Þjóðólfur - 11.12.1858, Blaðsíða 5

Þjóðólfur - 11.12.1858, Blaðsíða 5
- 21 - fé — er til samans hefir verií) ■virt á 5 rdl. 72 sk.,— og fyrir óskil á bréfi; eins og hann hefir verií) skyld- aí)r til, ab borga allan af málinu löglega leibandi kostnab, og þar ab auki 2 rd. í endrgjald, íyrir nokk- ub af þeim munum, sem nú var getib, og hefir hann skotib þessum dómi til landsyfirréttarins." „Ab vísu hefir nú hinn dómfeldi þar ab auki verií) ákærSr fyrir ýmsan þjófnaS og þjófshylmíngu, en enda þótt töluveríiar líkur sé komnar fram gegn honum í þessu tilliti, hlýtr Iandsyfirréttrinn þó aí> vera undirdómaranum samþykkr í því, aÖ líkur þess- ar eigi sé svo megnar, aö hinn ákærÖi eptir þeim geti orbiö dæmdr sekr í téÖum afbrotum; þar á móti má þaö álítast nægilega sannaÖ, bæöi meö játníngu liins ákæröa og öörum atvikum málsins, aö hann hefir gjört sig sekan í ólöglegri meöferö á fundnu fé, því bæöi hafa fundizt hjá honum buxur, virtar á 2 rd., sem hann hefir gengiö í og slitiö, nærpeysa virt á 24 sk., og beizlisstengr, virtar á 3 rd. 43 sk. sem hann allt kveÖst hafa ínndiö, en ekki lýst á löglegan hátt“. „þareö nú hinn ákæröi tvívegis áör hefir ver- iö dæmdr, í fyrra skiptiÖ fyrir þjófnaö, meö Reykja- víkr bæjarþíngsdómi frá 1. marz 1851, til 2X5 daga vatns og brauös hegníngar, en í seinna skipt- iö, meö hæstaréttardómi frá 11. desbr. 1854, aug- sýnilega fyrir þjófsliylmíngu, til 27 vandarhagga- refsíngar, ber nú aÖ hegna honum fyrir ofannefnt afbrot, eptir tilsk. frá 11. april 1840 § § 79, 58, 22, 25, og ber því undirréttarins dóm, bæöi í þessu tilliti, og eins, hvaÖ þaö dæmda endrgjald og máls- kostnaÖ snertir, aö staÖfesta, þó meÖ þeirri línkind í hegníngunni, aö hann, eptir þeim upplýstu mála- vöxtum, og sérílagi meÖ hliösjón af því atriöi, aö þeir fundnu umræddu munir numdu aö eins litlu verÖi, og aö sumt af þeim haföi veriö svo stutta stund í ákærÖa vörzlum, sæti aö eins 3X27 vandarhögg- um; svo á hann og, eptir tilskipun 24. janúar 1838 §5 sbr. 4. a, aÖ vera háÖr lögreglustjórnarinnar sér- legri gæzlu í 2 ár. En fyrir óskiiin á bréfinu, sem ekki geta komiö til greina, til þess aö heröa á hegn- íngunni fyrir hans áminnsta aöalafbrot, ber honum aö lúka 1 rd. til Reykjavíkr bæjar fátækrasjóös". „Til sóknara og svaramanns viö landsyfirrétt- inn ber hinum ákæröa einnig aö borga málsfærslu- laun meö 5 rd. til hvors þeirra". MeÖferÖ og vörn málsins í héraÖi, svo og sókn og vörn þess hér viö réttinn, hefir veriÖ lögmæt," „því dæmist rétt aö vera“. „Undirréttarins dómr á óraskaör aÖ standa þó þannig, aö hinn ákærÖi sæti 3X27 vandarhagga refsíngu, og sé háör lögreglustjórnarinnar sérlegu gæzlu í 2 ár. Svo ber honum og aö greiöa í sekt til Reykjavíkr bæjar fátækrasjóös, einn ríkisdalrík- ismyntar. — Til málsfærslumannanna viö lands- yfirréttinn, kandid. juris H. Johnsens og exam. jur- is J. Guömundssonar borgar hinn ákæröi 5 rd. til hvors um sig f málsfærslulaun. — HiÖ ídæmda endr- gjald ber aö lúka innan 8 vikna frá