Þjóðólfur - 13.06.1864, Blaðsíða 2

— 122 —
á leit k o n ú n g s ú r s k u r U> a r, til þess a% afn ema úvenju
þessa; þaþ var bæíii samkvæmt kgsúrsk. 1787, ag 1. gr. Al-
þ.tilsk., því eptir henni má kouúngr einn legcja nýa skntta
og skyldur á Islendíriga, og þú því aþ eins, aþ álit og sam-
þykkis Alþíngis hafl fyrst leitab verií). Ur því bæþi Aiþíng
og lögstjúrnin voru orþin ásátt nm, aþ lit'r væri um ú 1 ii g-
) e g a gjaidheimtu aþ ræíia, þá þurfti ai) minsta kosta n ý 11
og formlegt I a g a b o þ, þ. e konúngsúrskuri), til
þess ab gjóra hana lögiega e?)a bindandi fyrir gjaldþegnana.
En lögstjúrnarráíigjaflnn herra Casse hleypr þarna í Ríkisdag
Dana og spyr hann, spyr þjúþfiilltrúa Dana, hvort þ e i r,
hvort Ríkisþ íngii) vili ekki gjöra svo vel a& lötta af
gjaldþegnunum í Gullbríngusýslu og Reykjavík því gjaldlagi,
sem á þeim hafl hvílt fyrir úvenju og mei) úlögum um nokk-
ur nndanfariu ár? — hvort Ríkisdagr Dana vili ekki gjörasvo
vel ai) leyfa, af> gjaldþegnarnir í Gullbríngusýslu og Reykja-
vík megi hafa jafnrhtti og jafnvæg kjör í þegnskyldugjöldiim
sínnm einsog allir a&rir gjaldþegnar á Islandi, — hvort Rík-
isdagr Dana vili ekki gjöra svo vel a?) leyfa, aí) af gjaldþegn-
unnm hhr í syíiri hluta Kjalarnesþíngs verfti aflt'tt þeim ná-
lægt 3—400 rd. árlega, sem nú sh toknirafþeim í þegnskyldu
og þínggjaldaskyni fram yllr þa?) sem aftrir Íslendíngar gjaldi
eptir landslögnm rettum og landsvenju ?
Oss verbr má sko svaraS: varí) ekki aS leita Ríkisdags-
ins til þess ab embættismerin vorir fengi launabútina? — Jú,
en þar var og er, á me&an svona stendr, af> ræ&a um
hreina og beina fjárveitíngu af ríkisfé Dana og hana
svo, aí) mörgum þúsnndum skipti árlega; yflr því fe heflr
Ríkisdagrinn fjárveizluráh eptir rhttum lögum, — en alls ekki
yflr vasa e&a pýngju gjaldþegnanna á íslandi, fram yflr þaþ
sem landslögin heimila eþa Danakonúngriiin sjálfr breytir meí)
xáíli Alþíngis Islendínga.
Vhr fáum því eigi betr sh& en a?) harþflsks-gjaldheimta
þessi hhr í Gullbríngusýslu og Reykjavík se þá eptir sem á&r
hoimildarlaus og úlögleg eptir því sem vi&rkent er í áiitsskjali
Rentukammersins og i kgsúrsk. 1787, eptir áliti og ályktun
Alþíngis og konúngsfulltrúa 1861, og eþtir vií)rkenufngu lög-
stjúrnarinuar 1863.
Frá s á11af u n d i n u m í Lu n d ú n ab o rg.
(Utlagt úr enska bla%inu „TSorth British Daily Mail“ 1. Júní
1864, eptir fröttaritara í Lniidúnaborg, til bla&sins „Man-
chester Guardian1').
þör megiþ, aí> ætlnn minni, úhuit trúa því, er eg aí) þessu
sinni get sagt yhr frá um þaþ, sem gjörzt Iioflr á furidinum
at> uýúiigu, en híngai) til heflr ekki nákvæmlega verib skýrt
frá. A fundinum 17. f. m. lýstu hinir þjúbversku fulltrúar
því yflr, aí) þeir væri ckki lengr bundnir viþ samníngana frá
1852, og þvínæst báru þeir upp skilyr&i þau, er þeir kvá&u
þjúþversku veldunurn þ. e. (Prússaveldi, Austrríki og Sam-
bandinu þjú&verska) hafa komiþ ásamt ab halda fram at)
þeirra leyti; en þau skilyr&i eru þessi:
1. Fullkomit) sjálfsforræ&i (Autonomie) allrar Slösvíkr og
líolsetalands, í öllum stjúrnarefnum, og jafnframt, at) bætí
þessi hertogadæmi ver&i a& fullu og öllu a&skilin frá Dan-
mörku bæt)i ab löggjöf og framkvæmdarstjúrn þannig, at) þau
ekki yrti í ueinu sambandi vit) Danmörku, aí> öt)ru en yflr
stjúrriandauum einum (Personal Unipn).
