Þjóðólfur - 02.11.1865, Blaðsíða 6

6
lyktum til þess að geta liaft stöðugt eptirlit með
öllu saman. En með því að gufuskip til slíkra
ferða þyrfti að vera b)?sna stórt, þá er það ætlun
mín að það mundi auka félaginu meiri kostnað en
ábata, og að menn þess vegna fyrst um sinn verði
að vera því afhuga, og það því fremr, sem ef til
vill má búast við, að sfjúrnin vili iwma á stöðvgvm
gufusliipsferfíum frá Reylijavílc lcríngvm allt ísland,
er koma við á hverju kauptúni. Slíkar samgöngur
ætti og að geta komið félaginu í göðar þarfir, þó
að aldrei sé við því að búast, eins og vera mætti
ef félagið sjalft ætti gufuskip og hefði til sinna
umráða.
Húsaviðr allr ælti að koma frá Noregi (A-
rendal, Mandal, Kristjánssandi) tcgldr og tilhögg-
inn eptir uppdrætti, og fluttr í skipum félagsins.
f>au skyldi einnig flytja út til íslands ýmsan við
til fiskverkunar og annars er hafa þyrfti. Menn
ættu og að reyna til að sjóða og ieggja niðr lax,
heilagfisici, slcelfislc, hörpusleelfislc, t.úngur (tálkn Og
icverlcsiga), og annað fiskmeti, svo og rjvpur og
ýmsa aðra fugla, eins og Englendíngar hafa gjört
þar í landi. Eins ætti menn að gefa gaum acðar-
dúni, slcinnum, ullu, tólg og ýmsum fleiri vörum.
Tilraun ætti og að gjöra við ýmsa smávöru (finere
Varer) og ísfarma. Guano tUbúníngi (o: að búa
til jarðaráburð af fiskislori) ætti menn að koma á
fót, eptir því menn fyrir skemstu hafa fundið í
Jtanmörku, og líkt því sem viðgengst í Guano-
verksmiðjunni í Iíjerteminde. Aðsetrstaði félags-
ins skal reiða svo að öllu, sem að íslenzlcri verz-
un lýtr, að allt sé við hendina sem skip félagsins
við þurfa hvað sem að höndum ber, svo sem
kaðlar, segldúkr, færi, önglar og hvað annað scm
á þarf að halda til þess að geta aðdugað fiski-
veiðunum sem bezt.
J>að er ráðgjört að fyrirtæki þessu sknli stýra
3 til 5 manna stjórn, er kosnir skulu og tiisjón
höfð með af felagsfulltrúum. Stjórnendr kjósa
einn af sínum flokki til verhstjóra felagsins (ad-
ministrerende Directeur), skal hann hafa umboðs-
ieg störf féiagsins á hendi, og á aðalfundi, er
haldinn skal árlega, skýrir hann frá öllum aðgjörð-
um félagsins og öllum reikníngum þess hið Iiðna
ár. Hann útvegar á kostnað félagsins efniallt og
áhöld sem kaupa þarf, ræðr menn til starfa og
segir upp vistarráðum þeirra, sér um að öll störf
gángi í reglu og öllum þeim dugnaði sem frekast
er unt, liefir yfirstjórn bæði með fiskiveiðunum og
aðsetrum félagsins hér á landi, og gætir þess að all-
staðar sé við haft röð og rcgla og stjórnsemi í
öllum greinum. Á hvorutveggja aðalaðsetri félags-
ins skal settr einn umsjónarmaðr, sem heldr reikn-
ínga yfir allar eignir félagsins, tekr á móti því sem
kemr og lætr hitt úti sem fer, stýrir verzlun o.
s. frv. Verlcstjóri felagsins hefir þaraðauki skrif-
stofu í Kaupmannahöfn, og stýrir bæði þaðan og
frá Islandi sjálfu öllum erindagjörðum félagsins.
{>ess mun og við þurfa að félagið haldi lækn-
ir, er, ef til vill, ætti að hafa aðselu á Önundar-
firði.
Alla skipsforingja verðr nú sem stendr að fá
héðan (frá Danmörku) af því að þá menn skortir
á Islandi sem kunna sjómannafræði, en smám-
saman reyna menn til að fá únga menn á íslandi
til þess að nema sjómannafræði, ef til vill með
því að stofna þar í landi sjómannaskóla, og gæti
þá annaðhvort þeir sem þar læra, gengið undir
próf í Kaupmannahöfn, ellegar að siglíngastjórinn
kæmi til íslands og prófaði þar skipstjóraefni.
Alment ætti að gjöra hvað gjört verðr til þess að
koma Islendíngum til að hafa mætur á fyrirtæki
þessu, þannig að það gæti orðið Íslendíngum sjálf-
um til sem mestra framfara í veraldlegum efnum
og velmegun. Háseta til þess að sigla millilanda,
ætti menn að geta fengið frá eyunum fyrir vest-
an Jótland og frá vestrströnd Jótlands, og fengist
eigi nógir skipverjar á þann hátt, þá frá Noregi
og Svíþjóð. J>að sem auka þyrfti tölu skipverja
sökum fiskiveiðanna sjálfra, verðr að fá á íslandi.
Kaup skipverja verðr á líkan liátt og vant er
að vera. Skipstjóri fær um mánuðinn 32 rd.; stýri-
maður 24 rd.; aisigldir hásetar 20 rd.; hálfsigldir
eða sjóvanir menn 12rd. og þess utan fiskiverð-
laun. Verðlaunin eru þannig reiknuð: annaðhvort
Va af veiðinni handa allri skipshöfninni, eða ákveð-
in verðlaun fyrir hverja lifrartunnu, nl. ömrkhanda
skipstjóra, 2 mrk 8 sk. handa stýrimanni, og 2 mrk
handa hverjum háseta, til samans hérum bil 4 rd.
fyrir hverja lýsistunnu. Verðlaun fyr stórt hundr.
þorska 1 rd. til skipstjóra og 5 mrk til þess erdreg-
ið hefir, eða til samans að meðaltali 2 rd. á skip-
pundið. Fæði er talið til 11 rd. handa manni hverj-
um um mánuðinn:
Útgjöld: Rd.
115 Skipstjórar á 32 rd. um 6 mánuði 22,080
115 Stýrimenn á 24 rd. um 6-----. 16,560
115 alsigldir hásetar á 20 rd. um 6 mán. 13,800
345 manns á 12 rd. um 6 mán. . . 24,840
230 manns á 14 rd. um 2 — . . . 6,440
Fæði handa 690 manns í 6 mánuði og
Flyt 83,720