumri. En er hér þá um
þaö ljtilræbi ab tefla, ab landsmenn megi láta sér
liggja þab í léttu rúmi, þar sem ræba er um lög
landsins? — „Meb lögum skal land byggja", en
hvaba lög eru þab, sem þetta land er byggt meb?
meb d ö n s k u m lögum; hinn íslenzki lýbur er bund-
inn dönskum lögum, lögum sem ltann ekki skilur?
— Má ske einhver vilji hrekja þetta, og segja: en
íslenzka útleggíngin, sem fylgir liverri fororbníngu,
önnur blabsíban er á íslenzku! en eru þab lög?
hver hefir út gefib þau og stabtest þau? er þar
nokkurt nafn löggjafans undir eba innsigli. Oss
liefir verib sagt þab, ab þessi útleggíng sé miklu
betri en hún liafi verib ábur; nú vel, vér skulum
ekki bera á móti því, en betri útleggíng en önnur
verri gjörir liana þó aldrei ab gildandi og bindandi
lögum, og veitir aldrei „þab hátignarlega form
(— undirskript sjálfs konúngsins —), sem lögunum
er öldúngis ómissandi", og án hvers hún ekki get-
ur heitib annab en útleggíng danskra laga, en
aldrei lög.
Ekkert almennt mál hefir verib rætt á alþíng-
um vorum, sem lieíir náb eins sainróma stubníngi
allra þíngmanna, eins og þetta mál; þrír yfirdóm-
endurnir hafa styrkt þab af alefli í nefndarálitum á
þínginu, og höfund inngángsorba þessarar greinar
þekkja allir ab viturleik hans og varfarni; engin
rödd innan þíngs né utan, hefir hreift svo mikib
sem vafa um þjóbnaubsynina og hiun náttúrlega
rétt, sem hér er farib fram.
því mótbárur þær, gegn nefndarkosníngu og
bænarskrá um málíb, sem komu fram af hendi kon-
úngsfulltrúa og nokkurra liinna konúngskjömu þíng-
manna 1853 (— allir hinir konúngskjörnu og þíng-
mabur Reykvíkínga greiddu þá atkvæbi í móti ab
brenarskrá yrbi send konúngi —), fóru alls ekki í þá
stefnu, ab meb bænarskrá um málib væri farib
fram öbru en því, sem væri rétt og naubsynlegt,
heldur vom athugasemdir þessara höfbíngja einúnr-
is byggbar á því, ab konúugur heíbi ekki tekib sér
neinu eir;stakan manjt til rábgjafa \fir hin íslenzku