2. Ábyrgt) fyrir því, at) sjálfsforrætli þetta vi&haldist og
verndist og at> þat) vertil nákvæmar ákvetit) af þjútíversku
ri'kjunum. (Met) ötrum ortum: Kiel sambands höfn, Rends-
borg sambands kastali):
3. Strítsskatabætr, ákvetmar af þjútverskn veldunum.
Fulltrúar Daua færtust undan, at) bera þessi skilyrt)i fram
fyrir stjúrn sína. þegar svo var komif), stakk herra De la
Tour d’ Anvergne nppá og helt því fram, at) frestat) yrtii
fundum fram til hins 28. f. m. til þess at) fulltrúurium gæflst
rátirúm, til at) fá nýar reglur frá stjúrnum sínnm, bygf)ar á
áliti því, er þær nú beftii á samníngs atritlum þessum.
þegar skilyrti þessi voru borin npp, lýstiBernstorff greifl,
fulltrúi Prússastjúrnar því yflr, at) þetta væri hin vægustu
sættabof) er stjúrn sín mundi gjöra. Hif) samasagti Apponyi
greifl fyrir Austrríkis hönd; og barún „von“ Beust bar þat)
l'ram, at) hjá þjútiverska sambandiim mundi aldrei fást meiri
hluti atkvætia fyrir því at) hertogadæmin heftii sama stjúrn-
anda og Danmörk, heldr muudi vertla haldií) fram gjörsam-
legum at)skilnat)i.
Fundrinn á laugardaginn var, 28. Maí, húfst met) því, at)
greifi Beriistorff lýsti yflr í nafni þjúþversku veldanna, at)
þaret) fulltrúar Dana heftíi tekit) hinum frambotjnu skilyrtlnn-
um frá 17. s. m., svo fjærri, at) þeir hefti jafnvel færzt undan
at) bera þau fram fyrir síjúrn síria (Danastjúrn), þá hlyti
þjúþversku veldin atíkreljast algjörbs atiskilnatíar allra þri ggj a
hertogadæmanna, Slesvíkr, Holsetalands og Láenborgar, frá Dan-
mörku, og heflr þú Láenborg aldrei fyr verit) til þess nefnd.
Fulltrúar Dana kváf)u þá erindi sínu lokit) og yrí)i þeir því
at víkja burtu af fundinum. Russel lávartr reyndi þá til at)
mitla málum, og stakk upp á því, at) Holsetaland og hinn
þýzki hlnti Slösvíkr væri skilin frá Danmörku eptir larida-
merkjum, er fundrinn ákvæt)i, og at) sá hluti, sem þannig
væri atskilinn, skyldi vertla sameinatr þýzklandi. Herra De
la Tour d’ Auvergne studdi þessa uppástúngu og fúr nokkrum
ortmm um þat), hve nautsynlegt væri af> komast fyrir vilja
landsraaiina í þessu efni. BrQnnow barún (fundarfiilltrúi
Rússakeisara) talalbi í sömu átt og fulttrúi Frakka. En þaret)
hvorki fulltrúar Dana nh þjúbverja höf&u neinar reglur frá
stjúrnum sínum viþvíkjandi þessari nýu uppástúngu, kom öll-
um ásamt, at) fresta fundarlialdi ti! þess er þeir væri búnir
at) skrifast á vit) þær um þetta efui. Næsti fundr á at) verfía
á flmtudaginn kemr (9. Júní).
Dómr yfirdómsins,
í sakamálinu gegn Jóni Einarssyni.og Eggert
Jónssyni úr Eyafjarðarsýslu.
<Upp kveþinn 17. Maí 1864).
„þaret) hinum ákært)u, met) stefnu þeirri, sem höratis-
dúmarinn lieflr geflt) út í máli þessti, og dagsett er 27. Júlí
1863, ekki er stefnt til þess af> líf)a dúm, met) því þeim
einúngis er stefnt til þess at) hlýtia ákæru, og ati svara til
sakar til straffs og málskostnaflar-útláta, hlýtr, samkvæmt
grundvallarreglunni NL. 1—4—1 sá yflr hinurn ákærtu í hör-
af)i gengni dúmr at) dæmast úmerkr, og málinu heim vísast
til nýrrar dúmsáleggíngar, eptir at) þeim heflr verit) löglega
stefnt. Undir málsins nýu fyrirtekt ber hetatisdúmaranum aí)
útvoga skírnarattesti beggja hinna ákærtiu. Metlfert) málsins
í herati kemr at) svo stöddu ekki til álita“.
„því dæmist rött at) vera:“
„Undirröttarins dúmr f þessu máli á úmerkr aí) vera, og
málinu heim vísast til nýrrar dúmsáleggíngar, eptir aí) hinum