dóms þessa löglegri birtíngu, og honum aö ööru leyti aö full- nægja undir aöför aö iögum“. (Aösent). Til sniödómarans í f>jóÖólfi. (Frá kaud. philos. Arnl. Ólafssyni). (Niörlag). Nú er þá aö víkja tll þess, er sniödómaran- um þykir vantaliÖ í skýrslublaöinu. Honum þykir vanta dálk handa leignagjaldinu eptir hin lausu kúgildi hreppanna, og er þaö satt aÖ vísu. Ætlum ver réttast, aÖ leigur þessar s6 taldar í dálkinum fyrir afgjald af kristfjárjórÖum, því kúgild- in eru kristfe eins og jaröirnar og jaröarkúgildin, eru þau og svo kölluö í fornum skjölum; enda viröist og, aÖ leigurnar eptir kúgildi þessi geti vel unaÖ sér í dálkinnm saman viÖ leigurnar eptir jarÖarkúgiidin, og se því óþarfl aö stía þeim í sundr. Meira þykir oss kveöa aö því, er sniÖdómarinn seg- ir um lánin í skýrslublaöinu. Hann ræör til aÖ auka þrem dálkum í skýrslurnar, svo þeir verÖa þá 4 alls handa Iánun- um: 1. dálki í eptirstöÖvunum tekjumegin fyrir óendr- goldin lán frá fyrra ári; 2. dálki líka tekjumegin fyrir endrgoldin lán, 3. dálkrinn er eins og sá sem nú er í skýrslublaöinu, en hinn 4. bætist í eptirstöÖvarnar gjaldamegiu fyrir óendrgoldia lán viÖ árslok, eör rt'ttara sagt, í reikníngs- lok. Sniödómarinn fullvissar alla um, aö allt skuli standa { rt’ttum skorÖum, ef svona se aÖ fariö; ver leyfum oss þó aö efast um aö svo se, og þykjumst vér fullvissir um aÖ reikn- íngriun geti aldrei staÖiÖ heima, nema þá er svo ber undir, aÖ jafnmikiö fé er léÖ úr hreppssjóönum eins og honum er endrgoldiÖ, en annars veröi jafnan aÖ skakka um svo mikiö, sem nýju lánin eru annaöhvort stærri eör minni en hin gömlu, sem sama ár eru borguÖ. j.etta skulum vér sýna meö dæmi. I fardögum 1857 átti sveitasjóör í vörzlum hreppstjóra 200, í láni 100, allar árstekjur hans voru 300, endrgoldin láu 50, verör samtals 650, en gjöldin vorn ails 250, lán 100, í far- dögum 1858 hlýtr þá sveitasjóÖr aÖ eiga í vörzlum hrepp- stjóra 200 og í láni 150, en þaö verÖr samtals 700, eÖr 50 meirr en tekjurnar; þaö er oinmitt svo mikiÖ, sem lánin nýju voru stærri en hin endrgoldnu. Eins veröa tekjurnar meiri en gjöldin, ef meiri lán eru borguö eu léð. þetta er og mjög skilj anlegt, því ef lánsféö skal taliö í reikníngnum meÖal ept- írstöövanna, en eigi hleypt út úr reikníngnum, þá er eigi nóg aÖ telja lánin einúngis gjaldamegin, heldr verÖr og um leiÖ aö telja þau tekjumegin, því annars geta þau aldrei komizt inn í eptirstöövar lánanna í reikníngslok; eins er meö endr- goldnu lánin, þau verör líka aö telja tekjumegin og eins gjalgamegin. J>etta segii sig sjálft, því fé þaö sem lánaÖ er rennr úr sveitasjóönum, og aÖ því leyti eru þaÖ gjöld, en þaö bætist og jafnframt viÖ þaö fé, er sjóÖrinn átti í láui, og þareö þess skal getiö meÖal eptifStöÖvanna í reikníngslok, þá eru og lánin aö því Ieyti tekjur. Sama er meö endr- goldnu Iánin, þau eru tekjur af því þau koma í vörzlnr hreppsfjóra, en þau ern og gjöld, af því Iánsféö mínkar nm

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.