Þjóðólfur - 17.11.1862, Blaðsíða 6
14 —
Keisarinn hefir hert á sljórn sinni, vikið burtu þeim
sem helzt voru Ítalíu hliðhollir, og Frakkaher verðr í
Ilóm jafnt eptir sem áðr. Á ítalíu er þó enn spakt,
hvað lengi sem verðr, en hinumegin Adríahafsins
hefir nú sprúngið á því kýli, sem lengi hafði í
grafið. Sú fregn kom fyrir degi eðr tveim, sem
reynzt hefir sönn, að Grikkir hafa gjört uppreistn,
og um allt Grikkland, hafa rekið frá völdum Otto
konúng sinn, og alla hans ætt, en sett varastjórn,
sem Maurocordato er höfðíngi fyrir. Menn ætla,
að stjórnin í Turin og Rússar hafi kynt að þess-
um eldi, og getr enginn vitað, hvar það lendir,
því ef Grikkir slást uppá Tyrkjann, þá gjöra þeir
Rússum þægt verk, og Frakkland ætla menn að
sé ekki lángt þaðan, en England ver Tyrkjann og
ríki hans meðan kostr er.
Fyrir norðan Alpafjöllin er allt friðsamara;
þar berjast menn í blöðum, í bókum og ú þíngum,
þar sem þess er við kostr. Mest hefir kveðið að
deilu þeirri sem verið hefir í Preussen á þínginu
i Beriin milli konúngs og stjórnarinnar annarsveg-
ar, en þíngmanna hinsvegar, útaf herbúnaði sem
stjórnin hafði tekið fé til án leyfis þíngsins, en
konúngr vill auka lierinn og útgjöldin til hans um
margar mill. á ári, en þíngmenn hafa nærfellt í
einu liljóði haldið rétti þíngsins fram, að ekkert
fé sé greittánþess leyfis. Hefir þessi deila verið
laung og hörð, hefir konúngr tekið sér aðra ráð-
gjafa til að koma sínu máli fram á móti þínginu
og auka herinn sem þó hcfir þótt of mikill áðr í
því landi.
Að lokum er hið danska mál, en því hefir
þokað fram, en mjög svo i óhag Dönum, þessa
hina síðustu mánuði. þér munuð hafa heyrt, að
Preussastjórn og Airstrríki ritaði Danastjórn svar
uppá bréf Halls 13. Marts í vetr að var. þeir gánga
þar fast að Dönum, og krefjast, að heitorðin frá
1851 og 52 verði uppfyld hvað Slesvík áhrærir, og
Preussen setr fram fjögur atriði fyrir Dani. En
skömmu eptir að Danir höfðu fengið þessi bréf,
brast á skúr í heiðríku vcðri úr allri annari átt,
sem menn hugðu sízt. Russell jarl, utanríkisráð-
herra Englands, ritaði 24. Sept. bréf, sem hann
lét bera fram hér, og svo í Paris, Vín, Pétrsborg
og Berlin, um þetta mál, er bréfið næstum í öll-
um atriðum að sögn — því það hefir ekki verið
prentað enn — samhljóða kröfum þjóðverja. þar
er stúngið uppá, að Danir skuli af taka alríkis-
lögin, einnig fyrir Slesvík, eins og áðr fyrir IIol-
stein, og halda þeim að eins í Danmörku einni.
Túngumálalögin, sem sett voru fyrir Slesvík, skuli
upphafin, og þíng af Slesvíkíngum sjálfum skuli síð-
an ákveða ný lög um þetta. Allir ríkishlutar skuli
jafnan rétt hafa, og þínginí Danmörk, Slésvík, Hol-
stein og Lauenborg skuli öll hvort um sig hafa at-
kvæði um fjárhagsuppteð sina fyrir 10 ár í senn,
en síðan skuli allsherjarþíng, sem tveir hlutir
danskra og einn hluti þjóðverja sé á, ákveða ná-
kvæmar um það, til hvcrs einstaks fé þessu skuli
varið hvert ár. það er sagt aö sendiherra Rússa
hér hafi fylgt fram skoðun Englands í þessu máli
við Danastjórn, en sendiboði Frakka teldð kaldar
við því, en þó mælt með því í orði kveðnu. Hin
þýzku blöð lýsa fullri ánægju sinni yfir þessum mála-
lokum, en hin danska stjórn er sagt að hafi þeg-
ar svarað Englandi og þversynjað þessara kosta.
En þetta allt kom þó hér eins og helliskúr ofan í
skráfþurra töðu. Tilhugalíf prinzins af Wales og
prinsessu Alexöndru stóð þá eins og fífill í brekku,
en eins og segir í Ilávamálum, að kóngsbörn sé
eitt af því, sem valt sé að trúa í þessum heimi,
þá fór og svo hér, að Englendíngar sýndu það, að
þeir sigla í stjórnarmálum sínum við annan vind
en kóngsmægðabyr eðr frændsemi. En eins og
opt njóta hjú gesta, og þar sem Lauenborg, með
einar 50,000, á að njóta fulls atkvæðis sem ríkis-
hluti, þá er ekki líklegt að við verðum hjá settir,
ef þessi skipan kemst á.
Ilér hafa merkileg lög verið lögð fyrir ríkis-
þíngið, sem má geta, af því opt koma eptirstraum-
ar þeirra til íslands. Ilið fyrra er um nýja dóma-
skipan (kviðdóma) á líkan liált og nú tiðkast í vel-
flestum mentuðum löndum, og sem var á íslandi
í fornöld. Annað er að setja presta á föst laun;
fyrir því mælist misjafnt á þínginu, segja sumir,
að við það verði hver prestr stjórnarembættismaðr,
en bændum og alþýðu manna óháðr.
í Svíþjóð á nú innan fúrra daga að vígja
járnbraut mikla, sem nú er fullgjör frú Gautaborg
og til Stokkhólms; verðr það mikill hátiðisdagr og
boðið þángað nefndnm manna úr hvorutveggja
ríkinu. Karl konúngr hefir og nýlega sett þíng
Norðmanna.
Árferði, afiabrögð O. fl. Sumariíl sem lei¥) var ví¥>ast
hvar um land eitthvert hií) endasleppasta aí) heyskap og hey-
skaparminsta sem menn muria, og þaí) jafnkomií) yflr allt,
at) fráteknum einstiiku hiiruíium og engjasveitum, t. d. Ölfusi
og Mellallandi, þar sem flóþ og foræþ.i eru; því sakir hins
stúíiuga þurks framan af sumrinu og fram eptir 5Hum túna-
slætti, þá urftn óll þessleiþis flóí) og forir ve! slægar, er þó
■ sjaldan sem aldrei næst heyskapr úr ab mun, sakir vatns-
1