Þjóðólfur - 27.02.1867, Side 2
— 66 —
ncUtina fyrir úr valziskn baíii seint í Júní f. ú., en a% amt-
maísr hafl vísaí) þeim privat-veginn nm þá skababútakrr.fn,
eptir þa?) nokknr ransókn hafíii veriíi gjörþ af opinborri hálfn.
— Nú kærísn þeir Bened. yflrdómari og Grímr mál þetta til
sastta, á hendr yflrböþnnarmanriinnm Magnúsi Jónssyni í
Bráíiræþi, 19. þ. mán., hvor í sími lagi, svo aþ málin ern
orþin 2 úr einn; B. Sv. krafþist 519 rd. skaþaböta fyrirsínar
náb 20—22 kindr er drepizt hetíi, en Grímr 120 rd. 28 sk.
fyrir þær 7—8 er hanu hefþi mist, sættir komnst eigi á, og
var svo bábnm þeim máliim vísaþ til landslaga og rhttar.
|>ab er haft fyrir satt, ab þeir sækendrnir fái eba sé búnir
afe fá gjafsókn veitta hjá amtirm fyrir hérafes (bæarþing)srétt-
innm, og mnn varla efunarmál, afe Magnús í Bráferæfei fái
einnig gjafsókn sín megin.
— í málinn miili þeirra Hal d ó rs F rife r iksso n a r skóla-
kennara og B. Sveinssonar yflrdómara, útaf kæruskjali H. Fr.
yflr B. Sv. til stjórnarinnar, heflr H Fr. nú fengife gjafsókn
veitta til afe áfrýa bæarþíngsdóminnm fyrir yflrréttinn og
málafintníngsm. Jón Gufemnndsson kvaddan til afe sækja þar
málife.
— Auk þessara dómsmála sem nú vorn talin, og þarafeanki
þriggja annara skuldamála er kærfe voru fyrir og eptir árs-
iokin á hendr Bened. Sveinssyni yflrdómaranum, 2 fyrir sætta-
nefnd og 1 fyrir gestaré.tt, en hann sættist á eitt þeirramála
en afgreiddi sknldir þær sem nppá var stefnt í hinnm 2,
áferen stefna efer kæra átti a% koma fyrir, þá oru enn þrjú
þan mál sem hann er viferifeinn efer fyrir sök haffer, 2 þeirra
dæmd í hérafei en hinu 3. vísafe frá sættanefnd til landslaga
eg réttar; þafe er útaf 207 rd. skuld til dánarbús Kristjáns
heitins í Stóradal í Húnavatnssýslu. þ>afe er talife víst, afe hr. B.
Sv. sé búinn afe áfrýa fyrir landsyflrréttinn hérafesdómi Clau-
•ens sýslumanns frá í Jan. þ. á. í máli því, er Gísli hrepp-
stjóri Gíslason í Leirvogstungn hóffeafei á hendr honum næstl.
haust, útaf 68 rd. uppbofesskuldar eptirstöfevum, or áttn afe
vera greiddar þegar 31. Desbr. 1865, en haffei dregizt svona á
loforfeum greifeslan fram í Septbr. f. á. Hérafesdömr þessi fríar
afe vísu herra B. Sv. yflrdómarann vife afe greifea meira en
60 rd. af sjálfum skuldar- eptirstöfevnnum, en dæmir hann
jafnframt í 4 rd, sekt til „justizkassans" fyrir ástæfenlansa
málsýfíngu, og afe liann sknli afe auki greifea Gísla allan máls-
kostnafe skafelaust, og þarmefe 5 rd. málsfærsluláun til tals-
manns hans vife hérafesréttinn (Jóiis Gufemundssonar), þóafe
Gísla væri þar gjafsókn veitt. Úrslit þessi voru einkum bygfe
á því afe herra B. Sv. haffei eigi mætt fyrir sættanefndinni,
þótt hann væri löglega stefndr. Hife 3. þessara dómsmála er
um þafe, hvort nýbýlife Lækjarbotriar hér í Seltjarnarneshreppi
skuli verfea ófealseign þorsteins bónda þorstoinssonar, er reisti
þafe fyrir svo sem 5 — 6 árnrn hér frá, eins og þafe reyndar mun
afgreitt honum vife áreifeargjörfeina, efea þafe skuli álítast af-
býli frá Ellifeavatni, eins og herra B. Sv. kvafe jafuan liafa
haldife fram; en sýslumafer heflr nú úrskurfeafe, afe Læk-
jarbotn skuli ófeals nýbýli vera, og heflr herra B, Sv. áfrýafe
þaim úrskurfei fyrir yflrdóminn.
