Þjóðólfur - 15.05.1861, Blaðsíða 2

þíngisforsetinn hefir ávísaS og heldren landsmenn
eigu ab endrgjaida, og skulum vér síbar færa
rök fyrir þessu. í annan staö skýra reikn-
íngar landfógeta eigi frá öiiru en því, sem goldiö
er frá sýslumönnum uppí alþíngiskostnaiinn, en
eigi frá hinu, sem þeir eigi ab standa skil á af
alþíngiskostnaiinum sem búií> er ab nibrjafna og
þeir búnir ai> heimta inn á manntalsþíngunum;
hérafleiiir þá aptr, ai> í jarbabókarsjóisreikníngun-
um getr a?> vísu komib fram talsverb skuld uppí
alþíngiskostnab, en þó sé gjaldþegnar búnir ab greiba
hann allan á manntalsþíngum, heldr sé þab sýslu-
mennirnir, hinir og þessir, er eigi óstabin skil af
því frá sér tii jarbabókarsjóbsins ab meiru ebr minna
leyti; en þetta kemr gjaldþegnunum ekkert vib, eins
og öllum gefr ab skilja; ef ab bygt væri á þessari
skekkju þá gæti svo farib, ab gjaldþegnarnir yrbi
einattt tví- og þrí krafbir umumliinnsama alþíng-
iskostnab. þetta væri áþekkast því, ef útgefandi
einhvers dagblabs, er eigi hefbi fengib nein eba
varla nein skil frá útsölumanni sínum um mörg
undanfarin ár, hlypi þá í sjálfa kanpendrna þess
útsölumanns og heimtabi af þeim borgun fyrir öll
árin, þóab þeir hefbi borgab útsölumanninuni meb
skilum á hverju ári; þetta sér þó hver mabr ab
ekki nær neinni átt, og samt er þessi grundvallar-
abferb stiptamtsins, er þab nú beitir í þessu máli:
ab byggja á Jarbabókarsjóbsreikníngtinum og hvab
þar er taiib ógoldib uppí alþíngiskostnabinn, aiveg
sama eblis. Sama er ab segja um andvirbi Al-
þíngistíbindanna, þab er vitaskuid hjá útsölu-
manni tíbindanna, stiptamtib á ab hlutast til mn
ab ná því inn í konúngssjób á vanalegan og lög-
legan hátt, ef forsetinn nær því cigi meb góbu,
cn aubvitab er, ab eigi tclr landfógeti þab andvirbi
goldib uppí alþíngiskostnabinn, sem hann er eigi
búinn ab taka vib; nú ef stiptamtib jafnar allt um
þab nibr á landib jafnmikiu, eins og Jarbabókarsjóbs-
reikníngarnir segja ógoldib, þá væri heimtab jafn-
framt af gjaldþegnunum, sumpart af nýju, nokkub
af því, er þeir ábr voru búnir ab greiba, en sum-
part andvirbi þeirra tfbinda, er óskilsamr útsölu-
mabr ætti óleyst af hendi; en hvorttveggja þetta er
þó fráleitt, þab sér hver mabr.
En þrátt fyrir þenna ramskakka grundvöll:
reiknínga landfógetans, er stiptamtib heflr ætlab ab
byggja á nibrjöfnun sína ab þessu sinni og þessa
réttlætíngu sína í „ísl.“, þá hefir samt eigi nábzt
betr lieim en svo, ab skýrsla stiptamtsins segir sjálf
ab eigi hafi ineira stabib í skuld 31. marz þ. árs,
heldren........................................ 11,254 rd.
í stab þess ab stiptamtib hefir jafnab nibr
á landib í þetta sinn nál.................... 12.700 —
ebr nál......................................... 1,450 —
meiru heldren nibrstaban vcrbr eptir skýrslu sjálfs
háyfirvaldsins í „Isl.“, ab nú sé f skuld. En vér
skulum nú reyna ab færa full rök fyrir því, ab
skuldin var þó í raun og veru nál. 6000 rd. minni
heldren segir frá í „fsl.“
Fyrst og freinst er ab fá glógt og fast jftrlit \flr kostn-
abinn, er heflr leitt af niidanfóruum AlþÍDgum, og bera saman,
hvernig sá kostnabr er tilfærbr bæbi í Jarbabókarsjóbsreikn-
íugunum og aptr f Alþíngistíbindnnnm, ab því er forsetar
þíngsins hafa ávísab, og bein endrgjaldsskylda hvílir á af
hendi landsmanna:
Alþíngiskostnabr
Eptir Alþ.tíb., í Jarbab.sjóbsreíkn-
ávísab af forseta. íngunum (Sjá »ísl.“)
Ár rd. sk. rd.
1845 og 1847 .... 12,918 86 12,916*
1849 7,756 61 8,125
1853 7,460 13 7,446
1855 6,905 87 7,046
1857 ............ 8,841 11 9,095*
1859 (sjá þjóbólf þ.á.
bls. 78) í mestalagi 11,299 64 12.000
þegar frá þessari upphæb
Jarbabókarsjóbsreikníng-
auna, eins og frá henni
er skýrt í „lsl.“ samtals.................. 56,628
erdregin upphæb alþfngis ,
kostn. eptir Alþíngistíb-
indunum, er forsetarnir
hafa ávísab — samtals ------------------- 65,182 rd. 34 sk.
þá er alþfngiskostnabrinn f Jarbabókar-
sjóbsreiníngunum tilfærbr umof saiut. um 1,445 rd. 62 sk.
þeasi mismnnr er nú ab mestu ebr óllo þarí fólgiun, ab
landfógetinn heflr ab undanfórnu blandab saman vib sjálf-
an alþíngiskostnabinn, þann er forsetarnir hafa ávísab, ýmsum
aukakostnabi til konúngsfulltrúa, t. d. bæbi lannum til skrifara
hans, fyrir lengri dvól hans hór, og 11., en þetta er alvegrángt
eptir hinum gildandi lógum (konúgsúrsk. 19. og 23. apr. 1845
og op.br. 18. Júlí 1848 1. gr.), enda heflr nú dómsmálaráb-
berrann skorib svo úr, f brbfl til stiptamtsins, 16. febr. þ. á,
— er forsetlnn, sem var á Alþíngi 1859, hafbi skorab á stipt-
amtib ab lelta úrsknrbar Itjórnarinnar nm þetta atribi svo ab
þeim óvanda mætti af letta, — ab engum þeim kostnabi, er
leibi af konúngsfulltrúanum, abstobarmanni hans eba skrifara
og fl., megi blanda saman vib alþíngiskostnabinn, nb ab stipt-
amtib megi Jafna honnm nibr á landsmenn. Stiptamtlb var
1) þessi opphæb er svona tilfærb á bábum stöbum, ab
frádregnu verbi fyrir seld Alþ.tíb. 1845; vib upphæb kostn-
abarins af hverju hinna þfnganna er her oigi haft neltt til-
lit til söluverbs tíbindanna.
2) þab er eptirtektavert, ab hér er mismunrinn eigi
nema 253 rd. 35 sk., en f 21. athugagr. „Revisiónariunar'1
(reikníngaeudrskobunarinnar í ísl. stjórnardeild) vib Jarba-
bókarsjúbsreikn. 18s1/ae kemr fram ab mismunrinn sé 554 rd.
2 3 sk.