Þjóðólfur - 06.04.1859, Blaðsíða 1
Auglýslngar og lýsinf>ar um
einslakleg málefni, eru tcknnri
blaðið fyrir 4sk. áhverja smá-
letrsiinu; kaupendr blaðsins
fá hcliníngs afslátt.
Sendr kaupendmn kostnaðarlaust; verð: árg., 20 ark., 7mðrk; hvert einstakt nr. 8 sk., sölulaun 8. hvei.
11. úr. 6- aPríL ao>
Skrifstofa „þjóðólfs“ er í Aðal-
stræti nr. 6.
þJÓÐÓLFR.
1859.
— S’íhustu freguir a% norlban segja megn harðindi; eins
aí) vestan, og heyskort um Mýrar; uú komin góbr bati. —
Vatnsnesíngar búnir að skera nitr allt kláfeasjukt fð og
grunab, svo aí> nú er talií) alvegklá%alaustí Húnavatnssýslu.
— Aflalaust hér og á Innnesjum sííian vebrib ; góbr •
afli um Subrnes, heizt í net; bezti afli austaufjalls; uin lok
f. mán. 460 hiutir eÍ!a meir.
Híð nýja jarðamat. (Framh.).
Höfundrinn livetr alla til aí) kynna sér hina nýju
jariiabók í IV hepti „Skýrslanna unt landáhagi-á Is-
landi“. Til þess aí) geta daemt ntn frágang bókmenta-
félagsins á þessari útgnfu jarfcabókarinnar, verbnin
vér nú fyrifram aí) virba fyrir oss, hvort félagib hafi
haft þann tilgáng með því ab útgefa þessa nyju
jarbabók, sem liggr næst við ab ímynda sér eptir
annari stefnu og ybju félagsins, nefnilega: aí) sýna nú
lifandi kynslób og geynia handa seinni öldum, rétta,
áreibanlega og vandaba útgáfu af jarbabók-
inni eins og hún gekk frá jarfeamatsncfndinni og
stjórninni fyrir iVlþíng, og þaban aptr til stjórnar-
innar; en ekki þarfab líta neiua snöggvast á jarÖa-
bókina nýju, eins og hún er þarna prentub, til
þess ab sjá, ab þéssu, sem hefbi átt ab vera eini
*
og abaltilgángr bókmentafélagsins, er alls ekki
fullnægt; jarbaafgjaldanna, sem jarbabók
nefndarinnar hafbi tilfært fyrir 2 ár, 1849 og 1853,
vib hverja jörb í landinn, liin sama jarbabók er lögb
var fyrir þíngib og gekk þaban til stjórnarinnar,
einmitt sama jarbabókin sem þessi í Landshags-
skýrklunni hlýtr ab vera prentub eptir, — jarbaaf-
gjaldanna er alls eigi getib, heldr er þeint
alveg slept í þessari prentubu jarbabók; en þó
menn skobi einúngis frá sjónarmibi búkmentafélags-
ins, er nú á'seinni árununt hefir sett sér þab mark
og mib leiba f ljós'og halda uppi öllu er áhrærlr
landshagi vora á þessum tfmum, til fróbleiks og
verulegrar leibbeiníngar í svo ótal mörgum áríbandi
málefnum þessa lands, þá er þab ab vísu óskiljanlegt,
hví félagib liefir einúngis látib prcnta matsverbib nýja,
og svo nöfn jarbanna og fornt hundrabatal þeirra,
þab hvorttveggja er menn hafa ábr prentab í „Jarba-
tali Johnsens", en ekki afgjöld jarbanna eins
og þau eru nú, í dalatali, eptir áreibanlegri
ransókn og santanburbi Reykjavíkrnefndarinnar á
alþíngistolls skýrslunnm fyrir mörg undanfarin ár;
þar sem jarbagjöldin í ^Jarbatalinu" eru víbast
ltvar mjög óáreibanleg eptir því sem nú er, heldr
víba bygb á jarbabókunum, og þar til alstabar í
álnatali, þótt meira og ntinna afgjaldsins sé goldib
í peníngum eptir gömlu lagi. fess vegna var þessi
kaílinn um afgjöld jarbanna láng frófelegasti lands-
hagsfræfeiskafiinn í nýjn jarfeabókinni; og einmitt
þessuin kaflanutn er slept!
En hafi nú bókmentafélagife haft mefefram efea
mestmegnis hinn tilgánginn, þótt hann virfeist afe
liggja æfei Ijarri bókmentafölagi, afe leifebeina
nú lifandi ínönnum á réttan veg um þafe, afe hife
nýja jarbamat sé, „óhafandi" og „óþolandi", eins
Og hinn háttvirti höf. virbist ab gefa í skyn, þar
sem hann„ hvetr menn til ab kynna sér þessa nýju
jarbabók"meb frá^ángi bókmentafélagsins, þá verbr
þab engu skiljanlegra, hví félagib hafi ekki auglýst
alia jarbabókina orbrétta, eins og Alþíng lét
hana frá sér gánga til stjórnarinnar, og hví félagib
hafi slept frani af sér ab auglysa afgjöldin meb.
Höf. segir þó, ab hin óeibsvarna Reykjavíkrnefnd
„hafi raskab liinu upprunalega jarbamati frá rót-
_ ijm, og sett í stab' þess cinskonar afgjaldamat"; vér
höfum nú sýnt ab framan ab þessi dómr höfund-
arins er í rattn réttri tilhæfulaus; En ab því leiti
ab Reykjavíkrnefndin hafbi hin samanlögbu af-
gjöld í hérubunum fyrir mælikvarba, eins og stjórn-
in lagbi fyrir í uppástúngu sinni til Alþíngis 1855
og þíngib féllst á, tilþess ab koma jöfnubi á d ala-
talsupphæb matsins í hinum ýrnsu hérubum, án
þess ab þar nteb væri ab neinu raskab liinum upp-
runalega misntun á mati neinna einstakra jarba,
þá hefbi vcrib naubsynlegt og áríbanda ab auglýsa
einnig járbaafgjöldin, eins og þau eru ransökub og
tilfærb, (fyrir árin 1849 og 1853) í hinni nýju
jarbabók, því þessi jarbaafgjöld eru ástæburnar
sem lagfæríngar og breytíngar Reykjavíkrnefndar-
innar eru bygbar á, svo ab engum er fært ab leggja
neinn áreibanlegan dóm á þessar lagfæríngar ebaá þab
hvort hin breytta matsupphæb sé rétt ebr eigi, nerna
hann hafi ab stybjast vib afgjöidin er rébu lagfær-
- 77 —