Dómsmálið fyrir yfirdóminum: 3 búendr í
Krísivík, gegn Gísla Jónssyni bónda á Uýaslterj-
um. — YfirrPttardómr 3. Desbr. 1866. 1
I.
Sakarefnife, upptök þess og gángr, framsett eptir hérafes-
d ó msgj örfe u uum, skrásett af Jóni Oufeinundssyni).
Um Jónsmessuleytið 1864 lét Gísli Jónsson
bóndi á Dýaskerjum í Rosmhvalaneslireppi reka fé
sitt og þar með víst 2 kindr, er hann hafði tekið
af öðrum útífrá uppí Iírísivík á svo nefndar Fitjar,
Gísli hafði að vísu haft til beitar og annara af-
nota hjáleigu þessa um nokkur nndanfarin ár með
einhverskonar samþykki víst annars eiganda Iírisi-
víkrtorfunnar, nefnilega Sigurðar sál. Sivertsens
stúdents á Stórahranni í Flóa, hvarí móti sameig-
andinn að hinum helnn'ngi torfunnar Svcinn Ei-
ríksson á Læk þar í Krísivik vildi eigi viðrkennast
að Gísli hefði neinn leiguliða eðr afnotarétt yíir
Fitjunum framar, eðr frá fardögum 1861, og upp-
lýstu erfíngjar Sveins, þessu til styrkíngar, að
hann hefði haft Fitjarnar á boðstólum til bygg-
íngar og jafnvel verið komið lángt fyrir honum að
byggja þær öðrum manni til ábúðar frá fardögum
1864, þóað sá liinn sami gæfist upp við þaðsíðar.
Aptr kom sækjandinn, Gísli, fram með vottorð um
það frá ekkju Sigtirðar sál. Sívertsens og tengda-
syni þeirra katipmanni EggertWaage í Reykjavík,
dag 6. Júní 1865, þ. e. ári seinna en Gísli rak
féð á Fitjarnar og missiri eptir að hann liafði
kært málið fyrir sætla nefnd, — »að hann hefði
»gjört þeim hálfiendu eigendunum full skil fyrir
»ábúð sinni á Fitjum svo nefndum í Krísuvík nú
»í full 8 ár, og að hann hafi enn nú sömu bygg-
»íngu árlángt til nœslu fardaga (þ. e. 1866) sem
»hann hafði meðan S. Sívertsen sál. á Stóra-
»hrauni Iifði«. En ekki framkom neilt um það
af Gísla liendi, hvernig sú byggíngar heimild
væri, sem hér er skýrskotað til frá Sívertsen á
Hrauni, eða hvort hún var nokkur eða engi.
En er fjármaðr Gísla kom með fé hans þar
uppí Krísuvík daginn fyrir Jónsmessu (1864), var
það hvorltveggja, að þeim Sveini Eiríkssyni og
öðrum búendum þar í hverfinu kom það alveg ó-
vörum, og virtist þeim þetta tiltæki heimildarlaust
af Gísla, af því þeir vissu eigi til að hann hefði
þá neina heimild fyrir Fitjunum eða neinn rélt til
að halda þar fé sínu til beitar eðr til annara af-
nota ; og ekki hafði honum verið gert neitt lí-
undarútsvar af býli þessu til neinna stétta þar í
Grindavíkrlirepp eðr sveitarútsvar, fardagaárið
1863/e4; en þaraðauki óttuðust þeir Krisvíkíngar
næsta mjög þetta fé Gísla, þarna utanúr Rosm-
hvalaneshreppi — að það mætti álíta kláðagrunað
fé ef eigi kláðasjúkt, og kynni því að færa kláð-
ann inní sveitina fyrir samgaungur allt sumarið;
en þar í Grindavíkrhreppi hafði þá allt fé verið
alheilt hin 2 næstl. ár, og engi grunsemd á því